پنج شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۶/۳۰
موضوع: #اقتصاد_و_کار_در_سیره_امام_رضا_علیه_السلام
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
در اسلام داشتن برنامه ی صحیح اقتصادی در امور زندگی از نشانه های انسان پرهیزکار و با ایمان معرفی شده است، چنان که امام رضا (علیه السلام) می فرمایند: «تا سه خصلت در آدمی نباشد، حقیقت ایمان او کمال نیابد: ژرف شناختن دین، اندازه نگه داشتن در زندگی و پایداری در مصیبت ها. (بحار، ج59، ص142)
از دیدگاه امام هشتم (علیه السلام) هم کسی که در مصرف، به خود و خانواده خود سخت می گیرد و در مصرف، خسَّت می ورزد، از جاده ی مستقیم بیرون است و هم آن که اسراف کرده و زیاده روی می کند. امام رضا (علیه السلام) هر دو شیوه را ناپسند می شمارند.
- از دیدگاه امام رضا ( علیه السلام ) ارزش معنوى کار چنان است که مقام کارگر را بالاتر از جهادگران در راه خدا مى دانند: «آنکه با کار و کوشش در جست و جوى مواهب زمینى براى تأمین خانواده خویش است، پاداشى بزرگتر از مجاهدان در راه خدا دارد.» ( تحف العقول»، ص 808)
امام رضا (علیه السلام) درباره ی چگونگی تأمین مخارج زندگی و خانواده فرمودند ؛ پرداخت مخارج خانواده میان دو مرز قرار دارد: مرز اسراف و زیاده روی و مرز اقتار و تنگ نظری و خسَّت و ایجاد کمبود. (بحار ، ج68، ص347)
خداوند ما را جزء یاران بامعرفت امامان علیهم السلام قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۲/۶/۳۰
موضوع: #دفاع
مناسبت: آغاز جنگ تحمیلی
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم .یکی از واجبات دفاع است که در زمان کنونی در برخی موارد دفاع بر مسلمین نیز واجب است که به برخی موارد اشاره می شود:
مورد اول: دفاع از مظلوم یکی از ضروریات فقه شیعه می باشد و بر هر مسلمانی واجب است در صورت توانایی از مال و جان و ناموس خود و دیگر مسلمانان در برابر ظالم با رعایت شرایطی دفاع نماید مثلا اگر اثبات حق مسلمانی که مظلوم واقع شده، متوقف بر شهادت در دادگاه باشد چنانچه فرد شاهد بر قضیه بوده و شرایط شهادت را دارد، واجب است شهادت بدهد.
مورد دوم: اگر دشمن نقشه تسلط بر كشور اسلامي را در ابعاد نظامی یا اقتصادی خصوصات فرهنگی كشيده. بر مسلمانان واجب است به هر وسيلهاى كه امكان داشته باشد ازكشوراسلامى دفاع كنند. مثلا در مقابل شبكه هاي صهيونيستي و شبكه هاي همسوي با انها مانند بي بي سي كه هدفشان تضعيف كشورهاي اسلامي و تسلط بر فكر وانديشه مسلمانان مي باشد هر مسلماني بايد خود را حفظ كند و به ديگران از باب نهي از منكر اگاهي ببخشد واز مرزهاي فكري اسلام و مسلمین دفاع كند.
مورد سوم:اگر شخصی بر انسان یا خانوده اش به قصد کشتن حمله ور شود واجب است از جان خود یا خانواده اش دفاع کند هر چند منجر به قتل مهاجم شود.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف تعجیل فرماید، سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلواتی عنایت بفرمایید
. منابع:تحریر الوسیله حضرت امام خاتمه فی الدفاع
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۶/۳۰
موضوع: #امامت_در_کلام_امام_رضا۱
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام رضا ( علیه السلام ) درباره معرفت امامان معصوم فرموده اند: «من مات و لم یعرفهم مات میتة جاهلیة؛ هر کس بمیرد و امامان را نشناسد، به مرگ جاهلی مرده است » (عیون أخبار الرضا (علیه السلام) ج2ص121) بر اساس این حدیث رضوی، معیار و مرز بین مرگ در جاهلیت و اسلام، معرفت امام است. انسان هرچه از اسلام بپذیرد، ولی سرانجام امامان را نشناسد، در کفر، شرک و مرگ جاهلی جای دارد.
