احکام زكات فطره مطابق با نظر آیت الله مکارم شیرازی مدّ ظلّه العالی زكات فطره كه گاهى از آن به «زكات بدن» نيز تعبير مى ‏شود، در حقيقت يك نوع ماليات سرانه است كه به‏ نفع فقرا گرفته مى‏ شود، مسلمانان پس از يك ماه روزه داشتن -كه آن خود درسى از نوع دوستى و توجه به حال مستمندان اجتماع است- يك قدم عملى در اين راه برداشته و تقريباً مقدار خوراك يكى دو روز خود را به مستمندان مى‏ دهند، اين كار گرچه به ظاهر كوچك است ولى اگر يك حساب دقيق درباره كسانى كه تمكن مالى براى پرداخت زكات فطره دارند بنماييم خواهيم ديد كه مقدار قابل توجهى از نيازمنديهاى محرومان اجتماع در صورت عمل به اين دستور تأمين خواهد شد. مسائل زکات فطره - زكات فطره بر تمام كسانى كه قبل از غروب شب عيد فطر بالغ و عاقل و غنى باشند واجب است، يعنى بايد براى خودش و كسانى كه نان خور او هستند، هر نفر به اندازه يك صاع (تقريباً سه كيلو) از آنچه غذاى نوع مردم آن‏ محل است، اعم از گندم و جو يا خرما يا برنج يا ذرّت و مانند اينها به مستحق بدهد و اگر پول يكى از اينها را بدهد كافى است. - غنى كسى است كه مخارج سال خود و عيالاتش را دارد، يا از طريق كسب و كار به دست مى‏ آورد؛ و اگر كسى چنين نباشد فقير است، زكات فطره بر او واجب نيست و مى‏ تواند زكات فطره بگيرد. - انسان بايد فطره كسانى را كه قبل از غروب شب عيد فطر نان خور او حساب مى ‏شوند بدهد، خواه بزرگ باشند يا كوچك، مسلمان باشند يا كافر، واجب‏ النّفقه باشند يا غير واجب‏ النّفقه، نزد او زندگى كنند يا در جاى ديگر. - ميهمانى كه پيش از غروب شب عيد فطر با رضايت صاحب خانه وارد شده و نان خور او محسوب مى‏ شود (يعنى تصميم دارد مدّتى نزد او بماند) دادن زكات فطره او نيز واجب است، امّا اگر فقط براى شب عيد دعوت شده فطره او بر ميزبان واجب نيست؛ و در صورتى كه بدون رضايت صاحب خانه باشد نيز بنابر احتياط واجب فطره او را بدهد؛ همچنين فطره كسى كه انسان را مجبور كرده است كه خرجى او را بپردازد. - اگر پيش از غروب، بچّه بالغ شود، يا ديوانه عاقل گردد، يا فقير غنى شود، بايد زكات فطره را بدهد، ولى اگر بعد از غروب باشد زكات فطره بر او واجب نيست؛ هر چند مستحبّ است اگر تا پيش از ظهر روز عيد شرايط حاصل شود، زكات فطره را بدهد. - اگر زكات فطره انسان بر ديگرى واجب باشد، بر خود او واجب نيست، ولى اگر كسى كه بر او واجب است نپردازد، احتياط واجب آن است كه اگر مى ‏تواند خودش بدهد. مصرف زكات فطره‏ - زكات فطره را بنابر احتياط واجب بايد فقط به فقرا و مساكين بدهند مشروط بر اين‏كه مسلمان و شيعه دوازده امامى باشند؛ و به اطفال شيعه كه نيازمند هستند نيز مى‏ توان فطره داد، خواه به مصرف آنها برسانند يا از طريق ولىّ طفل به آنها تمليك كنند. - فقيرى كه فطره مى ‏گيرد لازم نيست عادل باشد، ولى احتياط واجب آن است كه به شرابخوار و كسى كه آشكارا معصيت كبيره مى ‏كند فطره ندهند و همچنين به كسانى كه فطره را در معصيت خداوند مصرف مى‏ كنند. احكام زكات فطره‏ - مستحبّ است در دادن زكات فطره خويشاوندان محتاج را بر ديگران مقدّم دارد و بعد همسايگان نيازمند را؛ و مستحبّ است اهل علم و فضل را اگر نيازى داشته باشند بر غير آنها مقدّم بشمرد. - هرگاه به گمان اين‏كه كسى فقير است به او فطره دهند و بعد معلوم شود فقير نبوده، مى‏تواند آن مال را پس بگيرد و به مستحق بدهد؛ و اگر پس نگيرد بايد از مال خودش فطره را بدهد؛ و اگر از بين رفته باشد، در صورتى كه گيرنده فطره مى‏ دانسته آنچه را گرفته زكات فطره است، بايد عوض آن را بدهد و در غير اين صورت عوض بر او واجب نيست؛ و اگر دهنده فطره در تحقيق حال فقير كوتاهى نكرده باشد بر او هم چيزى نيست. - به كسى كه ادّعاى احتياج مى‏ كند نمى ‏توان زكات فطره داد، مگر آن كه اطمينان حاصل گردد كه او فقير است، يا لااقل از ظاهر حالش گمان پيدا شود و يا بداند سابقاً فقير بوده و رفع فقر او ثابت نشده باشد. مسائل متفرّقه زكات فطره‏ - در زكات فطره مانند زكات مال، قصد قربت لازم است، يعنى بايد براى اطاعت فرمان خدا زكات فطره بدهد و نيّت فطره نيز شرط است. - زكات فطره را نمى‏ توان قبل از ماه رمضان داد و اگر بدهد بايد روز عيد فطر اعاده كند، همچنين احتياط واجب آن است كه در ماه مبارك رمضان هم‏ ندهد، ولى اگر پيش از ماه رمضان يا در ماه رمضان چيزى را به فقير قرض دهد و بعد از آن‏كه فطره بر او واجب شد طلب خود را به جاى فطره حساب كند مانعى ندارد. - در زكات فطره خوراك شخصى خود انسان ملاك نيست بلكه خوراك معمولى اهل شهر و يا محل ملاك است؛ بنابراين، كسى كه هميشه برنج مى‏ خورد مى‏ تواند زكات فطره را از گندم بدهد. #زکات_فطره

