❇️محل نزول سوره اخلاص مكّى و بعضى گفته اند مدنى است. ❇️زمان نزول تاريخ نزول سوره اخلاص در ما بين ابتداء وحى و هجرت مسلمين به حبشه است و بعد از سوره ناس نازل شده است. ❇️فضای نزول از امام صادق عليه‌السلام چنين نقل شده: يهود از رسول اللَّه صلی‌الله‌علیه‌وآله تقاضا كردند خداوند را براى آنها توصيف كند، پيغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله سه روز سكوت كرد و پاسخى نگفت، تا اين سوره نازل شد و پاسخ آنها را بيان كرد. در بعضى از روايات آمده كه اين سؤال‌كننده عبداللَّه‌بن‌صوريا يكى از سران معروف يهود بود، و در روايت ديگرى آمده كه عبداللَّه‌بن‌سلام چنين سؤالى را از پيغمبر اكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله در مكه كرد، سپس ايمان آورد، و ايمان خود را هم چنان مكتوم مى داشت. و در روايات ديگرى آمده است كه مشركان مكه چنين سؤالى را كرده اند. و در بعضى از روايات نيز آمده كه سؤال‌كنندگان گروهى از مسيحيان نجران بودند. در ميان اين روايات تضادى وجود ندارد زيرا ممكن است اين سؤال از ناحيه همه آنها مطرح شده باشد و اين خود دليلى است بر عظمت فوق‌العاده اين سوره كه پاسخگوى سؤالات افراد و اقوام مختلف است.

❇️ترتیب در مصحف سوره اخلاص صدودوازدهمين سوره در چينش كنونى قرآن به شمار می آید. ❇️ترتیب بر اساس نزول سوره اخلاص بيست‌ودومين سوره در ترتيب نزول می باشد و بعد از سوره ناس نازل شده است. (لازم به ذکر است اقوال در ترتیب نزول سوره های قرآن مختلف است) ❇️ارتباط با سوره قبلی چون خداوند سبحان در سوره مسد دشمنان اهل توحيد را مذمت كرد، در سوره اخلاص توحيد را بيان کرد.

💠 ویژگی سوره اخلاص را شناسنامۀ خدا دانسته اند؛ يعنى در اين سوره خدا را با نام معرفى مى كند و نسب او را مشخص مى سازد كه پدر و مادر و فرزندى ندارد و در جملاتى كوتاه، خدا را نسبتاً به صورت كامل معرفى مى كند. سوره اخلاص از سور مفصلات می باشد ابن قتیبه می گوید: ... مفصلات سوره های کوچکی هستند که بعد از سور مثانی آمده اند اینکه چرا این سوره ها را مفصل نامیده اند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسيار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ از يكديگر جدا شده‌اند. روايتى است كه از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره هاى مئين را به جاى انجيل و سوره هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشيد.

نمودار درختی سوره توحید

تلاوت و قرائت قرآن همزمان با نشانه گذاری آیات - سوره اخلاص- استاد پرهیزگار

ترتیل سه بار تکرار سوره اخلاص استاد پرهیزگار

ترتیل سه بار تکرار سوره اخلاص استاد منشاوی

#ترجمه#صفحه_604_سوره_مبارکه #اخلاص #فلق #ناس #سوره_112و #سوره_113و #سوره_114 #جزء_30

ترجمه لغات صفحه ۶۰۴ قرآن کریم

کارت تصویر سوره توحید

👈معانی کلمات آیه 1 احد: بى همتا. بايد دانست: احد گاهى در وحدت عددى استعمال مى‏شود در اينصورت اسم است مانند إِذا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ‏: بقره/ 180 و مانند وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ و گاهى در وحدت وصفى بكار مى‏رود، در اينصورت وصف است به معنى بى همتا و و بى مانند و فقط بذات بارى اطلاق مى‏‌شود در آيات قرآن آن گاه كه منظور آن بود كه دوگانگى را از خدا نفى كند لفظ «واحد» بكار رفته است نظير: وَ قالَ اللَّهُ لا تَتَّخِذُوا إِلهَيْنِ اثْنَيْنِ إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ نحل/ 51. 👈معانی کلمات آیه 2 اللَّه: درباره لفظ جلاله اللَّه در تفسير سوره فاتحة الكتاب سخن گفته‌‏ايم. صمد: مقصود كسى كه همه در حوائج خود به او روى مى‌‏آورند و او را قصد مى‌‏كنند لازمه اين معنا، بى نيازى است و شايد بدين جهت صمد را «بى نياز» گفته‌‏اند. صمد (بر وزن عقل) در لغت به معنى قصد است «صمده صمدا: قصده» و نيز به معنى اعتماد آيد گويند «صمد هذا الامر: اعتمده» در نهج البلاغه در خطبه‏‌هاى شصت و چهار و صد و بيست و پنج و صد و هشتاد و چهار، اين كلمه به معنى قصد آمده است على هذا صمد در آيه به معنى «مقصود و مصمود اليه» است. 👈معانی کلمات آیه 3 «لَمْ یَلِدْ»: فرزندی نزاده است. یعنی نه کسی فرزند او است، و نه او پدر کسی است. «لَمْ یُولَدْ»: زاده نشده است. به دنیا آورده نشده است. یعنی نه فرزند کسی است، و نه کسی پدر او است. 👈معانی کلمات آیه 4 كفوا: (بر وزن عنق): مثل، همتا، نظير.

ترجمه تصویری سوره مبارکه اخلاص

#تفسیر#صفحه_604_سوره_مبارکه #اخلاص #فلق #ناس #سوره_112و #سوره_113و #سوره_114 #جزء_30

💢تفسیر نور (استاد قرائتی) 🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃 ✳️✳️سیمای سوره توحيد برخى از اهل كتاب و مشركان، از پيامبر خواستند كه خدايت را براى ما معرفى كن؛ اين سوره كه به منزله شناسنامه خداوند است، نازل شد و خداوند را از داشتن پدر و مادر يا فرزند و همسر و يا شبيه و شريك، پاك و منزه دانست. اين سوره شامل خالص‌ترين عقايد توحيدى است، از اين رو سوره توحيد و اخلاص نام گرفته است. در فضيلت اين سوره، روايات بسيارى وارد شده است كه به برخى از آنها اشاره مى‌شود: «1» در هر شبانه روز، لااقل يكبار اين سوره را در نمازهاى خود بخوانيد و پس از آن بگوييد: «كذلك الله ربى: پروردگار من چنين است.» به گفته روايات، اين سوره در اهميّت، به منزله يك سوم قرآن است. يك بار تلاوت آن، برابر تلاوت يك سوم قرآن و دوبار تلاوت آن، معادل دو سوم و سه بار تلاوت آن برابر تلاوت كل قرآن است. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: سوره توحيد مثل على بن ابى‌طالب است كه هر كس او را قلباً دوست دارد يك سوم ايمان را داراست و هر كس با قلب و زبان دوست بدارد دو سوم ايمان را دارد و هر كس با قلب و زبان و اطاعت در عمل، همراه او «1». مجموع روايات در تفسير نور الثقلين، (ج 5، ص 699- 715) آمده است. جلد 10 - صفحه 637 باشد ايمانش كامل است. تلاوت اين سوره به عنوان يكى از تعقيبات نماز به شمار آمده و در روايات مى‌خوانيم: هركس تلاوت آن را بعد از هر نماز ترك نكند، خداوند خير دنيا و آخرت را به او مى‌دهد و او و والدين و فرزندانش را مى‌آمرزد. امام سجاد عليه السلام فرمود: چون خداوند مى‌دانست كه در دوره آخر الزمان گروهى دقيق و عميق خواهند آمد، سوره توحيد و شش آيه اول سوره حديد را نازل فرمود. تلاوت اين سوره به شش سمت، سبب حفظ شدن انسان از خطرات و ايمن شدن از حوادث مى‌گردد. «1» بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌ به نام خداوند بخشنده مهربان‌ 🕋قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ «1» 🦋🦋بگو: او خداوند يگانه است.

📝نکته ها👇 🔹كلمه‌ «اللَّهُ» از «وله» به معناى تحيّر است، يعنى آفريده‌ها از درك حقيقت او عاجز و در شناخت ذات او واله و متحيّرند. چنان كه امير مؤمنان على عليه السلام مى‌فرمايد: معناى اللّه آن است كه او معبودى است كه آفريده‌ها در او حيرانند، زيرا او از درك ديدگان مستور و از دسترس افكار و عقول، محجوب است. «2» 🔹ميان كلمه «واحد» و «أَحَدٌ» تفاوت است. «واحد» در جايى به‌كار مى‌رود كه ثانى و ثالث براى آن فرض شود، بر خلاف «احد» كه در مورد يكتا و يگانه استعمال مى‌شود. چنانكه اگر 📚«1». مصباح كفعمى، ص 246. 📚«2». بحارالانوار، ج 3، ص 222. 📚جلد 10 - صفحه 638 گفتى: يك نفر حريف او نيست، يعنى چند نفر حريف او مى‌شوند، اما اگر گفتى: احدى حريف او نيست، يعنى هيچ حريفى ندارد. 🔹توحيد، مرز ميان ايمان و كفر است و ورود به قلعه ايمان بدون اقرار به توحيد ممكن نيست. اولين سخن پيامبر كلمه توحيد بود: «قولوا لا اله الا الله تفلحوا». شعار توحيدى «لا اله الا الله» از سه حرف (الف، لام و ها) تركيب شده و ذكرى است كه در گفتنش حتى لب تكان نمى‌خورد ولى عملش تا اطاعت از رهبرى معصوم و جانشينان آنان ادامه دارد؛ زيرا شرط توحيد طبق فرمايش امام رضا عليه السلام ايمان به امام معصوم و اطاعت از اوست. در سفرى كه امام رضا عليه السلام با اجبار مأمون وادار به هجرت از مدينه به مرو شد، در مسير راه وقتى به نيشابور رسيد، مردم دور آن حضرت جمع شدند و از او هديه و رهنمود خواستند. ●امام رضا عليه السلام فرمود: پدرم از پدرش و او از اجدادش و آنان از پيامبر خدا نقل كردند كه خداوند فرموده است: «كلمة لا اله الا الله حصنى فمن دخل حصنى أمن من عذابى: توحيد، قلعه من است و هر كس داخل اين قلعه شود از قهر من در امان است.» آنگاه امام رضا عليه السلام فرمود: البتّه توحيد شروطى دارد و من (كه امام حاضر هستم) شرط آن هستم، يعنى توحيد بى‌ولايت پذيرفته نيست. در زمان غيبت امام معصوم نيز، بنا بر فرمان خودشان بايد به سراغ فقهاى عادلى كه از هوى و هوس دورند، برويم. بنابراين توحيد كامل، ايمان به يكتايى خداوند، دور كردن فكر و عمل از هر نوع شرك و پيروى از رهبران معصوم در زمان حضور و فقهاى عادل در زمان غيبت است. ●حضرت على عليه السلام در نامه‌اى به فرزندش امام حسن عليه السلام مى‌نويسد: «لو كان لربك شريك لأتتك رسله» اگر پروردگارت شريكى داشت، او نيز پيامبرانى مى‌فرستاد تا مردم او را بشناسند و بندگى‌اش كنند. «1» دليل يكتايى او، هماهنگى ميان آفريده‌هاست. چنانكه امام صادق عليه السلام «اتصال التدبير» را نشانه يكتايى آفريدگار مى‌شمارد. «2» هماهنگى ميان خورشيد و ماه و زمين و آب و باد و 📚«1». نهج البلاغه، نامه 31. 📚«2». تفسير نورالثقلين ج 3، ص 418. 📚جلد 10 - صفحه 639 🔹خاك و كوه و دشت و دريا با يكديگر و هماهنگى همه آنها با نياز انسان، نشانه يكپارچگى تدبير در نظام هستى است. انسان اكسيژن مى‌گيرد و كربن پس مى‌دهد ولى گياهان كربن مى‌گيرند و اكسيژن پس مى‌دهند. نيازهاى طفل با محبت والدين و خستگى روز با خواب شب تأمين مى‌شود. چشم كه از پى ساخته شده با آب شور حفظ مى‌شود و دهان كه راه ورودى غذا به معده است، با آب شيرين كه در هضم غذا مؤثر است، مرطوب مى‌شود. در جنگ جمل، يك عرب صحرانشين درباره معناى توحيد از حضرت على عليه السلام سؤال كرد. ديگر رزمندگان از او ناراحت شدند كه اين چه سؤال نابجايى است، امّا آن حضرت فرمود: جنگ ما براى توحيد است و آنگاه معناى صحيح توحيد را براى او بيان فرمود. «1» خداوند، نه فقط در ذات، بلكه در صفات نيز يكتاست. او مثل ما نيست كه صفاتش از ذاتش جدا باشد. ما علم و قدرت داريم ولى در كودكى نداشتيم و در پيرى نيز از دست مى‌دهيم. خداوند علم و قدرت دارد ولى اين صفات براى او پيدا نشده، بلكه همراه ذات او بوده است، چنانكه صفتِ مخلوق بودن، عاجز بودن و فقير بودن هيچ گاه از ما جدا نبوده و جدا نخواهد شد.

📝پیام ها🔰 🔸1- پيامبران امين وحى‌اند؛ خدا به پيامبر فرمود: قُلْ‌ ... او نيز مى‌گويد: قل ... 🔸2- خداوند، در عين حضور، از ديدگان غايب است و قابل مشاهده نيست. «هُوَ» (اهل توحيد عقيده دارند كه‌ «لا تُدْرِكُهُ الْأَبْصارُ وَ هُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصارَ» «2» چشم‌ها او را درك نمى‌كند ولى او چشم‌ها را درمى‌يابد.) 🔸3- به سؤالات اعتقادى بايد پاسخ داد. قُلْ هُوَ اللَّهُ‌ ... 🔸4- عقايد حق را بايد به ديگران اعلام كرد. قُلْ هُوَ اللَّهُ‌ ... 🔸5- خداوند در همه چيز يكتاست. در ذات و صفات، در علم و قدرت و حيات و حكمت، در آفرينش و هستى بخشى. «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» 📚«1». تفسير نورالثقلين. 📖«2». انعام، 103. 📚تفسير نور(10جلدى)، ج‌10، ص: 640

🕋اللَّهُ الصَّمَدُ «2» 🦋🦋خداوندى كه مقصود همگان است. 📝نکته ها👇 🔹«صمد» به معناى قصد كردن است. خداوند صمد است، يعنى همه موجودات در امورشان او را قصد مى‌كنند و او مقصود همگان است. چنانكه امام جواد عليه السلام در معناى «صمد» فرمود: «سيد مصمود اليه: او بزرگى است كه موجودات به او رجوع مى‌كنند و محتاج اويند.» نظير آيه‌ «أَنَّ إِلى‌ رَبِّكَ الْمُنْتَهى‌». «1» امام حسين عليه السلام در پاسخ اهل بصره كه از معناى صمد سؤال كرده بودند، فرمود: معناى صَمد همان جملات پس از آن يعنى‌ «لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ» است. «2» حضرت على عليه السلام در تفسير صَمد فرمود: «هو الله الصمد الذى لا من شى‌ء و لا فى شى‌ء و لا على شى‌ء، مبدع الأشياء و خالقها و منشئ الأشياء بقدرته، يتلاشى ما خلق للفناء بمشيته و يبقى ما خلق للبقاء بعلمه» «3» خداوند صمد است، يعنى از چيزى به وجود نيامده، در چيزى فرو نرفته، و بر چيزى قرار نگرفته است، آفريننده اشياء و خالق آنها است، همه چيز را به قدرتش پديد آورده، آنچه براى فنا آفريده به اراده‌اش از هم متلاشى مى‌شود و آنچه براى بقاء خلق كرده به علمش باقى مى‌ماند. امام صادق عليه السلام فرمود: اگر اهلش را پيدا مى‌كردم از همين كلمه «صمد» توحيد و اسلام و ايمان را استخراج مى‌كردم. «4» 📝پیام ها🔰 🔸1- توجّه تمام موجودات، خواسته يا ناخواسته به سوى اوست. «اللَّهُ الصَّمَدُ» 🔸2- تنها او غنى است و همه به او محتاجند. «اللَّهُ الصَّمَدُ» 🔸3- تنها خداوند است كه سزاوار قصد كردن است. «اللَّهُ الصَّمَدُ» (حرف الف و لام‌ 📖«1». نجم، 42. 📚«2». تفسير نورالثقلين. 📚«3». تفسير نورالثقلين. «4». تفسير نورالثقلين. 📚جلد 10 - صفحه 641 در الصمد براى حصر است.) 🔸4- موجودات، در همه امورشان محتاج اويند. «اللَّهُ الصَّمَدُ» (كلمه صمد مطلق است و شامل تمام احتياجات مادى و معنوى مخلوقات مى‌شود.)

🕋لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ «3» 🦋🦋فرزند نياورده و فرزند كسى نيست. 📝نکته ها👇 🔹رابطه خداوند با موجودات، رابطه آفرينش است نه زايش. او موجودات را مى‌آفريند، يعنى از نيستى به هستى مى‌آورد، نه آنكه خود بزايد. زيرا نوزاد از جنس والدين و در واقع جزئى از آنهاست، در حالى كه هيچ چيز از جنس خداوند و يا جزئى از او نيست. چون بيشتر مشركان و اهل كتاب براى خداوند فرزند قائل بودند، لذا «لَمْ يَلِدْ» كه به معناى نداشتن فرزند است، مقدّم بر «لَمْ يُولَدْ» آمده است. «1» ●موجودات، نه فقط از او زاده نشوند، بلكه حتى از او خارج نشوند، آن گونه كه ميوه از گل، درخت از هسته، آب از ابر و چشمه، آتش از چوب، كلام از دهان، نوشته از قلم، بو از گل، مزه از غذا، فكر از عقل، گرما از آتش، سرما از يخ، خواب و خيال از ذهن، اندوه و شادى و بيم و اميد از دل، صادر و خارج مى‌شوند. «2» اين آيه، هم عقيده مسيحيّت كه عيسى را فرزند خدا مى‌دانند و هم عقيده يهود كه عُزير را فرزند خدا مى‌دانستند و هم عقيده مشركان جاهلى كه فرشتگان را دختران خدا مى‌پنداشتند، رد مى‌كند. 📚«1». تفسير نوين. ●«2». بخشى از مطالب فوق برخاسته از سخن امام حسين عليه السلام در پاسخ مردم بصره است كه از آن حضرت معناى صمد را پرسيده بودند. (تفسير نورالثقلين) 📚جلد 10 - صفحه 642 📝پیام ها🔰 🔸1- صَمَديّت و بى‌نيازى خداوند از همه چيز، دليل آن است كه او نياز به فرزند و والدين ندارد. «اللَّهُ الصَّمَدُ. لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ» 🔸2- خداوند علّتى ندارد و از چيزى به وجود نيامده است. «وَ لَمْ يُولَدْ» 🔸3- مولود، معلول است و نمى‌تواند خدا باشد. «وَ لَمْ يُولَدْ» (چگونه مسيحيان عيسى را مولود مريم، ولى باز هم او را خدا مى‌دانند؟)

🕋وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ «4» 🦋🦋و هيچ همتايى براى او نباشد. 📝نکته ها👇 «كفو» به معناى شبيه و نظير و مانند است. «1» چنانكه در بحث ازدواج، توصيه شده همسرى انتخاب كنيد كه «كفو» شما باشد. يعنى در دين و اخلاق شبيه و مانند شما باشد. خدا صمد است، يعنى او از ديگران بى‌نياز و همه به او نيازمندند. بنابراين نمى‌تواند همتايى داشته باشد، زيرا همتاى او بايد بى‌نياز از او باشد كه اين با صمد بودن خدا سازگار نيست. آيه قبل، فرزند بودن و فرزند داشتن را از خدا نفى كرد، اين آيه وجود هرگونه همسر را از او نفى مى‌كند. چنانكه در آيه‌اى ديگر مى‌فرمايد: «مَا اتَّخَذَ صاحِبَةً وَ لا وَلَداً» «2» او نه همسرى انتخاب كرده و نه فرزندى دارد. 📝پیام ها🔰 🔸1- نه در ذات، نه در صفات و نه در افعال، هيچ كس و هيچ چيز شبيه و مانند خداوند نيست. «وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ» 🔸2- خداوند شبيه ندارد تا بتواند شريك او در امور هستى گردد. «وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ» «والحمد للّه ربّ العالمين» «1». نهاية ابن اثير. 📖«2». جنّ، 3. 📚جلد 10 - صفحه 

محتوا وفضیلت سوره اخلاص

برگزیده تفسیر نمونه آیه ۱ سوره اخلاص

برگزیده تفسیر نمونه ادامه آیه ۱ وآیه ۲ سوره اخلاص

برگزیده تفسیر نمونه آیه ۳و۴ سوره اخلاص