سال‌روز شهادت امام هادی علیه السلام تسلیت باد. السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ الصَّالِحِينَ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا عَلَمَ الْهُدَى السَّلامُ عَلَيْكَ يَا حَلِيفَ التُّقَى السَّلامُ عَلَيْكَ يَا عَمُودَ الدِّينِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ خَاتَمِ النَّبِيِّينَ (گزیده‌ای از زیارت‌نامه امام هادی علیه السلام) ◾️ انتشار کتابی در باره بازتاب تاریخ اهل بیت علیهم در وصیتنامه شهدا کتاب "جلوه‌های تاریخ اهل بیت علیهم السلام در اندیشه شهدا؛ مطالعه موردی وصیت‌نامه‌های شهیدان دفاع مقدس استان قم" به قلم سرکار خانم خدیجه قاضی‌خانی و آقای دکتر حسین قاضی‌خانی اخیرا (هر چند در شناسنامه کتاب سال ۱۴۰۰ درج شده است) از سوی انتشارات وثوق و به سفارش بنیاد حفظ و آثار و ارزش‌های دفاع مقدس استان قم منتشر شده است. این کتاب نسخه کامل شده پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد خانم خدیجه قاضی‌خانی با عنوان "بازنمایی تاریخ صدر اسلام در وصیتنامه‌های شهدای دفاع مقدس استان قم" است که ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۶ در دانشگاه باقر العلوم علیه السلام دفاع و گزارشی از آن هم در همین کانال منتشر شد. کتاب بر پایه تحلیل محتوای ۱۶۵۸ وصیت‌نامه شهیدان استان قم در پیوند با مطالب مرتبط با چهارده معصوم علیهم السلام در شش فصل سامان یافته است. فصل اول کتاب با عنوان "ادبیات تحقیق" در کمتر از هشت صفحه در بردارنده ملاحظات مهمی است که برای الگو گرفتن پژوهشگران برای پژوهش‌های مشابه بسیار سودمند است. فصل‌های دوم تا ششم کتاب به ترتیب به جلوه‌هایی از تاریخ رسول خدا صلی الله علیه و آله، تاریخ امیرالمؤمنین علیه السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها و امام حسن علیه السلام، تاریخ امام حسین علیه السلام، تاریخ امام سجاد علیه السلام تا امام عسکری علیه السلام و سرانجام تاریخ امام مهدی عجل الله تعالی فرجه اختصاص یافته است. نمودارهای مربوط به فراوانی مضامین شناسایی‌شده که در پایان هر فصل آمده، بر ارزش کتاب افزوده است. سرکار خانم خدیجه قاضی‌خانی که دانشجویی سخت‌کوش و سخت دل‌بسته فرهنگ ایثار و شهادت بودند به همراه برادر پژوهشگر و پرکار و اخلاق‌مدار خود که اینک در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی مشغول خدمت هستند، نمونه‌ای ارزشمند از فعالیت‌هایی را عرضه کرده‌اند که تاریخ‌پژوهان کشورمان می‌توانند برای پاس‌داشت روحیه شهادت و زنده نگاه داشتن یاد شهیدان ایام دفاع مقدس انجام دهند. خداوند توفیقاتشان را افزون کناد. امید می‌رود پژوهش‌هایی همانند این اثر، برای شهدای دیگر استان‌های کشور هم چهره بندد. ۲۴ دی ۱۴۰۲ @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا تصویر روی جلد کتاب "جلوه‌های تاریخ اهل بیت علیهم السلام در اندیشه شهدا " @MohsenAlviri

🔸 بازدید از بنیاد دائره المعارف اسلامی (دانشنامه جهان اسلام) روز چهارشبنه ۲۷ دی ۱۴۰۲ همراه با اعضای محترم گروه تاریخ و نیز رئیس محترم پژوهشکده تاریخ و سیره و به دعوت دانشنامه جهان اسلام بازدیدی سودمند و به یادماندنی از ساختمان جدید رو به اتمام بنیاد دائره المعارف اسلامی مقابل در شرقی مرکز اسناد و کتابخانه ملی داشتیم. در این برنامه که با استقبال گرم و صمیمیت و محبت میزبانان محترم در فضایی علمی و معنوی همراه بود، پس از بازید از سه تالار کتابخانه ابن‌سینا (ویژه کتاب‌های ردیف BP)، شیخ طوسی (ویژه کتاب‌های دیگر ردیف‌ها) و شیخ آقابزرگ تهرانی (ویژه مجموعه‌های اهدایی و آرشیو مجلات و روزنامه‌ها) و جلسه‌ای کوتاه با مدیران "گروه تاریخ اسلام و ایران" (سرکار خانم دکتر سیده رقیه میرابوالقاسمی) و "گروه مطالعات غرب جهان اسلام" (سرکار خانم دکتر لیلا خان‌احمدی) و اقامه نماز و پذیرایی ناهار، جلسه‌ای تقریبا طولانی با حضور مدیران و اعضای محترم دو گروه مذکور و نیز حضرت حجت الاسلام و المسلمین آقای حسن طارمی معاون علمی بنیاد، آقای دکتر محمدرضا ناجی از پژوهشگران نام‌آشنا و نویسندگان پرکار مقالات بخش تاریخ و آقای پرویز سلمانی مدیر ارتباطات علمی این مؤسسه پژوهشی تشکیل شد. در این جلسه پس از ارائه گزارشی از روند فعالیت‌های دانشنامه، هر یک از مدعوان (سرکار خانم دکتر زهرا روح‌الهی امیری، آقای دکتر حسین ایزدی، آقای دکتر حامد قرائتی، آقای دکتر حمیدرضا مطهری، آقای دکتر سیدحسین فلاح‌زاده و بنده) نیز دیدگاه‌ها و پیشنهادهایی برای ارتقای هر چه بیشتر سطح فعالیت‌های دانشنامه بیان داشتند. سه نکته‌ای که حقیر به آن اشاره کردم عبارت بود از: ایجاد بخش مقالات آماده چاپ در مجلدات آینده که به هر دلیل زودتر از موعد نگاشته می‌شود و اختصاص کد DOI به آن‌ها، برگزاری سلسله نشست‌ها و گفت‌وگوها و نقد و بررسی‌ها برای هر یک از مجلدات دانشنامه بلافاصله پس از انتشار آن، و ارائه گزارشی از روند فعالیت‌های دانشنامه و زمینه‌های همکاری با آن برای مدیران انجمن‌های علمی حوزه علمیه قم. دیدار با استاد پیشکسوت آقای دکتر رضا رضازاده لنگرودی، یکی دیگر از برکات این سفر بود. خداوند توفیقات یکایک همکاران دانشمند و فروتن بنیاد دائره المعارف اسلامی که آرام و بی‌ادعا چراغ یک فعالیت علمی شایسته و ماندگار را روشن نگاه داشته‌اند افزون کناد. ۲۸ دی ۱۴۰۲ @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا تصویر شماره یک ـ عکس یادگاری ـ از چپ: خانم دکتر روح‌الهی امیری، حجت الاسلام و المسلمین آقای طارمی، آقای دکتر ناجی، بنده، آقای دکتر مطهری، آقای دکتر قرائتی، آقای دکتر سلمانی، آقای دکتر ایزدی. @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا تصویر شماره دو ـ عکس یادگاری با مسؤولان و کارکنان کتابخانه دانشنامه جهان اسلام. @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا تصویر شماره سه ـ عکس یادگاری دیگری با مسؤولان و کارکنان کتابخانه دانشنامه جهان اسلام. @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا تصویر شماره چهار ـ جلسه بررسی دانشنامه و ارائه دیدگاه و پیشنهاد برای ارتقای سطح فعالیت‌ها. @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا تصویر شماره پنج ـ در کنار دوست گرامی و هم‌کلاسی کلیه مقاطع تحصیلی دانشگاهی، تاریخ‌پژوه گران‌مایه آقای دکتر ناجی (سمت راست تصویر) و دوست عزیز ورودی سال ۱۳۶۳ دانشگاه امام صادق علیه السلام آقای پرویز سلمانی (سمت چپ تصویر) @MohsenAlviri

مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام برگزار می‌کند: «سلسله نشست‌های علمی تاریخ و روایت» نشست اول: ظرفیت‌های احادیث شیعی برای پژوهش‌های تاریخی 🎙ارائه‌دهنده: آیت الله محمدهادی یوسفی غروی 🔹 دبیر علمی: حجت الاسلام والمسلمین دکتر محسن الویری برخی محورهای مهم نشست: 🔹 آیا دسته بندی روایات (صحیح، حسن، ضعیف و ...) در پژوهش‌های تاریخی کاربرد دارد؟ 🔸 روایات در کدام عرصه‌های تاریخ‌پژوهی و چگونه قابل استفاده است؟ تاریخ سیاسی، تاریخ اجتماعی ...؛ 🔹 آیا روایات فقط برای زیست اهل بیت علیهم السلام قابل استناد است یا برای پژوهش‌های تاریخی درباره شیعیان نیز می‌توان از آن‌ها استفاده کرد؟ 🔸 آیا شیوه استفاده از متون روایی تک‌نگاشت و جوامع روایی یکسان است؟ 🔹 آیا محدث سیره نگار داشته ایم؟ در صورت وجود اهمیت کار این محدثان چیست؟ 🔸 نسبت روایات صرف تاریخی در متون روایی مانند آنچه به میلاد معصومان پرداخته، با متون روایی غیر تاریخی مانند کتاب التوحید چگونه است؟ 🏢خیابان شهید فاطمی (دورشهر)، کوچه ۱۵, پلاک۴ ⏰ دوشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۲ ساعت ۱۸:۳۰ _ ۲۰ 🌐 لینک شرکت مجازی: https://www.aparat.com/CHSIQS/live @MohsenAlviri

🔹 انتشار مقاله «خط زمان در قرآن؛ بررسی موردی "إذ" و "و إذ"» در شماره ۵۵ دوفصلنامه تاریخ در آینه پژوهش (سال بیستم، شماره دوم، پاییز و زمستان ۱۴۰۲) مقاله «خط زمان در قرآن؛ بررسی موردی "إذ" و "و إذ"» به چاپ رسیده است. چکیده این مقاله که صفحات ۴۷ تا ۶۶ این شماره از دو فصلنامه را به خود اختصاص داده، چنین است: مقوله "زمان" یکی از اصلی‌ترین مقومات تاریخ ـ با هر تعریفی از آن ـ است. مفهوم زمان در دانش تاریخ و به عبارتی دقیق‌تر زمان تاریخی تفاوتی جوهری با مفهوم رایج از زمان در فلسفه و فیزیک دارد. یکی از ویژگی‌های زمان تاریخی پیوند آن با مقوله‌ای به نام خط زمان است و این مفهوم هم به نوبه خود در پیوند با مفهومی دیگر به نام "رویدادهای مهم" قرار دارد. "خط زمان" Timeline که اکنون جایگاهی مهم در اطلاع‌رسانی یافته است حکایت‌گر یک بازه زمانی برای بازنمایی و یا ارائه منظم گرافیکی یا غیرگرافیکی مهمترین رویدادهای آن بازه است. قرآن به دلیل پیوند تاریخ با هدایت انسان، اهتمامی در خور توجه و البته با شیوه بیانی ویژه خود به تاریخ دارد و به نظر میرسد برجسته ساختن توالی زمانی رویدادها و ارائه الگوهای مختلفی برای خط زمان یکی از مصداق‌های این اهتمام باشد. نوشتار پیش رو، پس از مروری بر تعابیر مختلف قرآنی در این زمینه، با بررسی موارد کاربرد "اذ" و "و إذ" در قرآن، کوشیده است یکی از خط زمان‌های مورد نظر قرآن را باز بنمایاند. این بررسی نشان می‌دهد که "اذ" و "و إذ" به معنای ظرف زمان و متعلق به فعل محذوف "اذکر" یا "اذکروا" یک خط زمان با تکیه بر پاره‌ای رویدادهای مهم زندگی نُه تن از پیامبران (ابراهیم، لوط، موسی، سلیمان، الیاس، یونس، یوسف، عیسی، محمد علیهم السلام)، دو تن از شخصیت‌های الهی (لقمان و مریم) و یک گروه (اصحاب کهف) تشکیل‌ می‌دهند. متن کامل مقاله در نسخه پی‌دی‌اف به پیوست در دسترس است. ۷ بهمن ۱۴۰۲ @MohsenAlviri