- در زكات فطره مى ‏توان به جاى جنس، پول داد، مثلًا حساب مى‏ كند قيمت يك من گندم چه اندازه است؛ پول آن را به همين عنوان به فقير مى ‏دهد، ولى بايد توجّه داشت ملاك، قيمت خرده فروشى در بازار آزاد است، نه قيمت عمده فروشى و نرخ رسمى؛ و به تعبير ديگر بايد پولى بدهد كه فقير اگر بخواهد بتواند با آن همان جنس را از بازار بخرد. - وقت اداى زكات فطره، روز عيد فطر قبل از انجام نماز است؛ بنابراين، كسى كه نماز عيدفطر را مى ‏خواند بايد فطره را پيش از نماز عيد بدهد، ولى اگر نماز عيد را نمى‏ خواند مى‏ تواند تا ظهر روز عيد تأخير بيندازد. - اگر دسترسى به فقير ندارد مى ‏تواند مقدارى از مال خود را به نيّت فطره جدا كرده و براى مستحقّى كه در نظر دارد يا براى هر مستحق كنار بگذارد و بايد هر وقت كه آن را مى ‏دهد نيّت فطره نمايد. - اگر موقعى كه دادن زكات فطره واجب است فطره را ندهد و كنار هم‏ نگذارد، احتياط آن است كه بعداً به نيّت «ما فى‏ الذّمّه» يعنى بدون اين‏كه قصد ادا و قضا كند فطره را بدهد. - مالى را كه به قصد فطره كنار گذارده، نمى‏تواند آن را با مال ديگرى عوض كند، بلكه بايد همان را براى فطره بدهد. - هرگاه مالى را كه براى فطره كنار گذاشته از بين برود، چنانچه دسترسى به فقير داشته و كوتاهى كرده، بايد عوض آن را بدهد؛ و اگر دسترسى نداشته و در حفظ آن نيز كوتاهى نكرده، چيزى بر او نيست. - احتياط واجب آن است كه زكات فطره را در همان محل مصرف كند، مثلًا نمى‏ تواند براى بستگانش كه در شهر ديگرى هستند بفرستد، مگر اين‏كه در آن محل مستحقّى پيدا نشود و هرگاه با وجود مستحق، فطره را به جاى ديگرى ببرد و تلف شود، ضامن است؛ ولى حاكم شرع مى ‏تواند با توجّه به مصالح نيازمندان اجازه دهد آن را به محلّ ديگرى ببرند. - همان طور كه قبلًا هم اشاره شد زكات فطره را بنابر احتياط واجب در غير مورد فقرا و مساكين نمى ‏توان مصرف كرد، همچنين نمى ‏توان از آن كارخانه‏ هايى تأسيس كرد و منافع آن را در خدمت نيازمندان گذارد، ولى تهيّه سرمايه از آن براى افراد نيازمند به مقدارى كه زندگانى آنها را اداره كند جايزاست. 📚منبع: 1. رسالة توضيح المسائل (فارسى)، مکارم شیرازی، ناصر، صص 312-318. 2. آيين ما (اصل الشيعة)، آل كاشف الغطاء، محمدحسین، ترجمه: مکارم شیرازی، ناصر، ص 197. #زکات_فطره 📖 مطالعه تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0419555 برگ سبز؛ معارفی، احکامی، اعتقادی و تاریخی (گروه یک طرفه و کانال است) https://chat.whatsapp.com/HU4JRS1FVL4KWNqaXo6GBv

