متن شبهه:
قرآن در مورد ماهیت ابلیس دچار تناقض شده است :
یک آیه می گوید : ابلیس #جن است.
یک آیه می گوید : ابلیس #فرشته است. دروغ
آیه اول :ابلیس جن است.
وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ
به یاد آرید زمانی را که به فرشتگان گفتیم: برای آدم سجده کنید! آنها همگی سجده کردند جز ابلیس - که از جن بود - و از فرمان پروردگارش بیرون شد
📚 کهف 50
آیه دوم :ابلیس فرشته است.
فَسَجَدَ الْمَلَائِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ
پس همه فرشتگان سجده کردند.
حجر ـ 30
إِلَّا إِبْلِيس أَبَى أَنْ يَكُونَ مَعَ السَّاجِدِينَ
به جز ابلیس، که امتناع کرد از اینکه با سجده کنندگان باشد.
حجر - 31
این یعنی تنها فرشته ای که سجده نکرد ابلیس بود که دقیقا با آیه دیگر در تناقض است
(خلاصه شده)
پاسخ شبهه:
1⃣ در آیه اول سوره کهف آیه ۵٠ابلیس از جمع فرشتگان استثناء شد، و صراحتاً اعلام شد که او از جنس جن است.
فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ
همگی سجده کردند جز ابلیس که از جن بود
در آیه دوم حجر ٣١ و ٣٢ #ابلیس از جمع فرشتگان #استثناء شد اما بر خلاف آیه قبلی صراحتاً اعلام نشد که جنس او چیست.
فَسَجَدَ الْمَلَائِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ إِلَّا إِبْلِيس
پس همه فرشتگان سجده کردند. به جز ابلیس
از این آیه👆 ناباوران برداشت می کنند که : پس ابلیس از جنس فرشته است.
در هر دو آیهٔ فوق ابلیس از جمع فرشتگان #استثناء شد،
در آیه اول جنس ابلیس مشخص شد (که جن است)
در آیه دوم جنس ابلیس مشخص نشد
آیا این به معنای همجنس بودن ابلیس با فرشتگان است!؟ #خیر
لازم است با یک قاعده ای متداول و معروف در زبان عربی آشنا شویم. انواعِ استثناء
2⃣ در زبان عربی #استثناء چند نوع است:
١- استثنای متصل؛ استثنایی است که در آن «مُستثنیٰ» داخل در اعضای «مُسثنیٰ منه» باشند:
#مثال : «جاء التلامذةُ إلّا أخاک»
معنی : «دانش آموزان آمدند، به جز برادرت»
در عبارت فوق برادر (#مستثنی) جزو دانش آموزان (مستثنی منه) بوده است.
٢- #استثنای_مُنقطِع؛ استثنایی است که در آن «مُستثنیٰ» جزو اعضای «مُستثنیٰ منه» #نیست و آن دو از یک جنس نیستند:
مثال : «جاء القومُ إلّا حمارَهُم»
«قوم آمد، به جز الاغ آنها»
در مثال بالا «الاغ» (مستثنیٰ) از اعضای «قوم» (مستثنی منه) #نیست بلکه «الاغ» حیوان است و افرادِ «قوم» انسان.
📚 البهجةُ المرضیة فی شرح الالفیة، ج ۱، ص ۳۷۹
3⃣ با اين مقدمه به سراغ آيه ٣١ حجر می رویم
با توجه به اینکه در آيه ۵۰ سوره مباركه كهف تصريح می شود که ابلیس از جنس جن است، استثنای بكار رفته در آيه ٣١ حجر ـ یا ۳۴ سوره بقره، #استثنای_منقطع است.
يعنی نشان دهنده غير همجنس بودن دو گروه ملائكه و ابليس است.
مثالی دیگر از قرآن:
«لا يَسْمَعُونَ فِيها لَغْواً وَ لا تَأْثِيماً إِلَّا قِيلًا سَلاماً سَلاما»
«در آنجا {بهشت} نه سخن بیهوده ای می شنوند ، نه کلام گناه آلودی، #به_جز سخنی که سلام است و سلام
(📓واقعه ـ ٢۵ ـ ٢۶ و سوره مریم ـ ۶٢)
ملاحظه می فرمایید «سلام» مصداق «لغو» و نسبت گناه نیست؛ از آن استثنا شده و استثنای موجود در آيه مُنْقطع است.
کانال بصیرت،پاسخ به شبهات و شایعات جهت عضویت
@Antishobhe 👈👈👈