دیدگاه دوم: بین ظهور و قیام (خروج) حضرت، فاصله زمانی و تفاوت، وجود دارد
بدین صورت که امام عصر در ماه رمضان و در شب قدر (23 ماه رمضان)، ظهور می فرمایند و آنگاه در عاشورای ماه محرم قیام (خروج) علنی خویش را به عموم جهانیان اعلام می فرمایند. طبق این مبنا، از آنجا که سفیانی در ماه رجب خروج می کند و حضرت 15 ماه بعد (به مدت حمل ناقه) در ماه رمضان، ظهور می فرمایند. و سپس در دهم عاشورا ماه محرم، قیام و خروج خویش را به جهانیان اعلام می کنند؛ پس بین خروج سفیانی و خروج (قیام) امام مهدی علیه السلام، حدود 18 ماه و 17 روز فاصله است. (15 ماه + 3 ماه و 17 روز).
بنابراین، ابتدا سفیانی در ماه رجب سال فرد قمری، خروج می کند و بعد امام مهدی علیه السلام هم در جمعه شب قدر ماه رمضان سال زوج قمری، ظهور (به معنای پایان عصر غیبت کبری) می فرمایند و امکان ارتباط خاص و مستقیم امام عصر تنها برای معتمدین و نائیان خاص امام عصر همچون نفس زکیه، امکان پذیر خواهد بود و در نهایت در شنبه عاشورای ماه محرم سال فرد قمری، خروج و قیام علنی امام مهدی برای تمام جهانیان، اتفاق خواهد افتاد.
البته ظهور امام عصر در ماه رمضان و بعد از ندای آسمانی، نه به معنای آشکار شدن عادی و همگانی برای همه، بلکه زندگی امام عصر در فاصله بین ظهور و قیام، همچون وضعیتی شبیه دوران غیبت صغری خواهد بود. و آنچه در لسان عموم به ظهور امام عصر و حضور عمومی حضرت، تعبیر میشود در واقع، در لسان احادیث، همان قیام امام عصر در ماه محرم در مکه و از کنار کعبه، خواهد بود.
طرفداران این دیدگاه، که بین ظهور و قیام حضرت تفاوت زمانی قائل شده اند، به روایات متعددی، استدلال، می کنند:
در روایتی از امام صادق، چنین نقل شده است، امام عصر، بعد از ندای آسمانی در ماه رمضان، ظهور، و در عاشورا، قیام علنی می نمایند:
إِنَّ الْقَائِمَ يُنَادَى باسْمُهُ لَيْلَةَ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِينَ وَ يَقُومُ يَوْمَ عَاشُورَاءَ يَوْمَ قُتِلَ فِيهِ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِي.[8]
قائم در شب 23 ماه رمضان به نامش، ندا داده میشود و در روز عاشورا قیام می کنند.
و در روایتی دیگر از امام رضا، نیز مضمون حدیث فوق، تکرار شده است.[9]
و نیز از امام صادق در کتاب الغیبۀ نعمانی، مشابه آن روایت شده است:
... يَقُومُ الْقَائِمُ يَوْمَ عَاشُورَاءَ.[10]
... قائم (حضرت مهدى علیهالسلام) در روز عاشورا كه روز شهادت سید الشهدا علیهالسلام است، قیام مىكنند.
در کتاب الارشاد شیخ مفید از امام صادق، با تفصیل بیشتری، این موضوع، نقل شده است:
... یقُومُ فِی یوْمِ عَاشُورَاءَ وَ هُوَ الْیوْمُ الَّذِی قُتِلَ فِیهِ الْحُسَینُ بْنُ عَلِی علیهالسلام، لَكَأَنِّی بِهِ فِی یوْمِ السَّبْتِ الْعَاشِرِ مِنَ الْمُحَرَّمِ قَائِماً بَینَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَام ... .[11]
... قائم (حضرت مهدى علیهالسلام) در روز عاشورا كه روز شهادت سید الشهدا علیهالسلام است، قیام مىكنند. گویا در آن شنبهاى كه عاشورا در آن واقع شود، او را می بینم. درحالىكه بین ركن و مقام ایستاده است ... .