- طبق حدیث سلسله الذهب، شرط نجات از جهنم، توحید است که امام رضا فرمود: بشروطها وانا من شروطها (التوحید صدوق،ص25):
یعنی اولا شرط پذیرش توحید، قبول ولایت امام است.ثانیا: امام رضا فرمود من، نه امام اول یا سوم یا ششم؛ چون شیعیان 4 امامی و 6 امامی و واقفی تا امام رضا را قبول دارند ولی امام هشتم راقبول ندارند که قبول نیست؛
ثالثا: امام رضا زمانی که فرمود (من جزء شروطم ،امام رضا، امام زنده آن زمان بود ،ولی الان امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف )؛ امام این عصر هستند و بدون پذیرش امام زنده مرگ جاهلی میشود؛ چون طبق فرمایش امام رضا ( علیه السلام ) در هر دوره ای امامی هست و گرنه زمین اهلش را در خود فرو می برد (عیون أخبار الرضا (علیه السلام)؛ج2؛ص264)؛ چون ائمه واسطه فیض خلقت هستند. (زیارت جامعه کبیره)
- امام رضا ( علیه السلام ) در حدیثی شرط درخواست شفاعت برای زائر خویش را در روز قیامت عارف به حق امام بودن ذکر کرده اند (بحار، ج ١٠٢،ص ٣٣)
مطمئنا معرفت به امام علیه السلام باید با اطاعت همراه باشد و گرنه سودی ندارد.
خداوند ما را جزء یاران بامعرفت امامان علیهم السلام قراردهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب فقهی ۱۴۰۲/۶/۳۱
موضوع: #محرمیت
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از موضوعاتی که از جهت شرعی احکامی دارد، موضوع محرمیت است که محرمیت از جهت شرعی از سه راه حاصل می شود: 1-تولد 2- شیرخوردن با شرایطی 3- ازدواج. که در این فرصت به محارمی که از طریق ازدواج ایجاد می شود، اشاره می شود:
1. اگر خانمی با مردی ازدواج کند پدر شوهر و پدر بزرگ های شوهر چه از طرف پدر و چه از طرف مادری با عروس خانم محرم هستند و همچنین به صرف عقد این خانم با تمامی فرزندان و نوه های شوهر محرم است هر چند این خانم از این مرد بچه ای هم نداشته باشد و محرمیت اینها، محرمیت ابدی است لذا اگر زن و شوهر از همدیگر جدا شود یا شوهر فوت کند باز هم پدر شوهر و پدر بزرگ های شوهر و فرزندان شوهر محرم هستند.
2.اگر آقایی با خانمی ازدواج کند با مادر خانم و مادر بزرگ های خانم چه از طرف پدری و چه مادری محرم می شود و این محرمیت، محرمیت ابدی است لذا اگر مرد از خانم طلاق بگیرد یا همسرش فوت کند باز هم با مادر خانمش محرم است.
3.با عقد ازدواج عمه و خاله خانم و خواهر خانم با شوهر محرم نمی شود همچنانکه دایی و عمو و برادر شوهر با خانم محرم نمی شوند.و واجب است خانم در برابر هر نامحرمی هر چند فامیل پوشش شرعی را رعایت کند.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
سلامتی و تعجیل فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف صلواتی عنایت بفرمایید
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۶/۳۱
موضوع: #امامت_در_کلام_امام_رضا۲
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
تعریف امامت: بهترین و جامعترین تعریف از امامت را حضرت امام رضا ( علیه السلام ) فرمود:« إِنَّ اَلْإِمَامَةَ خِلاَفَةُ اَللَّهِ وَ خِلاَفَةُ اَلرَّسُولِ (الکافی، ج۱، ص۲۰۰). همانا امامت، منصب جانشینی خدا و رسول ( صلی الله علیه و آله و سلم ) است».
با این تعریف، هرچه معرفت دقیقتری از خدا و رسول خدا داشته باشیم، به همان میزان شناخت عمیق تری از امامت ائمه علیهم السلام خواهیم داشت و دیگر دچار افراط و تفریط نخواهیم شد.
- مقامی بالاتر از نبوت: امام رضا ( علیه السلام ) فرمود: امامت مقامى است که خداى عز و جل بعد از رتبه نبوت و خلت در مرتبه سوم به ابراهیم خلیل ع اختصاص داده و به آن فضیلت، مشرفش ساخته و نامش را بلند و استوار نموده و فرموده (بقره/۱۲۴): «انی جاعلک للناس اماما: همانا من ترا امام مردم گردانیدم».(الکافی، ج۱، ص۱۹۹)
این حدیث در توضیح آیه اثبات میکند مقام امامت بالاتر از نبوت است،چون بعد از نبوت و خلیل اللهی به ابراهیم (علیه السلام) رسید.
