📌در جلسه یازدهم از محفل علوم انسانی المرسلات که در سال 97 برگزار می شد به تفصیل به این روش ارزشمند و مغفول مرحوم شهید مطهری در برخورد با اندیشه های مدرن پرداختیم.
💠💠💠💠💠
موضوع : بررسی ظرفیت نوآوری های شهید مطهری در تولید علوم انسانی اسلامی
💢سرفصل مطالب مطرح شده در این جلسه:
👇👇👇
1. سیر سه مرحله ای تولید علم در آثار شهید مطهری
2.شناخت دقیق و اجتهادی تراث اسلامی، نقد گسترده مبانی مدرن بر اساس این شناخت، تولید علم بر اساس آن شناخت و نقد
3. تقریر صورت دقیق مساله در مباحث اسلامی و غربی از جانب شهید
4. بررسی چند مورد از مواجهه های استاد شهید بر اساس سیر سه گانه فوق
5. بررسی برخورد شهید با سوالات هگل، راسل و کنت در موضوع علت نخستین و استفاده از مبحث «مناط احتیاج ممکن به علت» در فلسفه اسلامی برای حل مشکل فلسفه مدرن
6. بررسی جامع مواجهه شهید مطهری با فلسفه مارکسیسم در حوزه های جامعه شناختی، روان شناختی، اقتصادی، دین شناختی و کمال شناختی
7. تاسیس نظریه اصالت جامعه و اصالت فرد در تقابل با فلسفه مارکسیسم
8. تاسیس و تبیین نظریه فطرت در برابر نظریه انسان میان تهی مارکسیستی توسط شهید مطهری
9. استفاده از حرکت جوهری ملاصدرا در نقد نگاه دورکیم به جامعه شناسی توسط شهید مطهری
10. تبیین نظریه مهدویت و سرنوشت توحیدی عالم در برابر جبر ماتریالیستی مارکسیسم توسط شهید مطهری
#شهید_مطهری
#علوم_انسانی_اسلامی
📌 صوت جلسه 👇👇
@ofoqemobin
بررسی ظرفیت نوآوری های شهید مطهری در تولید علوم انسانی اسلامی.mp3
22.89M
💠 بررسی ظرفیت نوآوری های شهید مطهری در تولید علوم انسانی اسلامی
📌 یازدهمین محفل گروه علوم انسانی المرسلات
👈 تاریخ: 97.10.26
#اندیشه_مطهر
#علوم_انسانی_اسلامی
@ofoqemobin
✅ جلسه ای پیرامون مبانی فقه حکومتی امام (ره) توسط استاد فرحانی برگزار خواهد شد
⭕️ این جلسه در بین طلاب مجاهد و انقلابی بحرینی و به زبان عربی در «منتدی السیده المعصومه الثقافیه» قم برگزار میشود.
مجموعه ای از جوانان انقلابی و مخلص بحرینی که تشنه معارف انقلاب اسلامی هستند.
🕌 استاد پیش از این در سفر به عتبات جلسه ای به زبان عربی برای جمعی از نخبگان مجاهد عراقی با موضوع فقه الجهاد از منظر امام خمینی (ره) داشتند.
حضور در این جلسه برای برادران و خواهران آزاد است.
