پرسش :
خدا كه از همه چيز آگاه است، چرا انسانها را امتحان و آزمايش مي كند؟⁉️
پاسخ : ✅
آزمايش هاى ما براى شناخت بيشتر و رفع ابهام و جهل است، اما آزمايش الهى در واقع همان پرورش و تربيت است.
به عبارت ديگر آزمايش كردن انسان براى فهميدن است؛ ولى آزمايش كردن خدا براى فهميدن نيست؛ بلكه براى آن است كه از انسان عملى سر زند و پاداش و كيفر بر اساس آن عمل باشد يا سبب توبه بندگانش شود.
توضيح آنكه، خدا مي داند كه فلان شخص در برابر حوادث تلخ و شيرين چه برخوردى خواهد كرد؛ امّا نبايد بر اساس اين دانش به آن شخص اجر و پاداش دهد. همانگونه كه ما مي دانيم فلان خياط مي تواند بدوزد و يا فلان بنّا مي تواند بسازد؛ امّا هرگز بر اساس اين علم به او مزد نمي دهيم، بلكه بايد از او كارى سر زند تا استحقاق پاداش داشته باشد.ابزار امتحان الهى؛ نعمتها، نقمتها، حوادث وصحنه هاى تلخ و شيرين در طول زندگى است.(1)🤔
خداوند در قرآن كريم در اين رابطه آيات فراواني را ذكر كرده است. در قرآن متجاوز از بيست مورد امتحان به خدا نسبت داده شده است، اين يك قانون كلى و سنت دائمى پروردگار است كه براى شكوفا كردن استعدادهاى نهفته (و از قوه به فعل رساندن آنها) و در نتيجه پرورش دادن بندگان آنان را مىآزمايد، يعنى همان گونه كه فولاد را براى استحكام بيشتر در كوره مى گدازند تا به اصطلاح آبديده شود، آدمى را نيز در كوره حوادث سخت پرورش مى دهد تا مقاوم گردد.
به طور نمونه مي فرمايد:
وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِينَ (1)
و قطعاً شما را با چيزى از ترس، گرسنگى، زيان مالى و جانى و كمبود محصولات، آزمايش مىكنيم و صابران (در اين حوادث و بلاها را) بشارت بده.
يا مي فرمايد: و نبلوكم بالشرّ و الخير(2)
شما را با خوبي و بدي مي آزماييم
در جاي ديگر مي فرمايد:
أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا يُفْتَنُون؛(3)
آيا مردم گمان مىكنند بدون امتحان رها مى شوند، نه هرگز بلكه همگى بايد امتحان دهند.
در جاى ديگر آمده است:
فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا عِنْدَهُ قالَ هذا مِنْ فَضْلِ رَبِّي لِيَبْلُوَنِي أَ أَشْكُرُ أَمْ أَكْفُر؛(4)
هنگامى كه يكى از پيروان سليمان تخت بلقيس را در كمتر از يك چشم به هم زدن از راه دور براى او حاضر كرد، سليمان گفت اين لطف خدا است براى اينكه مرا امتحان كند آيا شكرگزارى مى كنم يا كفران؟
امير مومنان حضرت على عليه السلام نيز در روايتي مى فرمايد: ان الله يبتلى عباده عند الاعمال السيئة بنقص الثمرات و حبس البركات و اغلاق خزائن الخيرات ليتوب تائب و يتذكر متذكر(5)
همانا خداوند، بندگان خود را به خاطر اعمال فاسدشان، به كمبود محصول و حبس بركت و بسته شدن منابع خير، گرفتار مىكند تا شايد متذكّر شوند و توبه نمايند.
يا در جاي ديگر مي فرمايد: و ان كان سبحانه اعلم بهم من انفسهم و لكن لتظهر الافعال التي بها يستحق الثواب و العقاب:
گرچه خداوند به روحيات بندگانش از خودشان آگاه تر است ولى آنها را امتحان مى كند تا كارهاى خوب و بد كه معيار پاداش و كيفر است از آنها ظاهر گردد (6)
پي نوشتها:
1.سوره بقره، آيه 155
2. سوره انبياء،آيه 35
3. سوره عنكبوت، آيه 1
4. سوره نمل،آيه 40
5.نهج البلاغه، خطبه 143
6. نهج البلاغه كلمات قصار جمله 93
#توحید
@hamyanquran
پرسش :
چگونه به خدای ناديده ايمان بياوريم؟⁉️
پاسخ : ✅
ما بسياري از حقايق را از غير راه حواس ظاهري درك مي كنيم و با اين كه قابل درك حسي نيستند، اعتقاد يقيني به وجود آنها داريم؛ مثلاً از حالت ترس و محبت، يا اراده و تصميم خودآگاه هستيم و نسبت به وجود آن اعتقاد يقيني داريم؛ در صورتي كه اين پديدههاي رواني، همانند خود روح، قابل درك حسي نيستند. بنابراين، عدم ادراك چيزي به وسيله اندامهاي حسي، نه تنها دليلي بر عدم وجود آن نيست، بلكه حتي نبايد موجب استبعاد هم شود.(1)
يا مثلا هرچه به زمين نگاه كنيم و خاك ها و سنگ هاي آن را به آزمايشگاه ببريم ، چيزي به نام جاذبه نمي بينيم ولي از افتادن سيب از درختي پي مي بريم كه جاذبه وجود دارد . پس لازم نيست هر چيزي را با چشم ببينيم تا به وجود آن ايمان بياوريم . جاذبه را با حواس پنجگانه حس نمي كنيم ، اما از آثار آن پي به وجود آن مي بريم .چنانكه شناخت ما نسبت به دانش ، بينش ، هنر ، و مهارت مردم ، از راه گفتار و رفتار و آثار آنان است .(2)
علاوه بر اينكه اگر بگوييم خدا ديده ميشود، در اينصورت بايد بگوييم كه خداوند، جسم و ماده است و جسم بودن و مادي بودن، با نيازمند بودن و مركب بودن ملازم است؛ چرا كه نيازمند به اجزاء و مكان و... ميباشد و خدايي كه محدود و نيازمند باشد، ديگر نميتوان آن را خدا ناميد.
قرآن كريم ميفرمايد: «لَّا تُدْرِكُهُ الْأَبْصَارُ وَهُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصَارَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ؛ (3) ديدهها نميتواند او را درك كنند ولي او ديدهها را درك ميكند و او لطيف و آگاه است».
پي نوشتها:
1. آموزش عقايد، مصباحيزدي، ج 1، درس سيزدهم ، ص 128
2. پرسش هاي مهم پاسخهاي كوتاه، قرائتي، سوال71
3. سوره انعام، آيه104
#توحید
@hamyanquran