📌 سلسله مطالبی پیرامون احادیث مرسل
◀️قسمت دوم: عوامل موجب استعمال تعبیر «بعض أصحابنا»
🔸 عامل دوم: معاصر بودن منقول
در مقام نقل از همردیفان و معاصران، بسیار از تعبیر «بعض أصحابنا» استفاده میکنند. نجاشی مطالب زیادی را از «بعض أصحابنا» نقل کرده که گاه در مقام نقد بوده و گاه آنها را میپذیرد. مراد از «بعض أصحابنا» در کلام نجاشی، گاه شیخ طوسی و گاه ابن غضائری است.
یکی از منابع صفّار در بصائر الدرجات، کتاب بصائر الدرجات سعد بن عبدالله است که با توجّه به قرائن، در برخی از موارد با تعبیر «بعض أصحابنا» از سعد بن عبدالله که معاصر او بوده، نقل کرده است. این مطلب با مقایسهی بصائر الدرجات صفّار و مختصر البصائر موجود از سعد بن عبدالله و بخشهای منقول از سعد بن عبدالله در انتهای اختصاص - که حدود ۳۰ صفحه بوده و ابتدای آن نام سعد نیز آمده - ثابت میشود.
🔹 شاید علّت تعبیر به «بعض أصحابنا» از معاصرین، این باشد که نقل از شخص با نام، به منزله پذیرش مرویٌ عنه به عنوان استاد است، و راوی نمیخواهد استاد بودن مرویٌ عنه نسبت به خود را تصدیق کند.
▪️ اساساً نقل از معاصر، نیازمند مجاهده با نفس است و از آن مهمتر، این است که فردی از کوچکتر از خود مطلبی را نقل کند.
حاج آقای والد میفرمودند: یکی از خصائص اخلاقی مرحوم علّامه مجلسی این است که به آسانی از مرحوم سیّد علی خان مدنی مطالبی را در بحار نقل کرده، در حالی که سیّد علی خان، ۱۰ تا ۱۵ سال از مرحوم مجلسی کوچکتر است.
❇️ نجاشی در شرح حال حمّاد بن عیسی عبارتی را آورده که در آن غلط نسخهای یا چاپّی نیز وجود دارد.1️⃣ ایشان مینویسد: «... و بلغ من صدقه أنّه روى عن جعفر بن محمّد علیهما السلام و روى عن عبد الله بن المُغِيرة عن عبد الله بن سِنان عن أبي عبد الله عليه السلام.»2️⃣
به این معنا که حمّاد بن عیسی با این حال که خود، راوی از امام صادق علیه السلام است، روایاتی را با دو واسطه از امام صادق علیه السلام نقل کرده، و همین نشانگر صفای نفس و صدق سریره اوست، زیرا ابایی نداشته که از عبدالله بن مغیره که کوچکتر از او و در طبقهی متأخّر از او بوده، مطالبی را نقل کند. این مطلب امری عادی و طبیعی نبوده و تنها افرادی که وارستگیهای خاصّی در آنها وجود دارد، اعتنایی به احترامات نسبت به خود ندارند.3️⃣
💠 به نظر میرسد در مواردی که راوی از معاصرین خود مطلبی را نقل میکند، نفس نقل از معاصر، نشانگر قبول اوست، و با تتبّع در موارد نیز به دست آمده که نوعاً آن معاصرین، افراد شناخته شده و جلیلی هستند. به طور متعارف در نقل از معاصرین، تعبیر «عن رجل» که همراه احترام نیست، به کار نمیرود. در نتیجه در این صورت دوم نیز، مطلب حاجی نوری که «بعض أصحابنا» درباره بزرگان و اجلّاء است، صحیح به نظر میرسد.4️⃣
نکتهی مشترک این دو صورت، این است که راوی، «بعض أصحابنا» را میشناسد، امّا انگیزههای دیگری باعث شده که نام او را نبرد.
——————————————————————-
1️⃣ در نسخه چاپی و ظاهرا در نسخ خطّی، به صورت «روى عن عبد الله بن المُغِيرة و عبد الله بن سِنان عن أبي عبد الله عليه السلام» آمده که صحیح آن بدین صورت است: «روى عن عبد الله بن المُغِيرة (عن) عبد الله بن سِنان عن أبي عبد الله عليه السلام».
2️⃣ رجال النجاشی: ص۱۴۲، رقم۳۷۰.
3️⃣در شرح حال آقایی که از مشایخ اخلاق بوده، نقل شده که از ایشان پرسیدند، آیا شما شاگرد آقای خویی بودید؟ ایشان در جواب گفت: آقای خویی درس آقای نائینی را برای ما تقریر میکرد. گویا ابا داشته که خود را شاگرد آقای خویی بداند، و خود را در ردیف آقای خویی و شاگرد آقای نائینی میدانسته است. این مطلب اگر چه میتواند عادی باشد، امّا از علمای اخلاق، بسیار عجیب است. بنده نیز درس آقایی شرکت میکردم و از ایشان پرسیدیم شما چه زمانی درس آقای خویی میرفتید؟ ایشان گفت: آن موقع که درس آشیخ محمّد حسین [اصفهانی] میرفتیم، ایشان مدّتی بیمار شد و از آقای خویی خواهش کردیم درس را شروع کنند.
4️⃣ خاتمة مستدرک الوسائل: ج۳،ص۵۱۰.
🎙 استاد سیّد محمّد جواد شبیری زنجانی
🗒درس خارج اصول تاریخ: ۷ مهر ۱۳۹۸
@HadithSciences
☀#حدیث_روز
💠عَنْ فـاطِمَـةَ عليهاالسلام قالَتْ: سَمِعْتُ النَّبـِىَّ صلي الله عليه و آلهيَقُولُ: اِنَّ فِى الْجُمْعَةِ لَساعَةٌ لا يُراقِبُها رَجُلٌ مُسْلِمٌ يَسْأَلُ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ فيها خَيْرا اِلاّ اَعْطاه... وَقالَ هِىَ اِذا تَدَلّى نِصْفُ عَيْنِ الشَّمْسِ لِلْغُروبِ... وَكانَتْ فـاطِمَـةُ عليهاالسلام تَقُولُ لِغُلامِها: اِصْعَدْ عَلَى الضَّرابِ ـ الظراب ـ فَاِذا رَأَيْتَ عَيْنَ الشَّمْسِ قَـدْ تَدَلّى لِلْغُـرُوبِ فَاءَعْلِمْنى حَتّى اَدْعُــوَ.
از حضرت فاطمه عليهاالسلام نقل شده که فرمود: شنيدم پيامبر صلي الله عليه و آلهمى فرمـود: در روز جمعه ساعتى است كه هركس آن را مراقبت كند و در آن لحظه دعا كند دعايش مستجاب شود، وآن زمانى است كه نيمى از خورشيد غروب كرده باشد. حضرت زهرا عليهاالسلام براى درك آن ساعت به خدمتكارش مى گفت: بر فراز بلندى برو و هرگاه ديدى نيمه خورشيد غروب نمود مرا خبر كن تا دعا كنم.
📚معانى الاخبار، ص 399.
@HadithSciences
#شبی با نهجالبلاغه
🔰سلسله نشست های تخصصی نهجالبلاغه 🔰
با موضوع :
⚜ شبهات نهجالبلاغه ⚜
🎙حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید محمدکاظم طباطبایی
🕜 زمان و مکان:
مصلی تهران،نمایشگاه بینالمللی قرآن الکریم، بخش نهجالبلاغه کتاب حکومت
🔺️ساعت : ۱۹:۳۰🔺️
🔺️مورخ : ۱۴۰۳/۱/۱۱🔺️
لینک نشست مجازی:
https://gharar.ir/r/c2e4bad8
@HadithSciences
علوم و معارف حدیث
📌 سلسله مطالبی پیرامون احادیث مرسل ◀️قسمت دوم: عوامل موجب استعمال تعبیر «بعض أصحابنا» 🔸 عامل دوم:
📌سلسله مطالبی پیرامون احادیث مرسل
◀️ قسمت سوم: عوامل موجب استعمال تعبیر «بعض أصحابنا»
👈 عامل سوم: عدم تأثیر نام راوی در صحّت سند
عامل سوم به کارگیری تعبیر «بعض أصحابنا» و نام نبردن از یک فرد خاصّ، این است که بین نام بردن یا نام نبردن از استاد، تفاوتی وجود نداشته و به هر حال، سند مرسل است.
به طور نمونه، در موارد متعدّدی در سند «محمّد بن خالد، عن بعض أصحابنا، رفعه إلی أبی عبد الله علیه السلام، یا عمّن ذکره رفعه إلی أبی عبد الله علیه السلام» وجود دارد. در این موارد، نام بردن از راوی، موجب صحّت سند نیست، و تصحیح سند به عللی دیگر مانند متن است.
🔹 شبیه این مطلب در کتاب من لا یحضره الفقیه وجود دارد که یکی از انگیزههای شیخ صدوق از تعبیر «قال الصادق علیه السلام» و نام نبردن از راوی، مرسل بودن روایت است، که در کتابشناسی کتاب من لا یحضره الفقیه در برنامه درایة النور، برخی از این موارد را نقل کردهایم. در این موارد، شیخ صدوق روایت را با قرائن خارجی تصحیح کرده، و انگیزهای برای نام بردن از عنوان مرسل وجود ندارد، و حتّی نام بردن این عنوان مرسل، باعث مخدوش شدن صورت ظاهری روایت است. مطابق این عامل، ذکر نام راوی، تأثیری در صحّت سند ندارد، یا سند حتّی بدون نام بردن راوی، به واسطه عوامل خارجی صحیح است، یا روایت هیچ اعتباری ندارد و تنها به علّت جامعنگاری، روایت نقل شده است.
🔰 تعبیر به «بعض أصحابنا» مطابق این عامل، میتواند با وجود معلوم بودن نام راوی یا به علّت فراموش کردن نام وی باشد، زیرا به علّت مرسل بودن سند، به نام راوی اهتمامی وجود ندارد. این اهتمام نداشتن، به علّت خدشه در راوی نیست، و به خاطر مشکل سند از ناحیه دیگر است.
🎙 استاد سیّد محمّد جواد شبیری زنجانی
🗒درس خارج اصول تاریخ: ۷ مهر ۱۳۹۸
@HadithSciences
🏴🏴🏴🏴🏴
مرغ از قفس پرید! ندا داد جبرئیل:
اینک شما و وحشت دنیای بی علی ....
الهی بعلی ......
#اللهم_عجل_لولیک_الفرج
#اللهم_اجعل_عواقب_امورنا_خیرا
منَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ رِجَالٞ صَدَقُواْ مَا عَٰهَدُواْ ٱللَّهَ عَلَيۡهِۖ فَمِنۡهُم مَّن قَضَىٰ نَحۡبَهُۥ وَمِنۡهُم مَّن يَنتَظِرُۖ وَمَا بَدَّلُواْ تَبۡدِيلٗا (۲۳/احزاب)
از مؤمنان مردانى هستند كه به آنچه با خدا بر آن پيمان بستند [و آن ثبات قدم و دفاع از حق تا نثار جان بود] صادقانه وفا كردند، برخى از آنان پيمانشان را به انجام رساندند [و به شرف شهادت نايل شدند] و برخى از آنان [شهادت را] انتظار مى برند و هيچ تغيير و تبديلى [در پيمانشان] نداده اند.
#اللهم_عجل_لولیک_الفرج
#اللهم_ارزقنا_توفیق_الشهاده
#انتقام_سخت
@HadithSciences
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🇮🇷🇵🇸 #همه_میآییم
🛑✔️تاکید اختصاصی امام خامنهای در بین نماز مغرب و عشا در جلسه دیدار رمضانی با مسئولان نظام برای شرکت در راهپیمایی باشکوه روز قدس
«#روز_قدس امسال یک خروش بین المللی علیه رژیم غاصب صهیونیستی خواهد بود. اگر سالهای قبل روز قدس را کشورهای اسلامی فقط برگزار میکردند امسال به احتمال زیاد در کشورهای غیر اسلامی هم با عظمت ان شاء الله برگزار خواهد شد. امیدواریم ان شاء الله ملت ایران مثل همه موارد این بار هم در این روز بدرخشد.
به حرمت محمد و آل محمد»
@HadithSciences
وَمَا رَمَيتَ إِذ رَمَيتَ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ رَمَىٰ (۱۷ انفال) 🇮🇷
و هنگامى كه به سوى دشمنان تير پرتاب كردى، تو پرتاب نكردى، بلكه خدا پرتاب كرد ...
🌸مجله حدیث حوزه شماره ۲۷ منتشر شد🌸
http://Majalh-h.ir آدرس مجله
✅ گذر از تضعیفات علی بن حَسّان هاشمی با رویکرد تحلیل متنشناسانه؛ (از اتّهام به ضعف تا استقبال حوزههای حدیثی)/9
سیداحمد موسویپور و جمالالدین حیدریفطرت
✅اعتبارسنجی و واکاوی «حدیث مقراض»/41
میلاد لطفی و احسان پوردوانی
✅گونههای دنیوی عقاب در عدم رعایت حقوق حجتهای الهی/67
حسین فرخی
✅چگونگی احراز عدالت در شرط عادلبودن امام جماعت از منظر روایات (با تکیه بر باب 11 ابواب صلاة الجماعة وسائل الشیعه)/89
محمدعلی هراتی
✅تحلیل شیوه¬های معارضه با راویانِ روایات فضائل اهلبیت^/121
عبدالله غلامی و اعظم فرجامی و زهرا دشتینژاد
✅بررسی شخصیت حبابه والبیه در منابع روایی و رجالی شیعه/137
علی حسنی گرکانی
✅استقراء و تحليل بينامتنيت اسلوب بلاغی شعر شاعران عصر عباسی با نهجالبلاغه /163
ندا نظریان و محسن خوشفر
✅نشر و حفظ حدیث در عملکرد فریقین /191
حمید محمدی و یحیی میرحسین
✅واکاوی جایگاه روایی اسماء بنت عمیس در منابع فریقین /221
فهیمه طاهرکوهی و محمد شریفی و معصومه طاهریان قادی
✅اعتبارسنجی سند و متن دعای عشرات/251
سیده فرزانه فخرائی
https://eitaa.com/HadithSciences
شما به نشست علمی دعوت شدهاید. برای ورود به اتاق ساعت 18 روی لینک زیر کلیک کنید:
https://gharar.ir/r/83dee710
https://eitaa.com/HadithSciences
🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷
بی سبب نیست که تو جلوه ی اسرار شدی/
اولین فاطمه هستی که حرم دار شدی
میلاد با سعادت ولی نعمت ما طلاب شهر مقدس قم، حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) و آغاز دهه کرامت مبارک.
#روز_دختر هم به همه باباها که از این رحمت الهی متنعم شدند مبارک باشد.
#اللهم_عجل_لولیک_الفرج
https://eitaa.com/HadithSciences
160407_2332.mp3
24.7M
🎧صوت 《معرفی رشته علوم حدیث》
🎙️استاد: جمال الدین حیدری فطرت
⬅️چهارشنبه. ۱۴۰۳/۰۲/۱۹
1:00 پیشینه تاسیس این رشته
5:00 جایگاه و اهمیت حدیث در تراث حدیثی
14:00 نگاه دانشی به حدیث و قدمت آن
20:00 محتوای رشته علوم حدیث چیست؟
33:00 کلام علامه حلی دربارهی قواعد احکام و ارتباط آن با روایات
38:00 اگر هدفگذاری شخصی فقه و اصول باشد، تحصیل در رشته علوم حدیث برای او فایده ای دارد؟
42:00 با چه روشی باید به رشته علوم حدیث ورود کرد؟
44:00 فوائد شرکت در جلسات آموزشی علوم حدیث
50:00 بهترین زمان ورود به رشته علوم حدیث
53:00 پیشنیاز ورود به رشتۀ علوم حدیث
57:00 رسالت سه سطح
@hadith_maaref
@HadithSciences
📌 #نشست_علمی
✅ «نقد دیدگاه حاکم بر کتب رجالی»
ارائه: 🎙حجت الاسلام والمسلمین استاد محمدرضا جدیدی نژاد
🗓 سه شنبه / ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳
⏰ ساعت ۱۸:۰۰
🏷 لینک شرکت در جلسه به صورت مجازی:
🌐 https://gharar.ir/r/83dee710
🏢 مکان: قم، بلوار شهید صدوقی ره، مجتمع حوزوی شهید صدوقی، فاز یک، مرکز تخصصی علوم حدیث
@HadithSciences
⚫️ إِنَّا لِلَّٰهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ
مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَىٰ نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِيلًا:
از ميان مؤمنان مردانى هستند كه به آنچه با خدا عهد بستند صادقانه وفا كردند، برخى از آنان به شهادت رسيدند و برخى از آنها در انتظارند و [هرگز عقيده خود را] تبديل نكردند (احزاب/۲۳).
سید ابراهیم رئیسی "خادم الرضا(ع)" که سه سال پیش در روز ولادت امام رضا(ع) رئیس جمهور شد، دیشب در شب ولادت امام رضا(ع) به شهادت رسیدند.
🏴🏴🏴🏴🏴
#شهید_جمهور
#خادم_الرضا
🌸الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایه مولانا امیرالمومنین و الائمه المعصومین علیهم السلام🌸
عیدالله الاکبر، عید سعید غدیر خم بر همه محبان و شیعیان حضرتش مبارک باد.
#اللهم_عجل_لولیک_الفرج