و در کتاب الغیبۀ شیخ طوسی، مضمون حدیث فوق از امام باقر نیز روایت شده است.[12]
و نیز در کتاب کمال الدین شیخ صدوق از امام صادق نیز روز عاشورا، روز قیام و خروج، معرفی شده است:
يَخْرُجُ الْقَائِمُ يَوْمَ السَّبْتِ يَوْمَ عَاشُورَاءَ الْيَوْمَ الَّذِي قُتِلَ فِيهِ الْحُسَيْن.[13]
قائم روز شنبه مصادف با روز عاشورا، روز شهادت امام حسین، خروج و قیام می کند.
همچنین در کتاب التشریف بالمنن ابن طاووس به نقل از منابع اهل سنت، از امام علی، مضمون احادیث فوق، تاکید شده است:
إِذَا نَادَى مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ أَنَّ الْحَقَّ فِي آلِ مُحَمَّدٍ، فَعِنْدَ ذَلِكَ يَظْهَرُ الْمَهْدِي ... .[14]
هنگامیکه ندادهنده (جبرئیل) از آسمان، ندا سر داد که حق با محمد و آل محمد است، در این هنگام، حضرت مهدی ظهور میفرمایند ... .
در روايتي از ابوبصير از امام جعفر صادق عليه السلام نیز نقل شده است:
... يَخْرُجُ الْقَائِمُ مِمَّا يَسْمَعُ وَ هِيَ صَيْحَةُ جَبْرَئِيل.[15]
... وقتي ندای آسمانی شنیده میشود، قائم، ظهور میفرمایند و آن، صداي جبرئيل امين است.
دیدگاه فوق، مبتنی بر نظریات استاد علامه جلال الدین علی الصغیر، نظریه پرداز و کارشناس آینده پژوهی و مباحث مهدویت، می باشد که از کتاب بسیار ارزشمند علامات الظهور، بحث فقه فی الدلالۀ، اخذ شده است
آخرین توقیع امام عصر
علاوه بر این، مضمون مطالب فوق، نیز طبق حدیث "توقیع شریف به آخرین نائب حضرت در عصر غیبت صغری"، کاملا تایید میشود. چراکه طبق آخرین توقیع شریف امام عصر به نائب چهارم خویش، علی بن محمد السمری، عصر غیبت کبری، بعد از خروج سفیانی و ندای آسمانی، پایان می پذیرد. شیخ طوسی در کتاب الغیبۀ، چنین نقل میفرمایند:
... مَنْ يَدَّعِي الْمُشَاهَدَةَ [أَلَا فَمَنِ ادَّعَى الْمُشَاهَدَةَ] قَبْلَ خُرُوجِ السُّفْيَانِيِّ وَ الصَّيْحَةِ فَهُوَ كَذَّابٌ مُفْتَر ... .[16]
... هرکسی، قبل از خروج سفیانی و ندای آسمانی، ادعای ارتباط و نیابت خاص، داشته باشد، دروغگو، کذاب و افترا زننده است ... .
طبق حدیث فوق و سایر احادیث مرتبط که در ادامه ذکر خواهد شد، بعد از خروج سفیانی در رجب و ندای آسمانی در ماه رمضان، عصر غیبت کبری، پایان می پذیرد و امکان مشاهده، ارتباط و نیابت خاص با امام عصر، امکان پذیر خواهد بود. البته نه برای همه مردم، بلکه در وضعیتی همچون شبیه غیبت صغری، تنها معتمدین و نائبان خاص امام عصر همچون نفس زکیه (که وی حامل نامه رسمی امام عصر برای جهانیان بعد از ظهور، خواهد بود)، این مشاهده و ارتباط خاص، امکان پذیر خواهد بود. که البته این فاصله زمانی بین ظهور در ماه رمضان و قیام علنی امام عصر در ماه محرم برای همه جهانیان از کنار کعبه، طولانی نخواهد بود و حدود 4 ماه بیشتر طول نخواهد کشید.