#دیدار حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در دیدار نماینده ی ولی فقیه در امور حج و زیارت و رئیس سازمان حج: باید به وسیله حج، بدبینی ها را تبدیل به خوش بینی کرد / آموزش حجاج و هیئت های اعزامی ضروری است این مناسک، به صورت مستقیم حج است ولی به صورت غیر مستقیم یک مسأله سیاسی است هرچند اسم امور سیاسی برده نشود‌. http://mk6.ir/VhCyQ #حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی 🆔 @makarem_ir

#معارف_اسلامی 🔸 واکنش معصومین علیهم السلام به خيانت در «بيت المال»؟ 🔸 نهی از سپردن پست حکومتی به «خائن» 🔸 انگيزه های «خيانت»؟ عناوین بالا به همراه عناوین بیشتر در شاخه "امانت داری": http://mk6.ir/SkOaS #حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی 🆔 @makarem_ir

#معارف_اسلامی 🔸 فشار اقتصادي بر شيعيان توسط متوکل 🔸 اسراف و تجمل گرایی در دوران خلافت متوکل 🔸 متوکل و تخريب قبر امام حسين علیهم السلام عناوین بالا به همراه عناوین بیشتر در شاخه "خلافت بنی عباس > متوکل": http://mk6.ir/SmDhF #حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی 🆔 @makarem_ir

#یادداشت_روز #شیخ_صدوق 📝به مناسبت پانزدهم اردیبهشت ماه؛ روز بزرگداشت شیخ صدوق رحمة الله علیه: نقش و جایگاه شیخ صدوق در گسترش علوم اسلامی از منظر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی شیخ صدوق؛ بزرگترین محدث شیعی قرن چهارم / مدرسه فقهی قم و ری / شیخ صدوق؛ فقیه ری / شیخ صدوق و تبويب فقه شیعه / انگیزه ی شیخ صدوق از نگارش کتاب من لا يحضره الفقيه / روش شناسی شیخ صدوق در کتاب من لا یحضره الفقیه / ... http://mk6.ir/PpEtT #حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی 🆔 @makarem_ir

#احکام_شرعی 🔹 - تعریف صلح 🔹- صلح تعلیقی 🔹- مال المصالحه عناوین بالا به همراه عناوین بیشتر در شاخه "احکام ویژه صلح": http://mk6.ir/KyYcT #حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی 🆔 @makarem_ir

