موضوع: #علل_ترک_نماز سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم خداوند در قرآن می فرماید: «فیِ جَنَّاتٍ یتَسَاءَلُونَ• عَنِ الْمُجْرِمِینَ• مَا سَلَککمُ‌ْ فیِ سَقَرَ• قَالُواْ لَمْ نَک مِنَ الْمُصَلِّینَ»«آنها در باغهای بهشتند و از مجرمان سؤال می‌کنند. چه چیز شما را به دوزخ وارد ساخت؟! می‌گویند: ما از نمازگزاران نبودیم».(آیات 40-43 مدثر) عواملی در ترک نماز وجود دارد که برخی را خدمت شما عرض می کنیم: 1-گناهان: .در دعای ابوحمزه ثمالی، امام سجاد(ع) به بررسی عوامل بی رغبتی نسبت به نماز و مناجات پرداخته و به خداوند عرض می کند:"خدایا چه شده است که هرگاه با خود می گویم که آماده نماز شوم و مناجاتی با تو داشته باشم،کسالت را در هنگام نماز بر من مسلط می نمایی؟و لذت مناجات را از من سلب می کنی... شاید به جرم و گناهم مرا مجازات نموده ای؟( بحار، ج 14، ص 310) 2-عدم شناخت و بی مهری به خداوند:خدا به حضرت موسی(ع) فرمود: اگر ببینی آنان را که درون شب برای من نماز می خوانند گویا من درپیش چشمان آنانم و با من به گفتگو نشسته اند... ای فرزند عمران،خطا می کند و دروغ می گوید آن کس که می پندارد مرا دوست دارد اما همینکه شب فرا می رسد می خوابد.آیا هر محبی سخن گفتن در خلوت با محبوب خود را دوست نمی دارد(بحار،ج87.،ص139) 3-دوستان بد:یکی از عوامل اصلی در ترک نماز دوستان بد هستند،چون دوست بر عقادی دوست اثر فراوانی دارد. پیامبر اکرم(ص) فرمود: افراد تابع عقیده دوست خود هستند، پس مواظب باشید که با چه کسی دوست می شوید".( مستدرک؛ ج 2،ص 63) 4- عدم شناخت درست از آثار سبک شمردن يا ترك نماز: اگر افراد به اهميت نماز آگاه شوند و بدانند نماز ستون دين و بازدارنده از فحشا و منکرات است و سستي در انجام نماز چه پيامدهايي دارد، قطعاً سستي نخواهند کرد. خداوند ما را جزء نماز گزارن واقعی قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد

موضوع: #صدقه_و_انفاق سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در حکمت 258 نهج البلاغه می فرمایند: إِذَا أَمْلَقْتُمْ‏ فَتَاجِرُوا اللَّهَ بِالصَّدَقَة. هرگاه تهی دست شدید با صدقه دادن، با خدا تجارت کنید. دو نکته کوتاه درباره انفاق و صدقه: 1. انفاق واجب مثل پرداخت خمس و زکات و رد مظالم و کفارات علاوه بر اینکه ثواب بسیار زیادی دارد، عمل به وظیفه شرعی است و هیچ گاه انفاق مستحب، بجای وظیفه واجب محاسبه نمی شود بلکه اگر به مالی از اموال انسان انفاق واجب تعلق بگیرد مثل اینکه خمس بر اموال وی واجب باشد، به نظر اکثرمراجع (مخالف:امام خامنه ای: تصرف جایز است) تا خمس آن پرداخت نشود، هر گونه تصرف حتی صدقه و خیرات کردن هم جایز نیست. 2. همان طور که صدقه دادن مستحب است، واسطه شدن و کمک کردن در رساندن صدقات به اهلش و نیازمندان مستحب است و در روایت است که به واسطه ی کار خیر هم پاداش صدقه دهنده، عطا می شود.(حضرت امام، تحریر الوسیله، کتاب الصدقه، م 7 و آیت الله سیستانی منهاج الصالحین ج2 م 1602) خداوند توفیق کارهای خیر به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.