فعالیت نیمه علنی امام عصر در فاصله بین ظهور و قیام
از اینرو، امام عصر، بعد از ندای آسمانی و در فاصله بین ظهور در ماه رمضان و قیام در ماه محرم، اندک فعالیت نیمه علنی دارند. در حدیثی از امام سجاد، بر این موضوع، اشاره شده است:
... فَإِذَا ظَهَرَ السُّفْيَانِيُّ اخْتَفَى الْمَهْدِيُّ ثُمَّ يَخْرُجُ بَعْدَ ذَلِكَ.[17]
... هنگامیکه سفیانی در ماه رجب خروج کرد، حضرت مهدی مخفی خواهند شد و سپس در ماه محرم، خروج و قیام خواهند فرمود.
و نیز از امام باقر در ضمن روایت معتبری، نقل شده است:
... وَ يَبْعَثُ السُّفْيَانِيُّ بَعْثاً إِلَى الْمَدِينَةِ فَيَنْفَرُ الْمَهْدِيُّ مِنْهَا إِلَى مَكَّةَ فَيَبْلُغُ أَمِيرَ جَيْشِ السُّفْيَانِيِّ أَنَّ الْمَهْدِيَّ قَدْ خَرَجَ إِلَى مَكَّةَ فَيَبْعَثُ جَيْشاً عَلَى أَثَرِهِ فَلَا يُدْرِكُهُ حَتَّى يَدْخُلَ مَكَّةَ خائِفاً يَتَرَقَّبُ عَلَى سُنَّةِ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ ... .[18]
... و سفیانی سپاهی را به سوی مدینه میفرستد و امام مهدی از مدینه به مکه پناه میبرد... به فرمانده سپاه سفیانی خبر میرسد که حضرت به مکه رفته است پس سپاه را به دنبال حضرت میفرستد اما به حضرت دست نمییابند تا اینکه حضرت طبق سنت حضرت موسی نگران و مضطرب وارد مکه میشوند ... .
این روایت، به خوبی نمایانگر این است که در فاصله بین ظهور و قیام، امام عصر فعالیت هایی دارند، البته ظهور امام عصر در ماه رمضان و بعد از ندای آسمانی، نه به معنای آشکار شدن عادی و همگانی برای همه، بلکه زندگی امام عصر در فاصله بین ظهور در ماه رمضان و قیام علنی در ماه محرم، همچون وضعیتی شبیه دوران غیبت صغری خواهد بود. که تنها معتمدین و اصحاب خاص امام عصر، همچون نفس زکیه و ... با ایشان در ارتباط خواهند بود. از همین رو، طبق احادیث، لشکر سفیانی، مطلع شده و به قصد دسترسی به امام عصر، به مدینه و عربستان اعزام می شود و این در حالی است که هنوز ماه محرم، فرا نرسیده است و هنوز حضرت از مکه، قیام نفرموده اند.
بنابراین، مجموعه روایات فوق الذکر، نشان میدهد که امام عصر، بعد از ندای آسمانی در ماه رمضان، فعالیت های محدودی و نیمه علنی دارند و به همین خاطر است، که لشکر سفیانی بعد از اطلاع از مکان حضرت و فعالیت های نیمه علنی وی، به قصد دسترسی به امام عصر و پایان دادن به حکومت حق، به سمت مدینه، گسیل میشوند.
