چهارشنبه
29/11/1399
ظهر و عصر
موضوع: انواع #وطن و احکام آن
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: الـرَّغبَهُ فِـى الـدُّنیـا تـُورِثُ الغَمَّ وَ الحَزَنَ، وَ الزُّهـدِ فـِى الدُّنیا راحَهُ القَلبِ وَ البَـدَنِ. رغبت و تمایل به دنیا مایه غم و اندوه؛ و زهد و بـى میلى به دنیا سبب راحتى قلب و بدن است. (تحف العقول، ص 358)
در رساله مراجع تقلید مساله 11 بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد. یکی از مسائل مورد نیاز احکام نماز مسافر است که نکته ای کوتاه در این مورد خدمت شما بیان می شود.
برخی از افراد سوال می کنند کسی که یکی دو سال در جایی به غیر از وطن و محل زندگی کنونی می خواهد زندگی کند و یا برای تحصیل می خواهد در آنجا بماند و یا به خاطر کار لازم است در جایی غیر از وطن زندگی کند، حکم نماز و روزه اش چیست؟ و آیا این محل وطن انسان است؟
در جواب این سوال عرض می شود به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای اگر شخصی به خاطر تحصیل یا به خاطر شغلی که دارد یکی دو سال یا بیشتر تصمیم دارد، زندگی کند و در آنجا بماند، هر چند وطن او نیست ولی تا زمانی که در آنجا زندگی می کند، آن مکان حکم وطن را دارد و نماز کامل و روزه صحیح است. و نیازی نیست که انسان قصد دهه کند. (1)
همانطور که می دانید مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی از مسائل از جمله همین مساله ای که بیان شد بین مراجع تقلید مقداری تفاوت فتوی وجود دارد که برای آگاه شدن از جزئیات مساله می توانید با سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 تماس بگیرید یا به شماره 30002020 پیامک کنید.
خداوند متعال توفیق علم و عمل به مسائل دین را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام، آیات عظام صافی، بهجت: مقر احکام وطن را ندارد. سیستانی: مقر وطن موقت است و احکام وطن را دارد. (استفتائات حضرت امام، ج1 ص: 260 س: 415 ؛ امام خامنه ای، احکام سفر س: 47 و 57 ؛ مکارم، استفتائات جدید، ج1 س:213 و 225 ، ج3 س: 254 ؛ سیستانی، توضیح المسائل جامع م 1602 ؛ وحید، منهاج الصالحین ج2 م 929 ؛ صافی، جامع الاحکام ج1 س: 419 ؛ بهجت، استفتائات ج2 س: 3008 و 3009)
@ahkameharamerazavi
موضوع: #کار_در_سیره_امام_رضا(ع)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
در اسلام داشتن برنامه ی صحیح اقتصادی در امور زندگی از نشانه های انسان پرهیزکار و با ایمان معرفی شده است، چنان که امام رضا (علیه السلام) می فرمایند: «تا سه خصلت در آدمی نباشد، حقیقت ایمان او کمال نیابد: ژرف شناختن دین، اندازه نگه داشتن در زندگی و پایداری در مصیبت ها. (بحار، ج59، ص142)
از دیدگاه امام هشتم (علیه السلام) هم کسی که در مصرف، به خود و خانواده خود سخت می گیرد و در مصرف، خسَّت می ورزد، از جاده ی مستقیم بیرون است و هم آن که اسراف کرده و زیاده روی می کند. امام رضا (علیه السلام) هر دو شیوه را ناپسند می شمارند.
