📌 #اسلام_دینی_مکتبی_است 💢جز مكتب عالى اسلام که اساس آن تسلیم مطلق در برابر خدا و قوانین خدائی بودن است دیگر مکتبی وجود ندارد مکتبی که از انسان نیروئی خلاق و عنصری شکست ناپذیر و موجودی فعال که در کامیابی و بهره گیریها حکمیت داشته و لذت و بهره را در راه رسیدن به یک حیات توأم با سعادت به سوی آینده ای بهتر به کار می گمارد می سازد. #اقتصادنا ص ۱۱۲ لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

💢 در 5 آبانماه امسال1401 ، همایشی برگزار شد از اساتید، گروه‌ها و دست‌اندرکاران طرح نخبگانی شهید بیاضی‌زاده. 🔻در ابتدای این همایش اساتید اسدپور، قنبریان و علی محمدی ارائه‌ای داشتند. 🔻استاد اسدپور، گزارشی داشتند از الگوی شناخت مسئله از دیدگاه شهید بهشتی (ره). 🔻استاد قنبریان، روایتی داشتند از تجربه‌شان در حل مسئله‌ی نظام پرداخت و پاداش کشور. 🔻 استاد محمدی هم تلاش کردند در ضمن شش محور، تحت عنوان خیلی دور و خیلی نزدیک‌های حل مسئله، چالشهای رویکرد حل مسئله را بیان کنند. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌#استاد_اسدپور، گزارشی داشتند از الگوی شناخت مسئله از دیدگاه شهید بهشتی (ره). لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 #استاد_قنبریان، روایتی داشتند از تجربه‌شان در حل مسئله‌ی نظام پرداخت و پاداش کشور. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌#استاد_محمدی هم تلاش کردند در ضمن شش محور، تحت عنوان خیلی دور و خیلی نزدیک‌های حل مسئله، چالشهای رویکرد حل مسئله را بیان کنند. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 #ابو_نصر_فارابی 💢محمدبن محمدطرخان، معروف به ابونصر فارابی(259- 339 ه)(870- 950 م)در ولایتی از ولایات خراسان چشم به جهان گشود. وی در روستایی با نام "وسیج" در نزدیکی "فاراب " به دنیا آمد. "فاراب" نام شهر بزرگی در اطراف رود سیحون بوده است و چون "وسیج"در نزدیکی آن شهر قرار داشته، این فیلسوف فرزانه در زمان حیات خویش ملقب به" فارابی" گردید. ⭕️ بعضی از محققین معاصر شروع مطالعات علمی و فلسفی او را از شهر "مرو" می‌دانند چه اینکه "مرو" در آن زمان مرکز درس و بحث دینی و فلسفی بوده و اساتید حاذقی در آنجا حضور داشته‌اند و نزدیکی فاصله میان این شهر و محل سکونت و رشد فارابی نیز دلیل خوبی برای حضور و تحصیل وی در این شهر پر قدمت است. ⭕️ بی شک این عالم برجسته از پیشگامان و مهم ترین دانشمندان علوم اجتماعی در جهان است که به سبب عدم تبیین صحیح آرا و افکار ایشان آنگونه که باید به دنیا معرفی نشده اند. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 تقابل مفهوم #علم_انسانی نزد فارابی و متفکرین دنیای #مدرن 💢 استاد #حمید_پارسانیا لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 آثاری از فارابی در حوزه اندیشه اجتماعی 💢 آثار #فارابی که برخی تعداد آن را 94 و برخی 102 کتاب و رساله دانسته اند، درباره ی افلاطون، بطلمیوس، اقلیدس، آثار و آراء ارسطو، درآمدی به فلسفه، طبقه بندی علوم، مابعدالطبیعه، اخلاق، سیاست، علم النفس، موسیقی و هنر و شعر است. ⭕️ اکثر تألیفات فارابی مفقود شده است و تنها حدود سی کتاب و رساله از وی به چاپ رسیده است. مهمترین آثار فارابی که در زمینه ی اخلاق و سیاست و در بردارنده آراء اجتماعی او هستند عبارتند از: 🔻 احصاءالعلوم 🔻فی آراء اهل المدینه الفاضلة 🔻السیاسةالمدنیة 🔻 فصول منتزعة 🔻 تحصیل السعادة 🔻التنبیه علی سبیل السعادة؛ 🔻الملة و نصوص اخری 🔻الحروف لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 اندیشمندان اسلامی و علم اجتماعی 💢 فارابی با تدوین علم مدنی قطعاً جزء اولین اندیشمندانی است که در پیرامون علم اجتماعی سخن گفته است. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 اندیشمندان اسلامی و علم اجتماعی 💢 فارابی با تدوین علم مدنی قطعاً جزء اولین اندیشمندانی است که در پیرامون علم اجتماعی سخن گفته است. ⭕️ جالب آنکه جوامع آکادمیک در غرب و به تبع در ایران آگوست کنت را که قریب به یک هزاره بعد از فارابی به #فیزیک_اجتماعی یا همان #جامعه_شناسی پرداخته است مبدع #علم_اجتماعی می دانند. ⭕️ برای اینکه بیشتر با علم مدنی فارابی آشنا شویم مطالعه کتاب فی آرا اهل مدینه الفاضله ضروری است. اینجا به اختصار به برخی آرا اجتماعی فارابی می پردازیم. ⭕️ از نظر فارابی جامعه دارای هیئت و شکل و ساختاری است که اولاً از اجتماع ارگانیستی وهماهنگ افراد مختلف که از مراتب مختلفی برخوردارند شکل گرفته است دوماً این اجتماع مبتنی بر تعاون است و سوما در راستای غایت آن جمع به وجود آمده است. ⭕️ جامعه از نظر فارابی اساسا هویتی ارگانیستی دارد یعنی همانند بدن موجود زنده است هرچند این در حد تشبیه و قیاس است. نمی توان قول به وجود جامعه به مثابه وجود زنده را به فارابی نسبت داد البته تقسیم جوامع به مکانیکی و ارگانیکی دورکیم هم از نگاه فارابی صحیح نمی باشد. ⭕️ جامعه هویتی ارگانیستی دارد که چیستی آن به شدت وابسته به تنوع و تکثر اعضایی است که لزوما جایگاه یکسانی ندارند بلکه به صورت سلسله مراتبی در جهت غایت واحدی با یکدیگر می‌شوند. ⭕️ فارابی رویکردی کارکردگرایانه در تعریف جامعه و چیستی آن ندارد بلکه رویکردی غایت گرایانه دارد که هویت اعضا تعامل در کارکرد آنها با توجه به غایت شکل می گیرد در این نوع نگاه دو عنصر غایت و تعاون اعضاست که هویت جمعی ایجاد می کند. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami

📌 #علامه_جعفری_و_علوم_انسانی_اسلامی 💢 از آن هنگام که صاحب نظران و متفکران #علوم_انسانی اهمیت اساسی شخصیت ( من انسانی ) را از نظر دور داشته اند محور اصلی موضوع این علوم را از دست داده و به مختصات و معلومات و کارگردانان آن موضوع پرداخته اند. چنین چشم پوشی از محور اصلی #علوم_انسانی نتایج غلطی را به وجود آورده است که از آن جمله این علوم متوجه پدیده ها شده،اند نه حقایق و به معلولات روی آورده اند نه به علل و به امور حاشیه ای پرداخته اند نه به مرکز اصلی؛ و به آمارگیری پرداخته اند نه به عوامل و شرایط اصلی این جریان باعث شد که حتی همین پدیده ها و معلومات هم تدریجاً کنار گذاشته شود و جای آنها را #رفتار_شناسی بگیرد. ⭕️ پیام خرد ص۲۱۳ لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 علوم اجتماعی اسلامی به چه معناست؟ 💢 #فارابی و متفکرین مسلمان، #علوم_انسانی و اجتماعی را در قبال علوم طبیعی قرار نمی ‏دهند، بلکه در قبال علوم نظری قرار می ‏دهند. از دیدگاه آنها، متافیزیک و موجودات فوق ‏طبیعی، حقایق عینی مستقل از خواست و فهم انسان ‏هاست. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 #علوم_اجتماعی_اسلامی به چه معناست؟ 💢 #فارابی و متفکرین مسلمان، #علوم_انسانی و اجتماعی را در قبال علوم طبیعی قرار نمی ‏دهند، بلکه در قبال علوم نظری قرار می ‏دهند. از دیدگاه آنها، متافیزیک و موجودات فوق ‏طبیعی، حقایق عینی مستقل از خواست و فهم انسان ‏هاست. قرار گرفتن متافیزیک در متن علوم حقیقی، مانع از زوال رویکرد تبیینی علوم می ‏شود. ⭕️ پوزیتیویست‏ها به دلیل اینکه هویت تبیینی علم را به قضایای تجربی و آزمون ‏پذیر محدود می ‏کردند، پس از آنکه دانستند علم تجربی با استفاده از گزاره ‏های غیرتجربی سازمان پیدا می ‏کند، هویت علم را در پیوند با قضایایی دیدند که از نظر آنها قابل تبیین علمی نبوده و به همین دلیل ارزش شناختی و تبیینی و روشنگرانه علم در معرض تردید وانکار قرارگرفت و جنبه رئالیستی و واقع‏گرایانه علم متزلزل شد؛اما رویکرد تبیینی در جهان اسلام،به این سرنوشت دچار نمی ‏شود و علم درهرحال وحتی هنگامی‌که به رفتارها و کنش ‏های فردی واجتماعی انسان ‏ها می ‏پردازد،هویت شناختی خود را حفظ می ‏کند. ⭕️ حضور عقل به‌عنوان یک منبع معرفتی و توانایی عقل برای داوری و شناخت،مسائل مربوط به حکمت علمی و همچنین حضور وحی و نقل مستند به وحی،این ظرفیت را برای علم اسلامی پدید می ‏آورد تا قدرت شناخت قضایای تجویزی، هنجاری،اخلاقی وارزشی راداشته باشد و بدین ترتیب،علوم اجتماعی با حفظ هویت تبیینی وشناختی خود، علاوه‌ بر آنکه به فهم معانی و کنش‏ها و رفتار آدمیان نائل می ‏شود، قدرت داوری درباره صحت وسقم، خطا ویا صواب برای واقعیات اجتماعی وانسانی راپیدا می ‏کند . لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami

📌 قانون اساسی اصالت را به چه چیز میدهد فرد، جامعه یا نظام؟ 💢 #قانون_اساسی بر مبنای نظر #اسلام قائل به اصالت آمیخته #فرد_و_اجتماع است یعنی از دیدگاه اسلام نه فرد اصل است به معنای اینکه نظام و محیط اجتماعی هیچ نقشی ندارند و نه فرد بازیچه سرنوشتی است که محیط اجتماعی برایش تعیین می کند بلکه هر انسانی خود سرنوشت ساز است . همان لا جبر و لا تفويض بل امر بين الامرین در اینجا شکل دیگری پیدا می کند یعنی انسان نه محکوم جبر اجتماعی و جبر محیط اجتماعی است و نه صددرصد حاکم بر محیط اجتماعی است بلکه ،انسان تا حدودی که این حدود هم هندسی نیست ، حدودیست که نوسان دارد میتواند سرنوشت خود را بسازد هم در بدترین #نظامات_اجتماعی و هم در بهترین آنها انسان سرنوشت ساز است انسان هم خودساز است و هم محیط ساز اما تسلطش بر خودسازی و محیط سازی مطلق نیست و بالاخره به جائی میرسد که عوامل دیگر تسلط او را محدود می کنند. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌#عقلانیت_سیمای_جمهوری_اسلامی_ایران 💢 برای آنکه تلویزیون بتواند به عنوان مؤثرترین رسانه ارتباط جمعی رسالت خود را در هدایت جامعه و نیز خنثی سازی یورش های فرهنگ مهاجم ایفا کند، باید سه محور اصلی را که برای مصون ماندن افراد جامعه بر شمردیم در دستور کار خود قرار دهد؛ و بر آن اساس به تنظیم برنامه بپردازد. الف ) آگاهی بر #هویت_ایرانی_اسلامی خویش گذشته و تاریخ و سیر تحولات و مسیر جنبه های روانی و اخلاقی و اجتماعی فرد و جامعه. ب ) شناخت و آگاهی کامل از جهان عموماً و #فرهنگ_مهاجم خصوصاً. ج ) شناخت ساز و برگهای لازم برای مبارزه با لشگر مهاجم و ابزارهای تهاجم . ⭕️ طلوع ماهواره افول فرهنگ چه باید کرد؟(ص۱۹۲) لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 #مذهب_در_تلویزیون 💢 اغراق آمیز نیست اگر ادعا کنیم که برنامه های کنونی #مذهبی در #تلویزیون ما به صورتی که امروزه شاهد آن هستیم اگر #تأثیر_سوء بر روح و روان جوانان باقی نگذارد بدون شک فاقد كليه جنبه های #هنری و #روانی و آموزندگی و سازندگی بوده و هیچ اثری در تحکیم پیوندهای عاطفی و #تعهدات_مذهبی قشر جوان ندارد. برای ایجاد #هویت_مذهبی در جوانان باید مذهب را در کنار #هنر و #عرفان قرار داد و از عناصر سازنده و دل نشین هر يک بهره وافی برگرفت، هم چنان که برای تعمیق اندیشه و پرورش خلاقیت مذهبی در انسان نسل جدید لازم است مذهب را در کنار #علم و #فلسفه مورد تحلیل قرار دهیم جوان تشنه برابری و آزادی به این دلیل به راحتی مجذوب #فرهنگ_غرب می گردد که غرب را با تبلیغات وسیع منادی #آزادی می پندارد. ⭕️ طلوع ماهواره افول فرهنگ چه باید کرد؟ (ص ۱۹۹) لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 #زن_در_جدال_اسلام_سنتی_و_اسلام_حقیقی 💢 انتخاب ایشان به عنوان تنها زن مجلس خبرگان #قانون_اساسی، اعتراض برخی از منتخبان این مجلس را برانگیخت. آنان تهدید کردند:«این باید برود و گرنه ما مجلس را ترک می کنیم.» ⭕️ پاسخ ایشان :«من بر مسؤولیتی که مردم به من واگذار کرده اند، استوارم؛ هر کس نمی تواند حضور یک زن را تحمل کند، برود.» ⭕️ ایشان روز ۵ شهریور ماه در جلسه علنی مجلس خبرگان در دفاع از حقوق زنان عنوان سخنرانی کرد. خانم گرجی در این سخنان با یادآوری جایگاه حقوقی زن در اسلام و نیز ذکر تاریخی وضعیت زنان ایرانی، خطاب به دیگر همکاران خویش در مجلس خبرگان گفت: «چون در پیشگاه قرآن مسئول هستم، به حکم آیه «و من لم یحکم بما انزل‌الله» که سه بار در سوره مائده تکرار می‌شود این را توجه داشته باشیم که در این موقع، در این نشست مهم و عظیم، حقوق این گروه، که بنیاد اجتماع بر پایه زن است، ضایع نشود. ما زن‌ها محروم مانده‌ایم، این شعار نیست، واقعیت است.» لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 #معرفی_کتاب 💢 این اثر تلاشی فلسفی برای دست یابی به حقیقت فرهنگ و نحوه تقرر آن از منظر فلسفه اسلامی با رویکرد کشف واقع است. این اثر در حقیقت مربوط به حوزه #فلسفه_فرهنگ و نگاه های کلان و فلسفی به حقیقت فرهنگ است، بی آنکه فرهنگ خاصی مدنظر بوده باشد. ⭕️ این کتاب می خواهد به همان پدیده ای ناظر باشد که هم اکنون همگان از فرهنگ مراد می کنند، اما پایگاه سخنش، #تراث_معقول_اسلامی است. ⭕️ در این اثر تنها مباحث کلان و اساسی همچون #چیستی_فرهنگ، #عینیت_فرهنگ، #گستره_فرهنگ، لایه های فرهنگ و نحوه وجود فرهنگ مورد کاوش قرار گرفته اند. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 تأمّل درباره کتاب «چیستی و نحوۀ وجود فرهنگ» ⭕️ کتاب «چیستی و نحوه وجود فرهنگ: نگرشی نوین به فلسفه فرهنگ»، اثر استاد #سید_یدالله_یزدان‌پناه است که در حجم ششصد صفحه به تازگی منتشر شده است. کتاب در آنجا که وارد قلمرو #فلسفه_فرهنگ می‌شود و می‌خواهد با تکیه بر مبادیِ فلسفی، فلسفه فرهنگ را صورت‌بندی کند، به‌شدّت متأثّر از #علامه_مرتضی_مطهری -رضوان‌الله‌تعالی‌علیه- است، تا آنجا که باید گفت او در «زیر سایه» تأمّلات استاد مطهری به سر می‌برد و «#انگاره_جدید»ی را پدید نیاورده است. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 تأمّل درباره کتاب «چیستی و نحوۀ وجود فرهنگ» 💢#تامل_اول ⭕️ کتاب «چیستی و نحوه وجود فرهنگ: نگرشی نوین به فلسفه فرهنگ»، اثر استاد #سید_یدالله_یزدان‌پناه است که در حجم ششصد صفحه به تازگی منتشر شده است. کتاب در آنجا که وارد قلمرو #فلسفه_فرهنگ می‌شود و می‌خواهد با تکیه بر مبادیِ فلسفی، فلسفه فرهنگ را صورت‌بندی کند، به‌شدّت متأثّر از #علامه_مرتضی_مطهری -رضوان‌الله‌تعالی‌علیه- است، تا آنجا که باید گفت او در «زیر سایه» تأمّلات استاد مطهری به سر می‌برد و «انگاره جدید»ی را پدید نیاورده است. فضل او، «عبور از مطهری» و «شکل‌دهی به یک رهیافت معرفتیِ جدید» نیست، بلکه او توانسته است که اوّلاً، زیرساخت‌های فلسفی را به تفصیل بیابد و در هندسه‌ای موجّه، آنها را بازآفرینی کند؛ و ثانیاً، آنچه را که مطهری به «اجمال» و «اختصار» بیان کرده است را «شرح» و «بسط» بدهد و «نتایج» و «دلالت‌ها»ی آن را بیان نماید. به‌هرحال، رهیافت کتاب، چیزی متفاوت با «صورت‌بندیِ مطهری» از مسأله نیست و نوآوری‌هایش را باید در حوزه‌های دیگر طلب کرد. ⭕️ البتّه کتاب در عین این‌که بر مطهری تکیه می‌کند و از روزنه‌ای که او گشوده، به فرهنگ می‌نگرد، امّا مبتنی بر همۀ نظرات مطهری نیست و فقط «تکه‌ها»یی را برگرفته و حجم وسیعی را وانهاده است. به‌بیان‌دیگر، کتاب از «پیشینه‌شناسیِ تفصیلی»، غفلت کرده و از همۀ آراء و اندیشه‌های مطهری، بهره نگرفته است، درحالی‌که گویا مدّعیِ خوانش مطهری نیز هست. اگر چنین نقصی وجود نمی‌داشت، کتاب می‌توانست هم از مطهری، استفادۀ بیشتری ببرد و هم چه‌بسا گام‌های جلوتری از او بردارد و تصوّر نمی‌کرد آنچه را که او می‌گوید از ذهن مطهری، پنهان مانده بوده است. شاید کتاب «نظریۀ فرهنگیِ استاد مطهری» که در سال نود و دو منتشر شده است، به‌خوبی می‌توانست این نقصان را برطرف سازد، امّا به آن توجّه نشده است. ازاین‌رو، ارجاعات این کتاب به مطهری - در مقام شناخت و تحلیل آنچه که از مطهری در این باره به جا مانده است- بسیار کمتر از کتاب «نظریۀ فرهنگیِ استاد مطهری» است، با این‌که حدود نُه سال فاصلۀ میان این دو اثر وجود دارد و طبیعی است که انتظار می‌رود اثر دوّم، جامعیّت بیشتری از اثر اوّل داشته باشد. ⭕️ یکی از این فضیلت‌های این اثر، توانمندی آن در مقام «بسط» و «شرح» و «پروردن» است؛ چنان‌که ادبیّات پهن‌دامنه‌ای دربارۀ سرفصل‌های متعدّدی تولید شده است که امروز، حاجت به آنها جدّی است. کتاب توانسته از سرنخ‌ها و اشاره‌ها، بهره‌برداری کند و هر مسأله را بپروراند و شاخ‌وبرگ بدهد و یک «فضای مفهومیِ مبسوط» را پدید آورد که افزون بر بضاعت‌های دیگرش، به سبب حجمش نیز دیده شود. ⭕️ کتاب به «#فلسفۀ_اسلامی»، وفادار مانده است و تعلّق خاطرش به فلسفۀ فرهنگ، موجب غلتیدنش به قلمرو «فلسفه‌های غربی» نشده است. کتاب، میان منِ خویش - که فلسفۀ اسلامی است - و دیگری‌های فلسفی‌اش، «مرزبندی» می‌کند و گرفتار گرته‌برداری‌ از فلسفه‌های غربی نمی‌شود. هستند کسانی‌که ادّعای تفلسف اسلامی دارند امّا در عین حال، همین که وارد «حوزه‌های معرفتیِ تازه» می‌شوند و می‌خواهند اندیشه‌ورزی کنند، خودآگاه یا ناخودآگاه، برگردان‌هایی از فلسفۀ غربی را تکرار می‌کنند. ⭕️ از طرف دیگر، کسانی نیز هستند که ادّعای تولید «فلسفۀ مضاف» دارند امّا در مقام ترجمۀ «فلسفۀ مطلق» به «فلسفۀ مضاف»، ناکام می‌مانند و نمی‌توانند «امتدادها» و «دنباله‌ها»ی فلسفۀ اسلامی را بیابند. ازاین‌رو، فقط فلسفۀ مطلق را تکرار می‌کنند. چنین «تبدیل» و «ترجمه‌»ای، بسیار دشوار و دیریاب است و کسانی بر اثر خامی، سودای آن را دارند. امّا این کتاب توانسته بخش مهمی از مباحث فلسفۀ اسلامی را به قلمرو فلسفۀ فرهنگ، وارد کند و امر ترجمه و تبدیل را به انجام برساند. در واقع، آنچه‌ که در نیمۀ دوّم کتاب درج شده است، به‌راستی، از سنخ فلسفۀ مضاف است، نه فلسفۀ مطلق. ⭕️ در نیمۀ دوّم کتاب، شاهد ادبیّاتی هست که حاصل تلفیقی خوش‌ساخت و یک‌دست از «فلسفۀ اسلامی» و «فلسفۀ علوم اجتماعی» است؛ چنان‌که گویا کتاب پس از غور و تعمّق ابتدایی، هرچه که به جلو پیش می‌رود، به کمال و پختگی نزدیک می‌شود و به ذهنیّتی دست می‌یابد که قادر به هم‌آمیزیِ واقعی و غیرنمایشیِ این دو قلمرو معرفتی می‌شود. این ادبیّات، مبدعانه و نوپدید نیست، امّا این‌که یک شخصیّت متعلّق به انگارۀ فلسفۀ اسلامی بتواند به آن دست یابد و در چهارچوب آن، فهم خود را روایت کند، بلکه حتّی فهم خود را با تکیه بر آن بیافریند، یک اتّفاق خوشایند و کم‌سابقه است. استاد #مهدی_جمشیدی لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami

📌 تامّل درباره کتاب «چیستی و نحوه وجود فرهنگ» 💢 #تامل_دوم ⭕️ نویسندۀ فاضل این اثر در تعریف فرهنگ آورده است: انباشت معنا در فاهمۀ عمومی. در این باره باید به چند نکته اشاره کرد: ⭕️ ۱- فرهنگ، خودِ "انباشت" نیست، بلکه "چیز"ی است که انباشته شده است. فرهنگ، "روند" و "شدن" - از قبیل انباشت - نیست، بلکه "مضمون" و "درون‌مایه" است. به‌بیان‌دیگر، "فرایندهای معطوف به فرهنگ"، خودِ فرهنگ نیستند، بلکه "فرهنگ‌ساز" هستند. در اینجا، حتّی نمی‌توان "انباشت" را به‌مثابه "علّت صوری" در نظر گرفت؛ چون علّت صوری در خودِ "شیء"، ظهور و تحقّق دارد، درحالی‌که عمل انباشته‌شدن، روند ناظر به "تجمیع و تراکمِ علّت مادّی" است، نه "هیأت" و "هندسه" و "کالبد"ی که علّت مادّی را صورت‌بندی و نظام‌بخشی می‌کند. پس باید گفت "معانیِ انباشته‌شده"، نه "انباشت معنا". ⭕️ ۲- حتّی "انباشته‌شدگی" نیز آنچنان مهم و تعیین‌کننده نیست، بلکه چه‌بسا یک فرهنگ، چندان قدمت و دیرینگی نداشته باشد و مجال نیافته باشد که "فربه" و "متراکم" شود. ازاین‌رو، فرهنگ "نحیف" و "رقیق" نیر فرهنگ است. برخی فرهنگ‌ها، قویم و غنی هستند و برخی دیگر، فقیر و ضعیف، امّا هر دو در فرهنگ‌بودگی، مشترک و متّحد هستند. در واقع این خصوصیّت، از اوصاف عَرَضی فرهنگ است، نه اوصاف ذاتی. ⭕️ ۳- آنچه که از انباشته‌شدگی مهم‌تر است، "اتّفاق" و "اجماع" است؛ یعنی فرهنگ، امری است که در جامعه، "رایج" و "مستقر" است و "عموم افراد"، از آن تبعیّت می‌کنند. روشن است که فرهنگ، مجموعه‌ای از ارزش‌هاست، امّا مسأله این است که ارزش‌های فرهنگی، "ارزش‌های اجتماعی‌شده" هستند. ارزش‌های فردی، واقعیّت‌هایی از سنخ عادت و سلیقه هستند، نه فرهنگ. بدین جهت، فرهنگ در نسبت مستقیم با "جامعه" و در اتّصال ذاتی با آن، موجودیّت می‌یابد. ⭕️ ۴- در عین حال، نباید غفلت کرد که مقصود از "غالب" و "حاکم" بودن، این نیست که باید فقط آنچه که به‌طور مطلق در "همۀ جامعه"، مستقر است را فرهنگ دانست، بلکه چه‌بسا "پاره‌های جامعه" نیز "ارزش‌های فرهنگیِ خاص" داشته باشد و در این حالت باید از "خُرده‌فرهنگ" سخن گفت. پس خصوصیّت "عمومیّت" نیز، شرط مطلق نیست. ⭕️ ۵- "محمل" و "بستر" فرهنگ نیز فقط "فاهمۀ عمومی" نیست؛ چراکه فرهنگ، منحصر به "امر ذهنی" نیست که بتوان آن را به "واقعیّت‌های فهم‌شونده" محدود کرد. اجزای فرهنگ، هم از قبیل "شناخت‌ها/ باورها/ بینش‌ها" هستند و هم از نوع "خلقیّات/ روحیّات/ مَنش‌ها" و هم از سنخ "رفتارها/ کردارها/ کنش‌ها". ازاین‌رو، فرهنگ بر "انسان" مترتّب می‌شود، بلکه چون "اشیای فرهنگی" نیز وجود دارند که دلالت فرهنگی دارند، فرهنگ حتّی بر غیرانسان نیز بار می‌شود. استاد مطهری در تعبیر دقیق خویش می‌گوید فرهنگ، "روح جامعه" است نه "ذهن جامعه". فهم، یکی از خصوصیّات و لوازم روح است. استاد #مهدی_جمشیدی لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami

📌 پاسخی به یادداشت دکتر مهدی جمشیدی 💢 اخیراً یادداشتی به قلم فاضل دغدغه‌مند جناب دکتر مهدی جمشیدی درباره کتاب «چیستی و نحوه وجود فرهنگ» اثر استاد سیدیدالله یزدان‌پناه در فضای مجازی منتشر گردید. تصمیم به پاسخش را حسب فهم خود و به عنوان عضوی از گروه تدوین داشتم که یادداشت دوم رسید. ⭕️ در ابتدا از اینکه این اثر درحال ملاحظه و بررسی است به نوبه خود خدای متعال را شاکرم. ⭕️ تأکید می‌کنم آنچه تقدیم می‌شود، فهم این حقیر است و ادعای انتساب به استاد یزدان‌پناه و امضای ایشان نسبت به برداشت‌هایم را ندارم. 1⃣ در یادداشت نخست ادعایی مطرح می‌شود که به نظرم داوری منصفانه‌ای نیست؛ اینکه آنچه در تمامیت کتاب آمده است «زیر سایۀ» تأملات استاد مطهری به سر می‌برد و انگارۀ جدیدی را پدید نیاورده و آنچه به اجمال و اختصار توسط استاد شهید بیان شده، در این کتاب تفصیل یافته است و حتی چیزی متفاوت از «صورت‌بندیِ مطهری» از مسئله نیست. 🔻 طبعاً اثرپذیری از صاحبان فکر پیشین، عیبی نیست که این اثر بخواهد از آن بگریزد، چنان‌که خود در ص 86 ذیل عنوان «پیشینۀ اثر» به اثرپذیری از کتاب جهان‌های اجتماعی استاد پارسانیا ازحیث کمک در پدیدآوری ادبیات اندیشه اشاره کرده، درعین‌حال پدیدآیی اصل اندیشه را به سال‌های بسیار دورتر و در ملاحظه کتاب جامعه و تاریخ علامه مطهری می‌داند. 🔻 اما سؤال این است که میزان این اثرپذیری چقدر است؟ آیا کتاب جدید با همه تفصیلش در این نقطه بسط یافته است یا اینکه پرسش مرکزی کتاب جامعه و تاریخ درباره هویت جامعه و امکان انحلال آن به جمع افراد انسانی، تصویری از هویت خاص اجتماعی در ذهن استاد یزدان‌پناه شکل داده است؟ به نظر می‌رسد این کتاب بیش از این تأثیری نگذاشته است و درواقع جرقه‌ای برای فهم غیرفردی از عرصه اجتماعی بوده است اما درباره هویت فرهنگ، سخنی از آن کتاب برگرفته نشده است. البته جناب دکتر جمشیدی، اثر جدید را به واسطه ندیدن کتاب «نظریۀ فرهنگی استاد مطهری» به سخنی نرم و مؤدبانه، نواخته است و حال آنکه آن اثر دست‌کم توسط این حقیر در همان سال‌ 1393 ملاحظه و تا حدی برای برجسته‌سازی محتوا مخطوط شد و حتی در مباحثه‌ای با حضور تعدادی از دانشجویان و طلاب ارجمند، گزارش گردید. 🔻 اکنون نیز پس از دیدن این یادداشت جناب جمشیدی مراجعه‌ای مجدد نمودم و دیگرباره بر همان قضاوت این دوران مبنی بر این‌که نسبت وثیقی بین محتوای دو اثر از حیث تأثر جدی دومی از اندیشه فرهنگی استاد مطهری نیست، بازگشتم. 2⃣ یکی از پایه‌های مهم کتاب مورد بحث، وجودشناسی فرهنگ است و به تعبیر جناب استاد رشاد این اثر جناب استاد یزدان‌پناه وارد این «دشوارترین» حوزه فرهنگ‌پژوهی شده است؛ کاری که به تعبیر استاد رشاد خود ایشان در ارائه‌های فلسفه فرهنگ‌شان چندان واردش نگردیده بودند. حال اگر عزیزی مدعی تأثر این اثر جدید از آثار پیشین شهید مطهری در حوزه فرهنگ است، باید نشان دهد «وجودشناسی فرهنگ» در آثار استاد شهید را کجا یافته است؟ 3⃣ یکی از عناصر اساسی که تقریر کتاب بر آن بنا شده است، بحث «معنا و معناداری» است؛ مدعی محترم هم باید بتواند نشان دهند که فهم از فرهنگ مبتنی بر مسئله معنا و معناداری در کدام آثار معلم شهیدمان بوده است؟ 4⃣ در متن کتاب ذیل رابطه فرد و جامعه در ص 253 -یعنی همان بحثی که کتاب جامعه و تاریخ استاد مطهری جرقه اندیشه را زده است- در مقام نقد آمده است: «شهید مطهری در تبیین این رابطه، از «منِ اجتماعی» استفاده می‌برد. تبیین ویژه شهیدمطهری از «منِ اجتماعی»، اثر جامعه در فرد یا به‌تعبیر دیگر حضور جامعه در فرد را شرح می‌دهد...از نظر ایشان من اجتماعی، حقیقت حلول‌کرده از جامعه در فرد است. باید دقت نمود که «منِ اجتماعی»، خود «جامعه» نیست. تبیین شهید مطهری در این بحث به‌رغم دیدگاهش بیش از آنکه تحلیل جامعه باشد، مربوط به فرد و حضور جامعه در فرد است.»؛ از این حیث نیز خوب است معلوم شود، تا چه میزان این نقد را قبول دارند؟ یعنی از نظر استاد یزدان‌پناه با اینکه شهید مطهری قائل به نوعی هویت مستقل از جمع جبری افراد است ولی نتوانسته‌اند این هویت جمعی را در هنگام توضیح رابطه فرد و جامعه به خوبی پدیدار کنند و حال آنکه اثر استاد یزدان‌پناه به نظر می‌رسد بخشی از تلاشش از عهده برآمدن چگونگی ساخت این هویت متمایز از افراد دست‌کم در ناحیۀ توضیح هویت فرهنگ، باشد. 5⃣ درباره همان کتاب جامعه و تاریخ خوب است به یاد آوریم: این کتاب هم اساس اندیشه‌اش را از مباحث علامه طباطبایی در تفسیرش می‌گیرد. در آنجا نیز شیوه بحث البته متکی به نقل و قدری با تحلیل عقلی است. اما تحلیل مستقل عقلی به میان نیامده است. #عباس_حیدری‌پور دانش‌آموخته حوزه قم لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami

💢 بايد اعتراف كنيم كه #حقيقت_اسلام به صورت اصلى در مغز و روح ما موجود نيست، بلكه اين فكرْ اغلب در مغزهاى ما به صورت مسخ شده موجود است؛ #توحيد ما توحيد مسخ شده است، #نبوت ما نبوت مسخ شده است، #ولايت و امامت ما مسخ شده است، اعتقاد به #قيامت ما كم و بيش همين طور. ⭕️ تمام دستورهاى اصولى اسلام در فكر ما تغيير شكل داده. در دين #صبر # هست، #زهد هست، #تقوا هست، #توكل هست. تمام اينها بدون استثناء به صورت مسخ شده در ذهن ما موجود است. ⭕️ فكر دينى ما بايد اصلاح بشود. تفكر ما درباره دين غلط است غلط. به جرئت مى گويم از چهارتا مسئله فروع، آنهم در عبادات، چندتايى هم از معاملات، از اينها كه بگذريم ديگر فكر درستى ما درباره دين نداريم؛ نه در اين منبرها و در اين خطابه ها مى گوييم و نه در اين كتابها و روزنامه ها و مقاله ها مى نويسيم و نه فكر مى كنيم. #اصلاح_دینی #ضرورت_بازنگری_در_مفاهیم_دینی منبع: ده گفتار/ ص۱۵۴ و ۱۵۷ لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami

📌معرفی کتاب اسلام و نیازهای زمان 💢 در این کتاب موضوع چگونگى انطباق #قوانین_اسلامى با شرایط مختلف زمانى از طریق روش‌ها و راهکارهایى که در متن اسلام پیش‌بینى شده، مورد بحث و بررسى جامع قرار داده‌ شده است. ⭕️ همچنین در کتاب اسلام و نیازهاى زمان ، به شبهات و پرسش‌هایى که در اذهان به ویژه قشر تحصیل‌کرده و متجدد در باب تطبیق اصول ثابت با نیازهاى متغیر وجود دارد پاسخ داده‌ شده است. موضوعاتى از قبیل دیدگاه فرقه‌هاى کلامى #معتزله، #اشاعره، #خوارج و #اخباریان، بحث #اجتهاد و تفرقه در دین، مشروطیت و موافقان و مخالفان آن، نسبت اخلاق و عدالت و نقد آن، به تناسب موضوع اصلى، در این کتاب مورد توجه و بررسى قرار گرفته است. ⭕️ براى #روشنفکران_مسلمان در عصر ما که از نظر کیفیت زبده‌ترین #طبقات_اجتماعى هستند و از نظر کمیت خوشبختانه قشر قابل توجهى به شمار مى‌روند، مهمترین مسئله اجتماعى «#اسلام_و_مقتضیات_زمان» است. ⭕️ دو ضرورت فورى، مسئولیتى سنگین و رسالتى دشوار بر دوش این طبقه مى‌گذارد: یکى ضرورت شناخت صحیح اسلام واقعى به عنوان یک #فلسفه_اجتماعى و یک ایدئولوژى الهى و یک دستگاه سازنده فکرى و اعتقادى همه جانبه و سعادت‌بخش، و دیگر ضرورت شناخت شرایط و مقتضیات زمان و تفکیک واقعیات ناشى از تکامل علم و صنعت از پدیده‌هاى انحرافى و عوامل فساد و سقوط. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 نقش دین در امور ثابت و متغیر 💢 براى #روشنفکران_مسلمان در عصر ما که از نظر کیفیت زبده‌ترین طبقات اجتماعى هستند و از نظر کمیت خوشبختانه قشر قابل توجهى به شمار مى‌روند، مهمترین مسئله اجتماعى «#اسلام_و_مقتضیات_زمان» است. ⭕️ ارائه دهنده #استاد_امین_اسدپور لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b