چهارشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۳/۲/۵ موضوع: #پرهیز_از_مکر_نیرنگ سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. رسول خدا در روایتی می فرمایند: مَن کان مُسلِماً فلایَمکُر و لایَخدَع قال: فإنّی سمعتُ جبرئیل علیه‌السلام یقول: إنّ المکرَ و الخدیعةَ فی النار. مسلمان در روابط خودش با دیگران اهل نیرنک و فریب نمی باشد و اهل مکر و فریب و نیرنگ اهل آتش است. چند نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف: 1.    روابط بین انسانها در جامعۀ اسلامی باید بر اساس صداقت، رفاقت، دلسوزی و خیرخواهی باشد، نه بر اساس فریبکاری و اینکه بخواهند یکدیگر را فریب بدهند. 2.    فریب و نیرنگ بیشتر در معاملات و قراردادهای مالی مصادیق و روش های مختلفی دارد که به هر شکلی باشد حرام است بنابراین در جایی که خریدار به فروشنده اعتماد دارد که عیب کالا را مخفی نمی کند ولی فروشنده سوء استفاده می کند و عیب کالا را از مخفی می کند حرام است یا اینکه متاسفانه گاهی اوقات جنسی را بجای جنسی دیگر می فروشند مثل اینکه ریشه زعفران را رنگ می گنند و به عنوان زعفران می فروشند همه اینها فریب و نیرنگ است. 3.    مکر و فریب گاهی اوقات در یک معامله جزئی رخ می دهد که همین هم حرام است اما گاهی اوقات در مسائل اجتماعی و سطح کلان رخ می دهد که اگر در اینگونه مسائل فریب و نیرنگ راه پیدا کند برخی اوقات دین آسیب میبیند. لذا در روابط اجتماعی، در کارهای بزرگ، بالخصوص در کارهای مملکتی، در کارهای سیاسی، در کارهای گروهی، در کارهای مربوط به تبلیغات دینی، باید خیلی مراقبت کرد که صفا و صداقت حاکم باشد نه مکر و نیرنگ. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. خداوند به جامعه ما صدق وصفا عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد. متن اصلی: المسألة الخامسة عشر: مبدء حساب المسافة- درس 79 جلسه 79، دوشنبه 1394/2/28 حدیث: عن ابی الحسن علی بن موسی الرضا«علیهماالسلام»، عن ابیه، عن آبائه«علیهم‌السلام» قال: قال رسول الله«صلی‌الله‌علیه‌وآله»: مَن کان مُسلِماً فلایَمکُر و لایَخدَع. روابط بین انسانها در جامعۀ اسلامی باید بر اساس صداقت، رفاقت، دلسوزی و خیرخواهی باشد، نه بر اساس فریبکاری و اینکه بخواهند یکدیگر را فریب بدهند! اگر فرض کنیم در جامعۀ اسلامی این صفات رذیله وجود داشته باشد، به همان اندازه جامعۀ اسلامی از آنچه مطلوب است و اقتضای این اسم است، دور خواهد شد. حال، ملاحظه کنید گاهی فریب و مکر در مسائل مربوط به معاملات و تجارت و بازار پیش می‌آید، که نقل شده است امیرالمؤمنین در مسجد کوفه فرمودند: طرفِ چپ مکر است. ظاهراً طرف چپ، بازار بود، محل داد و ستد بود که در کاسبی، این کارها انجام می‌گیرد. البته بد است، لکن زیانِ آن به قدرِ همان پولی است که بر اثر فریب و مکر جابجا می‌شود. فرض بفرمایید یک جنسی را که قیمتش فلان مقدار است، به دو برابرِ قیمت بفروشد. یک مقدار پول ضایع شد و به ناحق تصرف شد، این البته بد است. گاهی اوقات این مکر دائرۀ اوسعی پیدا می‌کند، اوّلاً خدعۀ به یک نفر نیست، خدعۀ به یک جمع است، به یک جماعت است؛ ثانیاً آنچه از دست می‌رود، ده تومان و صدتومان و هزار تومان نیست، گاهی دین از دست می‌رود! گاهی مسائل عمده از دست می‌رود! لذا در روابط اجتماعی، در کارهای بزرگ، بالخصوص در کارهای مملکتی، در کارهای سیاسی، در کارهای گروهی، در کارهای مربوط به تبلیغات دینی، باید خیلی مراقبت کرد که صفا و صداقت حاکم باشد نه مکر و خدعه. فرمود: فإنّی سمعتُ جبرئیل«علیه‌السلام»، پیغمبر فرمودند: از جبرئیل شنیدم که یقول: إنّ المکرَ و الخدیعةَ فی النار، مکر و فریب در آتش است. مکر در آتش است؛ یعنی آن کسی که متلبّس به این مبدأ اشتقاق است، متلبّس به این صفت است و دارای این عنوان است، جای این فرد درون آتش است. جامعۀ اسلامی جامعه‌ای است که انسان را از آتش دور می‌کند، پس نمی‌تواند با مکر و فریب سازگار باشد. این معنا را هم در رفتار خودمان بایستی رعایت کنیم، هم در نصایحی که به این و آن می‌کنیم، در نظر بگیریم.[1] امالی، صفحۀ 344 @AhkameHarameRazavi

پنجشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۳/۲/۶ موضوع: #سجده_سهو سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از واجبات بعد از نماز سجده سهو است که در چند مورد واجب(فتوا یا احتیاط) می شود: سلام بی جا یعنی نمازگزار در جایی که نباید سلام بدهد اشتباها سلام بدهد، مثلا دررکعت اول اشتباها سلام بدهد.البته اگر کسی در نماز اشتباها سلام اول نماز را بگوید، سجده سهو ندارد. کلام بی جا یعنی نمازگزار در بین نماز سهوا حرف بزند وسخنی بگوید که ذکر و دعا محسوب نشود. اگر نمازگزار بعد از سجده دوم شک کند چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت. تشهد فراموش شده که تا رکوع رکعت بعد هم متوجه نشود. به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای یک سجده فراموش شده که تا رکوع رکعت بعد هم متوجه نشود در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. خداوند توفیق شناخت و عمل به وظایف شرعی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد @AhkameHarameRazavi

پنجشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۳/۲/۶ موضوع: #حجاب سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از مسلمات دینی مساله حجاب و پوشش در برابر نامحرم است، پوششی که بر زن در برابر نامحرم واجب است سه شرط دارد:  الف. اندام بدن را به مقداری که شرعاً پوشش آن واجب است کاملاً بپوشاند یعنی تمام بدن بجز گردی صورت و دست ها تا مچ را بپوشاند لذا لباسهای کوتاه یا شال یا روسری که موی زن را به صورت کامل نمی پوشاند یا لباسهای نازک و بدن نما، پوشش شرعی محسوب نمی شود. ب. تنگ و چسبان نباشد و باعث جلب توجه نامحرم نشود. لذا لباسهایی که برجستگیهای اندام زن را مشخّص می کند در برابر نامحرم جایز نیست. ج. لباس زینتی نباشد و زینت های خانم را بپوشاند. بنابر این خواهری که صورت خود را آرایش کرده یا به ناخن دستهایش لاک زده یا از لنزهای رنگی زینتی استفاده کرده و آشکار است، پوشش شرعی محسوب نمی شود. ( رساله جامع م 1460) زائرین گرامی مساله حجاب و پوشش دستور قرآن و روایات اهل بیت است. و قطعا این شکل از پوشش برای تکریم و احترام  زن و همچنین حفظ کانون خانواده و آرامش و پاکی جامعه است. لذا جا دارد که به این مطلب توجه شود؛ به چه علت دشمنی که هیچ رحمی به ملت و زنان ندارد و بدترین تحریمها را وضع می کند دنبال کشف حجاب و برهنگی زنان است؟ قطعا هدفش از بین بردن عزت و احترام زن و نابودی فضای امن جامعه و خانواده است. پس بجاست که روی پوشش دینی زنان و مردان توجه بیشتری داشته باشند. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.  خداوند توفیق عمل به وظایف شرعی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد @AhkameHarameRazavi

شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۳/۲/۸ موضوع: #اهمیت_شکرگزاری سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.شخصی به نام ابوهاشم جعفری از اصحاب امام هادی علیه السلام، می گوید از جهت معیشتی در یک مضیقه و سختی زیادی واقع شدم و رفتم محضر امام هادی علیه السلام تا گله و شکایتی کنم، پس از اینکه اجازه ورد گرفتم، همین که نشستم و قبل از اینکه یک کلمه حرفی بزنم حضرت فرمودند ابوهاشم شکر کدامیک از نعمتهای خدا را می خواهی ادا کنی؟ ابوهاشم می گوید جا خوردم و سپس حضرت خودشان برخی از نعمتها را بیان کردند: رَزَقَکَ الْإِیمَانَ،. فَحَرَّمَ بِهِ بَدَنَکَ عَلَی النَّارِ، اوّلین نعمتِ بزرگی که خدا به تو داده، نعمت ایمان که با این ایمان جسم تو را بر آتش جهنم حرام کرد. رَزَقَکَ الْعَافِیَة فَأَعَانَتْکَ عَلَی الطَّاعَةِ، به تو عافیت داد تا با این عافیت، بتوانی اطاعت خدا کنی؛ چه عافیتِ جسمی، چه عافیتِ محیطی، چه عافیتِ درونی. این هم یک نعمت، نعمتِ بسیار بزرگ. وَ رَزَقَکَ الْقُنُوعَ فَصَانَکَ عَنِ التَّبَذُّلِ، روحِ قناعت را به تو داد، تو را از تبذّل، یعنی وِلخرجی، دست و دلبازی‌های بیجا باز داشت. این هم یک نعمت بزرگی است. حضرت در پایان فرمودند: ابوهاشم احساس کردم که آمدی نزد من که از خدا شکایت کنی و من این نعمتها را به تو متذکر شدم و مبادا زبان بگشایی به شکایت از کسی که باید از او شکر کنی البته حضرت در پایان به او کمکی هم داشتند. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.    خداوند به همه ما توفیق شکرگزاری از نعمتهایش را عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد متن اصلی: الشرط الخامس: ان لایکون السفر حراماً (هل الشرط ابتدائی ام استمراری؟)- درس 141 جلسه 141، سه شنبه 1395/1/24 حدیث : عن أبی هاشمِ الجعفری، که از اصحاب حضرت جواد و امام هادی«علیهماالسلام» است. قال: أصابَتنی ضیقةٌ شدیدة، در یک تنگی و عسرتِ زیادی واقع شدم؛ بی‌پولی و سختی. فَسِرْتُ إِلَی أَبِی الْحَسَنِ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ«علیهماالسلام»، رفتم خدمت علی بن محمدٍ الهادی«علیه‌السلام». فَأَذِنَ لِی فَلَمَّا جَلَسْتُ قَالَ: یَا أَبَا هَاشِم! أَیَّ نِعَمِ اللَّهِ«عَزّوجَلَّ» عَلَیْکَ تُرِیدُ أَنْ تُؤَدِّیَ شُکْرَهَا، به مجرّدی که نشستم، قبل از اینکه من یک کلمه حرفی بزنم، فرمود: أبوهاشم! شکر کدامیک از نعمتهای خدا را می‌خواهی ادا کنی؟ قَالَ أبوهَاشِمٍ: فَوَجَمْتُ، یِکّه خوردم! من آمدم خدمت حضرت، شکایت کنم؛ ایشان به من می‌گوید: شکر کدام نعمت را می‌خواهی بکنی؟ فَلَمْ‌أَدْرِ مَا أَقُولُ لَهُ، نفهمیدم در جواب این بزرگوار چه بگویم. فَابْتَدَأَ«علیه‌السلام»، خودِ حضرت شروع به صحبت کرد. فقال: رَزَقَکَ الْإِیمَانَ، اوّلین نعمتِ بزرگی که خدا به تو داده، ایمان است. فَحَرَّمَ بِهِ بَدَنَکَ عَلَی النَّارِ، خدای متعال به تو ایمان داد، با این  ایمان جسم تو را بر آتش جهنم حرام کرد. وَ رَزَقَکَ الْعَافِیَة فَأَعَانَتْکَ عَلَی الطَّاعَةِ، به تو عافیت داد تا با این عافیت، بتوانی اطاعت خدا کنی؛ چه عافیتِ جسمی، چه عافیتِ محیطی، چه عافیتِ درونی. این هم یک نعمت، نعمتِ بسیار بزرگ. وَ رَزَقَکَ الْقُنُوعَ فَصَانَکَ عَنِ التَّبَذُّلِ، روحِ قناعت را به تو داد، تو را از تبذّل، یعنی وِلخرجی، دست و دلبازی‌های بی‌مورد، بیجا باز داشت. این هم یک نعمت بزرگ. بعد از بیان این سه نعمتِ بزرگ، فرمودند: حالا کدامِ اینها را می‌خواهی شکر کنی؟ سپس فرمودند: یَا أَبَاهَاشِمٍ! إِنَّمَا ابْتَدَأْتُکَ بِهَذَا، من اینها را به تو ابتدائاً گفتم، لأَنِّی ظَنَنْتُ أَنَّکَ تُرِیدُ أَنْ تَشْکُو (یا أن تَشکُوَ) إِلَیَّ مَنْ فَعَلَ بِکَ هَذَا، من احساس کردم تو آمدی شکایت کنی از آن کسی که این نعمتهای بزرگ را به تو داده، از خدای متعال شکایت کنی! چون احساس کردم آمدی شکایت کنی، جلوی تو را گرفتم از شکایت کردن که مبادا زبان بگشایی به شکایت از کسی که باید از او شکر کنی. @AhkameHarameRazavi

شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۳/۲/۸ موضوع: #تقوا سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امیر المومنین علیه السلام در یکی از نامهای خود در نهج البلاغه می فرمایند: "و اعلَموا یا عبادَ الله! أنَّ المتّقین حازوا عاجِلَ الخیرِ و آجِله". بدانيد اى بندگان خدا كه تقواپيشگان، خیر دنیا و آخرت را به دست آوردند . "شارَکوا أهلَ الدنیا فی دُنیاهم و لم‌یُشارِکهم اهلُ الدنیا فی آخرتِهم". . با اهل دنيا در دنيايشان شريك شدند؛ امّا اهل دنيا در آخرت آنان با ايشان شريك نيستند. چند نکته کوتاه پیرامون این حدیث نورانی عرض کنم: 1.    تقوا یعنی پروا داشتن. تقوا چه در بُعد فردی و چه تقوای در یک جامعه، معنایش محرومیت از نعمتها و لذتهای دنیوی و جسمانی نیست. بلکه با وجود تقوا خیر دنیا و آخرت نصیب فرد و جامعه می شود. چرا که اگر تقوا فرا گیر شود یعنی دزدی نیست، سوء استفاده، اختلاس، رشوه نیست، بی‌عدالتی و ظلم به این و آن، و مظلوم‌کشی و ضعیف‌کشی نیست. وقتی اینها شد، زندگی بهشت خواهد شد. و تقوا هم همین است. 2.    اهل تقوا  به تعبیر حدیث با اهل دنیا در لذتها  و خورد و خوارک شریک هستند ولی اهل دنیا در آخرت با اهل تقوا شریک نیستند. البته نکته مهم این است که، تقوا اقتضا دارد که لذت ها و خورد و خوراک های فرد متقی، در راستای حلال و کسب رضایت الهی است. بنابر این طبق آیه شریفه" مَن حَرَّم زینةَ اللهِ التی أخرَج لِعبادِه و الطیّبات من الرّزق" ، برای  اهل تقوا لذّات دنیوی و رزق های  طیب و پاک، حرام نیست. اما اسراف و زیاده‌روی حرام  یا تجمّلات بی‌مورد حرام یا  به فقراء و مستمندان نرسیدنْ حرام است.  در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. خداوند بحق حضرت رضا علیه السلام توفیق تقوای الهی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات متن اصلی: الشرط الثامن: الوصول الی حدّ الترخص جلسه 224، 1396/2/11 حدیث: و اعلَموا یا عبادَ الله! أنَّ المتّقین حازوا عاجِلَ الخیرِ و آجِله. این، فِقراتی از نامۀ امیرالمؤمنین«علیه‌الصلاةوالسلام» به اهل مصر است که بوسیلۀ محمد بن ابی بکر فرستاده شده است، می‌فرماید: متّقین هم نیکیِ نزدیک، زودتر و عاجل را، و هم نیکیِ آجل یعنی مدّت‌دار را حائز می‌شوند، اهل تقوا هم خیرِ این دنیا را می‌بینند، هم خیرِ عالم آخرت را. بعضی خیال می‌کنند که تقوا چه در یک فرد و چه در یک جامعه معنایش محرومیت از نِعَم و لذّات دنیوی و لذّات جسمانی است، می‌فرماید: اینطور نیست. اگر به معنای واقعیِ کلمه تقوا در جامعه منتشر بشود و جامعه، جامعۀ باتقوایی بشود، که از گناه دوری کند، از خطاهای شخصی و عمومی پرهیز کند، یک چنین جامعه‌ای، هم از خیر عاجل، هم از خیر آجل بهره می‌برد. یعنی هم خیرِ دنیا گیرش می‌آید هم خیرِ آخرت. می‌گوید: این را به مردم مصر بگو! بدانند! خیال نکنند که اگر ما می‌گوییم تقوا پیشه کنید؛ معنایش این است که خودتان را آماده کنید برای زندگیِ سخت، برای معیشتِ ضیق. نه، تقوا اگر بود، معیشت هم خوب خواهد شد. نکته این است، ما این را باید ترویج کنیم. وقتی تقوا در یک جامعه‌ای رائج شد، معیشتِ آن جامعه هم درست خواهد شد. اگر تقوا بود، دزدی نیست، سوء استفاده نیست، اختلاس نیست، رشوه نیست، بی‌عدالتی نیست، ظلم به این و آن نیست، مظلوم‌کشی نیست، ضعیف‌کشی نیست، حق‌کشی نیست. وقتی اینها شد، زندگی بهشت خواهد شد. تقوا این است. شارَکوا أهلَ الدنیا فی دُنیاهم، لذّات دنیوی و نِعَم دنیوی که اهل دنیا دلشان به آنها خوش است، از خورد و خواب و شهوات و امثال اینها، اهلِ تقوا در این چیزها با اهل دنیا شریکند، آنها هم خورد و خواب و شهوات دارند، همه‌چیز دارند. و لم‌یُشارِکهم اهلُ الدنیا فی آخرتِهم! اما اهل دنیا در آخرتِ اینها، در آن ثواب اخروی و اجر الهی با اینها شریک نیستند. این امتیاز تقوا، این است. اَباحَهُم اللهُ من الدنیا ما کَفاهم به و اَغناهم، آن مقداری که در دنیا انسان را کفایت کند، بی‌نیاز بکند، خدای متعال آنرا برای اینها مباح کرده است. آنها شریکِ آخرتِ این نیستند، اما این شریکِ دنیای آنهاست.