- از دیدگاه امام رضا ( علیه السلام ) ارزش معنوى کار چنان است که مقام کارگر را بالاتر از جهادگران در راه خدا مى دانند: «آنکه با کار و کوشش در جست و جوى مواهب زمینى براى تأمین خانواده خویش است، پاداشى بزرگتر از مجاهدان در راه خدا دارد.» ( تحف العقول»، ص 808)
امام رضا (علیه السلام) درباره ی چگونگی تأمین مخارج زندگی و خانواده فرمودند ؛ پرداخت مخارج خانواده میان دو مرز قرار دارد: مرز اسراف و زیاده روی و مرز اقتار و تنگ نظری و خسَّت و ایجاد کمبود. (بحار ، ج68، ص347)
خداوند ما را جزء یاران بامعرفت امامان قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@ahkameharamerazavi
مغرب و عشاء
موضوع: #لیلۀ_الرغائب
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله در روایتی مفصل در بیان فضیلت ماه رجب می فرمایند: ... لَا تَغْفُلُوا عَنْ أَوَّلِ لَیْلَةٍ جُمُعَةٍ فِیهِ، فَإِنَّهَا لَیْلَةٌ تُسَمِّیهَا الْمَلَائکَةُ لَیْلَةَ الرَّغَائِبِ... . از (دعا کردن در) اولین شب جمعه ی ماه رجب غافل نشوید، چرا که (آنقدر در آن شب دعاها مستجاب می شود که) ملائکه الله آن را شب هدیه های بزرگ و ارزشمند نام گذاری کرده اند. (وسائل الشیعه، ج8 ص: 99)
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد. در ماه شریف رجب قرار داریم که برای آن اعمال زیادی وجود دارد و برای صحیح انجام دادن آنها لازم است انسان احکام آن را بداند. که امشب چند نکته در مورد لیله الرغائب خدمت شما عرض می شود:
از امام باقر علیه السلام اینگونه نقل شده که حضرت فرموده اند: اولین شب جمعه ماه رجب را لیلة الرغائب می نامند، در مفاتیح می فرمایند برای این شب نمازی با فضیلت بسیار از حضرت رسول اعظم صلی الله علیه و آله، وارد شده و کیفیت آن به این صورت است:
پنجشنبه اول ماه رجب را روزه می گیرد و شب جمعه بین نماز مغرب و عشاء دوازده رکعت نماز اقامه شود که هر دو رکعت به یک سلام ختم می شود (6 نماز دو رکعتی) و در هر رکعت یک مرتبه سوره حمد، سه مرتبه سوره قدر، دوازده مرتبه سوره توحید خوانده شود. و چون دوازده رکعت به اتمام رسید، 70 بار ذکر(اللهم صل علی محمد النبی الامی و علی آله)گفته شود. پس از آن در سجده 70 بار ذکر "سبوحٌ قدوسٌ رب الملائکة و الروح" گفته شود. پس از سر برداشتن از سجده، هفتاد بار ذکر "رب اغفر و ارحم و تجاوز عما تعلم انک انت العلی الاعظم" گفته شود. دوباره به سجده رفته و 70 مرتبه ذکر "سبوح قدوس رب الملائکة و الروح" گفته شود. در اینجا می توان حاجت خود را از خدای متعال درخواست نمود. (1)
نکته اول: کسانی که توفیق شرکت در نماز جماعت مغرب و عشاء را دارند انجام این نماز بعد از نماز عشاء مانعی ندارد
نکته دوم: اصل روزه در تمام روزهای سال (غیر از روزهایی که روزه در آن حرام و یا مکروه است.) استحباب دارد، اما نسبت به برخی از ایام تاکید ویژه ای در روایات شده است و فقها هم نسبت به آن فتوا داده اند؛ یکی از آن موارد سه روز در هر ماه است و آن پنجشنبه اول و پنجشنبه آخر ماه و چهارشنبه وسط ماه است. (2)
نکته سوم: در مورد روزه مستحبی لازم است دقت شود اگر فرد روزه قضا دارد یا مسافری که نمازش شکسته است نمی تواند روزه مستحبی بگیرد و اگر روزه قضا دارد به نیت روزه قضا بگیرد خداوند انشاء الله ثواب روزه مستحب را عنایت می فرماید. (1)
دعاها و اعمال مستحب دیگری نیز برای ماه رجب نقل شده که در مفاتیح می توان مطالعه نمود.
برای بررسی جزئیات در مسائل شرعی می توانید به سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 تماس بگیرید یا سوالتان را با ذکر نام مرجع تقلید به سامانه 30002020 پیامک کنید تا در اسرع وقت پاسخ برایتان ارسال شود.
خداوند متعال همه ما را اهل علم و عمل قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (مفاتیح نوین ص608)
(2) (رساله مراجع تقلید م 1748)
(3) (رساله مراجع تقلید م 1563)
@ahkameharamerazavi
موضوع: #کار_و_تلاش_در_اسلام
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
کار و تلاش در اسلام فواید زیادی دارد که برخی ذکر میشود:
1. گشایش تمام درهای بهشت :با توجه به روایات ، انسانهای بهشتی به فرا خور کردارشان ، هر یک از درب خاصی وارد بهشت می شوند، ولی هشت درب بهشت خداوند ، به روی کسانی که به کسب و کار حلال مشغولند باز است.
پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرماید : هر کس ازدست رنج خود بخورد، درهای بهشت به روی او گشوده می شود، تا از هر دری که خواست وارد شود. (بحار، ج 100 ، ص 10 ح 41)
2. کفاره گناهان: در روایتی از رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ) آمده است که آمرزش برخی از گناهان فقط به واسطه رنجی که فرد در راه کسب مخارج زندگی می کشد حاصل می گردد.