و طبیعتا، در این مدت حدود چهار ماهه در فاصله بین ظهور و قیام امام عصر، شیعیان، از طریق افرادی چون، یمانی و نفس زکیه و ... به عنوان سفیران امام عصر با ایشان، در ارتباط خواهند بود.[19] شاهد بر این امر، در روایات به فعالیت و دعوت یاران حضرت همچون نفس زکیه، در قبل از قیام امام عصر در ماه محرم، تصریح شده است که پیام امام عصر را به جهانیان و شیعیان، می رسانند. از جمله، در حدیثی، به انتقال پیام نفس زکیه به عنوان سفیر خاص امام عصر، در ماه ذی الحجۀ و شهادت وی هنگام قرائت پیام امام عصر در مکه و کنار خانه خدا، کعبه، تصریح شده است:
... فَيَدْعُو رَجُلًا مِنْ أَصْحَابِهِ فَيَقُولُ لَهُ امْضِ إِلَى أَهْلِ مَكَّةَ فَقُلْ يَا أَهْلَ مَكَّةَ أَنَا رَسُولُ فُلَانٍ إِلَيْكُمْ وَ هُوَ يَقُولُ لَكُمْ إِنَّا أَهْلُ بَيْتِ الرَّحْمَةِ وَ مَعْدِنُ الرِّسَالَةِ وَ الْخِلَافَةِ ... فَإِذَا تَكَلَّمَ هَذَا الْفَتَى بِهَذَا الْكَلَامِ أَتَوْا إِلَيْهِ فَذَبَحُوهُ بَيْنَ الرُّكْنِ وَ
الْمَقَامِ وَ هِيَ النَّفْسُ الزَّكِيَّة ... .[20]
... امام مهدي، مردي از یارانش را فراميخواند و ميفرمايد: به سوي اهل مكه برو و به آنان بگو: «اي مردم مكه! من فرستاده فلان هستم و پيام او چنين است: "ما خاندان رحمت و جايگاه رسالت و خلافت هستيم ..." وقتي سخن اين جوان تمام میشود، به او هجوم میآورند و او را در ميان ركن و مقام سر ميبرند؛ و او همان نفس زكيه است ... .
بنابراین، از این دسته احادیث، استنباط میشود که بعد از صیحه آسمانی و خروج سفیانی، امام عصر، مثل دوران غیبت صغری، نواب و سفیران خاصی خواهند داشت که پیام امام زمان را به جهانیان، می رسانند.[21] آنگاه بعد از ظهور و حدود سه ماه و نیم بعد (3 ماه و 17 روز)، قیام امام عصر در روز شنبه و دهم ماه محرم (عاشورا)، اتفاق می افتد.
علی ای حال، طبق دیدگاه دوم، بین خروج سفیانی در ماه رجب و ظهور امام مهدی در ماه رمضان، 15 ماه[22]، فاصله است، و بین خروج سفیانی در ماه رجب و قیام امام عصر در ماه محرم، 18 ماه و 17 روز؛ زیرا، همانطور که اثبات شد، بین ظهور حضرت و قیام (خروج) امام مهدی، تفاوت زمانی، وجود دارد. یعنی ظهور امام مهدی در جمعه 23 ماه رمضان رخ می دهد و بعد از 3 ماه و 17 روز، خروج (قیام) ایشان در شنبه عاشورا دهم ماه محرم، علنی خواهد شد.
اختلاف دیدگاه در فاصله بین خروج سفیانی و ظهور، در واقع به دلیل عدم توجه به تفاوت بین ظهور و قیام امام عصر، برمیگردد. زیرا برخی از محققین، به تفاوت زمانی بین ظهور و قیام امام عصر، توجه نداشته اند و همین اختلاف، منجر به بروز اشتباه در محاسبه و زمان نشانه های ظهور، گردیده است.
اختلاف دیدگاه در این موضوع، باعث گردیده است که سوالات و ابهاماتی مطرح شود. دسته ای موفق و عده ای مخالف حول محور این سوالات، اظهارنظر نمایند.
از جمله این سوالات: آیا امام عصر، دو ظهور خواهند داشت؟؛ ظهور صغری، دیدگاه اعتقادی، می باشد؟ و آیا ظهور اصغر، منشاء حدیثی دارد؟ درحالیکه، تمام این سوالات به سوال اصلی، برمیگردد:
گذشت آن روزها که می گفتند :
کبوترباکبوتر,باز با باز!