- علامات امام: امام رضا ( علیه السلام ) مىفرماید: «لِلاِمامِ علاماتٌ: یَکونُ اَعلَمَ النّاسِ وَ اَحکُمَ النّاسِ وَ اَتقَى النّاسِ وَ اَحلمَ النّاسِ وَ اَشجَعَ النّاسِ، وَ اَسخَى النّاسِ وَ اَعبَدَ النّاسِ...وَ یَکُونُ مُطَهَّراً...؛ امام داراى نشانه هایى است: او1. داناترین مردم، 2. بهترین انسان در قضاوت، 3.با تقواترین مردم، 4. بردبارترین مردم، 5. شجاعترین مردم، 6. سخاوتمندترین مردم 7.عابدترین مردم مىباشد...و 8. پاکیزه (از گناهان و معصوم است) . (عیون أخبار الرضا علیه السلام ،ج1،ص212)
خداوند توفیق شناخت و تبعیت از امام علیه السلام را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱
موضوع: #رابطه_محبت_و_اطاعت_از_اهل_بیت_علیهم_السلام
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِی یحْبِبْكُمْ اللَّهُ: اگر خدا را دوست میدارید، از من پیروی كنید، تا خدا شما را دوست بدارد) آیه 31 آل عمران)
به ظهور و بروز محبت؛ در اندیشه، گفتار و رفتار آدمی «مودت» میگویند؛ و «محبت در وادی عمل را مودت میگویند.
ادعای محبت به خالق هستی و خلیفه او وقتی راست ودرست است كه شخص مدعی، پیرو اهلبیت(علیهمالسلام) باشد. كسی كه ادعای دوستی اولیای الهی را دارد، باید عمل به خواسته آنها سرلوحة اعمالش باشد و به هر اندازه در عمل با آنها مخالفت داشته باشد، به همان میزان از محبت او كاسته خواهد شد.
امام صادق(علیهالسلام) میفرماید:كسی كه خدا را معصیت و نافرمانی میكند، او را دوست ندارد.اگر در دوستی او صادق بودی، پیروی اش میكردی.زیرا محبّ، فرماندار محبوب است(تحف العقول / ترجمه کمره ای ؛ ج 1 , ص 303 )
جابر میگوید: امام باقر(علیهالسلام) به من فرمود: آیا كسی كه ادعای تشیع میكند، همین كه بگوید ما را دوست دارد، كافی است؟! سوگند به خدا شیعیان ما نیستند، مگر آنان كه تقوای الهی دارند و به امانتداری و زیادی ذكر خدا و روزه و نماز و نیكی به والدین و... شناخته میشوند.
جابر عرض كردم: «ای فرزند رسول خدا! امروز كسی را به این صفت نمییابیم».
حضرت فرمود: ... آیا برای كسی كافی است بگوید: من علی(علیهالسلام) را دوست دارم و ولایت او را میپذیرم؛ ولی با وجود این، در عمل كوتاهی میكند؟! نه؛ چنین نیست. اگر روش پیامبر را دنبال نكند و به سنت او عمل ننماید، دوستی او فایدهای برای او نخواهد داشت؛ بین خدا و هیچ كسی قرابت نیست. محبوب ترین بندگان، نزد خدا فرمانبردارترین آنها است. كسی كه مطیع خدا باشد، دوست ما و كسی كه از خدا سرپیچی کند، دشمن ماست. كسی جز با عمل و پاكدامنی و پارسایی به دوستی ما نمیرسد.(بحار، ج ۱۵، ص141)
خداوند ما را جزء شیعیان واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱
موضوع: #روشهای_تبلیغ_شیعه
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم—
خداوند در قرآن می فرماید: «أَ تَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبرِّ وَ تَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ (بقره:44 )؛ آيا مردم را به نيكى فرمان مىدهيد و خود را [در ارتباط با نيكى] فراموش مىكنيد؟ در حالى كه كتاب را مىخوانيد. آيا [به وضع زيانبار و خطرناك خود] نمىانديشيد؟
برای تبلیغ شیعه روشهایی وجود دارد که برخی را خدمت شما عرض می کنیم:
تبلیغ دین با عمل و اخلاق عملی :خداوندمی فرماید: نزد خدا سخت منفور است چيزى را بگوييد كه عمل نمىكنيد. (صف:3 )؛ » در این آیه ،خدا افرادی را که دیگران را دعوت به نیکی می کنند اما خود پایبند به خوبی ها نیستند، سخت مذمت کرده است.
اهل بیت (علیهم السلام) نیز در دعوت عملی به اسلام و تاثیر آن می فرمایند: « کونوا دعاة الناس بغیر السنتکم :بدون زبان خویش دعوت کننده مردم به نیکی باشید تا از شما سعی وکوشش (در انجام کارهای خیر) و صدق گفتار و پرهیز کاری را ببینند که این دعوت و تبلیغ است.( کافی، ج2، ص 83)
2-معرفی الگوه ها و اسوه های الهی: قرآن در معرفی این روش می فرماید: لَّقَدْ كاَنَ لَكُمْ فىِ رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ (احزاب: 21)؛ مسلّماً براى شما در زندگى رسول خدا سرمشق نيكويى بود.
قرآن در این آیه، زندگی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم را برای دیگر مسلمانان الگو می داند. چون انسان فطرتا طالب کمال است و عشق و علاقه به تکامل دارد، به محض شناخت الگوهای کامل و مجسمه های فضایل و کمالات، به دنبال آن ها گام برمی دارد و سعی می کند خود را با آن ها تطبیق نماید.
3-دعوت با استدلال عقلی وموعظه نیکو :«ادْعُ إِلىَ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالحْكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الحْسَنَةِ وَ جَادِلْهُم بِالَّتىِ هِىَ أَحْسَنُ (نحل: 125)؛ با حكمت و اندرز نيكو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشى كه نيكوتر است، استدلال و مناظره كن.»
در این آیه شریفه به سه روش تبلیغ اشاره شده است یکی استدلال عقلی که از آن به حکمت تعبیر شده است دیگری موعظه حسنه که به بعد عاطفی انسان توجه دارد و سوم با مناظره نیکو به سوی خدا دعوت نمایید.
4-بیان زیبایی های کلام اهل بیت(علیهم السلام): یکی از راههای تسخیر قلوب مردم و کشاندن آن هابه سوی اهل بیت علیهم السلام ـ اعم از مسلمان و غیرمسلمان ـ تبلیغ و گسترش سخنان گهربار معصومین علیهم السلام است؛ از این جهت امام رضا(علیه السلام) فرمودند:(لو عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا.)(بحار،ج2،ص30)؛چون علوم اهل بیت به مبدأ وحی مرتبط است، زمینه پذیرش آن در هر انسانی که از فطرت الهی منحرف نشده باشد، وجود دارد.
خداوند ما را جزء شیعیان واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۲/۷/۱
موضوع: امیرالمؤمنین (علیه السّلام) فرموند که این پنج کلمه را، از من فرا بگیرید؛
بسم الله الرحمن الرحیم.
امیرالمؤمنین«علیهالسلام» در روایت می فرمایند: پنج سخن از من بیاموزید که ارزش آنها به قدری است که اگر بر مرکب تیزپایی سوار شده و جهان را سیر کنید، مانند اینها را پیدا نمیکنید:
مورد اول : لا یَرجو اَحَدٌ اِلَّا رَبَّهُ. امیدی به غیر از خدا نداشته باشید. امید انسان به این عوامل ظاهری، یعنی به این جسمهای بیروح و این کالبدهای بیجان نباشد. انسان در همه چیز دنبال امید به خدا باشد؛ این، کار انسان را خیلی آسان و گوارا میکند.
مورد دوم: لا یَخافَنَّ اِلَّا ذَنبَهُ . از هیچ چیز جز گناه خود نترسید. گناه، آثار دنیوی و اخروی دارد، قرآن میفرماید: «ما اصابکم من مصیبة فبما کسبت ایدیکم»، نقش این مطلب در زندگی این است که انسان مراقب رفتار و کردار و گفتار خود باشد که مبادا دچار گناه و انحراف نگردد.
مورد سوم: لا یَستَحیِی العَالِمُ اِذا لَم یَعلَم اَن یَتَعَلَّمَ. شخص ولو عالم و دانا باشد اگر چیزی را نمیداند از یادگرفتن و پرسیدن، حیا نکند.
مورد چهارم: لا یَستَحیی اِذا سُئِلَ عَمّا لا یَعلَمُ. اگر در مورد چیزی که به آن علم ندارید، از شما سؤال شود خجالت نکشید از اینکه بگویید: خدا دانا است.
مورد پنجم: اَنَّ الصَّبرَ مِنَ الایمانِ بِمَنزِلَةِ الرَّأسِ مِنَ الجَسَدِ وَ لا خَیرَ فی جَسَدٍ لا رَأسَ لَه. همه چیزِ ایمان صبر است. صبر یعنی تحمّل کردن، استقامت کردن، پای فشردن در راه صحیح؛ به این میگویند صبر، که پشتوانهی همهی حرکتها و تلاشهای انسان .صبر است.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
جهت قبول زیارات صلواتی را عنایت بفرمایید.
(متن درس اصلی درس خارج حضرت اقا جهت مطالعه)
عَن اَمیرِ المُؤمِنین (عَلَیهِ السَّلام) اَنَّهُ قالَ: خُذوا عَنّی کَلِماتٍ لَو رَکِبتُمُ المَطِیَّ فَاَنضَیتُموها لَم تُصیبوا مِثلَهُنَّ اَلا لا یَرجو اَحَدٌ اِلَّا رَبَّهُ وَ لا یَخافَنَّ اِلَّا ذَنبَهُ وَ لا یَستَحیِی العَالِمُ اِذا لَم یَعلَم اَن یَتَعَلَّمَ وَ لا یَستَحیی اِذا سُئِلَ عَمّا لا یَعلَمُ اَن یَقولَ اللهُ اَعلَمُ وَ اعلَموا اَنَّ الصَّبرَ مِنَ الایمانِ بِمَنزِلَةِ الرَّأسِ مِنَ الجَسَدِ وَ لا خَیرَ فی جَسَدٍ لا رَأسَ لَه.(۱)
خُذوا عَنّی کَلِماتٍ لَو رَکِبتُمُ المَطِیَّ فَاَنضَیتُموها لَم تُصیبوا مِثلَهُنَّ
امیرالمؤمنین (علیه السّلام) فرمود که این پنج کلمه را، این پنج مطلب را، از من فرا بگیرید؛ پنج کلمهای که هر چه سِیر کنید در این دنیا، نخواهید توانست بهتر از این کلمات حکمتآمیز را پیدا کنید. تعبیر حضرت این است که «لَو رَکِبتُمُ المَطی»؛ «مطی» جمع «مطیّه» است؛ یعنی چهارپایان و مراکبِ آن روزِ دنیا؛ حالا شما بفرمایید هواپیما و اتومبیل. فَاَنضَیتُموها؛ یعنی فرسوده کنید؛ [یعنی اگر] آن قدر سواری بکشید از این شتر یا این اسب که از پا بیندازید او را؛ یعنی این قدر پیش بروید؛ راه بروید. خلاصه، کنایه از این معنا است که هر چه بگردید، نخواهید توانست مثل این کلمات را در حکمت پیدا کنید. این پنج کلمه [برای هر کس] این است:
اَلا لا یَرجو اَحَدٌ اِلَّا رَبَّه
[اوّل:] امیدی به غیر خدا نداشته باشد؛ پشت سر همهی عوامل مادّی، ارادهی الهی را ببیند. گاهی همهی وسایل مادّی هم فراهم است امّا نتیجهبخش نمیشود. همهی این سلسلهی علل و معالیلی که در این عالَم طبیعت گذاشته شده است، قوامش و تأثیرش به ارادهی الهی است. این را آدم بفهمد و امید او به خدا باشد؛ امید او به این عوامل ظاهری، یعنی به این جسمهای بیروح و این کالبدهای بیجان نباشد. همهی این علل و عوامل، بدون ارادهی الهی کالبدی هستند بیجان؛ جان آنها، روح آنها، حقیقت آنها عبارت است از ارادهی الهی. پس در همه چیز دنبال امید به خدا باشید؛ این، کار انسان را خیلی آسان و گوارا میکند.
وَ لا یَخافَنَّ اِلَّا ذَنبَه
[دوّم:] از هیچ چیز هم جز گناهِ خود نترسد. این گناه، آثار دنیوی و اخروی دارد. وَ ما اَصابَکُم مِن مُصیبَةٍ فَبِما کَسَبَت اَیدیکُم؛(۲) این همان گناهان ما است، خطاهای ما است؛ ما هستیم که با سوء تدبیر خودمان، با سوء عمل خودمان، با تنبلی خودمان، با دخالت دادن هواهای نفْسانی خودمان، کارها را خراب میکنیم و میوهی تلخ آن، کام ما را تلخ میکند. پس آنچه باید واقعاً از آن بترسیم، خطای خود ما، گناه خود ما، تخلّف خود ما است. این دوّمی موجب میشود که انسان مراقب باشد که در همهی امور زندگی خطا نکند، مواظب باشد که درست بیندیشد، درست فکر کند، درست عمل کند و خواستها و هواها را در تصمیمگیریهای گوناگون در زندگی خودش اثر ندهد. همین جور هم هست؛ در زندگیتان [اگر] نگاه کنید، خواهید دید همه چیز همین جور است.
وَ لا یَستَحیِی العَالِمُ اِذا لَم یَعلَم اَن یَتَعَلَّم
[سوّم:] شخصی که عالم است، خجالت نکشد از اینکه بیاموزد آن چیزی را که نمیداند. مرحوم کیوان سمیعی -مرد بافرهنگِ فرهیختهای بود به قول امروز؛ مرحوم کیوان سمیعی چند سال پیش فوت کرد- میگفت مرحوم حاج آقا حسین قمی در سفری که از عتبات آمده بود برای زیارت و برمیگشت، آمد کرمانشاه -مرحوم آقای حاج آقا حسین قمی مرجع تقلید بود آن وقت- یک مسئلهای در قبله محلّ اختلاف شد بین علما، مرحوم سردار کابلیِ معروف که اهل نجوم و این چیزها بود، آمد نشست برای حاج آقا حسین شرح داد؛ میگوید من در مجلس بودم، دیدم حاج آقا حسین وقتی فهمید که این مردِ واردی است، با اینکه سردار کابلی، هم سنّاً، هم رتبهی علمیاش و رتبهی حوزویاش خیلی پایینتر از مرحوم حاج آقا حسین بود -البتّه او هم عالم بود، فاضل بود- حاج آقا حسین مثل یک شاگرد گفت شما فردا هم تشریف بیاورید؛ فردا هم آمد برایش شرح داد مسئلهای را در باب قبله و تبیین کرد برای او. شما عالم هستید، امّا این مطلب را وقتی نمیدانید، از اینکه بروید یاد بگیرید شرم نکنید. آنچه حالا انسان میخواهد یاد بگیرد و بنا دارد که یاد بگیرد، نگویید «من بروم یاد بگیرم با این شأن و با این مقام و با این شهرت؟» ببینید این دایرهی علمآموزی و گسترش علم تا کجاها همین طور گسترده میشود! تمامشدنی نیست یاد گرفتنِ انسان.
وَ لا یَستَحیی اِذا سُئِلَ عَمّا لا یَعلَمُ اَن یَقولَ اللهُ اَعلَم
[چهارم:] یک چیزی هم که از شما پرسیدند، وقتی نمیدانید، خجالت نکشید از اینکه بگویید: من نمیدانم، خدا میداند. حالا در این روایت دارد «اللهُ اَعلَمُ»؛ در یک روایت دیگر با یک سند دیگری همین مطلب نقل شده که دارد «اَن یَقولَ لا اَعلَم». آدم چیزی را که نمیداند، خجالت نکشد از اینکه بگوید من نمیدانم آن را؛ علم را با جهل مخلوط نکنید. الان خیلیها از این کسانی که مدّعیانِ علم هستند در عرصههای مختلف ــ نه فقط عمامهایها؛ عمامهای و غیر عمامهای؛ دیگر حالا غیر عمامهایها شلوغتر کردهاند تا عمامهایها ــ اینها وقتی یک چیزی را نمیدانند، ننگشان میکند که بگویند نمیدانیم، رشتهی ما نیست، کار ما نیست، بلد نیستیم، تحقیق نکردهایم، درسش را نخواندهایم؛ ننگشان میکند که این را بگویند؛ یک چیزی حتماً در جواب افاده میکنند، افاضه میکند، غلط؛ یعنی جهل را میریزند در عرصه و سفرهی علم، مخلوط میکنند، علم را خراب میکنند.
وَ اعلَموا اَنَّ الصَّبرَ مِنَ الایمانِ بِمَنزِلَةِ الرَّأسِ مِنَ الجَسَدِ وَ لا خَیرَ فی جَسَدٍ لا رَأسَ لَه
[پنجم:] همه چیزِ ایمان صبر است. صبر یعنی تحمّل کردن، استقامت کردن، پای فشردن در راه صحیح؛ به این میگویند صبر، که پشتوانهی همهی حرکتها و تلاشهای انسان هم صبر است.۱۳۸۳/۰۳/۰۳
شرح حدیث در ابتدای جلسه درس خارج فقه
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۲/۷/۲
موضوع: #حدیث_عوامل_سعادت_وشقاوت
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت امام حسن عسکری علیه السلام. یکی از مهمترین مسائل حیات انسان مساله سعادت و شقاوت است که مومن دائما نگران است که در کدام گروه قرار می گیرد و در آثار اسلامی هم به این مطلب توجه زیادی شده است به همین مناسبت در یک روایتی از پیامبر به برخی از نشانه ها و عوامل شقاوت اشاره شده است تا هر کسی حال خودش را بررسی کند البته باید بدانیم که این عوامل با انتخاب نادرست انسان ایجاد می شود و اگردر شخصی وجود داشته باشد نباید مأیوس گردد چون با مراقبت و دقت در اعمال خود میتواند آنها را برطرف و به مسیر سعادت قدم بگذارد. . عواملی که پیامبر خدا بیان می کنند عبارتند از:
عامل اول: جمود العین. خشکبودن چشم و نبود حالت تضرّع و گریه به درگاه الهی، گریه در پیشگاه خدا، خواه ناشی از خشت و ترس از عظمت خداست و خواه ناشی از محبت و شکر در برابر نعمتهای خدا که نعم الهی را به یاد آورده و حقارت و کوچکی خود را متذکر شود، امری محبوب و پسندیده است و نبود آن نشانۀ شقاوت میباشد.
عامل دوم :قسوة القلب. قساوت قلب؛ که انسان در برابر حوادث و مصائبی که برای دیگران پیش میآید بیتفاوت باشد.
عامل سوم:شدّة الحرص فی طلب الرزق . در طلب روزی، شدت طمع و حرص داشته باشد.
عامل چهارم: الاصرار علی الذنب. اصرار و پافشاری بر گناه داشته باشد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای صلوات ختم فرماید.
(متن اصلی درس خارج حضرت آقا جهت مطالعه)
الفصل الرابع:
«فی کیفیة استیفاء القصاص»
جلسه 306، 1383/2/7
عن جعفر بن محمد(علیهماالسلام)، عن ابیه، عن آبائه(علیهمالسلام)، عن علیّ(علیهالسلام) قال: قال رسول الله(صلیاللهعلیهوآله):
«من علامات الشقاء: جمود العین و قسوة القلب و شدّة الحرص فی طلب الرزق و الاصرار علی الذنب».
(خصال شیخ صدوق، باب الاربعة)
سعادت و شقاوت، مهمترین مسأله در حیات انسان است، لذا فرد مؤمن دائماً در نگرانی و تشویش به سر میبرد که آیا در زمرۀ سعداء یا در گروه اشقیاء است.
در آثار اسلامی نیز به این مطلب توجه زیادی شده است، در دعاء وارد شده است که: اللهم ان کنت عندک فی امّ الکتاب شقیّاً فاجعلنی سعیداً.
در این روایت بعضی از نشانهها و عوامل شقاوت بیان شده تا هر کس بتواند خود را بیازماید و البته باید دانست که این عوامل جبری نبوده و با سوء اختیار خودِ انسان حاصل میشود و اگر در شخصی وجود داشته باشد نباید مأیوس گردد چون با مراقبت و دقت در اعمال خود میتواند آنها را زدوده و به مسیر سعادت گام نهد. این عوامل عبارتند از:
1- خشکبودن چشم و نبود حالت تضرّع و گریه به درگاه الهی، گریه در پیشگاه خدا، خواه ناشی از خشیت و خوف در مقابل صفات جلال او باشد و خواه ناشی از محبت و شکر در برابر صفات جمال وی که انسان، نعم الهی را به یاد آورده و حقارت و کوچکی خود را متذکر شود، امری محبوب و پسندیده است و نبود آن نشانۀ شقاوت میباشد.
2- قساوت قلب؛ که انسان در برابر حوادث و مصائبی که برای دیگران پیش میآید بیتفاوت باشد.
3- در طلب روزی، شدت طمع و حرص داشته باشد.
4- اصرار و پافشاری بر گناه داشته باشد.
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۲
مناسبت: شهادت امام حسن عسکری علیه السلام
موضوع: #انتظارات_امام_عسکری_علیه_السلام_از_شیعیان
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم-تسلیت ایام
امام عسکری(علیه السلام) از شیعیان می خواهد که : «اِتَّقُوا اللّهَ وَ کُونُوا زَیناً وَلا تَکُونُو شَیناً، جَرّوا اِلَینا کُلَّ مَوَدَّةٍ، وَ ادفَعُوا عَنّا کُلَّ قَبِیحٍ: از خدا پروا نمایید و زینت (و مایه سرافرازى ما) باشید نه مایه ملامت (و سرافکندگى) همه دوستىها را به سوى ما جذب کنید و هر زشتى را از ما دور نمایید(تحف العقول، ص 520 )
از مهمترین انتظارات امامان مخصوصاً امام عسکرى(علیه السلام) از شیعیان این است که از نظر رفتارى و اخلاقى به گونهاى رفتار کنند که در بین جامعه بشرى عموماً و در بین مسلمانان خصوصاً الگو و نمونه باشند تا آنجا که مردم بگویند اینها شیعیان على و امامان معصوم علیهم السلام هستند.
برخی از انتظارات امام عسکری علیه السلام از شیعیانش عبارتند از:
1- اندیشه و تفکر: اساس تمام پیشرفتهاى مادّى و معنوى بشر در طول تاریخ، اندیشه و تفکر از یک طرف، و سعى و تلاش و عمل از طرف دیگر بوده است.
قرآن براى اندیشه و تفکر، ارزش والا و حیاتى قائل است و زیباترین و رساترین سخنان را درباره ارزش دانش و تعقل، و دقّت و تفقه بیان نموده است در قرآن بیش از هزار بار کلمه «علم» و مشتقات آن که نشانه بارورى اندیشه است تکرار شده و افزون بر 17 آیه به طور صریح انسان را دعوت به تفکر نموده، بیش از 10 آیه با کلمه «اُنظُرُوا؛ دقت کنید» شروع شده است. بیش از پنجاه مورد کلمه عقل و مشتقات آن به کار رفته است و در چهار آیه نیز قاطعانه به تدبّر در قرآن امر شده است.
در این زمینه امام عسکری علیه السلام فرمودند: بر شما باد به اندیشیدن! پس به حقیقت، تفکر موجب حیات و زندگى دل آگاه و کلیدهاى دربهاى حکمت است(بحار، ج 8، ص 115)
2- حسابرسى اعمال و پاسخگویى وجدان : رسیدگى به اعمال و داشتن محاسبه در هر شبانه روز، و پاسخگویى وجدان اخلاقى است.لازم است انسان در ابتداى هر روز نسبت به اعمال نیک و دورى از گناه با خود «مشارطه» و قرار دادى داشته باشد، و در طول روز مواظبت و «مراقبه» داشته باشد. و در پایان روز «محاسبه» و حسابرسى، و پاسخگویى به وجدان درونى خویش. آنهایى هم که مسئولیت هاى اجتماعى دارند، در مقابل مردم و جامعه مسئولند که باید پاسخگو باشند، علاوه بر این در مقابل خداوند و وجدان خویش نیز باید پاسخگو باشند.
3- استوارى بر دین و ولایت در دوران غیبت : انتظار آن حضرت این است که مردم و شیعیان دوران غیبت را تحمّل کنند و از خود بردبارى و استقامت بخرج دهند، و بر دین الهى و امامت و ولایت ثابت و استوار بمانند، و براى ظهور مهدى موعود (عجل اللّه تعالى فرجه الشریف) دعا نمایند، و فرمود: به خدا سوگند (حضرت مهدى عجل الله تعالی فرجه الشریف) غیبت طولانى خواهد داشت که نجات پیدا نکند در آن دوران مگر کسانى که خداوند عزیز و جلیل بر قائل بودن (و اعتقاد) به امامت او استوارش نگهدارد، و توفیق دهد که براى فرج آن حضرت دعا نماید(کمال الدین، ج 2، ص 384)
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۲/۷/۲
موضوع: #حقوق_برادران_ایمانی
مناسبت: شهادت امام حسن عسکری علیه السلام
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض تسلیت و شهادت امام حسن عسکری علیه السلام حضرتش در روایتی می فرمایند: أعْرَفُ النّاسِ بِحُقُوقِ إخْوانِهِ، وَأشَدُّهُمْ قَضاءً لَها، أعْظَمُهُمْ عِنْدَاللهِ شَأناً. آن كه به حقوق برادران خود آشناتر باشد و در رعايت كردن آنها كوشاتر ، نزد خداوند ارجمندتر است. احتجاج طبرسی، ج ۲، ص ۵۱۷، ح ۳۴۰ . برادران و خواهر دینی بر عهده یکدیگر حقوق واجب و لازمی دارند که باید رعایت شود که به برخی از آنها اشاره می شود:
اگر فردی از یک مسلمانی غیبت و بدگویی می کند و معایب او را بیان می کند بر شنونده نهی از منکر با شرایط لازم است.
واجب است از ترساندن خواهر و برادر ایمانی به ناحقّ و ایجاد رعب و وحشت پرهیز شود؛ مانند اینکه فردی به ناحقّ دیگری را تهدید نماید که ضرر جانی یا مالی یا آبرویی به او یا خانوادهاش میرساند و این امر موجب ترس و هراس وی گردد.(2)
واجب است از استخفاف مؤمن و کوچک شمردن برادر و خواهر ایمانی- خصوصاً اگر فقیر باشد – پرهیز شود بلکه از هر کاری اهانت و تحقیر او محسوب می شود باید خودداری شود.(3)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند توفیق اداء حقوق الهی و حقوق مردم را به همه عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
منابع: (1) سیدعلی خامنهای، رسالۀ آموزشی، ج۲، درس ۱۹، ص۷۴؛ سیدعلی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ج۱، م۲۲۷۰؛ ناصر مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ج۳، ص۱۳۲ و ۱۳۳؛جهت اطلاع:ایت الله سیستانی و ایت الله مکارم دفاع را واجب نمی دانند.(2 و 3)ایت الله سیستانی رساله جامع ج 2 مسائل 484 و 485
@AhkameHarameRazavi