رسول اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: پاره ای از گناهان است که هیچ نماز و صدقه و روزه ای ، کفاره آنها نمی شود . پرسیدند ای رسول خدا پس چه چیزی آن گناهان را پاک می کند؟ فرمود ناراحتی و سختی هایی که انسان در راه تامین مخارج زندگی می کشد.( جامع الاحادیث، ج 22 ، ص 35 )
3. آرامش روح و نشاط در زندگی: امام صادق (علیه السلام ) فرمود: کسی که از کار کردن ، عارش نشود و خجالت نکشد ، مشکلاتش کم و فکرش آسوده می گردد و خانواده اش هم به روزی خود می رسند .( بحار الانوار ج 100 ص 7 ح 27)
4. تندرستی : رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: تندرستی ده جز دارد که نه جزء آن در کار و تلاش برای کسب درآمد جهت هزینه های زندگی است و یک بخش آن در دیگر امور است. (کنز العمال ، ج 4 ، ص 6 ، ح 9208)
5. مشمول رحمت الهی بودن در قیامت: پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: روز قیامت، سایه عرش الهی بر سر کسی قرار می گیرد که با تکیه با عنایات خداوندی، از خانه خارج شده و برای تامین مخارج زندگی خود و عائله اش ، روی زمین به تلاش و فعالیت می پردازد (مستدرک الوسائل ، ج13، ص 13ح 14586)
خداوند توفیق انجام کارحلال به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@ahkameharamerazavi
پنج شنبه
30/11/1399
ظهر و عصر
موضوع: #تغییر_مرجع_تقلید
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت علی بن موسی الرضا علیه اسلام که می فرمایند: أَنَّ الْفَقِیهَ یَسْتَغْفِرُ لَهُ مَلَائِکَةُ السَّمَاءِ وَ أَهْلُ الْأَرْضِ وَ الْوَحْشُ وَ الطَّیْرُ وَ حِیتَانُ الْبَحْر. کسی که در مسائل دینی شناخت دقیق و صحیح دارد، ملائک آسمان و اهل زمین و حیوانات و پرندگان و ماهیان دریا، برای او استغفار می کنند. (الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا علیه السلام ؛ ص338)
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد.
یکی از سوالاتی که مؤمنین سؤال می کنند این است آیا انسان می تواند مرجع تقلید خود را تغییر دهد یا خیر؟
در جواب عرض می شود:
اگر انسان مرجع فعلی خودش را بدون روش صحیح شرعی و بدون تحقیق از اهل خِبره و مجتهد شناس، انتخاب کرده، اکنون باید طبق روش صحیح شرعی و با کمک گرفتن از اهل خِبره و مجتهد، مرجع تقلید اعلم را انتخاب کند.
و اگر انسان مرجع تقلید فعلی خودش را مطابق روش صحیح شرعی، به عنوان مرجع اعلم یعنی کسی که از دیگران توانایی بیشتری بر استنباط احکام دارد، انتخاب کرده است، در این صورت نمی تواند مرجع تقلیدش را تغییر بدهد. و اینکه مثلا فلان مرجع تقلید در مسائل شرعی از دیگر مراجع تقلید فتاوایش سخت تر است و یا اینکه مبنایش مثلا در رؤیت ماه با دیگر مراجع تفاوت دارد، مجوزی برای تغییر مرجع تقلید نمی شود؛ بله اگر برایش طبق روش صحیح شرعی مثل معرفی افراد مجتهد شناس اطمینان حاصل شود که مرجع دیگری اعلم است در این صورت باید مرجع تقلیدش را تغییر دهد و از مرجع اعلم تقلید کند. (1)
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام، سلامتی مراجع عظام، خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
@ahkameharamerazavi
موضوع: #نقش_دعا_و_امور_معنوی_در_برابر_بلاها
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
برخی گویند: امور معنوی مثل دعا و صدقه و توسل و امام، و... چرا میگذارند بلا و بیماری برای آنها و مومنین پیش آید؟
در جواب باید گفت:
اولا: زمانی توسل کردن به اهل بیت علیهم السلام و دعا و تضرع برای رفع مشکل تاثیر گذار است که انسان سعی و تلاش خود را برای رفع مشکل بکند(مثلا امور بهداشتی را رعایت کند) و از خداوند و اهل بیت علیهم السلامبخواهد سعی و تلاشش موثر واقع شود و در آنجا که رفع مشکل از قدرت او خارج است ، آنان یاریش کنند .علی علیه السلام فرمود ؛«دعا کننده بدون عمل و تلاش مانند تیر انداز بدون « زه» است»(نهج البلاغه حکمت337)
از آنجایی که زه عامل حرکت و وسیله پیش راندن تیر به سوی هدف است روشن می شود که تلاش و کوشش نیز جزو شرایط اساسی برای استجابت دعا است .