قالَ اللهُ«عزّوجل»: «قل مَن حَرَّم زینةَ اللهِ التی أخرَج لِعبادِه و الطیّبات من الرّزق قل هی للذین آمنوا فی الحیاةِ الدنیا خالصةً یومَ القیامة کذلک نُفصِّلُ الآیات لقومٍ یَعلَمون». این آیۀ شریفه هم همین معنا را تفهیم می‌کند که: لذّات دنیوی و طیّبات رزق، حرام نیست. بله، اسراف و زیاده‌روی حرام است، تجمّلات بی‌مورد حرام است، به فقراء و مستمندان نرسیدنْ حرام است. بله، این کارها را اهل تقوا نمی‌کنند اما آن مقداری که مورد نیازشان هست، از طیّبات رزق الهی استفاده می‌کنند.[1]   [1]. امالی شیخ طوسی، صفحۀ 26 @AhkameHarameRazavi

یکشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۳/۲/۹ موضوع: #وقف سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از کارهایی که ثواب آن برای انسان بعد فوت هم ادامه دارد و به تعبیر روایات صدقه جاریه هست، وقف است، که در این زمینه چند نکته رو خدمت شما خوبان یادآوری می کنم: 1. وقف یعنی وقف، نگه‌‌داشتن و حبس کردن عین مال و جلوگیری از انتقال آن به دیگری و قرار دادن منافع آن در جهتی‌‌ که واقف آن را مشخص کرده است.البته یکی از مواردی که برای وقف کردن مطلوب است وقف کردن اموال برای تبلیغ و ترویج دین است که وقف کنندگان به این جهت هم توجه ویژه ای داشته باشد. 2-به تصریح امام خامنه ای و برخی از فقهاء انسان می تواند منزل یا ملکی را در زمان حیاتش وقف کند و تحویل همان وقفی بدهد ولی شرط کند تا زمانی که خودش یا همسرش زنده هست، از آن استفاده کنند. (تحریر کتاب وقف م25 امام خامنه ای سایت لیدر احکام وقف س137، مکارم م2309 رساله، بهجت م2152 رساله، فاضل جامع المسائل فارسی ج‌2 ص: 332 س70، تبریزی استفتاءات جدید ج‌1 ص 318 س1418)  3-اگر وسیله ای مثل دستگاه صوت یا دیگ و پایه، وقف مخصوص مسجد هست، یا کیفیت وقفش دقیقا مشخص نیست، بیرون بردن آن هر چند برای مدت کوتاهی از مکان وقفش جایز نیست اما اگر فردی وسیله را برای مسجد اینگونه وقف کرده که برای مسجد و هر کار خیری دیگری یا مثلا برای عزاداری در مسجد ویا هر مکانی دیگری وقف نموده است، در این صورت بیرون بردن اشکالی ندارد. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران نشود و همه زائرین با پوشش مناسب به حرم مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصا حریم قدس رضوی با حجاب شرعی حضور پیدا کنند. خداوند توفیق انجام کارهای خیر را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد @AhkameHarameRazavi

یکشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۳/۲/۹ موضوع: #اداء_دین سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم .یکی از واجبات فوری اداء دین و بدهکاری است که در این زمینه چند نکته را یاد آوری میکنم: 1.  اگر فردی بدهی مالی دارد و زمان اداء دینش فرا رسیده است چنانچه در اداء دین کوتاهی کند، ظلم است و مرتکب گناه شده است و به نظر برخی از مراجع از جمله امام خامنه ای بدهکار چنانچه بدهی را در موعد مقرر پرداخت نکند علاوه بر اصل بدهی باید تورم بدهی را نیز مدیون و بدهکار است. 2.  شخصی که فوت می کند و بدهکار است، باید بدهی میت ابتدا پرداخت شود وسپس اموال او تقسیم شود لذا اگر میت مهریه همسرش را پرداخت نکرده است، باید مهریه از مال میت پرداخت شود. 3.  اگر طلبکار می داند که بدهکارش ناتوان از پرداخت بدهی است و مالی جز ضروریات زندگی مثل خانه و اثاث زندگی، برای پرداخت بدهی، ندارد باید به او مهلت بدهد و حتی اگر مطالبه او به زحمت می اندازد مطالبه جایز نیست و بر بدهکار در صورت توانایی واجب است که کار مناسبی را انتخاب کند و کار کند و بدهی را پرداخت کند. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. خداوند ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد @AhkameHarameRazavi

دوشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۳/۲/۱۰ موضوع: #مذمت_دورویی سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام باقر علیه السلام در روایتی می فرمایند: بِئسَ العَبدُ عَبدٌ يكونُ ذا وَجهَينِ و ذا لِسانَينِ ، يُطري أخاهُ إذا شاهَدَهُ ، و يأكُلُهُ إذا غابَ عَنهُ ، إن اُعطِيَ حَسَدَهُ ، و إنِ ابتُلِيَ خَذَلَهُ. چه بد بنده اى است آن بنده اى كه دو رو و دو زبان باشد، در حضورش از او مبالغه‌آمیز تمجید و تعریف می‌کند.و در غيابش از وى بدگویی می کند، اگر نعمتى به او داده شود بر وى حسد ورزد و اگر گرفتار آيد تنهايش گذارد. چند نکته کوتاه در توضیح حدیث شریف: 1.  آنچه از کلام امام باقر استفاده می شود این است که انسان نباید دو رو و دو زبان باشد بلکه باید نسبت به دیگران یک رو و یک زبان باشیم و اگر هم از کسی خوشمان نمی آید جلوی رویش از او تعریف نکنیم و توجه داشته باشیم اگر شخصی دارای عیبی و نقصی هست و ما آن را پشت سرش به قصد بدگویی برای دیگر اظهار کنیم غیبت و گناه کبیره هست. 2.  هیچ گاه نسبت به نعمتی خدا به افراد می دهد حسودی نکنیم یعنی در نظرمان این باشد که خدا از او بگیرد بلکه آنچه پسندیده هست این است که از خدا بخواهیم که خدا به ما هم عنایت کند و از او هم زوال نیاورد و هیچ گاه حسادت را در زبان و عملمان اثر ندهیم. 3.  اگر کسی دچار مشکلی شد، چنانچه می توانیم کمکش کنیم دریغ نکنیم حتی اگر ما از او خوشمان نمی آید.برخی از اولیا و ائمه دین مثل امام حسن مجتبی علیه السلام بدگویانِ به خودشان را مورد لطف و محبت قرار می‌دادند، اصلاً به رو نمی‌آوردند که این از ما بدگویی کرده است.این یک خصلیت بسیار پسندیده است. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. خداوند به حق امام رضا علیه السلام ما را مزین به اخلاق الهی و دور از اخلاق شیطانی بگرداند، به برکت صلوات متن اصلی: الشرط الثالث: استمرار القصد- درس 114 جلسه 114، سه شنبه 1394/10/22 حدیث: عن ابی جعفرٍ محمد بن علی الباقر«علیهماالسلام» قال: بئسَ العبد عبدٌ یکون ذاوجهَین و ذا لسانَین. فرمود: چه بد بنده‌ای است بنده‌ای که دارای دو صورت و دو زبان است. یک صورتش در وقتی است که با شما ملاقات می‌کند، صورت خوش، خندان و مهربان است. یک صورتش آنوقتی است که از شما دور می‌شود، پشت سرِ شماست، چهرۀ دِژَم و خشمگین. این، دو روست. دو زبان است؛ یک زبان وقتی است که با شما می‌نشیند، بنا می‌کند از شما تعریف کردن، تمجید کردن: چقدر آدم خوبی هستید، چقدر به شما ارادت داریم. یک زبان، زبانِ پشت سر است که بدگویی می‌کند. فرمود: بد بنده‌ای است بنده‌ای که اینطور است. یُطری اخاهُ شاهداً، اِطراء یعنی مدح مبالغه‌آمیز. وقتی برادرش را در کنار خود دارد، در مقام شهود، ملاقات، از او مبالغه‌آمیز تمجید و تعریف می‌کند. و یَأکُله غائباً، اما وقتی پشت سرِ اوست، او را با دندانهایش می‌جَود. کنایۀ از بدگویی است. إن اُعطِیَ حَسَده، اگر این برادر مورد عطای الهی قرار بگیرد، یک خیری به او برسد، مالی به او برسد، علمی به او برسد، یک نعمتی و مزیتی دنیوی به او دست بدهد، به او حسودی می‌کند! و إن ابتُلِی خَذَله، اگر هم به یک مشکلی مبتلا شود، او را وامی‌گذارد. خِذلان یعنی: واگذاری، رها کردن، دستِ کمک به سوی او نگشودن. نقطۀ مقابلش این است که من و شما یکرو و یک زبان باشیم. اگر از کسی خوشمان نمی‌آید، جلوی رویش از او تعریف نکنیم. پشت سر که اگر جزو مصادیق غیبت باشد، حرام است. اما اگر روبرویش قرار گیریم، بیخودی تعریف از او نکنیم. یا اینکه اینطور نباشد که اگر خیری به او رسید، حسادت بکنیم. لطفی است خدا به او کرده، بگوییم خدایا! به ما هم بده! غبطه خوردن به حال دیگران، اشکال ندارد؛ که یک خیری به کسی برسد، علمی، مقامی، پولی، چیزی به او برسد، انسان غبطۀ به حال او بخورد، اشکال ندارد، از خدا بخواهد، بگوید: خدایا! به من هم بده! اما اینطور نباشد که حسودی کنیم. حسد صفتِ نفسانی است، در اختیار خود انسان نیست، گاهی اوقات انسان ناخواسته به کسی حسادت می‌ورزد. این را در عمل ظاهر نکنیم، ترتیب اثر به این حسادت ندهیم در زبانمان، در عملمان. یا اگر دچار یک مشکلی شد، چون با او بد هستیم، کمک خود را از او دریغ نکنیم.