#معارف_اسلامی 🔸 امام حسین علیه السلام و خبر شهادت مسلم بن عقیل 🔸 گزارشات تاريخی درباره اعزام حضرت مسلم علیه السلام 🔸 به كوفه دعوت از کوفیان، حتی پس از شهادت مسلم عناوین بالا به همراه عناوین بیشتر در شاخه "وقایع قبل از عاشورا": http://mk6.ir/UeVeI #حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی 🆔 @makarem_ir

اسراف و تجمل گرائی در دوران خلافت متوکل ✍️ متن اجمالی: متوکل از هرگونه تاراج بيت المال و بناى كاخ هاى با شكوه و راه اندازى تشريفات براي خود و اطرافيانش فرو گذار نمي کرد. او تنها برای جشن ختنه کنان پسرش «عبدالله معتزّ» بالغ بر هشتاد و شش ميليون درهم خرج کرد. سيوطى مى نويسد: او چهار هزار كنيز در كاخ خود داشت كه از همه آنها كام جسته بود و مسعودى، مورخ نامدار، مى گويد: در هيچ زمان و هيچ عصرى مانند دوران حكومت متوكل، پول خرج نمى شد. #متوکل #اسراف #تجمل #حکومت #عباسیان ✍️ متن تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0321375

واکنش معصومین(ع) به خيانت در «بيت المال»؟ ✍️ پاسخ اجمالی: معصومین(ع) نسبت به اموال عمومى و سرمايه هاى معنوى و مادى جامعه، حساسیت بسیاری به خرج می دادند؛ زيرا اولا اين اموال به کل افراد جامعه تعلق دارد و همه باید بتوانند عادلانه از آن برخوردار شوند. ثانياً رواج خيانت در این سرمایه ها باعث از هم گسيخته شدن نظام جامعه می شود. برخورد امیر المومنین(ع) با درخواست برادرشان «عقیل» که تقاضای سهم بیشتری از بیت المال کرده بود، بیانگر دقت نظر و حساسیت معصومین(ع) در زمینه سرمایه های عمومی می باشد. #بیت_المال #خیانت #عدالت_اجتماعی #عقیل #امیرالمومنین(ع) ✍️ پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0415637

گزارشات تاريخی درباره اعزام حضرت مسلم(ع) به كوفه؟ ✍️ متن اجمالی: اولین اقدام امام حسين(ع) در پاسخ به نامه های کوفیان، فرستادن مسلم به کوفه بود. امام او را مورد خطاب قرار داد و فرمود: «اگر مشاهده کردی که مردم یکپارچه متمایل به بیعت من هستند، بسرعت خبر آن را به من برسان تا من بر حسب آن عمل کنم». مسلم که در حدود چهل سال داشته، از میان خود اهل بیت برای چنین امر مهمّی به کوفه فرستاده شد. مسلم پس از ورود به کوفه به منزل مختار رفت و شروع به گرفتن بیعت کرد. در مدّت سی و پنج روز حدود هجده هزار نفر با او بیعت کردند. جاسوسان بنی امیّه در نامه‌ای به یزید نوشتند: اگر نیاز به کوفه دارد، درباره آن هر چه زودتر تصمیم مناسبی بگیرد. مسلم مشغول جمع‌آوری نیرو و سلاح بود كه یزید، ابن زیاد را برای کوفه برگزید و او با تهدید، كوفيان را سرکوب و با گماشتن جاسوس، به محلّ اختفای مسلم دست يافت و او را دستگير و به شهادت رساند. #حضرت_مسلم(ع) #مسلم_بن_عقیل #امام_حسین(ع) #کوفه ✍️ متن تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0412520

#احکام_شرعی 🔹 - شرایط صلح کننده 🔹 - مصالحه کالی به کالی 🔹 - صلح دو چیز از یک جنس با یکدیگر عناوین بالا به همراه عناوین بیشتر در شاخه "احکام ویژه صلح": http://mk6.ir/KyYcT #حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی 🆔 @makarem_ir