حالا کبوتر با گنبدطلای رضاست و باز ما تنها
🕊 #صـلوات_خاصه ( #امام_رضا_ع) ✵به نيت خشنودي آن حضرت ✵و بر آورده شدن حاجات✵.
#بِسْمِ_اللّٰهِ_الرَّحْمٰنِ_الرَّحیٖم
•❥•➼═❧═───┄✧✦
۩﷽• #اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضَى الْإِمَامِ التَّقِيِّ النَّقِيِ ๑۩﷽
•❥• #بارالها درود و رحمت فرست بر على بن موسى الرضا پسنديده پيشواى پارسا و منزه
•❥•➼═❧═───┄✧✦
۩﷽• #وَحُجَّتِكَ عَلَى مَنْ فَوْقَ الْأَرْضِ وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرَى الصِّدِّيقِ الشَّهِيدِ ๑۩﷽
•❥• #وحجت تو بر هر كه روى زمين است و هر كه زير خاك بسيار راستگو و شهيد
•❥•➼═❧═───┄✧✦
۩•﷽ #صَلاَةً كَثِيرَةً تَامَّةً زَاكِيَةً مُتَوَاصِلَةً مُتَوَاتِرَةً مُتَرَادِفَةً كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِك َ๑۩﷽
•❥• #درود و رحمتى فراوان و كامل و با بركت و متصل و پيوست و پياپى و دنبال هم همچون بهترين رحمتى كه بر يكى از اوليائت فرستادى.
•❥•➼═❧═───┄✧✦
✵ #خدایازیارتش در دنیا و شفاعتش در عقبی نصیبمان بگردان
❁ #الهـے آمیݧ التمـاس دعـا❁
#صلوات
علی ای حال، طبق دیدگاه دوم، بین خروج سفیانی در ماه رجب و ظهور امام مهدی در ماه رمضان، 15 ماه[22]، فاصله است، و بین خروج سفیانی در ماه رجب و قیام امام عصر در ماه محرم، 18 ماه و 17 روز؛ زیرا، همانطور که اثبات شد، بین ظهور حضرت و قیام (خروج) امام مهدی، تفاوت زمانی، وجود دارد. یعنی ظهور امام مهدی در جمعه 23 ماه رمضان رخ می دهد و بعد از 3 ماه و 17 روز، خروج (قیام) ایشان در شنبه عاشورا دهم ماه محرم، علنی خواهد شد.
بنابراین، از این دسته احادیث، استنباط میشود که بعد از صیحه آسمانی و خروج سفیانی، امام عصر، مثل دوران غیبت صغری، نواب و سفیران خاصی خواهند داشت که پیام امام زمان را به جهانیان، می رسانند.[21] آنگاه بعد از ظهور و حدود سه ماه و نیم بعد (3 ماه و 17 روز)، قیام امام عصر در روز شنبه و دهم ماه محرم (عاشورا)، اتفاق می افتد.
اختلاف دیدگاه در فاصله بین خروج سفیانی و ظهور، در واقع به دلیل عدم توجه به تفاوت بین ظهور و قیام امام عصر، برمیگردد. زیرا برخی از محققین، به تفاوت زمانی بین ظهور و قیام امام عصر، توجه نداشته اند و همین اختلاف، منجر به بروز اشتباه در محاسبه و زمان نشانه های ظهور، گردیده است.
اختلاف دیدگاه در این موضوع، باعث گردیده است که سوالات و ابهاماتی مطرح شود. دسته ای موفق و عده ای مخالف حول محور این سوالات، اظهارنظر نمایند.
