پنج شنبه مغرب فقهی. ۱۴۰۱/۱/۴
موضوع: #اهمیت_امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در روایتی در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر می فرمایند: ...وَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ کُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْکَرِ إِلَّا کَنَفْثَةٍ فِی بَحْرٍ لُجِّی... . تمام کارهای نیکو و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چونان قطرهای در برابر دریای پهناور است. (وسائل الشیعة، ج16، ص: 134 حدیث21170)
قصد دارم چند نکته کوتاه درباره امر به معروف و نهی از منکر خدمت شما خوبان تقدیم کنم:
1. از بهترین روشهای امر به معروف و نهی از منکر این است کسی که می خواهد نهی از منکر کند خودش گناه نکند. مثلا اگر رفیقش می خواهد غیبت کند از شنیدن آن معذرت بخواهد. اما اگر کسی خودش در خفا و پنهان گناهی را مرتکب شود باز هم در صورت مشاهده همان گناه از دیگری باید نهی از منکر کند و تکلیف از انسان ساقط نمی شود. (1)
2. در هنگام نهی از منکر باید به گونه ای عمل شود که از کار شخص انتقاد شود نه خود شخص زیرا نهی از منکر مبارزه با بیماری و مرض است نه بیمار، انزجار از عمل زشت و انجام منکر است نه کسی که مبتلا شده است و ناهی از منکر با خود او مخالفت و دشمنی ندارد بلکه از عمل ناپسند او بیزار است.
3. واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر، بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان وی دارای اهمیت بیشتری است؛ بنابراین اگر شخصی در خانواده و نزدیکان فرد میباشد که نسبت به واجبات دینی، از قبیل نماز، روزه، خمس، حجاب و... بیتوجّه است و آنها را سبک میشمارد یا نسبت به ارتکاب حرامها از قبیل ربا، غیبت، دروغ، گوشدادن به غنا و موسیقی لهوی و... بی مبالات و بیباک میباشد، باید با اهمّیّت بیشتری با مراعات مراتب سه گانه امر به معروف و نهی از منکر، جلوی کارهای حرام وی را بگیرد و او را به انجام کارهای واجب و ترک حرام دعوت نماید. (2)
خداوند متعال توفیق انجام وظایف دینی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی، ج1 درس 76 ، ص: 328 و ص: 331)
(2) (توضیح المسائل جامع م 2218)
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب اعتقادی. ۱۴۰۱/۱/۴
موضوع: #آداب_باطنی_زیارت 1
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
زیارت آداب ظاهری و باطنی دارد که به برخی آداب باطنی اشاره میشود:
1-شناخت امام(علیه السلام): کسی که بر چشمه آبی وارد می شود، به اندازه ظرفی که به همراه دارد، از آن چشمه بهره می گیرد و زائری که به زیارت امام می آید به اندازه شناخت و معرفتی که دارد، از زیارت خویش سود می برد. پس پیش از هر چیز ، سطح شناخت و آگاهی خود را درباره امام بالا ببریم و قبل از ورود به میهمانی، صاحب خانه، خصوصیات اخلاقی و رفتاری او و نیز انتظارات و خواسته های وی را بشناسیم.
2-طهارت باطنی: برای حضور در حرم ، زائر باید پاک باشد، هم پاکی ظاهری، هم درونی. غسل، یک طهارت جسمی است، اما توبه طهارت باطنی است؛ توبه و خشوع، لباس روح است،بنابراین باید هنگام قصد زیارت باید ابتدا توبه کرد و از گناهان استغفار جست که توبه شامل پشیمانی،قصد عدم تکرار و ادای حق الناس و قضای حق الله است.