شنیدیم ما، شاید هم مواردی دیدیم، کسانی که بدگویانِ به خودشان را مورد لطف و محبت قرار می‌دادند، اصلاً به رو نمی‌آوردند که این از ما بدگویی کرده. این، خوب است.[ امالی، صفحۀ 417 @AhkameHarameRazavi

دوشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۳/۲/۱۰ موضوع: #جوامع_اسلام سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امیرالمومنین علیه السلام در نهج البلاغه به یکی اصحابشان می فرمایند: تو را به هفت چیز توصیه می کنم- البته برای ما هم توصیه هست- که اینا جزو جوامع اسلام هستند -یعنی عناوین و سرفصلهایی است که در ضمن آن معارف زیادی را داراست- که در این فرصت به برخی از آنها اشاره می شود: 1.    ان تَخشَی اللهَ«عزّوجلّ» و لاتَخشَ الناسَ فی الله.در مورد کارهای خدائی از خدا بترسی و از مردم نترسی. •    دقت شود منظور این کلام حضرت کجاست؟ گاهی اوقات انسان در مسائل روزه مره زندگی ملاحظات  و ترسی از شخصی دارد؛ کلام حضرت ناظر به این قضیه نیست بلکه منظور جایی است که اگر برای انسان در جایی وظیفه شرعی روشنی وجود دارد اما به جهت ترس عمل به وظیفه نمی کند، در این مورد حضرت می فرمایند در این مورد فقط ار خدا بترس و از غیر خدا نترس و و اگر انسان از خدا بترسد ضرر نمی کند و خدای متعال به تو کمک می‌کند. مثلا فردی در محیط کار مسول بالادست او درخواست کار حرامی کند، که اگر به درخواست بالا دست بخاطر ترس از خدا توجه نکند، عواقبی دارد و نیروی کار از عواقب عمل نکردن می ترسد، در اینجا ترس از خدا مقدم است و خدا کمک می کند. 2.    دوّم: و خیرُ القولُ ما صَدَّقَه العمل. هر حرفی را نزن! حرفی را بزن که در عمل بتوانی آنرا اجرا کنی، عملِ تو قولت را تصدیق کند. این، بهترین گفتار است مثلا کسی بگوید از مردم نترس ولی خدا از بترس اما خود فرد از مردم می ترسد این گفتاری است که قولی است که عمل آنرا تصدیق نمی‌کند.  البته نکته ای در همین جا عرض کنم که در مقام امر به معروف و نهی از منکر چنانچه فردی در پنهان خودش مبتلا به گناهی هست ولی در آشکارا گناهی را مشاهده می کند در صورتی که احتمال تاثیر بدهد واجب است وظیفه امر به معروف را انجام دهد هر چند خودش مبتلا به این گناه نیز باشد. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. خداوند به حق امام رضا علیه السلام ما را مزین به اخلاق الهی و دور از اخلاق شیطانی بگرداند، به برکت صلوات الشرط الثامن: الوصول الی حدّ الترخص جلسه 233، 1396/3/1 حدیث: اوصیکَ بِسبعٍ هُنّ مِن جوامعِ الاسلام. این بخش تقریباً پایانی فرمان امیرالمؤمنین«علیه‌السلام» به جناب محمد بن ابی بکر است. مطلب بسیار مهمی را اینجا ذکر می‌کنند، می‌فرمایند: من تو را به هفت چیز توصیه می‌کنم که اینها جزو جوامعِ اسلام است. جوامع یعنی سرفصلهای مهم، عناوین مهمی که هر کدام از آنها در ذیل خود، معارف متعددی را دارا هستند. می‌فرمایند: من این هفت چیز را که از جوامع اسلام است، به تو توصیه می‌کنم. این توصیه، به ما هم هست. 1- ان تَخشَی اللهَ«عزّوجلّ» و لاتَخشَ الناسَ فی الله. از خدا بترسی، در مورد کارهای خدائی از مردم نترسی. در مورد مسائل روزمرۀ زندگی، ممکن است انسان از یکی بترسد. بعضی‌ها می‌ترسند، بعضی‌ها هم نمی‌ترسند. اما در مورد مسائل خدائی، از هیچکس نترس! از خدا بترس! فرض کنید یک وظیفه‌ای است که برای شما روشن است که این، وظیفۀ شرعی است، باید انجام بدهید؛ اما اگر این وظیفه را بخواهید انجام بدهید، زید و عمرو و بکر زبانشان علیه شما دراز می‌شود، در روزنامه می‌نویسند، کاریکاتور می‌کشند، اهانت می‌کنند، سخنرانی می‌کنند! بعضی‌ها از این چیزها می‌ترسند، عقب می‌نشینند. می‌فرماید: نترس! البته در مسائل روزمرّۀ زندگی‌اش گاهی اوقات انسان یک ملاحظاتی از یکی دارد، از یکی می‌ترسد، از یکی زیاد می‌ترسد، بعضی‌ها هم نمی‌ترسند. این، محل کلام نیست. آنجایی که بحث وظیفۀ شرعی در میان است، آنجا فقط از خدا بترس! از غیر خدا نترس! ضرر نمی‌کنی. معنایش این است: اگر از خدای متعال ترسیدی و از غیر خدا نترسیدی، خدای متعال به تو کمک می‌کند. این، خیلی مهم است. همین یکی را اگر ما پایبند باشیم و عمل کنیم، خیلی از کارهایمان و کارهای مردممان درست خواهد شد.