موضوع: #روشهای_غلبه_بر_خشم سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم امام كاظم (ع)فرمود: «من كف غضبه عن الناس كف الله عنه غضبه یوم القیامة؛ هر كه خشمش را از مردم بازدارد، خداوند در روز قیامت خشمش را از او باز خواهد داشت». (تحف العقول، ص 391) برخی از روشهای غلبه بر خشم را خدمت شما عرض می کنیم: 1-یاد خدا : «ِ أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» تنها با یاد خدا دلها آرامش مى‏ یابد!.(رعد ۲۸) 2-تغییر وضعیت دادن: پیامبر:زمانی‌که یکی از شما عصبانی شد، باید بنشیند(نزهة الناظر، ص 33) 3-وضو با آب سرد:پیامبر فرمود: خشم از شیطان است و شیطان از آتش پدید آمده و آتش را به آب می توان خاموش کرد؛ وقتی یکی از شما خشمگین شود، وضو گیرد.(نهج الفصاحة، ص: ۵۸۶) 4- دوری کردن از افراد بداخلاق: چون انسان تحت تاثیر خلقیات اطرافیان واقع میشود 5- سکوت کردن: پیامبر:هرگاه یکی از شما عصبانی شد باید سکوت کند (بحار،ج68،ص404) 5-گفتن برخی اذکار مثل:«اعوذ بالله من الشیطان الرجیم »و (لاحول و لا قوه الا بالله العلی العظیم) و صلوات فرستادن خداوند اخلاق خوش را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد

موضوع: #کارمند مناسبت: روزکارمند سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند چون ابراهیم، فرزند پیامبر خدا صلي الله عليه واله وسلم درگذشت، پیامبر در قبر او شکافی دید و آن را با دست پر و هموار کرد و سپس فرمود: إِذَا عَمِلَ‏ أَحَدُكُمْ‏ عَمَلًا فَلْيُتْقِن‏.هرگاه کسی از شما کاری کرد، محکم کاری کند.( وسائل الشيعة ؛ ج‏3 ؛ ص229) به مناسبت روز کارمند چند نکته کوتاه درباره احکام کارمندان عرض می شود: 1-بر کارمندان لازم است بر اساس قوانین و مقررات، انجام وظیفه نمایند و کاری که بر خلاف قانون یا سبب تضییع حقوق دیگران است، جایز نیست. 2- اگر کارگر و کارمند، گزارش غیر واقعی از کار خود بدهد حقوق و مزایایی که در مقابل گزارش غیر واقعی خود می گیرد، حرام است. 3-برای کارمندان حرام است در برابر انجام کار مشتريان که برای آن استخدام شده اند و در برابر آن هر ماه حقوق دريافت می کنند، از مشتريان چیزی بگيرند.اجوبه الاستفتائات س 1242 4- برای مدیران و مسئولین و سایر کارمندان در همه اموال دولتی حرام است تصرّفات شخصی کنند مگر آن که با اجازه قانونی نهاد مربوطه باشد.اجوبه الاستفتائات س 1965 خداوند توفیق خدمت بهتر و شایسته تر را به مردم عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد

موضوع: #آیه_مباهله سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم خداوند می فرماید:فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ اَبْناءَنا وَ اَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ اَنْفُسَنا وَ اَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبینَ»؛به آنها بگو: بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ آن گاه مباهله کنیم و لعنت خدارا بر دروغگویان قرار دهیم ـ احادیث فراوانى در بسیارى از منابع از شیعه و سنى آمده که در آنها تصریح شده پیغمبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) غیر از على و فاطمه و حسن و حسین (علیهم السلام) کسى را به مباهله نیاورد. روزى مأمون به امام رضا (علیه السلام) عرض کرد: بالاترین فضیلت امام امیرالمومنین (على بن ابیطالب) که قرآن بر آن دلالت دارد بیان کنید. امام (علیه السلام): فرمود آیه مباهله است، خداوند مى فرماید: «فَمَنْ حاجَّکَ فیه ...» هنگامى که این آیه نازل شد رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) حسن و حسین ( علیهما السلام) را فرا خواند پس این دو نفر مصداق «ابنائنا» بودند و فاطمه (علیها السلام) را نیز فرا خواند. بنابراین او مصداق «نسائنا» بود و امیرالمؤمنین على (علیه السلام) را فرا خواند و او نفس و جان پیامبر به حکم خدا بود و از آنجا که احدى از خلق خدا بالاتر و بزرگوارتر از رسول خدا ( صلى الله علیه و آله و سلم ) نیست، بنابراین ثابت مى شود که احدى افضل از نفس رسول الله یعنى على (علیه السلام) نمى باشد».(بحار؛ج ‏10، ص 350) -علت جمع بودن (انفسنا): ما دو مرحله داریم مرحله قرارداد و مرحله اجرا. در مرحله قرارداد، گاهى الفاظ به صورت جمع ذکر مى شوند تا بر همه مصادیق تطبیق گردند؛ ولى در مرحله اجرا، ممکن است مصداق منحصر به یک فرد باشد و این انحصار در مصداق، منافات با کلى بودن مسئله ندارد. خداوند ما را جزء یاران بامعرفت امامان قراردهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد

موضوع: #غش_در_معاملات سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است شخصی که آرد فروش بود نزد امام صادق علیه السّلام آمد، حضرت به او فرمودند: إِیَّاکَ وَ الْغِشَّ فَإِنَّ مَنْ غَشَّ غُشَّ فِی مَالِهِ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ مَالٌ غُشَّ فِی أَهْلِهِ. به تو سفارش مى‌کنم غش نکنى؛ چون هرکس به دیگرى چیز ناخالصى را بفروشد، دیگران نیز مال ناخالص و مغشوش به او مى‌فروشند، و اگر ثروتى نداشته باشد در مورد خانواده‌اش با او غش و خیانت مى‌شود. (کافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج‏5 ؛ ص160) نکاتی درباره غش در معامله: غِشّ در معامله حرام است و غش آن است، در کالایی که داد و ستد می شود فریبی بکار برود ،که دارای مصادیقی است: 1. مخلوط کردن جنس خوب با جنس بد به طوری که مشتری متوجه نشود، مثل مخلوط نمودن برنج درجه یک و درجه سه یا گردوی پارسالی با امسالی. 2. مخلوط کردن جنس با چیز دیگری غیر از آن جنس مانند مخلوط کردن شیر با آب یا عسل با شیره نبات 3. صورت ظاهری خوبی به جنس دادن مانند آب زدن به سبزی کهنه که تازه جلوه کند. 4. مخفی کردن عیب جنس در صورتی که مشتری به فروشنده اعتماد داشته باشد که از او مخفی نمی دارد. 5. جنسی را به عنوان جنس دیگر فروختن مثل فروش بدلیجات به عنوان طلا. که در این صورت اخیر علاوه بر حرام بودن، معامله باطل نیز می باشد. (مسأله 2055 مراجع و تحریر ج2 مسأله 17 کتاب مکاسب) خداوند متعال روزی حلال و با برکت به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.