از جمله این سوالات: آیا امام عصر، دو ظهور خواهند داشت؟؛ ظهور صغری، دیدگاه اعتقادی، می باشد؟ و آیا ظهور اصغر، منشاء حدیثی دارد؟ درحالیکه، تمام این سوالات به سوال اصلی، برمیگردد:
علی ای حال، طبق دیدگاه دوم، بین خروج سفیانی در ماه رجب و ظهور امام مهدی در ماه رمضان، 15 ماه[22]، فاصله است، و بین خروج سفیانی در ماه رجب و قیام امام عصر در ماه محرم، 18 ماه و 17 روز؛ زیرا، همانطور که اثبات شد، بین ظهور حضرت و قیام (خروج) امام مهدی، تفاوت زمانی، وجود دارد. یعنی ظهور امام مهدی در جمعه 23 ماه رمضان رخ می دهد و بعد از 3 ماه و 17 روز، خروج (قیام) ایشان در شنبه عاشورا دهم ماه محرم، علنی خواهد شد.
إِنَّ الْقَائِمَ يُنَادَى باسْمُهُ لَيْلَةَ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِينَ وَ يَقُومُ يَوْمَ عَاشُورَاءَ يَوْمَ قُتِلَ فِيهِ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِي.[23]
قائم در شب 23 ماه رمضان به نامش، ندا داده میشود و در روز عاشورا قیام می کنند.
و در روایتی دیگر از امام رضا، نیز مضمون حدیث فوق، تکرار شده است.[24]
بنابراین، بین ظهور در ماه رمضان (23 ماه رمضان) و قیام امام عصر در ماه محرم (10 ماه محرم)، فاصله زمانی در حدود سه ماه و نیم، وجود دارد. در" قیام" حضرت از کنار خانه خدا و کعبه، 313 نفر از یاران ایشان، در کنار امام عصر، خواهند بود. اما بعد از قیام و اعلام آغاز "خروج" برای اقامه حکومت جهانی، ایشان منتظر می مانند که تعداد یاران و حلقه دوم اصحاب، به 10 هزار نفر برسد و آنگاه "خروج" خویش را از مکه برای فتح جهان، آغاز میفرمایند.
فرق ظهور، قیام و خروج امام عصر، چیست؟ آیا تفاوتی است؟
بنابراین، شایسته است ضمن بیان تفاوت بین ظهور و قیام امام عصر به به این سوالات، نیز پاسخ داده شود.
در واقع، از نظر علمی بین ظهور و قیام امام عصر، تفاوت زمانی وجود دارد. البته هرچند در روایات بین این واژه ها (ظهور، قیام و خروج) اختلاف چندانی، نیست و گاهی بسیار، به جای یکدیگر، استفاده شده اند. لکن، با دقت بیشتر، در برخی از احادیث، میشود به تفاوت این واژه ها، پی برد.
در مباحث مهدویت، بین ظهور و قیام امام عصر، تفاوت است. اما در ادبیات عمومی، بین این دو واژه، از روی تسامح، فرقی گذاشته نشده است و همین موضوع، باعث سوء استفاده مدعیان دروغین مهدویت، از جمله احمد الحسن بصری، مدعی یمانی، گردیده است. در حالیکه همانطور که ذکر شد، از نظر علمی، بین ظهور و قیام امام عصر، تفاوت زمانی و مکانی، وجود دارد.
توضیح بیشتر اینکه: امام عصر، بعد از صحیه و ندای آسمانی در شب جمعه، شب قدر و 23 ماه مبارک رمضان، "ظهور" میفرمایند. و بعد از حدود "3 ماه و 17 روز" و در روز شنبه، عاشورای (دهم) ماه محرم، در مکه مکرمه و از کنار کعبه، مابین رکن و مقام (رکن یمانی و مقام اسماعیل)، "قیام و خروج"، میفرمایند و پرچم و رایۀ خویش را برای آغاز حکومت جهانی، علنی میفرمایند.
امام عصر، بعد از ندای آسمانی در ماه رمضان، ظهور، می نمایند. و عاشورای ماه محرم، خروج و قیام علنی، می فرمایند:
در روایتی از امام صادق، چنین نقل شده است: