🔷 چه موانعی باعث می شود که دعا استجابت نشود؟ در روايات عواملى براى عدم استجابت دعا ذكر شده است، كه از مهمترين آنهاست: الف) دست كشيدن از تلاش و اكتفا به دعا؛ ب) گناهان از موانع مهم است‏؛ ج) دعا بر ضدّ مؤمنان و دوستان‏؛ د) دعا فقط در دشواريها؛ هـ) غذاهاى حرام و ناپاك‏. برای نمونه امام صادق (ع) فرمود: «آن كس كه در خانه ‏اش بنشيند و بگويد: پروردگارا! روزى مرا برسان! به او گفته مى‏ شود: آيا براى طلب روزى و كسب درآمد، راه و مسيرى [كه همان تلاش و كوشش است] قرار نداده ‏ام؟!». و در روايت آمده است: «آن كسى كه مى ‏خواهد، دعايش به اجابت برسد، بايد از راه حلال كسب درآمد كند». 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430526

🔷 دعا كردن چه آدابی دارد و شرايط استجابت آن چيست؟ براى دعا كردن و باريافتن به محضر دوست، و بهره ‏مندى بيشتر از فيض و رحمت الهى، آدابى ذكر شده است، كه يقيناً براى استجابت دعا، مؤثّر خواهد بود. در اينجا به اهمّ آنها - با استفاده از روايات - اشاره مى ‏شود: الف) معرفت الهى‏؛ ب) حسن ظنّ به خدا؛ ج) دعا همراه با احساس نياز؛ د) دعا همراه با توجه تامّ‏؛ هـ) دعا همراه با خضوع و دل ‏شكستگى‏؛ و) دعا همراه با استغفار و صلوات‏؛ ز) اصرار و پافشارى در دعا. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430527

🔷 چرا خداوند گاهی دعاى مؤمنان را با وجود فراهم بودن شرايطِ استجابت، اجابت نمى كند؟! از برخى روايات استفاده مى شود كه گاهى اوقات، خداوند دعاى مؤمنان را اجابت نمى كند و در عوض، گناهانى را از آنها مى آمرزد و يا آن را براى آخرت ذخيره مى سازد. گاهی نيز انسان بر اثر بى ‏اطّلاعى، حاجتى را با تمام وجودش از خدا مى خواهد كه به ضرر اوست. خداوند به لطفش آن چيز را دريغ مى ‏ دارد و به جاى آن، نعمت ديگرى به او مى بخشد؛ زيرا معلومات ما محدود و ناقص است و علم بى ‏پايان، نزد خداست. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430528

🔷 چرا برخی دعاها به اجابت نمى ‏رسد، يا با تأخير به اجابت می رسد؟ 1. گاه مى ‏شود كه دعا کننده شرايط استجابت دعا را فراهم نكرده ‏است؛ 2. گاهی خواسته دعا کننده به زيان اوست؛ 3. گاهی خداوند اجابت دعا را به تأخير مى ‏اندازد، تا بنده اش بيشتر نيايش كند و مشمول عنايات افزون‏ ترى گردد؛ 4. گاهى برخى از افراد، راهها و اسبابى را كه خداوند براى حلّ مشكلات قرار داده رها مى ‏كنند و تلاش و كوشش را کنار می گذارند؛ 5. اعتقاد و ايمان به آثار دعا نيز تأثير مهمى در اجابت دعاها دارد و با ترديد به مقصود نمی توان رسيد؛ 6. گاهى اوقات، خداوند دعاى مؤمنان را اجابت نمى كند و در عوض، گناهانى را از آنها مى ‏آمرزد و يا آن را براى آخرت ذخيره مى سازد. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430529

🔷 آیا قرار است «دعا» جای تدبیر، عمل، نيكوكارى و تقوا را در زندگی و بندگی بگیرد؟ تعليمات اسلام روى موضوع عمل تأكيد فراوانى دارد. از طرفی دعا رمز خودسازى و تربيت است. كسى كه دعا مى ‏كند يعنى تقاضايى دارد. بنده اگر خطا كرده باشد چگونه مى ‏تواند از مولا بهشت بخواهد؟! دعا يعنى اينكه خودت را بساز و پاك كن. برداشت دقیق از دعا این است که دعا نمك است. كسى نمى ‏تواند به جاى غذا نمك بخورد، بلكه انسان بايد غذايى را تهيّه كند و بعد نمك مختصرى به آن بيفزايد. اگر زياد نمك در غذا بريزد نمى ‏تواند آن را مصرف كند، چون نمك زيادى كشنده است. برّ و نيكوكارى هم غذاى بدن انسان است و دعا نمك آن غذا، در حالى كه غالب مردم مى ‏خواهند برّ اخلاقى و عملى را كنار بگذارد و فقط دعا كنند! 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430531

🔷 مفهوم واقعى دعا چيست و چگونه بايد ادا شود؟ مفهوم دعا درخواست فراهم شدن اسباب و عواملى است كه از دايره قدرت انسان بيرون باشد، آن‏ هم از كسى كه قدرتش بى‏ پايان و هر امرى برايش آسان است. اين درخواست نبايد فقط بر زبانِ انسان جارى شود، بلكه از همه وجود او برخيزد و زبان در اين بخش، نماينده و ترجمان تمام ذرّات وجود انسان و اعضا و جوارح اوست. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430532

🔷 از نگاه روايات اسلامی، دعای چه کسانی مُستَجاب نمى ‏شود؟ طبق روايات اسلامى دعا مخصوص مواردى است كه تلاش انسان اثرى نبخشد. به تعبير ديگر آنچه انسان در توان دارد انجام دهد و بقيّه را از خدا بخواهد. بنابراين اگر انسان دعا را جانشين تلاش كند قطعاً مستجاب نخواهد شد. مثلا طبق روايات چند گروه هستند كه دعايشان مستجاب نمى ‏شود: كسى كه در خانه خود نشسته و مى ‏گويد خداوندا، مرا روزى ده؛ و كسى كه اموالى داشته و آن را بيهوده تلف كرده و میانه روی و اصلاح مال را کنار گذاشته؛ و كسى كه مالى داشته و بدون شاهد به ديگرى وام داده. و... . روشن است كه در تمام اين موارد انسان تلاش و تدبير لازم را به‏ خرج نداده و گرفتار پيامدهاى آن شده و در برابر اين تقصير و كوتاهى و ترك تلاش، دعاى او مستجاب نخواهد شد. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430534

🔷 دعا در روايات اهل بيت علیهم السلام چه اهمّيّتی دارد؟ امام باقر عليه السلام فرمود: «چيزى نزد خدا برتر از اين نيست كه از او تقاضا كنند و از آنچه نزد اوست بخواهند و نزد خداوند هيچ‏كس مبغوض ‏تر و منفورتر از كسانى كه از عبادت او تكبّر ورزند و از مواهب او تقاضا نمى ‏كنند نيست». امام صادق عليه السلام در روايتى فرمود: «نزد خدا مقامى است كه جز با دعا و تقاضا نمى ‏توان به آن رسيد و اگر بنده ‏اى دهان خود را از دعا فرو بندد و چيزى تقاضا نكند چيزى به او داده نخواهد شد، پس از خدا بخواه تا به تو عطا شود، چرا كه هر درى را بكوبيد و اصرار كنيد سرانجام گشوده خواهد شد». 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430535

🔷 آثار تربيتى دعا؟ دعا آثار تربيتى فراوانى دارد كه به سه نمونه آن اشاره مى شود: 1. اوّلين اثر دعا، ايجاد نور امّيد در دل انسان‏ها است. 2. دومين اثر دعا ايجاد نور تقوا در وجود انسان است. 3. سومين اثر تربيتى دعا، تقويت نور معرفت است. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430549

🔷 خداوند به همه انسانها - چه كسانى كه دعا كنند و چه نكنند - نعمت عطا مى‏ كند، بنابراين چه نيازى به دعا و توسّل است؟! فيض بركات خداوند اقسام و انواعى دارد: بخشى از آن را خداوند به همه انسان‏ ها عطا مى‏ كند، همانند باران كه در هنگام نزول كافر و مؤمن، عارف و غيرعارف و ... همه از آن بهره‏ مند مى‏ شوند. بخش ديگر آن، بركاتى است كه تنها به اهل معرفت عطا مى‏ شود و غير مؤمن مشمول آن نمى‏ گردد. و بخش سوم، نعمت‏ هايى است كه تنها دعاكنندگان از آن بهره مى‏ برند. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430550

🔷 قرآن همچون نسخه طبيب، در صورتى شفابخش است كه به آن عمل شود؛ چرا به ما دستور داده ‏اند تا در شب‏ هاى قدر به هنگام دعا، قرآن را بر سر بگذاريم؟! قرآن دو جنبه دارد و نسخه طبيب يك جنبه. از آنجا كه قرآن مجيد كلام خداوند است، از طرفى، الفاظ آن نيز ذاتاً مقدّس است. از طرف ديگر، محتوا و مضمون آن نيز مقدّس مى ‏باشد. «قرآن بر سر نهادن» پيام‏ هايى دارد: از جهت ظاهر، بايد بياموزيم كه نبايد قرآن را زير دست و پا قرار دهيم و از جهت باطن و محتوا، به ما مى آموزد كه بايد اين كتاب آسمانى را سرلوحه اعمال خود قرار دهيم و به قوانين و دستورات آن پيوسته عمل نماييم. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430551

🔷 چرا ائمه عليهم السلام دستور داده ‏اند دعاهايى را بخوانيم كه هرگز مستجاب نخواهد شد؟! دعا براى اجابت اين دعاها پسنديده و اجابت آن امكان ‏پذير است. بلكه بنابر دستورات اسلام، بايد براى تحقّق آنها گام‏ هاى عملى نيز برداشته شود. يعنی در يك جامعه اسلامى كامل، همه مردم ضمن اینکه باید به قوانين الهى عمل كنند و زمینه استجابت دعاها را فراهم کنند، در کنار آن بايد دعا کنند. در اين صورت، دعا نيز در رفع اين گرفتارى ‏ها دور از اجابت نيست. 📖 پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0430552