موضوع: #خوش_اخلاقی_در_خانواده سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم پیامبر(ص) می فرمایند: أحسَنُ النّاسِ إیماناً أحسَنُهُم خُلُقاً و ألطَفُهُم بِأهِلهِ : نیکوترین مردم از نظر ایمان، خوش اخلاق ترینِ آنها و مهرورزترین شان با خانواده خود است(بحار، ج ۷۱، ص ۳۸۷) در روایات فضایل و اثرات زیادی برای خوش اخلاقی در خانواده ذکر شده که برخی را ذکر می کنیم: 1. رسیدن به مقام صدّیقان و شهیدان:پیامبر اکرم (ص) فرمودند: به اهل و عیال خود خدمت نکند مگر صدّیق یا شهید یا مردی که خداوند خیر دنیا و آخرت او را بخواهد(بحار، ج ۱۰۴، ص ۱۳۲) 2. نزدیکی به پیامبر در قیامت:پیامبر اعظم (صلوات الله علیه و آله) فرمودند: نزدیک‌ترین شما به مقام و جایگاه من در روز رستاخیز... همانانند که با همسرانشان بهتر رفتار کنند(وسائل الشیعه، ج 8، ص 507) 3. افزایش طول عمر: امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: هرکس با خانواده‌اش نیک رفتار باشد، خداوند بر عمرش بیفزاید.( کافی، ج 8، ص 219) 4. ثوابی برابر اعتکاف : پیامبر(ص) : نشستن مرد در کنار خانواده اش، نزد خدای بزرگ دوست داشتنی تر از اعتکاف [و نشستن] در این مسجد من است .»( تنبیه الخواطر، ج ۲، ص ۱۲۲) 5. آمرزش گناهان:پیامبر(ص) :خدمت مرد به اهل و عیال از روی محبت و اشتیاق، کفاره گناهان بزرگ اوست که غضب پروردگار را خاموش می‌کند(بحار، ج ۱۳، ص ۱۳۳) خداوند به همه اخلاق خوش عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد

موضوع: #احکام_خانواده مناسبت: روز خانواده سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهلِهِ زادَ اللَّهُ فی عُمرِهِ. هر که به خانواده ‏اش نیکى کند، خداوند بر عمرش بیفزاید. کافی (ط- الاسلامیه) ج8 ، ص219 به مناسب روزه خانواده چند نکته کوتاه درباره احکام خانواده خدمت شما خوبان یادآوی می کنم: 1. در خانواده فرزندان باید از هر کاری که سبب اذیت پدر یا مادر می شود خودداری کنند لذا اگر رفتار و گفتارشان فرزندان سبب ناراحتی و اذیت پدر و مادر شود حرام است حتی اگر میان پدر و مادر مشاجره ای و نزاعی رخ بدهد، فرزندان حق ندارند به یکی از والدین اهانت یا بی احترامی کنند. 2. در خانواده، اعضای خانواده نمی توانند بدون اجازه و رضایت از اموال یکدیگر بردارند و تصرفی انجام دهند بنابر این اگر خانمی نفقه اش را از شوهر دریافت می کند یعنی شوهر خوراک و پوشاک و مسکن و سایر نیازهای متعارف خانم را تامین می کند، نمی تواند بدون اجازه شوهر در اموال شوهر تصرف کند یا از جیب شوهر پولی بردارد و چنانچه مرتکب چنین کاری شود علاوه بر اینکه گنهکار است، وجوهی را که برداشته باشد باید برگرداند و ضامن است حتی اگر شوهر نفقه زن را نمی دهد به نظر اکثر مراجع نمی تواند بطور مستقیم خودش از اموال شوهر بابت نفقه اش وجهی را بردارد و باید با اجازه حاکم شرع باشد.(مخالف: ایت الله سیستانی:اگر نفقه نمی دهد می تواند بردارد) 3. اگر یکی از اعضای خانواده دارای عیبی هست، اظهار کردن این عیب به دیگران هر چند به اعضای دیگر خانواده باشد که از عیب اطلاع ندارند، غیبت است و جایز نیست. خداوند به ما توفیق دوری از گناه و نیکی به خانواده را عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد

موضوع: #فواید_ازدواج_و_تشکیل_خانواده سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم خداوند در قرآن می فرماید: أن خَلَقَ لکُم مِن أنفسکُم أزواجاً لتسکُنُوا إلیها وَ جَعَل بینَکُم مَوَدَّه وَ رَحمَهً : از جنس خودتان همسرانی برای شما آفرید تا در کنار آنان سکون و آرامش یابید و بین شما رحمت و صمیمیت قرار داد(آیه 21 روم) یکی از اهداف اصلی اسلام سلامت جامعه است، و ازدواج فواید فردی و اجتماعی زیادی دارد که به برخی اشاره میشود: 1. ایجاد سکون و آرامش واقعی: امام سجاد (ع) می فرمایند: «حق همسر، این است که بدانی خدا، او را مایه آرامش و انس تو قرار داده و بدانی که این خود نعمتی است از جانب خداوند به تو است. پس او را گرامی بدار و با او مهربان باش.» (بحار، ج 74، ص 5) 2. افزایش ایمان: به عقیده بزرگان دین، کسی که ازدواج می کند ایمانش افزایش می یابد. امام صادق (علیه السلام): دو رکعت نمازی که متأهل بخواند برتر از هفتاد رکعتی است که فرد بی‌همسر اقامه کند. (تهذیب، ج7، ص239) 3. تکامل فرد و تکمیل دین : پیامبر (ص) فرمودند: « هر کس در ابتدای جوانی ازدواج کند شیطان فریاد میزند: فریاد از او، فریاد از او، دو سوم دینش را از دستبرد من نگاه داشت.» (وسائل، ج 20، ص 17) زمانی که افراد ازدواج می کنند از بسیاری از انحرافات و فسادهای اخلاقی در امان می مانند. همین امر آنها را در رسیدن به تکامل روحی و حفظ دین یاری می رساند. 4. افزایش روزی : پیامبر (ص) می فرمایند: «هرکس ازدواج را از ترس فقر و تنگدستی ترک کند به خدا سوءظن برده است، زیرا خداوند می فرماید: اگر(زن و شوهر) فقیر باشند، خدا هرکدام را از کرم خود بی نیاز می کند. » ( وسائل، ج20، ص28) 5. تداوم نسل: پیامبر (ص) می فرمایند: «ازدواج کنید که فردای قیامت به فراوانی شما بر دیگر امت ها افتخار کنم.» (مستدرک الوسایل، ج 14، ص149) خدواند اسباب ازدواج را برای جوانان فراهم نماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد

موضوع: #احکام_نماز_مسافر سلام علیکم. ‏بسم ‏الله الرحمن الرحیم. در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که فرمودند: مَنْ أَعَانَ‏ مُؤْمِناً مُسَافِراً نَفَّسَ‏ اللَّهُ عَنْهُ ثَلَاثاً وَ سَبْعِینَ کُرْبَةً وَ أَجَارَهُ فِی الدُّنْیَا مِنَ الْغَمِّ وَ الْهَمِّ... . کسی که یک مسافر مؤمنی را یاری کند خداوند هفتاد و سه گرفتاری او را رفع می‌کند و در دنیا وی را از همّ و غمّ محفوظ خواهد داشت. (المحاسن ج2 ص: 362) دو نکته کوتاه درباره احکام نماز مسافر: 1. مسافری که نمازش شکسته است، می تواند در مسافرت نمازهای قضایش را بخواند و بهترین فرصت است که انسان مشغول اداء نماز قضا شود البته عزیزانی که در وطن نمازهایشان به صورت کامل قضا شده، در سفر هم باید به صورت کامل قضا کنند .عروه الوثقی صلاه القضا م 10 2. کسی‌که می‌داند نماز مسافر شکسته است و باید نماز را شکسته بخواند چنانچه بدون توجه و از روی عادت نمازش را تمام بخواند اگر داخل وقت متوجه شود باید دو مرتبه بخواند و اگر خارج وقت متوجه شد نیز به نظر عده ای از جمله حضرت امام و مقام معظم رهبری احتیاطا باید نماز را دو مرتبه به عنوان قضا بخواند. (مخالف: وحید اگر سهوا تمام بخواند بعد از وقت متوجه شود قضا ندارد، گلپایگانی و صافی اگر غفلت کند و بعد از وقت بفهمد قضا ندارد،‌) (توضیح المسائل مراجع م 1358) خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خصوصا زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.

موضوع: #اهمیت_ازدواج_در_اسلام سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم اسلام به ازدواج عنایت و تأکید فوق العاده ای دارد؛ به طوری که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند: «ما بُنی بِناءً فی الإسلام أحبّ إلی الله عزّوجلّ من التّزویج (وسایل الشیعه؛ج 14، ص 3) هیچ چیزی نزد خداوند محبوبتر از ازدواج نیست». 1. مباهات پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به ازدواج: رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:« ازدواج کنید و تشکیل خانواده بدهید و تولید نسل نمایید، که من در روز قیامت به شما مباهات می کنم، حتی به طفل کوچکی که سقط شده باشد.»( معانی الأخبار ؛ ج 1 ، ص 291) 2. خروج از سنت پیامبر با ترک ازدواج : النکاح سنتى فمن رغبتى عن سنتى فلیس منى: ازدواج سنت و آیین من است و هر که به سنت من پشت کند از من نیست. (جامع الأخبار، ص 101) 3. عامل تکمیل دین: ازدواج غیر از ایجاد نظم در زندگی، وسیله ای برای حفظ و تکمیل دین است. بدان دلیل، ازدواج تکمیل کننده ایمان است که به وسیله آن، بسیاری از گناهان از وجود آدمی ریشه کن می شود و راه برای سعادتمندی او از هر سو فراهم می گردد. لذا، رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: هر کس ازدواج کند نیمی از دینش را باز یافته است. (أمالی طوسی ؛ ج 1 ، ص 518) 4. عامل حفظ پاک دامنی و کسب اخلاق نیک: ازدواج از نظر اسلام وسیله ای برای پاک دامنی و پاک دامن زیستن است. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: ازدواج کن تا پاک دامن باشی (وسائل،ج 20، ص 35)و در سخنی دیگر، فرمودند: مردان را زن دهید تا خدا اخلاقشان را نیکو، ارزاقشان را وسیع و جوانمردیشان را زیاد گرداند) بحارالانوار، ج 103، ص 222 ) خداوند زمینه ازدواج جوانان را فراهم بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد

موضوع: #اجاره_اجیر_کردن سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. حدیثی از امام رضا علیه السلام در رابطه با رزق و روزی حلال رسیده است که در بخشی از آن آمده است: مَنْ رَضِیَ بِالْیَسِیرِ مِنَ الْحَلَالِ خَفَّتْ مَئُونَتُهُ وَ تَنَعَّمَ أَهْلُهُ. هر کس به روزی حلال اندک راضی و خشنود باشد، هزینه زندگی اش سبک می شود و خانواده اش در نعمت خواهند بود. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج‏8 ؛ ص347) چند نکته درباره احکام نیروی کار و کارفرما: 1. اگر صاحب کار یا شرکت یا سازمانی با کارگر یا هر نیرویی قرارداد ببندد که مدت مشخصی کار کند و در آن اجرت و حقوق را تعیین کنند ، باید طبق قرارداد همان اجرت و حقوق پرداخت شود و نباید در پرداخت حقوق کوتاهی صورت گیرد و اگر در ضمن قرارداد شرط حلال و مجازی گذاشته شود باید طرفین شرعا طبق شرع عمل کنند. البته طرفین نمی توانند در ضمن قرارداد ترک واجبی یا انجام حرامی شرط کنند. (عروه الوثقی ج2 کتاب الاجاره، فصل فی احکام العقد الاجاره و تحریر الوسیله، کتاب الاجاره م9 و منهاج الصالحین ج2 م383) 2. نیروی کار در مدتی که قرارداد کاری بسته است شرعا نباید در آن مدت برای خودش یا دیگری کاری را انجام دهد که با حق صاحب کار منافات داشته باشد یا خلاف قانون باشد یا سبب کاهش کیفیت در کار بشود؛ لذا غذا خوردن در محل کار در مدت زمان اشتغال به کار چنانچه بدون رضایت صاحب کار حقش از بین می رود یا خلاف قانون باشد جایز نیست. و چنانچه این کار را انجام دهد به مدت زمانی که مشغول کار نبوده اجرت طلبکار نمی باشد و چنانچه اجرت کامل دریافت کرده باید برگرداند. (عروه الوثقی ج2 کتاب الاجاره، فصل فی اجاره الثانیه، م4 و تحریر الوسیله، کتاب الاجاره، م27 و منهاج الصالحین ج2 م456) خداوند متعال توفیق کسب حلال به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.