نصاب الصبیان جلسه ۶۷ ابتدای قطعه سابعه ابیات ۱۱۷ تا ۱۲۱

کتابی که خواندنش را برای هر طلبه ای لازم می دانیم. مرحوم استاد سیدجواد طالقانی به ما توصیه کردند ،ما هم به عزیزان توصیه می کنیم

ایوب العلماء ،مرحوم آیة الله سید عباس کاشانی رحمة الله علیه

۱۲۲-قَتیل کُشته و عَظْم استخوان،ضَبُع کَفتار چو فَهْد و دُبّ و نَمِر یُوز دان و خرس و پلنگ ۱۲۳-غُراب زاغ و هَزار است عَنْدَلیب و کُعَیْت ولی حَمامة و کُرْکِيّ کبوتر است و کُلَنْگ ۱۲۴-قَفار نان تَُِهی،فَوْج و حِزْب و ثَُلّة گروه سُبات خواب و شَقِر فُوَّة لاله و رُویَنْگ ۱۲۵-فَقاهة دانش و کافي بَسَند و طَبْع مَنِش ذَلیل خوار و عَزیز اَرجْمند و قَصْد آهنگ¹ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ¹-ابیات درس ۶۸ 🌿🌿🌿🌿🌿🌿

نصاب الصبیان جلسه ۶۸ ابیات ۱۲۲ تا ۱۲۵ 🍀🍀🍀🍀

کتابی که در درس معرفی شد.توصیه میکنم عزیزان علاقه مند به بحثهای ادبی،حتما مطالعه کنند.

ترجمه هم شده است👇

۱۲۶- ذَکي است زیرک و نِحْریر و حِبْر دانشمند أدیب را ادب آموز دان،أدَب فرهنگ ۱۲۷- قَصَب نَی آمد و طَرْفا گَز و یَراعَة غَرَو چنان که ثُعْبان و تِمْساح اَژْدَها و نَهَنگ ۱۲۸- حِمَیٰ قُرُق،تُرَع و رَوْضَه مَرْغْزار شناس وَطَر چه؟حاجت و صُلْح آشتی،خُصُومت جنگ ۱۲۹- سَوِیق پِسْت و جَشِیش و جَرِیش بَُلغورش جَشِب طعام درشت است و حَوْک چه بُورَنگ¹ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ¹-ابیات جلسه ۶۹

نصاب الصبیان جلسه ۶۹ ابیات۱۲۶ تا۱۲۹ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🍀🍀🍀

۱۳۰- چو ابنِ آوي و ثَعلَب شَغال و روبَه دان سَمَک دگر سَرَطان است ماهی و خرچنگ ۱۳۱- جَدید و غَضّ و قَشِیب و بَدِیع تازه و نو شَرِیجَة همچو حَنِیّة کمان،مُقاتَله جنگ ۱۳۲- چو طابة طَیّْبه یَثرِب مدینه،أمّ قُرَیٰ چو بَکّة مَکّة شناس و صَفا و مَروَة دوسنگ ۱۳۳- فِراش دان تو بِساط و فَراش پروانه إبِل شتر،مَغناطِیس هست نوعی سنگ پایان قطعه سابعه ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ القطعةُ الثامنةُ في بحرِ المتقارِبِ المُثَمَّنِ السالمِ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ۱۳۴- ز شرم رُخَت لاله را داغ بر دل ز رَشْک قدت سرو را پای در گِل ۱۳۵- فَعُولُن فَعُولُن فَعُولُن فَعُولُن تقارب از این بحر گردید حاصل¹ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ¹-ابیات درس ۷۰

نصاب الصبیان جلسه ۷۰ اتمام قطعه سابعه ورود به قطعه ثامنه ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🌸🌸🌸

✅ نکته مرحوم علامه حسن زاده آملی در کلمه ۴۶۵ هزار و یک کلمه(ج۵،ص۱۴۱) چنین می نگارد: در قطعه هشتم کتاب نصاب الصبیان گوید: ده اسب اند در تاختن هر یکی را به ترتیب نامی است روشن نه مشکل مُجلّي مُصلّي مُسلّي و تالي چو مُرتاح و عاطِف حَظِيّ و مُؤَمِّل لَطِیم و سُکَیْت... و بعد از آن گوید: بدین دو دوی دیگر الحاق میکن یکی هست قاشور و دیگر چه فِسکِل یعنی اسب دهمین را دو اسم دیگر است ،یکی قاشور و دیگر فسکل که اسب دهمین را سه اسم بود،نه این که بر ده اسب دو اسب دیگر اضافه کنی که دوازده اسب شود. و در قصیده شقشقیه دیوان نگارنده آمده است: مُجلّی و مُصلّی گر نباشم بحمدالله نِیَم قاشور و فِسکِل ابونصر بدرالدین محمود بن ابی بکر بن جعفر فراهی صاحب کتاب نصاب الصبیان در سال ۶۱۷ این کتاب را نظم کرده است.گویند او کوری مادر زاد بوده است و در لغت عرب و حدیث مهارت تمام داشته است. و فَرَه شهری است میان هرات و سیستان و الف فراهی زاید است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ @NesabAlsebyan