یعنی همانطوری که دارو بدون شرایط اثر نمیکند(چقدر مریضها که دارو اثر نمیکند و خوب نمیشوند) دعا نیز بدون شرایط اثر نمیکند؛ مثلا بشرطی آتش چوب را میسوزاند که (چوب کنار آتش باشد-اکسیژن باشد-مانعی نباشد-)،پس دعا نیز بشرطی موثر است که به وظیفه عقلی و دینی خود( مثل رعایت امورعقلانی حفاظتی مثل رعایت سرعت مطمئنه در رانندگی؛ رعایت امور بهداشتی در بیماری) عمل کرده باشد.
در موضوع بیماری(کرونا) هم ما موظفیم ، نهایت تلاش خود را جهت مقابله با آن انجام دهیم و حتی اگر نیاز باشد ، زیارت اماکن مقدسه را محدود کنیم تا بیماری شیوع پیدا نکند و آنجا که قدرت کنترل نداریم ، به درگاه خداوند و با توسل به اهل بیت و فاطمه معصومه علیهم السلام ، دعا و تضرع کنیم تا یاری خداوند نصیب ما شود .
ثانیا: اراده خداوند در دنیا بر این تعلق گرفته است که در این عالم همه چیز به طور طبیعی خود پیش برود و وقتی علت های مادی یک پدیده حاصل شد معلول آن نیز محقق شود تا اسباب رشد و امتحان و ابتلاء در دنیا مختل نشود .امام صادق علیه السلام فرمود :« خدا خواسته است که همه کارها از طریق اسباب آن جاری باشد»(الکافی، ج1،ص357)
ثالثا: این که مثلا ازدحام جمعیت در حرم ، موجب شیوع بیشتر بیماری کرونا شود ، منافاتی با تقدس و توسل به ایشان ندارد چرا که این نوع شیوع بیماری مثلا ، طبق قوانین حاکم بر جهان است که یکی از این قوانین تاثیر گذاری علت ها و محقق شدن معلول هاست، و گفتیم اراده خداوند بر این تعلق گرفته است که در دنیا امور از طریق اسباب طبیعی خود جریان یابد .
وقتی اراده خداوندی چنین بوده است ، امامان نمی توانند اراده ای بر خلاف اراده خداوندی داشته باشند چنان که امام کاظم علیه السلام فرمود:«خداوند قلوب امامان را محل اراده خودش قرار داده است ، زمانی که خداوند چیزی را بخواهد و اراده کند ، امامان هم آن را انجام می دهند و آنها بدون اذن الهی کاری نمی کنند »(بحار؛ ج5 ؛ص114)
رابعا: مسئولین حرم قصد محدودیت ندارند بلکه اراده خود خدا واهل بیت همین است که از طریق اسباب و علل کارها را انجام دهند واز طرفی حفظ جان مومنین واجب است که اگر بخاطر رعایت نکردن به خطر بیفتد گناه بزرگی است
خامسا:باید افرادی که بیماری واگیر دارند به محلهای عمومی نروند و بقیه نیز باید نزدیکشان نشوند، چنانکه امام صادق علیه السلام فرمود:« از مجذوم فرار کن چنان که از شیر فرا می کنی »(الفقیه ج 3 ص 557) وپیامبر فرمود:« آنکه دارای آفت ( و بیماری مسری ) است بر فرد سالم وارد نشود »(وسائل الشیعه ج 11 ص 507)
بنابراین باید تمام مراقبت های لازم اجرایی شود و آنگاه که خارج از توان انسان است ، امور به خداوند واگذار شود
خداوند همه مومنین را از بلاهای آخرالزمانی حفظ فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@ahkameharamerazavi
مغرب و عشاء
مناسبت: شرایط #نماز #جماعت
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است که حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: مَنْ صَلَّى الْمَغْرِبَ وَ الْعِشَاءَ الْآخِرَةَ وَ صَلَاةَ الْغَدَاةِ فِی الْمَسْجِدِ فِی جَمَاعَةٍ فَکَأَنَّمَا أَحْیَا اللَّیْلَ کُلَّهُ. هر کس نماز مغرب و عشا و صبح را با جماعت در مسجد بخواند، گویا تمام شب را شب زنده داری نموده است. (وسائل الشیعه، ج8، ص295)
در مساله 11 رساله مراجع تقلید آمده است مسائلی را که غالبا انسان به آنها نیاز دارد را واجب است یاد بگیرد؛
از طرفی مسائل نماز جماعت بسیار مورد ابتلا است و در رساله مراجع تقلید، برای صحیح بودن نماز جماعت شرایطی ذکر شده که یکی از آنها نبودن حائل [و مانع] در صف نماز جماعت است (1) که در این باره چند نکته خدمت شما زائرین گرامی بیان میکنم:
1. در نماز جماعت نباید بین مأموم و امام، یا بین انسان و مأموم دیگری که انسان به واسطه او به امام متصل شده است، پرده و ستون و مانند آن فاصله باشد. مثلا نباید در صف اول جماعت ستون باشد زیرا افرادی که بعد از ستون هستند جماعتشان باطل است. اما اگر امام جماعت مَرد و مأموم زن باشد یا بین زن و مأموم دیگری که مرد است و زن بواسطه او به امام متصل شده، پرده و مانند آن باشد، اشکالی ندارد. (2)
2. اتصال در جماعت اگر از یک طرف (یعنی از روبرو، راست یا چپ) هم باشد کافی است. مثلا اگر در سمت راست و سمت چپ نمازگزار در صف جماعت حائل وجود داشت اما از روبرو حائل وجود نداشت [و به امام متصل بود] برای اتصال در صف نماز جماعت، کافی است. (3)
3. اگر نمازگزار بعد از نماز متوجه شد که به واسطه وجود حائل در صف، اتصال تا امام جماعت وجود نداشته، در این صورت جماعتش باطل است اما در صورتی که رُکنی در نماز مثل رکوع، اضافه نکرده باشد، نمازش به صورت فردا صحیح است و لازم نیست نمازش را دوباره بخواند. (4)
زائرین و مجاورین محترم میتوانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت کنید.
خداوند متعال توفیق نماز با توجه و عمل صالح به همه ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) تعریف حائل: حضرت امام، آیت الله مکارم: حائل چیزی است که مانع مشاهده باشد. آیت الله سیستانی: هر چیزی که تفرق و جدایی ایجاد کند بنابر این فرقی نیست بین اینکه مانعِ مشاهده باشد یا نباشد. (تحریر الوسیله، القول فی شرائط الجماعه، الشرط الاول ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، شرایط نماز جماعت، نبودن حائل بین امام و ماموم ؛ منهاج الصالحین، ج 1 م 795)
(2) نکته: اما احکام مربوط به وجود حائل بین صفوف خود بانوان و همچنین در موردی که امام جماعت و مأموم هر دو زن هستند، همانند احکام وجود حائل در نماز جماعت مردان میباشد. (توضیح المسائل مراجع م 1411 و 1433 ؛ عروه الوثقی، شرائط الجماعه، شرط اول ؛ سایت ادمین، شماره استفتاء 574042 تاریخ استفتاء 24/5/1394)
(3) نکته: حضرت امام، امام خامنه ای، (زنجانی: احتیاط واجب): اگر در مقابل حائل وجود داشته باشد و کسی را از صف جلو نبیند، جماعتش باطل است. (توضیح المسائل مراجع اقتباس از مساله 1414)
(4) (عروه الوثقی، شرائط الجماعه، م 11 ؛ منهاج الصالحین، ج1 م 802)
@ahkameharamerazavi
موضوع: #نقش_دعا_و_امور_معنوی_در_دنیا
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
الف: همه عالم در قبضه قدرت خداوند است و علم و قدرت و تدبیر خداوند مطلق است و در برابر اطلاق علم و قدرت و تدبیر او احدی وجود ندارد و نخواهد داشت.
ب: اراده خداوند به نظام هستی به گونه ای تعلق گرفته است که نظام علت و معلول و اسباب و مسببات در آن جاری است و برای هر معلولی علتی نهاده است و برای هر علتی معلولی را و هر سببی مسببی را به دنبال دارد و هر مسببی را سببی نهاده است. و این اراده حکیمانه و مدبرانه خداوند است.« و ابی الله أن یجری الأمور الا باسبابها ، و خداوند ابا می کند که امور را جز از طریق اسباب آن جاری فرماید»
ج: این اسباب دو دسته هستند: 1- اسباب مادی 2- اسباب معنوی و غیر مادی. علل غیبی هر گاه با علل مادی تعارض و تزاحم کنند، علل غیبی قوی تر و محکم تر از علل مادی بوده و برای آنان جنبه علیت دارند و بر آنان غالب می آیند.
ما در زندگی روز مره خود از اسباب مادی بسیار بهره مند شده و آنها را به کار می گیریم. مثلا بر اتومبیل سوار شده با هواپیما سفر کرده و از دستان و پاهای خود استفاده می کنیم، و مسلم است که این اعمال هیچ منافاتی با فکر توحید و مطلق بودن قدرت و علم و تدبیر اراده خداوند ندارد.
در اموری که علل آن غیبی و غیر مادی هستند مانند نماز, صدقه, نذر و دعا هم به همین صورت است.
در قرآن با اینکه با جمله «قد جعل الله لکل شی ء قدرا» به نظام عالم و اینکه هیچ چیز به گزاف صورت نمی گیرد و هر چیز در مرتبه خود قرار دارد تصریح شده یعنی نظام اسباب و مسببات به رسمیت شناخته شده است در عین حال می فرماید خداوند فرمان خود را به نتیجه می رساند یعنی آنجا که پای روابط معنوی و تاییدات غیبی به میان می آید جریان دیگری پیش می آید وعلل و اسباب ظاهری بی اثر می گرد(مجموعه آثار شهید مطهری . ج1، ص:411)
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@ahkameharamerazavi
جمعه
1/12/1399
ظهر و عصر
موضوع: #غسل #جمعه
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
در روایتی حضرت صادق علیه السلام در فضلیت غسل جمعه میفرمایند: غُسْلُ یَوْمِ الْجُمُعَةِ طَهُورٌ وَ کَفَّارَةٌ لِمَا بَیْنَهُمَا مِنَ الذُّنُوبِ مِنَ الْجُمُعَةِ إِلَى الْجُمُعَة. غسل روز جمعه هم سبب پاکی و هم کفاره گناهانِ طول هفته است. (وسائل الشیعه، ج 3 ص: 315)
در مساله 11 رساله مراجع تقلید ذکر شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است یاد بگیرد. از یکی از اعمال مهم و سفارش شده در روز جمعه، غسل جمعه است که برای صحیح انجام دادن آن لازم است احکام آن را انسان بداند؛ لذا چند مساله فقهی در این مورد عرض میکنم:
1. زمان غسل جمعه از اذان صبح تا اذان ظهر است و بهتر است نزدیک ظهر انجام شود و اگر تا ظهر انجام نشد به فتوای بیشتر مراجع تقلید از جمله امام خامنهای بهتر است بدون نیت اداء و قضاء تا غروب جمعه بجا آورد (1) و کسی که در روز جمعه موفق نشد، مستحب است در روز شنبه قضای آن را انجام دهد. (2)
2. انسان میتواند چند غسل را نیت کرده و همه را با یکبار شستن انجام دهد. در این مسأله تفاوتی ندارد که همه غسلها مستحب باشد، مثل غسل جمعه و غسل زیارت یا همه غسلها واجب باشد، مثل غسل جنابت و غسل مس میت ؛ یا اینکه بعضی از غسلها واجب باشد و بعضی مستحب، مثل غسل جنابت و غسل جمعه. (3)
3. اگر به عهده شخص چند غسل باشد، در صورتی که در بین آنها غسل جنابت وجود داشته باشد، مثل اینکه بخواهد غسل جنابت و غسل جمعه را انجام دهد، در صورتی که از زمانِ انجام غسل تا زمانی که میخواهد نماز بخواند، کارهایی که وضو را باطل میکند انجام ندهد، نباید برای نماز وضو بگیرد. [و با همان غسل جنابت نمازش را بخواند] (4)
زائرین و مجاورین گرامی میتوانید سوالات دینی را با ذکر نام مرجع تقلید خود به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع تقلید دریافت نمایید.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و درک ظهور حکومت عدل الهی انشاءالله، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) آیت الله مکارم: سوال: غسل روز جمعه را در چه ساعاتی میتوان انجام داد؟ پاسخ: وقت غسل جمعه از اذان صبح روز جمعه است تا ظهر، اگر در این زمان انجام نشود میتوان در روز شنبه (به قصد قضا) یا در روز پنجشنبه (عصر پنج شنبه یا بعد از غروب آفتاب در صورتی که احتمال قابل توجهی بدهد روز جمعه موفق به غسل کردن نمی شود) آن را بجا آورد؛ البته شب جمعه یا بعد از اذان ظهر روز جمعه تا روز شنبه نیز می توان غسل جمعه را به نیت ما فی الذمه بجا آورد. (استفتائات سایت، غسل های مستحبی)
(2) نکته: نسبت به انجام غسل جمعه در شب شنبه به نیت قضا، تفاوت فتوا وجود دارد. (رساله مراجع، مساله 644 ؛ عروه الوثقی، فصل فی اغسال المندوبه، مساله 1 ؛ تحریر الوسیله، القول فی اغسال المندوبه ؛ توضیح المسائل جامع م 463)