3-اذن دخول(اعتقادبه زنده بودن امام علیه السلام) :در اذن دخول آمده:( أَللَّهُمَّ إِنّي أَعْتَقِدُ حُرْمَةَ صاحِبِ هذَا الْمَشْهَدِ الشَّريفِ في غَيْبَتِهِ كَما أَعْتَقِدُها في حَضْرَتِهِ ، وَأَعْلَمُ أَنَّ رَسُولَكَ وَخُلَفآءَكَ عَلَيْهِمُ السَّلامُ أَحْيآءٌ، عِنْدَكَ يُرْزَقُونَ، يَرَوْنَ مَقامي، وَيَسْمَعُونَ كَلامي، وَيَرُدُّونَ سَلامي) یعنی: اینکه امام زنده است و ما را می بیند و جواب سلام ما را میدهد وکلام ما رامیشنود. این اعتقاد ازآیه 105 توبه نیز بدست میآید که می فرماید(اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ )
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب فقهی. ۱۴۰۱/۱/۵
موضوع: #حقوق_زوجین_عدم_اطاعت_در_گناه
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت سجاد علیه السلام می فرمایند: إِنَّ أَرْضَاكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَسْبَغُكُمْ عَلَى عِيَالِه... . پسنديدهترين شما نزد خدا كسى است كه به شايستهترين نحو، به خانوادهاش رسيدگى كند. (الکافی(ط-الاسلامیه) ج8 ص: 68)
در تعالیم دینی زوجین در زندگی مشترک دعوت به توافق و تفاهم شده اند؛ اینکه نیازهای مشروع و حلال یکدیگر را برآورده کنند و نسبت به تکالیف شرعی نسبت به هم کوتاهی نکنند که لازم است همه کسانی که ازدواج کرده اند و زندگی مشترک دارند و یا قصد ازدواج دارند با شناسایی این دستورات به نحو صحیح، مطابق دستور دین عمل نمایند که می خواهیم چند مورد را خدمتتان گزارش کنیم:
1. زن و شوهر نسبت به یکدیگر حقوق واجب و مستحبی دارند مثل اینکه زن نباید شرعا بدون اجازه شوهر از منزل خارج شود و یا اینکه مرد باید نفقه همسر دائمی خودش را که همان تامین خوراک و پوشاک و مسکن و سایر نیازهای متعارف خانم که مطابق شانش باشد تهیه کند و کار کردن خانم در منزل و همچنین آماده کردن رفاه بیشتر توسط مرد برای خانواده از حقوق مستحب زن و شوهر بشمار می آید و سفارش شده زن و شوهر موافق یکدیگر باشند و در امور زندگی درک متقابل داشته باشند. (1) درصد قابل توجهی از آمار طلاق (که متاسفانه آمار وحشتناکی است) به همین بی توجهی زوجین نسبت به حقوق شرعی مرتبط است، اینکه دانسته یا ندانسته حق طرف مقابل را ضایع می کند و سبب اختلافاتی در زندگی می شود.
2. زن و شوهر در یک مورد نباید موافق یکدیگر باشند و آن هم در گناه است یعنی زن یا شوهر نباید در گناه از همسرش اطاعت کند، که به مواردی اشاره می شود:
الف) یکی از گناهان بزرگ سقط جنین (در هر سنی) است که مثلا اگر مرد از همسرش خواست که سقط کند نباید انجام دهد و نباید اطاعت کند.
ب) یکی از این موارد کسب حرام است که مصادیقش فراوان است به این معنا که اگر مثلا خانم از شوهر بخواهد که برای رفاه بیشتر فلان مسیر حرام را برای درآمد بیشتر انتخاب کن مرد نباید به گفته وی ترتیب اثر دهد.
ج) استفاده از طلا برای مردان است؛ زینت و آرایش خانم در منظر نامحرم، تراشیدن ریش برای مرد، استفاده از برخی زینت که برای تکالیف شرعی و عبادی خانم مشکل شرعی دارد مانند ناخن مصنوعی و ... نیز از دیگر موارد اطاعتهای نابجا است.
خداوند متعال به مردان ما غیرت علوی و به زنان ما عفت فاطمی عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب النکاح، ابتدای فصل قسمت و نشوز و شقاق ؛ منهاج الصالحین، ج 3 ، م 337 القسم الاول و القسم الثانی)
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب اعتقادی. ۱۴۰۱/۱/۵
موضوع: #آداب_باطنی_زیارت_2
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم--
زیارت آدابی باطنی دارد که به برخی از آنها اشاره میشود:
1-دل کندن از غیرخدا:زيارت دل کندن و روي گرداندن است. يعني از هر چه جز دوست و غير اوست دل بکند و فقط و فقط به امام نظر دارد. اگر مي خواهيم زائري راستين باشيم. بايد تمام همت و تلاش خود را به کار گيريم تا در خانه تکاني قلب و روح، هرچه غير از يار است، بيرون اندازيم. مگر مي شود جسم مان در حرم باشد و فکرمان جاي ديگر.
2-ملاقات امام نه حرم: بايد حواسمان جمع باشد: خانه با صاحب خانه فرق دارد و براي ما زيارت و ديدار با صاحب خانه، سختي و مشقات سفر را به جان خريده ايم نه ديدن خانه! و خانه اگر عزيز مي شود و در و ديوارش بوسه گاه مي شود و خاک درش توتياي چشم مي گردد به حرمت حضور صاحب خانه است. اگر قرار بود به ديدن کاشي کاريها و آينه کاري ها برويم هزاران جاي ديگر هم بود
3-زیارت بانشاط انجام دادن : به حکم اين که امام زنده و حاضر و ناظر است بايد بيش از کميت به کيفيت اهميت بدهيم. دعا و زيارت ونماز را با شور و نشاط و بسط روح و شوق تمام انجام دهيم، اگرچه کم باشد. با خستگي و رو در بايستي و بي حوصلگي زيارت نکنيم و از انجام کارها واعمالي که طاقتش را نداريم اجتناب کنيم. چه بسا يک خلوت کوتاه عارفانه، يک زيارت امين الله با شوق و معرفت و دو رکعت نماز زيارت کار صدها ساعت خواندن و قيام و قعود را انجام مي دهد.
مهم اين است که احساس کنيم با تمام وجود در نزد او ميهمانش هستيم، هم خودمان با نشاط، زيارت به جا آوريم و هم همراهان را به زحمت نيندازيم و همه روحيات و ظرفيت ها را در نظر بگيريم.
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۱/۶
موضوع: #روزه_قضا
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: ...صَومُ شَعبانَ یَذهَبُ بِوَسواسِ الصَّدرِ وَ بَلابِلِ القَلبِ... . روزه ماه شعبان، وسواس دل و پریشانى هاى جان را از بین مى برد. (تحف العقول؛ النص؛ ص 102)
از آنجایی که نزدیک به ماه مبارک رمضان، ماه مهمانی خداوند متعال هستیم چند نکته درباره روزه قضا خدمت شما عرض می شود:
1. اگر کسی از ماه رمضان گذشته روزه قضا داشته باشد مثلا به خاطر اینکه در ماه رمضان مریض بوده و روزه نگرفته یا مسافرت بوده و روزه نگرفته یا خانم عذر شرعی داشته و روزه نگرفته است به فتوای اکثر مراجع تقلید اگر بتواند تا قبل از فرا رسیدن ماه رمضان آینده واجب است (به فتوی یا احتیاط واجب) قضای روزه را انجام دهد. (1)
2. به نظر اکثر فقهای عظام، وقت نیت روزه قضا تا قبل از اذان ظهر است، بشرط اینکه تا آن موقع چیزی که روزه را باطل می کند مانند خوردن و آشامیدن را مرتکب نشده باشد. (2)