قصیده شقشقیه قصیده ای است زیبا و خواندنی در ۱۱۵ بیت . دیوان علامه،صفحه ۹۰ تا ۱۰۰

۱۳۶- تُراب و رَغام و ثَریٰ خاک و طِین گِل وَطَن جایگه،کَرْم رَز، رَبْع منزل ۱۳۷- دَه اسب اند در تاختن هر یکی را به ترتیب نامی است روشن نه مشکل ۱۳۸- مُجَلّي مُصَلّي مُسَلّي و تالي چو مُرتاح و عاطِف،حَظِيّ و مُؤَمَِّل ۱۳۹- لَطِیم و سُکَیْت،إرْب حاجت،عَرَق خُوی فُؤاد است و قلب و جَنان و حَشا دل ۱۴۰- بدین دَه دُویِ دیگر الحاق میکن یکی هست قاشور و دیگر چه فِسْکِل¹ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ¹-ابیات درس ۷۱

نصاب الصبیان جلسه ۷۱ ابیات۱۳۶ تا ۱۴۰ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾

✅ نکته صرف و نحو مانند کالبد بی جانی است که اگر روح بلاغت در آن دمیده نشود ارزش چندانی ندارد. اهتمام بی تناسب(کاریکاتوری) جمع کثیری از حوزویان به مسائل فرودستی از قبیل متن خوانی و تجزیه و ترکیب و وانهادن بررسی های بلاغی روشمند، نشان از عدم بلوغ فکر ادبی نزد آنها دارد. اشتباه نشود.مقصود فروکاستن ارزشمندی صرف و نحو نیست،بلکه باید در نهایت اتقان تحصیل شوند. سخن در تناسب در تحصیل است. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ @NesabAlsebyan

✅ تبصره مرحوم آیة الله بروجردی روی دو کتاب در امتحان طلاب تکیه داشتند : مطول و قوانین . و می فرمودند : این دو کتاب میزان علمیت طلاب را مشخص می کند. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ @NesabAlsebyan

#پرسش برای مطول از چه شروحی بهره ببریم؟ ✍پاسخ: شرح جناب استاد حجت هاشمی(به نام مفصل) را پیش مطالعه کند. بعد از درس شرح مرحوم مدرس(به نام المدرّس الأفضل في ما یرمز و یشار إلیه في المطول) را ببیند و حاشیه چلبی و شریف جرجانی را نگاهی بیندازد. دیدن شرح بامیانی(به نام المفصّل) و حواشی دیگر وظیفه استاد است. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ @NesabAlsebyan

🍀 در حوزه درس ادیب ثانی(مرحوم محمدتقی نیشابوری)،اینگونه بود که استاد به تلامیذ امر می کرد که بعض اشعار را حفظ کنند . اساسا حوزه ادبی خراسان وجه تمایز بارز آن از حوزه ادبی قم و نجف ،همین عنایت بیشتر به شعر بود. دو تن از اساتید ما شاگردان مرحوم ادیب ثانی بودند. یکی از این بزرگواران می فرمود: «درس مطول مرحوم ادیب دو ساعت طول می کشید و در ضمن درس ،دست کم ۱۵ بیت شعر خارج از درس می خواند». اشعار بزرگان ما،نوعی بیان هنری آیات و روایات است. گاهی خواندن یک بیت شعر ،کار یک منبر یک ساعته را انجام می دهد. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ @NesabAlsebyan

#پرسش جامی را با چه شروحی بخوانیم؟ ✍پاسخ: جامی کتابی است وزین و متین. برای محصل، شرح محرّم و حواشی چاپ سنگی کفایت می کند. حواشی چاپ سنگی غالبا از سید نعمة الله جزائری است که جزء بهترین حواشی است. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ @NesabAlsebyan