(3) آیت الله سیستانی: در غسل هایی که به سبب کاری که مکلف انجام داده بر او مستحب شده، مثل غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میتی که غسل داده شده رسانده باشد، در این گونه غسل ها احتیاط واجب آن است که برای چند سبب مختلف به یک غسل اکتفا نکند. (توضیح المسائل مراجع م 389 و م 647 ؛ توضیح المسائل جامع م 466)
(4) توضیح المسائل مراجع م 391)
@ahkameharamerazavi
مغرب و عشاء
موضوع: #ازدواج و #مهریه
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت أمیرالمؤمنین علی علیه السلام که میفرمایند: لا تُغالُوا بِمُهورِ النساء فَتَکُونَ عداوةً. مهریهی زنان را سنگین نگیرید که موجب کدورت و دشمنی میشود. (وسائل الشیعه، ج 21، ص 253)
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است: مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد. یکی از مسائلی که در امر ازدواج مورد بحث طرفین ازدواج قرار میگیرد مسأله مهریه است که قصد دارم نکاتی در این باره عرض کنم:
1. مهریه به هر مقداری که باشد، دِینی به عُهده زوج است. اگر توانایی مالی داشته باشد و خانم مهریهاش را مطالبه کند، باید مهریه را پرداخت کند و اینکه اگر خانمی مهریه اش را مطالبه کند و مرد اموالش را برای فرار از پرداختِ مهریه به نام دیگران کند، باز هم گنهکار و معصیتکار است. (1)
2. اگر مهریه به عنوان دینی بر عهده شوهر باشد، مثلا صد سکهی طلا به عهده شوهر باشد و خانم در طول زندگی مهریه را به شوهر ببخشد، مثلا خانم به مرد بگوید مهریه ای که به عهده ات دارم به تو بخشیدم، نمی تواند دوباره از شوهر مطالبه کند یا اگر بین زن و شوهر ناراحتی رخ داد برود و از شوهر مطالبه کند. (2)
3. اگر مردی از دنیا برود و مهریه خانمش را پرداخت نکرده باشد، چنانچه نسبت به پرداخت مهریه وصیت کرده باشد یا وصیت نکرده باشد، باید از اموالش مهریه پرداخت شود و سپس طبق ضوابط شرعی، ارثیه بین ورثه تقسیم شود. (3)
نکات و مسائل شرعی، دقیق و جزئی هستند و در برخی موارد هم در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خودشان عمل کنند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 و پیامکی 30002020 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت میباشد.
خدای رحمان، زمینهی ازدواج آسان را برای دختران و پسران مهیا کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب دین م 10 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 994)
(2) (استفتائات حضرت امام، ج2 ص 288 ؛ منهاج الصالحین ج3 م 318)
(3) (رساله مراجع م 2719)
@ahkameharamerazavi
موضوع: #شاهد_بودن_معصومین_بر_اعمال
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: يَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيداً عَلَيْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنا بِكَ شَهِيداً عَلى هؤُلاءِ : روزی را که در هر امتی، گواهی از خودشان برایشان برانگیزیم، و تو را هم بر این امت گواه آوریم (آیه 38 نمل)
«شاهد» و «شهید» معنی حضور را می دهد.در زبان عربی به «گواه » از آن جهت «شاهد» می گویند که کسی حق دارد در مورد واقعه ای گواهی بدهد که در آن واقعه حاضر باشد، یعنی انسان در مورد واقعه ای که در آن حضور دارد و احساس می کند و بالعیان آن را می بیند حق دارد شهادت بدهد.این مساله ای است در باب «قضاء» (قضاوت)، می گویند شهادت به علم جایز نیست، شهادت به عین و به حس جایز است، یعنی اگر شما چیزی را یقین دارید و شک ندارید ولی ندیده اید، مثلا یقین دارید همسایه شما دزدی کرده است و از یک احتمال هم نمی دهید که دزدی نکرده، یعنی هیچ احتمال اینکه بتوانید توجیه هم بکنید نمی دهید،و یقین دارید؛ولی باز هم تا به چشمتان ندیدید،حق ندارید بگویید.