3. اگر کسی از روی فراموشی یا غفلت یکی از کارهایی که روزه را باطل می کند مرتکب شود مثلا سهوا بخورد یا بیاشامد روزه باطل نمی شود و فرقی بین روزه واجب و قضا و مستحبی نمی باشد. (3)
4. کسی که می داند روزه قضا دارد اما تعدادش را نمی داند به فتوای اکثر مراجع تقلید اگر همان مقدار حداقل یقینی را، بجا بیاورد کافی است. مثلا فردی می داند روزه قضا دارد اما نمی داند پنج روز است یا هفت روز، همان پنج روز یقینی را بجا بیاورد، کافی است. (4)
خداوند متعال توفیق بندگی و عمل به وظایف دینی را به همه ما عنایت بفرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام، رهبری، صافی، وحید، بهجت: احتیاط واجب. فاضل، مکارم، شبیری: فتوی. خویی، سیستانی: احتیاط مستحب. (عروه الوثقی، فصل فی احکام القضاء، م 18 ؛ رساله آموزشی رهبری، ج 1 درس 64 ؛ منهاج الصالحین، ج 1 م 1047 ؛ رهیافت روزه، ص: 176)
(2) شبیری: در روزه قضای ماه رمضان خودش، تا زمانی که به اندازه نیت کردن به مغرب مانده باشد، نیت روزه صحیح است. (عروه الوثقی، کتاب الصوم، فصل فی النیه، م 12 ؛ رساله مراجع م 1564 و م 1565 ؛ رهبری، سایت، احکام روزه، سوال 55 و 57 ؛ شبیری، المسائل الشرعیه، م 1572)
(3) (رساله مراجع م 1653)
4. امام خامنه ای، آیات عظام شبیری زنجانی، فاضل، وحید: در صورتی که هنگام شروع عذر را می داند ولی نسبت به پایان عذر علم ندارد، احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را قضا کند. آیت الله مکارم: کسی که چند روزه از او قضا شده و شماره آنها را نمیداند، مثلاً نمیداند دو تا بوده یا سه تا کافی است مقدار کمتر را انجام دهد و اضافه بر آن واجب نیست، هرچند احتیاط مستحب است، اما اگر قبلاً شماره آنها را میدانسته، ولی به واسطه سهل انگاری فراموش کرده، احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را انجام دهد. (رساله مراجع م 1679 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، احکام روزه قضا)
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهراعتقادی ۱۴۰۱/۱/۶
موضوع: #فضایل_زیارت_امام_رضا_علیه_السلام_1
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام رضا(علیه السلام) در مورد فضیت زیارت خودشان فرمودند إنّی سَاقُتَلُ بالسَّمِّ مظلوماً فَمَن زارَنی عارفاً بِحَقّی غَفَرَاللهُ لَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ و ما تَاَخَّرَ: من مسموم می شوم و مظلومانه به شهادت می رسم، هر کس مرا زیارت کند و معرفت به حق من داشته باشد، خداوند گناهان گذشته و حال او را می آمرزد. (عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 26)
فضایل فراوانی برای زیارت امام رضا(علیه السلام) نقل شده است که برخی ذکر میشود:
1-ثواب یک ملیون حج: امام جواد «علیه السلام» فرمود: « به خدا سوگند کسی که او را زیارت کند در حالی که حق او را می شناسد، به اندازه یک میلیون حج پاداش دارد»( بحار، ج 101، ص 33)
2-ثوابی بالاتر از ثواب زیارت امام حسین(علیه السلام): علی بن مهزیار از امام جواد«علیه السلام» سوال کرد: آیا زیارت حضرت رضا «علیه السلام» فضیلت بیش تری دارد یا زیارت امام حسین «علیه السلام» حضرت فرمود:«زیارت قبر پدرم با فضیلت تر است؛ زیرا همه مردم به زیارت امام حسین می روند، اما قبر پدرم را تنها شیعیان خاص زیارت می کنند»( کافی، ج 4، ص 584)
3-فریادرسی توسط امام در مواقف: امام رضا(علیه السلام) می فرماید: هر کس مرا با دوری سرا و مقبره ام زیارت کند، روز قیامت در سه جایگاه او را درمی یابم و از هولهای رستاخیز می رهانم. آن گاه که نامه های اعمال از چپ و راست به انسانها داده شود و به هنگام گذر از صراط و در برابر میزان.( من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 35)
4-شفاعت : حضرت رضا «علیه السلام» فرمود: هر کس از دوستانم مرا زیارت کند در حالی که حقم را بشناسد، روز قیامت او را شفاعت خواهم کرد(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 583)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب فقهی. ۱۴۰۱/۱/۶
موضوع: #حقوق_شرعی_متقابل
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند: خـداونـد مـتعال، حقوق بندگانش را مقدمه و زمينه ساز حقوق خود قرار داده است. پس آن كه حقوق بندگان خدا را ادا نمايد، حقوق الهى را نيز ادا خواهد كرد. (عيون الحكم و المواعظ (لليثي)، ص: 223)
در دین مبین اسلام برای افراد جامعه و افراد خانواده حقوقی وجود دارد که البته این حقوق به صورت متقابل است و یکی طرفی نیست یعنی مثلا اگر پدر و مادر حقوقی دارند فرزند نیز حقوقی دارد، همسایه نسبت به همسایه حقوقی دارد؛ دانستن حقوق خود و دیگران خیلی از مشکل ها در جامعه و خانواده را برطرف می کند. که می توانیم برای این منظور به رساله حقوق امام سجاد علیه السلام مراجعه کنیم.
چند مورد از حقوق را به عنوان مثال خدمتتان بیان می کنیم:
1. در زندگی مشترک همانطور که شوهر بر عهده همسر خود حقوقی دارد مثل اینکه باید در خروج از منزل مطیع همسر خود باشد، خانم نیز بر عهده شوهر خود حقوقی دارد؛ مثل نفقه، و آن این است که بر عهده شوهر واجب است خوراک و لباس و منزل و وسایل ضروری زندگی را در حد شأن همسر خود تهیه کند. (1)
2. در خانواده همانطور که پدر و مادر بر عهده فرزند حقوقی دارند مثل اینکه فرزند نباید با گفتار و رفتار خود باعث اذیت و آزار پدر و مادر خود شود بلکه باید با آنها رفتار نیکو داشته باشد، یا اگر پدر و مادر فقیر هستند واجب است فرزند در حد توان خود به آنها کمک کند؛ فرزند نیز حقوقی بر عهده پدر و مادر دارد مانند: اینکه بر پدر و مادر واجب است فرزند خود را از کودکی با دین و مسائل آن آشنا کنند، یا اگر فرزند فقیر است حتی اگر در خانه پدر و مادر زندگی نمی کنند، در حد توان نیز به فرزند خود کمک کنند. (2)
3. در جامعه نیز افراد جامعه نسبت به یکدیگر حقوق واجبی دارند مثل اینکه همسایه نباید کاری کند که باعث اذیت و آزار دیگران شود مثل اینکه مجلس عروسی بگیرد و با بلند کردن صدای بلندگو، باعث اذیت و آزار دیگران شود. (3)
4. در پایان این نکته هم مناسب است بیان شود که مفهوم بخشش و ایثار از توصیه های مورد تاکید دین ماست و اگر در جایی طرف مقابل حقی از ما ضایع کرد توصیه شده است با بزرگواری انسان او را ببخشاید و این روحیه هم خوب نیست که همیشه دنبال ستاندن حقوقمان باشیم.
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: شأن زن بالنسبه به شوهر سنجیده می شود. مکارم: وسایل مورد نیاز زندگی مطابق با قدرت مرد تهیه شود. (تحریر الوسیله، کتاب النکاح، ابتدای فصل قسمت و نشوز و شقاق ؛ منهاج الصالحین، ج 3 ، م 337 القسم الاول و القسم الثانی ؛ مکارم، استفتائات، ج1 س 846)
(2) (توضیح المسائل جامع م 2290 و م 2291 ؛ استفتائات حضرت امام (10 جلدی) ج 10 ص: 656 رضایت والدین ؛ رهبری، سایت ادمین ؛ مکارم، استفتائات سایت، حقوق، انواع حقوق، حق والدین)
(3) (اجوبه الاستفتائات س 1447)
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۱/۶
موضوع: #فضایل_زیارت_امام_رضا_علیه_السلام2
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم )در مورد ثواب زیارت امام رضا(علیه السلام) فرمودند: سَتُدْفَنُ بَضْعَةُ مِنِّي بِأَرْضِ خُرَاسَانَ لَا يَزُورُهَا مُؤْمِنُ الَّا أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّةَ وَ حَرَّمَ جَسَدَهُ عَلَيَّ النَّار: به زودي پارهي تن من در سرزمين خراسان دفن ميشود که هيچ مؤمني او را زيارت نميکند، مگر اين که خداوند بهشت را بر او واجب ساخته و پيکرش را بر (آتش) دوزخ حرام ميسازد.(عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 255)
فضایل فراوانی برای زیارت امام رضا(علیه السلام) نقل شده است که برخی ذکر میشود:
1-رهایی از جهنم: رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)فرمود:به زودی پاره تن من در سرزمین خراسان دفن خواهد شد، هیچ مومنی او را زیارت نمی کند، مگر آن که خدای عزوجل بهشت را بر او واجب و جسدش را بر آتش حرام می گرداند.»
2-استجابت دعا: امام رضا(علیه السلام) می فرماید:من ظالمانه با سم کشته و در سرزمین غربت دفن خواهم شد، پس هر کس برای زیارت من سفر کند، دعایش مستجاب و گناهانش بخشوده خواهد شد»( وسایل الشیعة، ج 14، ص 562)
3-برطرف شدن غم و اندوه:پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: بزودی پاره ای از تن من در خراسان دفن می شود، هیچ غمگینی او را زیارت نمی کند مگر اینکه خدا غم از دلش بزداید(روضة الواعظین،ج1، ص 234)
4-ثواب شهید: امام صادق «علیه السلام» فرمودند:یکی ازنوه های من درسرزمین خراسان در شهری که به آن طوس می گویند، کشته خواهد شد. هرکس او را زیارت کند در حالی که حقش را بشناسد، خدا به او اجر هفتاد شهید از شهیدانی که باایمان و از روی حقیقت جلوی رسول خدا به شهادت رسیده اند، خواهد داد ( من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 584)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۱/۷
موضوع: #اقسام_ربا
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت استکه میفرمایند: مَنْ أَکَلَ الرِّبَا... لَمْ یَزَلْ فِی لَعْنَةِ اللَّهِ وَ الْمَلَائِکَةِ مَا کَانَ عِنْدَهُ قِیرَاطٌ. هر کس ربا بخورد تا زمانی که ذره ای از مالِ ربا نزد او باشد، پیوسته در لعنت و نفرین خدا و فرشتگان خواهد بود. (وسائل الشیعة؛ ج18، ص: 122)
یکی از گناهان بزرگ که در قرآن به نوعی جنگ با خدا از آن تعبیر شده است گناهِ ربا است؛ لازم است کسانی که وضعیت کسب و کارشان مورد ابتلاء این مسائل هست با یادگیری دقیق احکام ربا مواظب باشند که خدایی ناکرده دچار این گناه بسیار بزرگ نشوند؛ امروز تصمیم داریم در این باره چند نکته کوتاه عرض کنیم:
1. ربا به معنای زیاده است، که از جهتِ شرعی به هر زیاده گرفتن یا سود یا درصد، ربا گفته نمی شود بلکه از جهت شرعی ربا به سه قسم است و در غیر این سه مورد ربا وجود ندارد:
مورد اول: ربای قرضی یعنی شخص، مالی را به عنوان قرض بدهد و شرطِ سود کند.
نکته: نسبت به تورم و کاهش ارزش پول نیز در این مورد نکاتی وجود دارد (1)
مورد دوم: ربای معاملی یعنی شخص، جنسی را که در بازار به کیل و وزن خرید و فروش میشود، با مثلِ خودش ولی با زیاده، خرید و فروش کند. مثلا 10 کیلو برنج ایرانی را در مقابل 12 کیلو برنج پاکستانی معاوضه کند. البته اگر دو معامله مستقل و جُدا از هم انجام شود اشکالی ندارد. یعنی 10 کیلو برنج ایرانی در برابر پول، بفروشد، سپس 12 کیلو برنچ پاکسانی در برابر پول، خریداری کند. (2)
مورد سوم: ربای جاهلی یعنی اینکه طلبکار به بدهکار برای ادای دینش مهلت بدهد و در مقابل مهلت داده شده، زیادی از او بگیرد. (3)
2. به نظر بیشتر مراجع معظم تقلید در چند مورد ربا گرفتن حرام نیست که به دو مورد اشاره می شود: اول: ربا گرفتن پدر و فرزند از یکدیگر، فرقی بین پسر و دختر نیست؛ اما بین مادر و فرزند یا بین خواهر و برادر جایز نیست. دوم: ربا گرفتن زن و شوهر از یکدیگر. (4)
خدای رحمان، توفیق کسب حلال و نسل صالح به همه ما عنایت فرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) جهت اطلاع: فتوای امام خامنهای نسبت به دریافت دین به نرخ روز مورد توجه بیان کننده باشد. (تحریر کتاب قرض م9 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1011)
(2) (تحریر کتاب البیع، ربا قبل از مساله 1 ؛ منهاج الصالحین ج2 ص72)
(3) (تحریر کتاب الدین م8 ؛ منهاج الصالحین ج2 م992)
(4) زنجانی: ربا گرفتن پدر از پسر و شوهر از زن حرام نیست اما بنابر احتیاط واجب پسر از پدر و زن از شوهر ربا نگیرد. خوئی، تبریزی: ربا گرفتن بنابر احتیاط واجب در موارد فوق جایز نیست. نکته: زن دائم اتفاقی و در موقت اختلافی است. (رساله مراجع م 2080 ؛ رساله آیه الله وحید 2108)
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۱/۷
موضوع: #شرایط_قبول_نشدن_نماز ۲
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
برخی اعمال باعث میشود که نماز قبول نشود که برخی ذکر میشود:
1-غيبت مرد يا زن مسلمان، مگر اين كه غيبت شونده او را ببخشد.
پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)فرمود : هر کس غیبت مرد یا زن مسلمانی را بکند تا چهل روز نمازش قبول نمیشود مگر اینکه آن شخص او را ببخشد. (جامع السعادات، ج ۲، ص ۲۳۴)
2-قطع رابطه با برادر ديني
پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)به ابوذر فرمودند: "ای ابوذر مبادا با برادر دینیات قطع رابطه کنی که در این صورت هیچ عملی از تو پذیرفته نمیشود". (مکارم الاخلاق، ص ۵۵۴)
3- .نگاه تند و خشم آلود به والدین
امام صادق (علیه السلام) : هر کس به پدر و مادرش از روي غضب نگاه كند، خدا هيچ نمازي را از او قبول نميکند، اگر چه آنها در حق او ستم نیز کرده باشند. (كافى ، ج 2 ، ص349)
4-.كسي كه (عمداً) لقمه حرام بخورد، تا چهل شب نماز او قبول نمي شود. (بحارالانوار، ج 66، ص 313)
5-نماز آدم شرابخوار تا چهل روز پذيرفته نيست. (بحارالانوار، ج 84، ص 317)
البته این بدان معنا نیست که شخص چه نماز بخواند و چه نخواند، فرقی نداشته باشد؛ در واقع اگر چنین کسی نماز را نیز ترک کند دو گناه بزرگ را انجام داده است؛ یکی شرابخواری و دیگری ترک نماز؛ بلکه این روایت به این معناست که ارزش و تأثیر آن نماز پایین آمده است.
خداوند اعمال ما را به کرمش قبول بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۱/۷
موضوع: #آداب_باطنی_زیارت 3
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
زیارت آدابی باطنی دارد که به برخی از آنها اشاره میشود:
1-حس حضور داشتن( بلند صحبت نکردن): خداوند می فرماید:«لا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِّ»: صدای خود را فراتر از صدای پیغمبر نبرید.
یعنی صداهایتان را از صدای پیامبر بلندتر نکنید. رعایت ین نکته یک ادب اجتماعی و معاشرتی است؛ حتی نه حرف های عادی، بلکه زیارتنامه را هم بلند بلند خواندن، به نحوی که تمرکز روحی و حضور قلبی دیگران را به هم بزند، مناسب نیست.
صحبت های بلند بلند هم، علاوه بر ینکه خلاف ادب در محضر ولی خداست، بری دیگران هم مزاحمت و حواس پرتی می آورد.
2-پیمان صداقت و بندگی به درگاه خدا :از جمله عواملی که می تواند در قبولی زیارت مؤثر باشد، این است که در محضر امام (علیه السلام) با خدا عهد و پیمان ببندد که واجباتش را انجام دهد و از گناهان دوری نماید، حقوق دیگران را ادا کند و برای فرج و ظهور امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و نیز پیروزی مسلمانان در سراسر عالم دعا کند.
3-زیارت وداع خواندن : ادب، اقتضا دارد كه زائر پس از اتمام ايام زيارت، براى خداحافظى به حرم مشرف شود و ضمن سپاس، آرزوى خود را براى بازگشت دوباره اعلام كند و از خدا بخواهد(لا جَعَلهُ اللهُ آخِرَ العَهْدِ مِنْ زِيارَةِ قُبُورِكُمْ)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۱/۷
موضوع: #استفاده_از_وسایل_مشترک
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که میفرمایند: ...اَشَدُّ الناسِ اِجتهاداً مَن تَرکَ الذُّنوب... . کوشاترین مردم کسی است که گناهان را ترک کند. (من لا یحضره الفقیه ج4 ص395)
یکی از مسائل مورد نیاز، احکام استفاده از وسایلی است که از آنها استفاده می کنیم؛ لذا چند نکته کوتاه درباره استفاده از وسایل مشترک بین حلال و حرام خدمت شما بیان می شود:
1. وسیله ای که دارای استفاده حلال و حرام می باشد مثل موبایل یا کامیپوتر وسیله مشترک گفته می شود و چنانچه به قصد استفاده حلال خریداری و نگه داری شود مانعی ندارد.
2. اگر کسی وسیله ای را که دارای استفاده حلال و حرام است، تهیه کرده است اما ترس آن را دارد که خود یا یکی از اعضای خانواده او در راه حرام و گناه از این وسیله استفاده نمایند، نگهداری آن وسیله جایز نیست؛ لذا گوشی های موبایل که قابلیت نصب نرم افزارهای مختلف و یا اتصال به شبکه های اجتماعی یا اینترنت را دارا می باشد، چنانچه کسی ترس این را داشته باشد که با خرید این وسایل به گناه می افتد یا سبب تضعیف عقاید و ایمانش می شود نمی تواند این وسیله را خریداری کند یا نرم افزار این امکانات را در گوشی همراه خود بارگزاری نماید. (1)
3. باید توجه داشت که نگهداری و نشر و دیدن فیلم و عکسهای مبتذل و مستهجن یا رد و بدل کردن کلمات تحریک آمیز یا ارتباطهای نادرست میان افراد نامحرم و یا لطیفههایی که توهین به یک شخص و یا گروه خاصی باشد از جمله گناهانی است که در هنگام استفاده از موبایل باید از آن پرهیز کرد.
خداوند متعال توفیق استفاده صحیح و حلال از نعمتهایش را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب التجارة، مقدمه م10 ؛ رساله آموزشی، ج 2 ، درس 4 ص: 18 ؛ منهاج الصالحین ج2 م10 ؛ مکارم، استفتائات سایت، خرید و فروش، معاملات حرام و باطل)
@AhkameHarameRazavi