دوّم: و خیرُ القولُ ما صَدَّقَه العمل. هر حرفی را نزن! حرفی را بزن که در عمل بتوانی آنرا اجرا کنی، عملِ تو قولت را تصدیق کند. این، خیرُ القول است. همین که بنده مثلاً گفتم: و لاتَخش الناس، اگر خودِ بنده از ناس بترسم، این قولی است که عمل آنرا تصدیق نمی‌کند. این قول فایده‌ای ندارد، باید عمل هم آنرا تصدیق کند. سوّم: و لاتَقضِ فی امرٍ واحدٍ بِقضائین مختلفَین. در یک قضیۀ واحدی دو گونه قضاوت نکن! یک مطلبی مثلاً اتفاق می‌افتد، یک جرمی زید مرتکب می‌شود، ما می‌شنویم، محکوم می‌کنیم، می‌گوییم: بله، بسیار کار بد و زشتی است، بعد همان کار را فرزند خودمان انجام می‌دهد فرضاً. وقتی که برخورد می‌کنیم، می‌گوییم: بالاخره انسان است، خطا از بشر صادر می‌شود. این، دو نوع قضاوت است! برای غیرِ خودمان، یک طور قضاوت کنیم، برای خودمان طور دیگر. برای دوستمان یک طور قضاوت کنیم، برای دشمنمان طور دیگر. در شرائط ضعف، یک طور، در شرائط قوّت یک طور. وقتی در موضِع قدرت قرار داریم، یک حادثه‌ای پیش می‌آید، یک قضاوت مثلاً تندِ آنچنانی می‌کنیم، بعد که در موضع ضعف قرار گرفتیم، همان حادثه پیش می‌آید، می‌گوییم بالاخره چه عرض کنم. می‌فرماید: این کار را نکن! که اگر کردی، فیَختَلِف امرُک و تَزیغَ عن الحق، از حق دور می‌مانی، کار تو دگرگون خواهد شد. چهارم: و أحبَّ لِعامَّةِ رعیَّتِک ما تُحِبّ لنفسِک و اهل بیتک، هر چه برای خودت دوست می‌داری، برای خانوادۀ خودت، فرزندان خودت دوست می‌داری، برای همۀ رعیّت‌ات هم آنرا دوست بدار. روستائی داری، شهری داری، دور داری، نزدیک داری، برای همه یک چیز و یک طور بخواه! نه اینکه برای خودت یک چیز بخواهی، برای آن کسی که دوردست است، چیز دیگری بخواهی. اینها آن نکات اصلی است، جوامع اسلام و سرفصلهاست، از هر کدامی ابوابی باز می‌شود. و اکرَه لهم ما تَکرَهُ لِنفسِک و أهلِ بیتِک، آنچه برای خودت و خانواده‌ات دوست نداری، برای مردمِ دیگر هم دوست نداشته باش! فإنّ ذلک أوجَبَ للحجّة و أصلَح للرعیّة، اگر این کار را کردی، حجتِ تو اقوی خواهد شد، برای مردم هم، این بهتر خواهد بود. پنجم: خُذِ الغَمَرات الی الحق و لاتخف فی الله لومةَ لائم، برای حق به غَمره‌ها یعنی گردابها وارد شو! در دل طوفانها وارد شو بخاطر حق! بعضی هستند یک جایی حق را هم تشخیص می‌دهند، اما وارد میدان نمی‌شوند چون سخت است! شما در طوفانها، در کارهای مشکل، در گردابهای سخت اگر حق است، وارد شو! این که انسان خودش را کنار بکشد، این، درست نقطۀ مقابل فرمایش امیرالمؤمنین«علیه‌السلام» است. به نظر من اینها را بایستی با آب طلا نوشت و سردرِ جوامع زد. می‌فرماید: در کار خدایی، از ملامت ملامتگران نترس! ششم: و انصَحِ المرءَ اذا استَشارک، وقتی کسی با تو مشورت کرد، خیرِ او را بخواه! او را نصیحت کن! هفتم: و اجعَل نفسَک اُسوةً لِقریبِ المؤمنینَ و بعیدِهم، خودت را اسوه و نمونه و پیشوا بدان برای مردمی که نزدیک تو هستند و کسانی که دور از تو هستند، برای همه اسوه باش که همه بتوانند به تو اقتداء کنند.[1]   [1]. امالی شیخ طوسی، صفحۀ 31 @AhkameHarameRazavi