در این باره که امام زمان هر عصر، ناظر اعمال مردم آن عصر است، احادیث متعددی آمده است. امام صادق(ع) فرمود: « روز پنجشنبه اعمال مردم به رسول خدا و ائمه(ع) عرضه میشود». (بحار، ج23، ص 345)
در روایت دیگر آمده: در هر عصر و زمانی، امامی از ما اهل بیت، شاهد و ناظر اعمال مردم است. رسول خدا شاهد بر اعمال ما است».(بحار، ج23، ص 347)
در توقیعی از حضرت مهدی(ع) آمده: به اخبار شما علم داریم. هیچ چیزی از اخبار شما بر ما پوشیده نیست. از لغزش و کاستیهای عملکرد شما آگاه هستیم. چیزی بر ما پوشیده نمیماند».(بحار،ج53، ص 175)
خداوند توفیق ترک گناهان را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@ahkameharamerazavi
تاریخ:2/12/99-
نماز ظهر-
موضوع: #پیامدهای_تربیتی_عبرت
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درباره عبرت گیری میفرماید: لَقَدْ كَانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبَابِ: در سرگذشت آنها درس عبرتی برای صاحبان اندیشه بود!(آیه 111 یوسف)
برخی از پیامدهای عبرت گیری عبارتند از:
1- عبرت، کلید بصیرت: یکی از مهم ترین مقاصد تربیت آن است که انسان به درجه ای از درک و بصیرت برسد که بتواند قدرتی فراگیر برای سنجش و اندازه گیری، تجزیه و تحلیل، حل و فصل امور و انتخاب و تصمیم گیری در ابعاد مختلف زندگی به دست آورد. امیرالمؤمنین(ع)می فرماید: کسی که عبرت آموزد، آگاهی یابد و کسی که آگاهی یابد، می فهمد و آنکه بفهمد، دانش آموخته است.( نهج البلاغه، حکمت 208)
2- عبرت، انتقال تجارب: خرمندان تلاش می کنند که حتی خطایی را که دیگران تجربه کرده اند، مرتکب نشوند و در واقع سعی دارند از تجارب دیگران استفاده کنند، چرا که از عاقل چیزی غیر از این انتظار نیست: همانا عاقل کسی است که تجربه ها او را پند دهند.( شرح غررالحکم ، ج3، ص75)
براساس فرمایش امام علی(ع) تجربه اندوزی از سرگذشت دیگران، بهره مندی از حاصل عمر آنهاست. گویا انسان عمری به دارازی عمر همه آنها داشته است، با این تفاوت که خطاهای آنان را مرتکب نشده است.( نهج البلاغه: نامه 31)
3- عبرت و بازداری از خطا: عبرتها همواره انسان را به سوی رشد و کمال و راه درست هدایت می کنند و چراغهایی هستند که مسیر صحیح زندگی را نشان می دهند:هر چه دامنه عبرت گیری انسان وسیعتر باشد، دایره ارتکاب خطا کمتر خواهد بود:امام علی(ع) فرمود: هرکس عبرت گرفتن او بسیار باشد، لغزش او کم خواهد شد. چرا که فزونی عبرتها، ابهام را از چهره امور می زداید، شبهات را از بین می برد، صراحت خاصی به مسائل می بخشد و آنها را شفاف می کند.( شرح غررالحکم ، ج5، ص217)
4- عبرت چراغ راه آینده:تاریخ در حال تکرار است، همواره قومی می روند و قومی دیگر جایگزین می شوند. اختلاف حوادث و رویدادهای تاریخی، در جزئیات آنهاست، اما در کلیات شبیه یکدیگرند و اسباب و علل آنها هم مثل هم است. انسان عاقل و عبرت گیر می تواند با موازنه و مقایسه این پدیده ها و بررسی علل و اسباب آنها، پیامدها و نتایج آنها را پیش بینی کند و تصمیم درست و متناسب را در هر مورد اتخاذ نماید. امیرالمؤمنین(ع) فرمود:از (حوادث) گذشته دنیا برای باقیمانده آن عبرت گیر،چراکه بعضی ازآن (حوادث) شبیه بعضی دیگراست. وپایانش به ابتدای آن می پیوندد و (درهرحال) تمام آن گذرا و ناپایدار است.( نهج البلاغه، نامه69)
خداوند بصیرت وعبرت گیری از حقایق را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد