❣حدیث روز 💠قالَ أميرُالْمُؤمِنينَ الإمامُ عَليٍّ «عليه السلام»: 🔹حاسِبْ نَفْسَكَ لنَفْسِكَ ؛ فإنَّ غَيرَها مِن الأنْفُسِ لَها حَسيبٌ غَيرُكَ 🔸تو به حساب نفْس خودت رسيدگى كن؛ زيرا ديگران را حسابرسى جز تون هست. 📗نهج البلاغة ،#خطبه_222 🔶 @Nahj_Et

💢عالم و جاهلِ شما، هر دو خطاكارند #نهج‌_البلاغه ◽️جَاهِلُكُمْ مُزْدَادٌ، وَعَالِمُكُمْ مُسَوِّفٌ 🌗جاهلان شما پر تلاش، و آگاهان شما تن پرور و كوتاهى ورزند. 🖊آنها كه نادانند براثر نداشتن بصيرت به راه خلاف افتاده اند و آنهايى كه عالم هستند گرفتار ترديد و ضعف تصميم گيرى و اراده هستند و به همين دليل جامعه شما از درون تهى شده است. #حکمت_283 🔶 @Nahj_Et

💠🔹امام عليه السلام در اين كلام حكيمانه به برترين اعمال اشاره كرده مى‌فرمايد: «برترين اعمال آن است كه خود را (به زحمت) بر آن وادار كنى»؛ (أَفْضَلُ‌ الْأَعْمَالِ‌ مَا أَكْرَهْتَ‌ نَفْسَكَ‌ عَلَيْهِ‌) . اشاره به اين‌كه، كارى است برخلاف خواستۀ نفس؛ مثل اين‌كه مى‌خواهد مالى ببخشد و نفس او به سبب علاقۀ به مال با آن موافق نيست، يا از ارتباط نامشروعى بپرهيزد كه نفس تمايل به آن دارد و يا قدرت بر انتقام پيدا كرده و نفس تمايل به آن دارد و او از انتقام‌جويى بپرهيزد. در تمام اين موارد كه نفس انسان تمايل به فعل معروف يا ترك منكر ندارد هنگامى كه افراد با ايمان در برابر خواستۀ نفس مقاومت كنند و آن معروف را به جا آورند و آن منكر را ترك كنند، عملى بسيار پرفضيلت انجام داده‌اند، چراكه هم كار خير انجام شده و هم نفس سركش تحت رياضت قرار گرفته و از طغيان آن پيشگيرى شده است #حکمت_249 🔶 @Nahj_Et

💠🔹اكثر شارحان نهج البلاغه در اين‌جا تصريح كرده‌اند كه اين گفتار حكيمانه شبيه حديث معروف پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله است كه در بسيارى از منابع آمده است؛ آن حضرت صلى الله عليه و آله فرمود: «أفْضَلُ‌ الْأَعْمالُ‌ أحْمَزُها ؛ بهترين اعمال عملى است كه سخت‌تر و قوى‌تر و پرمشقت‌تر باشد». منتها امام عليه السلام شاخۀ خاصى از آن حديث نبوى را بيان كرده، زيرا مشقت‌بار بودن يك عمل گاه به واسطۀ انجام دادن كارهاى بدنى سنگين است و گاه به سبب طول مدت و گاه به علّت فراهم نبودن مقدمات و نيز گاهى به‌واسطۀ مخالفت نفس با آن است كه امام عليه السلام روى همين نكته تكيه فرموده است. دليل آن هم روشن است؛ پاداش‌هاى مادى در عرفِ‌ عقلا همواره متناسب با مقدار زحمتى است كه براى كارى كشيده مى‌شود و به همين دليل كار پرزحمت‌تر پاداش و مزد و اجرت بيشترى دارد. پاداش‌هاى الهى نيز همين‌گونه است؛ هرقدر عمل سخت‌تر و پرمشقت‌تر باشد، پاداشش نزد خداوند بيشتر است و اين‌گونه احاديث به هنگامى كه انسان در انجام وظايف خود يا ترك گناه گرفتار زحمت و مشقت شديدى مى‌شود اسباب آرامش روح است، زيرا مى‌داند هرچه زحمتش بيشتر باشد لطف و كرامت و عنايت حق به او بيشتر است #حکمت_249 🔶 @Nahj_Et

#نهج‌_البلاغه ◽️وَ تَفْجَعُ الْمُتْرَفَ الآمِنَ 🔴«دنيا، هوسبازانِ غرق نعمت را که بر آن تکيه کرده اند، ناگهان به مصيبت مى کشاند. ✍آرى! در آن هنگام که سفره عيش و نوش را گسترده اند و فرياد شادى آنها گوش فلک را کر کرده، ناگهان «بانگى بر مى آيد که خواجه مرد» و چه عبرت انگيز است اين مرگ و ميرهاى ناگهانى، که درهر عصر و زمان بوده و در اين زمان فزونى يافته است! و چه عبرت انگيز است حال کسانى که شب، در ناز و نعمت مى خوابند و صبحگاهان در حالى بيدار مى شوند که همه امکانات خود را از دست داده اند!! 📘 #خطبه_103 🔶 @Nahj_Et

#نهج_البلاغه ◽️مَا أَقْبَحَ الْخُضُوعَ عِنْدَ الْحَاجَةِ، وَالْجَفَاءَ عِنْدَ الْغِنَى 🔴چه زشت است خضوع به هنگام نياز و جفا و خشونت به هنگام بى نيازى و توانگرى» 📘#نامه_31 🔶 @Nahj_Et

💠🔹امام عليه السلام در اين كلام نورانى‌اش به يكى از دلايل توحيد اشاره كرده مى‌فرمايد: «خداوند را به‌وسيلۀ بَر هم خوردن تصميم‌ها، فسخ پيمان‌ها و نقض اراده‌ها شناختم»؛ (عَرَفْتُ‌ اللّٰهَ‌ سُبْحَانَهُ‌ بِفَسْخِ‌ العَزَائِمِ‌، وَ حَلِّ‌ الْعُقُودِ، وَ نَقْضِ‌ الْهِمَمِ‌) . اشاره به اين‌كه، بسيار مى‌شود انسان تصميم محكمى به انجام كارى مى‌گيرد، اما ناگهان ارادۀ او تغيير پيدا مى‌كند بى‌آن‌كه عاملى براى آن تغيير بشناسد! اين نشان مى‌دهد كه اراده‌اى از بيرون به آن تعلّق گرفته بود كه ارادۀ اين شخص فسخ شود وگرنه دليلى ندارد كه انسان با داشتن تصميم قوى بر كارى ناگهان منصرف شود. اين تفسير مطابق همان روايت صدوق است كه در شرح سند اين حكمت آمده است #حکمت_250 🔶 @Nahj_Et

#نهج‌_البلاغه ◽️وَ تَفْجَعُ الْمُتْرَفَ الآمِنَ 🔴«دنيا، هوسبازانِ غرق نعمت را که بر آن تکيه کرده اند، ناگهان به مصيبت مى کشاند. ✍آرى! در آن هنگام که سفره عيش و نوش را گسترده اند و فرياد شادى آنها گوش فلک را کر کرده، ناگهان «بانگى بر مى آيد که خواجه مرد» و چه عبرت انگيز است اين مرگ و ميرهاى ناگهانى، که درهر عصر و زمان بوده و در اين زمان فزونى يافته است! و چه عبرت انگيز است حال کسانى که شب، در ناز و نعمت مى خوابند و صبحگاهان در حالى بيدار مى شوند که همه امکانات خود را از دست داده اند!! 📘#خطبه_103 🔶 @Nahj_Et

💠🔹تفسير ديگرى نيز براى اين كلام نورانى شده است كه بسيار مى‌شود انسان تصميم محكمى بر كارى مى‌گيرد؛ ولى تقديرات الهى مانع از آن مى‌گردد و انسان ناچار عقب‌نشينى مى‌كند و از آن چنين مى‌فهمد كه مافوق ارادۀ او ارادۀ ديگرى است كه اگر تعلق به چيزى گيرد هرچه برخلاف آن است دَرهم مى‌ريزد و از بين مى‌رود. كوتاه سخن اين‌كه اگر انسان، فعّالٌ‌ ما يَشاء بود و هرچه مى‌خواست مى‌توانست انجام دهد ممكن بود در وجود خدا شك كنيم؛ اما اين‌كه مى‌بيند مافوق ارادۀ او، اراده‌اى است كه در بسيارى از مواقع ارادۀ او را بَر هم مى‌زند يا مانع تحقق مراد او مى‌شود مى‌فهمد عالَم، مدبّر قادر و توانايى دارد كه آن را بر طبق ارادۀ حكيمانه‌اش تدبير و اداره مى‌كند. در اين‌كه آيا واژه‌هاى «عزائم» و «عقود» و «همم» مترادف است و همه به معناى ارادۀ انسان است يا با هم تفاوت دارد، در ميان شارحان نهج‌البلاغه اختلاف نظر است؛ بعضى هر سه را به يك معنا مى‌دانند و بعضى معتقدند «عزائم» اراده‌هاى بسيار قوى است و «عقود» مرحله‌اى پايين‌تر و «همم» مرتبۀ نازله است #حکمت_250 🔶 @Nahj_Et

#نهج‌_البلاغه ◽️اسْتَدِلَّ عَلَى مَا لَمْ يَکُنْ بِمَا قَدْ کَانَ، فَإِنَّ الاُْمُورَ أَشْبَاهٌ 🔴با آنچه در گذشته واقع شده است نسبت به آنچه واقع نشده استدلال کن، زيرا امور جهان شبيه به يکديگرند» 🖊اشاره به اينکه يک سلسله قوانين کلى بر جهان هستى و بر جوامع انسانى حکومت مى کند که هر زمان مصاديقى از آن روى مى دهد ، ولى همه مشمول آن قوانين  کلى هستند، بنابراين انسان مى تواند با مطالعه در حالات پيشينيان و جوامع گذشته و يا حتى با مطالعه در سنين پيشين عمر خود مسائل مربوط به امروز و فردا را از طريق مقايسه درک کند تا گرفتار خطا و اشتباه و زيان و خسران نشود. #نامه_31 🔶 @Nahj_Et