@ofoqemobin
👇👇👇
هدایت شده از المرسلات
#اطلاعیه
💢 مبانی فقهی امام خمینی (ره) در انقلاب اسلامی
🔰سخنران: استاد علی فرحانی
📆 چهارشنبه ۹۸/۱۱/۳۰، ساعت ۱۹:۴۵
🏢 خیابان سمیه، خیابان شهیدین، کوچه۶، پلاک ۵۰، موسسه فرهنگی حضرت معصومه (س)
#پای_درس_استاد
#در_مدرسه_امام_خمینی
➖➖➖➖➖➖➖➖
🌐فاطر، حوزه علمیه عصر انقلاب
https://eitaa.com/joinchat/912326691Cd7b7696c9b
افق مبین||سید محمد هاشمی
☀️حکمتِ طباطبایی 💥حکمت متعالیه محلِ تلاقیِ مسیرِ بسیاری از نحله های قدرتمند فکری و معنوی در تاریخ اس
☀️حکمتِ طباطبایی (شماره دوم)
💥 در این شماره به مسأله ماهیت در فلسفه علامه طباطبایی و اعتباریت محض آن در فلسفه ایشان در عین توجه به ارزشمندی آن اشاراتی میشود. توجه به عنصر علم حصولی از عناصر اصلی تفسیری است که #استاد_فرحانی از اندیشه علامه طباطبایی ارائه میکند. در مباحث فلسفی ایشان توجه به اصالت وجود محض در کنار ارزشمندی علم حصولی نقش اساسی دارد:
#حکمت_طباطبایی
#استاد_فرحانی
#حکمت_متعالیه
@Ofoqemobin
👇👇👇
🔶 معمای ماهیت
✏️ سید محمد هاشمی
🔹🔹🔹🔹🔹
🔴افسانه ی حقیقت
انسان از ابتدا در پی یافتن واقعیت هستی بوده است این جستجو از خردترین و بی ارزش ترین مسائل روزمره ی زندگی تا اساسی ترین و شریف ترین مسائل عالم امتداد داشته و گاهی خود «انسان» موضوع این کند و کاو قرار گرفته است. داستان این جستجو پر از کامیابی ها و ناکامی هاست. برخی وهمیات خود را تا پایان عمر حقیقت پنداشتند و بنای زندگی و دوستی و دشمنی خود را بر آن نهادند، برخی دست ها را بالا برده و حقیقت یابی را سفری بی مقصد و تلاشی بی نتیجه خواندند و رهروان این مسیر را از پرتگاهی که در انتهای آن قرار گرفته بیم دادند، برخی نیز حقیقت را اساسا از پرده ی پندار فراتر ندیدند و تلاش برای کشف آن را آب در هاون کوبیدن دانستند. در این میان کسانی نیز بودند که به حقیقت رسیدند و با آن یگانه شدند.
تفاوت مشارب و مقاصد خود نشان می دهد که یافتن طرحی کامل از هستی که مطابق با واقع باشد کاری دشوار است. انسان مدرن از این جهت سیه روز تر است زیرا امواج تفکرات مختلف و ارتباطات گسترده در زمانه ی او تنها بر حیرت و سرگشتگی اش افزوده است. و رسیدن به حقیقت را برای او به افسانه ای اساطیری بدل کرده است.
علامه ی طباطبایی با پشتوانه میراث فلسفه اسلامی صورت بندی برهانی و کاملی از هستی ارائه می کند. به نظر می رسد اگر اندیشمندی قدم به قدم با فلسفه ی ایشان حرکت کند می تواند تصویر جامعی از عالم به دست آورد و به فراز و فرود گروه هایی که در گِل این مسیر ماندند دچار نشود.
🔴حقیقت فلسفه نزد علامه
علامه ی طباطبایی فلسفه را علمی برهانی می داند که گزاره های آن به اصطلاح منطقی یقینی بالمعنی الاخص اند. یعنی تنها حالتی روانی و شخصی برای انسان نیستند بلکه منطبق بر واقعند. بر همین اساس ایشان در روش نیز به صورت کاملا منطقی و بدون برخی حواشی مرسوم به حل مسائل فلسفی و گشودن پنجره هایی جدید در فلسفه می پردازد. او با اینکه فیلسوفی اصالت وجودی است اما در روش و نوع حرکت برای رسیدن به نتیجه بیشتر به ابن سینا شبیه است. یعنی او محتوایی صدرایی با روشی سینوی ارائه می کند. همین حرکت کاملا برهانی است که خصایص فلسفی علامه طباطبایی را نمایان می کند. در این سلسله مقالات به قدر وسع به برخی از ویژگی های فلسفه ایشان خواهیم پرداخت.
🔴حضور ماهیت در فلسفه ی اصالت وجودی علامه
علامه ی طباطبایی نظام اصالت وجودی صدرا را پذیرفته است و در این مسیر از او نیز ثابت قدم تر است. ایشان عدمی بودن محض ماهیات و انحصار واقعیت در وجود را در خود مباحث وجود نتیجه می گیرد و در بحث از تشکیکِ وجود، راه را بر استقلال هر موجودی جز واجب الوجود می بندد. این قله ایست که ملاصدرا نه با برهان اصالت وجود بلکه با طی فصول متعددی، در مباحث علیت به آن نائل می شود. اما نکته ی جالب این است که در فلسفه ی علامه طباطبایی حتی پس از اصالت وجود بحث از ماهیت و ابعاد آن نقش بسیار پر رنگی دارد. همین نکته برخی را به این نتیجه رسانده که فلسفه ی علامه دچار تهافتهایی درونی است و نتوانسته به کلی ماهیت را از فلسفه بزداید. اوج این اختلاف نظرها و اشکالات در فروع اول و دوم اصالت وجود در نهایه، بحث تخصص در مرحله اول و در مباحث وجود ذهنی متبلور است. حال چگونه می توان میان اصرار علامه بر اصالت وجود و سخن گفتن از ماهیات جمع کرد؟
🔴جایگاه علم حصولی پس از اصالت وجود
با دقت در عبارات مختلف علامه ی طباطبایی به نظر می رسد ایشان گرچه عینیتی برای ماهیت قائل نیست اما به دلیل بطلان سفسطه و پوچ نبودن علم حصولی از ماهیت و ابعاد آن سخن می گوید. زیرا علم حصولی بر مفاهیم ماهوی استوار است. و بدون شناخت این مفاهیم و رابطه ی هر دسته از آن ها با واقعیت وجودی خارجی، نمی توان توضیح دقیقی از عدم سفسطه پس از اصالت وجود ارائه کرد. همچنین انسان به علت انس ذهنی با ماهیات و همراهی همیشگی اش با آن از بدو تولد به راحتی احکام وجود را به ماهیت نسبت می دهد. جلوگیری از چنین خطایی علاوه بر اثبات اصالت وجود نیازمند شناخت ماهیت و حد و مرز آن است. به همین دلیل باید از ماهیت سخن گفت اما این به معنای واقعیت بخشی عینی به ماهیت نیست. بر اساس فلسفه ی علامه طباطبایی فلسفه اصالت وجود بدون بحث دقیق از ماهیت به مقصد نمی رسد.
📌ادامه👇👇
@ofoqemobin
📌ادامه از 👆👆
🔴ماهیت در تخصص وجود
علامه طباطبایی بر همین اساس در بحث تخصص، دسته ی سومی از تخصص را معرفی می کند که در آن، وجود به واسطه ی ماهیات متخصص شده است. یعنی وجودِ شجر از وجودِ انسان متفاوت است و علت این تفاوت شجریت و انسانیت انسان است. اما در همین نقطه ایشان بلافاصله تذکر می دهد که این قسم از تخصص «بالعرض» است زیرا ماهیت حقیقت و اثری ندارد تا بر اساس آن بتواند تخصصی در وجود حاصل کند. اما در فضای ذهن و علم حصولی تکثر خارجی وجود - که طبق تشکیک به خود وجود باز می گردد- به واسطه ی اختلاف ماهیات برای انسان آشکار می گردد. و همان تکثر خارجیِ حقیقی است که در هنگام مواجهه ی ذهن انسان با خارج ماهیات متکثر را نتیجه می دهد. بر این اساس عدم شناخت ماهیت به معنای عدم شناخت تکثر خارجی وجود و در حقیقت عدم شناخت وجود است و این عدم شناخت معنایی جز امتناع فلسفه و بازگشت به سفسطه ندارد.
🔴ماهیت در وجود ذهنی
وجود ذهنی از مباحث دیگری است که در فلسفه ی علامه طباطبایی، حضور ماهیت در آن بسیار روشن است. ایشان با پذیرش تعریف حکما از وجود ذهنی و دفاع از علم حصولی در مقام پاسخ به اشکالات به وجود ذهنی (استحاله اجتماع مقولتین) به مقوله ای به نام وجود ذهنی می رسد که گرچه حد وجود خارجی را دارد ولی تحت مقوله ای از مقولات مندرج نمی شود و اثرات جوهری و عرضی ندارد. این همان معنای ماهیت است که از ابتدا در فلسفه ی ایشان محفوظ مانده است. عنصری که ساخته ی ذهن است و عینیتی ندارد ولی انطباق ادراکات انسانی با خارج در گرو آن است. در این نقطه نیز علامه از چیزی نام می برد که عینیت خارجی ندارد ولی سرنوشت فلسفه را رقم میزند. به همین دلیل ایشان با این سیر فلسفی همواره ماهیت را حفظ می کنند.
🔴شروع ماهوی مراحل فلسفه
در فلسفه ی علامه طباطبایی اگر گزاره ای حق باشد تمامی لوازم آن نیز حقند بر این اساس این فیلسوف علاوه بر اثبات مستقیم اصالت وجود در اولین مرحله از کتاب نهایه الحکمه، با نمایش ناکارآمدی ماهیت در توضیحِ عالم، لوازم اصالت ماهیت را مورد خدشه قرار می دهد و از اینجا نیز اصالت وجود را نتیجه می گیرد. بر این اساس اکثر مراحل بعدی فلسفه در بدایه و نهایه الحکمه با فهم پیشا اصالت وجودی و ادبیاتی ماهوی آغاز می شود. ایشان با استفاده از این مقدمه و بهره گیری از سیر برهانی، در مراحل مختلفی با مقدمات ماهوی به نتایجی می رسد که هرگز نمی توان آن را بر اساس فلسفه ی اصالت ماهیت قابل توجیه دانست. برای مثال، ایشان در بحث از وجود رابط و مستقل، اثبات می کند که اتحاد خارجی دو ماهیت تنها با وجود حقیقتی غیر مستقل (وجود ربطی) محقق می شود. اما این وجودِ ربطی، ذات ندارد و حقیقتش تعلق و اندکاک در طرفین است پس نمی تواند ماهیتی داشته باشد. یعنی حتی با نظام اصالت ماهیتی (یا غفلت از اصالت وجود) به حقیقتی می رسیم که ماهوی نیست، پس وجود اصیل است.
علامه طباطبایی در اثبات حرکت جوهری نیز همین مسیر متین را می پیماید و با نشان دادن گریزناپذیری حرکت جواهر و واقعیت داشتن آن، نشان می دهد که این واقعیتِ خارجی، هم وجود دارد و هم نمی تواند از جنس ماهیت باشد چون حرکت و تبدل در ذات با حفظ ذات در تناقض است. در اینجا نیز اصالت ماهیت توان توضیح هستی را ندارد و اصالت وجود است که می تواند راهگشا باشد. از این رو علامه طباطبایی در این بخش نیز از ماهیت استفاده می کند و به غنای برهانی فلسفه کمک می کند. در نوشته های آتی به ویژگی های دیگری از فلسفه ی علامه طباطبایی خواهیم پرداخت.
🔰سید محمد هاشمی
#حکمت_طباطبایی
#فلسفه
#ماهیت
@ofoqemobin
⭕️ارائه شده در جلسه اول تدریس اصول فقه مرحوم مظفر
🔰چرا اصول فقه بخوانیم؟ چرا اصول فقه مظفر؟
✅چرا برای فهم دین نیاز به علم اصول داریم؟
🔰نقش مکتب نجف در اصول فقه چیست؟
✅کتاب اصول فقه مرحوم مظفر چه ابعادی از اصول را به دست ما می دهد؟
⭕️در این جلسه از فلسفه دین و نسبت اصول فقه با یافتن راه کمال بحث شده است.
@ofoqemobin
👇👇👇
هدایت شده از فقه الخمینی
entekhabate-majles-98.11.30.mp3
3.07M
🔊🔊 #بشنوید
💢علما و طلاب وظیفه دارند که در این انتخابات در راستای تداوم هنجارهای انقلابی تلاش کننذ.
💢حتی اگر رئیس یک قوه هم انقلابی باشد، مثل آیت الله رئیسی، آثار خوبی ایجاد خواهد کرد. اما گاهی هم سه قوه در کنار هم جمع می شوند و برجام را تصویب میکنند.
💢مجلس انقلابی در تثبیت و تداوم هنجارهای انقلابی موثر است.
💢حضور برخی از بزرگان در مجلس خبرگان سبب نور و عزت و شرف این انقلاب است.
💢برکناری بنی صدر در موقعی اتفاق افتاد که نمایندگان مجلس توانستند، حساب بنی صدر را از مردم جدا کنند.
🔰استاد آیت الله فرحانی
#پای_درس_استاد
#انتخابات #کلام_ولی #حوزه_انقلابی
@fegh_alkhomeini
⭕️ افق مبین
✅ بررسی اندیشه های امام خمینی (ره) و علامه طباطبایی
📚 چیستی فلسفه اجتماعی رهبر انقلاب
✅ تبیین نظام اندیشه شهید مطهری
⭕️ فهم نظام مند فقه و اصول و فلسفه
✅ بررسی نسبت فلسفه اسلامی و فلسفه غرب
⭕️ نگاهی به رهیافت های تحقق علوم انسانی اسلامی
https://eitaa.com/joinchat/264306724Cb12f03d82d
افق مبین||سید محمد هاشمی
⭕️ افق مبین ✅ بررسی اندیشه های امام خمینی (ره) و علامه طباطبایی 📚 چیستی فلسفه اجتماعی رهبر انقلاب
✅ به دوستان خود (طلاب و دانشجویان و اساتید بزرگوار) معرفی بفرمایید.
✅ درآمدی بر "سیره شناسی" از دیدگاه شهید مطهری (افتتاحیه دوره دوم طرح بینش مطهری استان قم)
🔅🔅🔅🔅
💢 عناوین مطالب مطرح شده در جلسه👇👇
👈نقش سیره معصومین در جهان بینی اسلامی
👈جایگاه کتب سیره شناسی شهید در مجموعه آثار ایشان
👈تفاوت تاریخ نگاری و سیره شناسی
👈پیش فرضهای فلسفی و کلامی در تحلیل سیره
👈رابطه فلسفه اخلاق و سیره شناسی
👈ناتوانی تاریخ نگاری بدون اجتهاد در تحلیل سیره اهل بیت علیهم السلام
👈بررسی نمونه هایی از عدم کفایت بررسی صرف تاریخی در تحلیل سیره معصومین علیهم السلام
👈تشابه نظر رهبر انقلاب و شهید مطهری در تئوری انسان 250 ساله
🔅🔅🔅🔅🔅
🔰سید محمد هاشمی
#شهید_مطهری
@ofoqemobin
📌 دانلود صوت 👇👇👇👇
Sire Shenasi.mp3
9.22M
✅ درآمدی بر "سیره شناسی" از دیدگاه شهید مطهری
#شهید_مطهری
@ofoqemobin
🔥🔥🔥 فهرست مطالب کانال افق مبین
👇👇👇
معرفی کتاب کشف المحجه سید بن طاووس
https://eitaa.com/Ofoqemobin/14
یادداشت «چگونه تقریر بنویسیم؟»
https://eitaa.com/Ofoqemobin/18
معرفی کتاب کمال الدین شیخ صدوق
https://eitaa.com/Ofoqemobin/19
مجموعه جلسات سیری در حکمت متعالیه
https://eitaa.com/Ofoqemobin/21
سخنرانی با موضوع چالش های بسط بین المللی گفتمان انقلاب اسلامی
https://eitaa.com/Ofoqemobin/31
مجموعه جلسات درسی اصول فقه مرحوم مظفر
https://eitaa.com/Ofoqemobin/33
پرونده فلسفه اجتماعی اسلام (استاد سید علی خامنه ای)
https://eitaa.com/Ofoqemobin/34
پرونده فلسفه اجتماعی اسلام (علامه طباطبایی)
https://eitaa.com/Ofoqemobin/56
پرونده فلسفه اجتماعی اسلام (شهید مطهری)
https://eitaa.com/Ofoqemobin/81
یادداشت تخصص گرایی در حوزه های علمیه
https://eitaa.com/Ofoqemobin/61
معرفی کتاب قرآن در اسلام
https://eitaa.com/Ofoqemobin/46
مجموعه جلسات شناخت علوم انسانی مدرن
https://eitaa.com/Ofoqemobin/68
پرونده حکمت طباطبایی (شماره اول)
https://eitaa.com/Ofoqemobin/74
پرونده حکمت طباطبایی (شماره دوم)
https://eitaa.com/Ofoqemobin/98
یادداشت اصالت وجود یا اگزیستانسیالیسم
https://eitaa.com/Ofoqemobin/87
مجموعه جلسات تطور فقه و اصول در تاریخ شیعه
https://eitaa.com/Ofoqemobin/88
جلسه پیرامون نوآوری های شهید مطهری در تولید علوم انسانی اسلامی
https://eitaa.com/Ofoqemobin/91
جلسه بررسی چیستی اصول فقه
https://eitaa.com/Ofoqemobin/103
جلسه بررسی سیره شناسی از منظر شهید مطهری
https://eitaa.com/Ofoqemobin/109
@ofoqemobin
🕌 حسرت کرب و بلایت میکشد آخر مرا
حسرت شش گوشه و صحن و سرایت بیشتر
کاش باشی وقت جان دادن تو بر بالین من
میشوم آن روز محتاج دعایت بیشتر
صلی الله علیک یا قتیل العبرات ...
#شب_جمعه
#کربلا
@ofoqemobin
افق مبین||سید محمد هاشمی
☀️حکمتِ طباطبایی 💥حکمت متعالیه محلِ تلاقیِ مسیرِ بسیاری از نحله های قدرتمند فکری و معنوی در تاریخ اس
☀️حکمتِ طباطبایی (شماره سوم)
💥 در این شماره به مسأله #وجود_ذهنی در فلسفه علامه طباطبایی می پردازیم. وجود ذهنی فصلی تعیین کننده در فلسفه اصالت وجودی است زیرا یکی از پیچیده ترین مسایل پس از اثبات اعتباریت محض ماهیت روشن شدن وضعیت علم حصولیست. این یادداشت تحت عنوان «در زندان وجود ذهنی» نوشته شده است که وجه تسمیه آن در نوشته خواهد آمد. این بحث مقدمه برخی مباحث #علامه_طباطبایی در رساله #الولایه نیز هست:
#حکمت_طباطبایی
#استاد_فرحانی
#حکمت_متعالیه
@Ofoqemobin
👇👇👇
💢در زندان وجودِ ذهنی (1)
🔰 سید محمد هاشمی
✅یکی از مسائل اساسی در فلسفه مساله ی وجود ذهنی است. این مرحله از فلسفه در دوره ی درس بدایه ی استاد شیخ علی فرحانی نیز جایگاهی خاص داشت و چالش های علمی سودمند و نافعی برانگیخت. در این نوشته به صورت گذرا به چند نکته ی اساسی این بحث مهم خواهیم پرداخت. برخی از این نکات نگاه اختصاصی استاد بزرگوار به تفکر علامه ی طباطبایی است و با نگاه برخی شاگردان علامه به کلی متفاوت است. برخی نیز برداشت های شخصی حقیر از متن کلام علامه و حضور در تدریس های استاد است:
⭕️1. مساله ی وجود ذهنی اساسا ادامه ی منطقی مقدمه ی فلسفه است. در مقدمه ی فلسفه علاوه بر نفی سفسطه ی مطلق (انکار هر نوع واقعیت) به این نتیجه رسیدیم که علم حصولی نیز تا مراتبی هرگز شانیتی برای خطا به وجود نمی آورد و کاملا مطابق با واقع است، یعنی در مرحله ی علم حسی و خیالی و گرفتن معقول اول در مرحله ی علم عقلی، ذهن تصرفی در ورودی های خود نمی کند و این مفاهیم را از آن چه هستند نمی تواند تغییر دهد. لذا ماهیات تامه ی اشیاء نیز در ذهن (انواع) مطابق با حقیقت خارجی هستند.
⭕️2. با توجه به بحث اول، در وجود ذهنی در پی دفع سفسطه و یا اثبات واقعیت خارجی نیستیم و اگر به دنبال آن هم می بودیم قطعا به نتیجه نمی رسیدیم زیرا رسالت این بخش از فلسفه توضیح برهانی و منطقی (نه اثبات) تطابق ذهن و عین است. از همین رو علامه ی طباطبایی مجموعه ای از نظریات انتقادی به وجود ذهنی را با استفاده از این برهان مردود می شمارد که منجر به سفسطه می شوند؛ مانند پاسخی که ایشان به قائلین به "شبح" و یا نظریات مشابه آن، در توضیح نسبت تصویر ذهنی و خارج می دهد:
"و ثانيا أنه في معنى القول بالشبح- بناء على ما التزم به من المغايرة الذاتية بين الصورة الذهنية و المعلوم الخارجي فيلحقه ما لحقه من محذور السفسطة"
⭕️3. به نظر می رسد، بحث از وجود ذهنی در فلسفه را می توان بحثی در اثبات اصلِ ذهن نیز قلمداد کرد زیرا یکی از اقوال مقابلِ وجود ذهنی، قول فخر رازی است. فخر رازی اساسا منکر وجود ذهن است و به دلیل اشکالات وارده بر آن، مذهب دیگری اختیار نموده است. او برای توضیح علم، قائلِ به نسبت و ربطی میان نفس و خارج، بدون وساطت ذهن می شود. در اینجا فیلسوفِ قائل به وجود ذهنی در پاسخ به او در واقع ذهن را اثبات می کند. پس ذهن که یکی از ساحات اساسی بحث های فلسفه ی اسلامی و فلسفه ی غرب است در صورتی که مساله ی وجود ذهنی خصوصا در پاسخ به قائلینی مانند فخر رازی و ملاهادی سبزواری به درستی منقح نشود، اثبات نخواهد شد. البته می توان سوالی پرسید که آیا ذهن همان وجودات ذهنیه است؟
⭕️4. اساسی ترین مساله در باب وجود ذهنی، تفکیک میان صدق و اندراج در ماهیات است. تمام استدلال صدرالمتالهین در پایان دادن به مناقشات این باب نیز بر همین تفکیکِ بسیار دقیق استوار است. طبق نظر صدرالمتالهین تمام مشکل کسانی که نتوانسته اند وجود ذهنی را فهم کنند خلط بین این دوست. در حالی که صدق اعم از اندراج است یعنی ممکن است مفهومِ جسم، یا جوهر یا کیف بر چیزی صدق کند ولی آن چیز خارجا تحت مقوله ی جسمیت یا کیف، یا جوهر قرار نگیرد. یعنی صدق گاهی با اندارج همراه است و گاهی نیست. اگر یک شیء علاوه بر پذیرش صدقِ یکی از مقولات، آثار آن مقوله را نیز بروز داد آن شیء تحت این مقوله مندرج است و الا فلا. به همین علت مثال آتش در این باب مشهور شده است، برای مثال، علیرغم «صدقِ» بدیهی آتش بر مفهوم آتش، ولی هرگز آثار آتش مانند حرارت و سوزانندگی از این مفهوم ظاهر نمی شود. پس این صرفا مفهوم آتش است (صدق) نه مصداق عینی آتش (اندراج). اندارج زمانی است که مصداق عینی آن ماهیت در دست باشد از همین رو وجود ذهنی این گونه تعریف شده است:
"أن للماهيات وراء الوجود الخارجي و هو الوجود الذي يترتب عليها فيه الآثار المطلوبة منها وجودا آخر لا يترتب عليها فيه الآثار و يسمى وجودا ذهنيا"
⭕️5. با توجه به همین تفکیکِ دقیق صدرالمتالهین، اشکال اجتماع مقولتین در شیء واحد رخ نمی دهد. زیرا آنچه نزد نفس ما حاضر است از حیث خارجیت و عینیت فقط ذیل مقوله ی کیف نفسانی (علم) مندرج است و لا غیر، و از این حیث وجود ذهنی نیست. ولی از جهت مقایسه با خارج و انسانِ خارجی، کاملا پذیرای مفهوم انسان (حیوان ناطق) است. پس مفهوم انسان بر او صدق می کند (اگر صدق نمی کرد سفسطه پیش می آمد) ولی خارجا انسان نیست (مندرج ذیل انسان نیست). این صدقِ مفهوم انسان نیز به قول علامه ی طباطبایی یک توانایی و قیاس ذهنی است، که خاصیت ممتاز ذهن در تمام عالم است. این توانایی، توانایی ساختنِ علم حصولی و ارتباط با اشیاء از طریق مفاهیم است.
🔅ادامه دارد....
#حکمت_طباطبایی
@ofoqemobin
💢 در زندان وجود ذهنی (2)
🔰حجت الاسلام سید محمد هاشمی
⭕️6. در مسیر استدلال بر وجود ذهنی سه برهان اقامه شده است (عدم خارجیت کلیات، عدمیات، صرف الشیء ها و لزوم موطنی برای آنها).
🔹گاهی برخی طلاب در این مسیر سوالی را در مقابل می بینند و آن اینکه تمامی این براهین تنها وجود ذهنی را در باب معقولات اولی ثابت می کند، و علم حسی و خیالی را نمی تواند ثابت نماید. 🔹پاسخی که به ذهن نگارنده می رسد این است که سه برهان مرقوم در کتاب شریف بدایه بخشی از استدلال علامه است، استدلال ایشان را باید به طور کامل دید به نظر می رسد استدلال علامه این گونه است:
🔹در ابتدای فلسفه معلوم شد که علم حصولی ما تا مرحله ی معقول اول با خارج منطبق است، پس اساسا اگر پای ذهن در میان باشد مدرکات ذهنی ما مطابق خارج هستند (کما فی الذهن کذلک فی الخارج) در اینجا اگر بتوانیم ذهن را ثابت کنیم این مطلب برای تمام مراتب سه گانه ی ادراک تمام است. برای اثبات ذهن از سه برهان استفاده می کنیم و نشان می دهیم باید موطنی غیر از موطن وجود عینی وجود داشته باشد.
🔹پس علامه ی طباطبایی از این سه برهان برای اثبات اصل ذهن استفاده کرده است و تطابق سایر ادراکات (حسی و خیالی) بعد از اثبات اصل ذهن به واسطه ی دفع سفسطه اثبات می شوند لذا به نظر می رسد استدلال بدایه بر مطلب نسبت به سه مرحله ی ادراک تمام است و اشکالی بر آن وارد نیست. البته با تقریری وجود ذهنی را می توان بدیهی و غیر محتاج به این ادله دانست.
⭕️7. مساله ی اساسی دیگر در این باب، نسبت باب وجود ذهنی و تخصص نوع ثالث است، به نظر نگارنده، علت اشکال ملاهادی به صدرا و عدم پذیرش نظر او در اسفار، عدم توجه و التفات کامل ایشان به بحث بسیار دقیق تخصص نوع ثالث است. در نوشته ی مجزایی بیشتر پیرامون تخصص نوع ثالث سخن خواهیم گفت.
⭕️8. تفکیکی دقیق در بحث وجود ذهنی در مطاوی عبارات مرحوم علامه وجود دارد که در جلسات درس استاد فرحانی به تفصیل به آن پرداخته شد، این تفکیکِ دقیق، جدا کردن وجود ذهنی از وجود فی الذهن (در واقع وجود فی النفس) است وجود فی الذهن یا همان حقیقتی که برای نفس حاصل می شود به حمل شایع کیف نفسانی و علم است و یک حقیقت عینی خارج است و تفاوت آن با وجودات فی الخارج این است که این وجود از عوارض و حقایق حاصله برای نفسِ انسانی است، اما وجود ذهنی همان وجودی است که تنها به حمل اولی "حیوان ناطق" است و هیچ عینیت و خارجیتی ندارد و همان وجود مقیس الی الخارج است که پیش از این توضیح داده شد.
🔹در باب تقسیم وجود به ذهنی و خارجی منظور از وجود ذهنی همین مفهوم ذهنی انسان است نه وجود عینیِ حاصل برای نفس، زیرا این وجود عینی خود به نوعی وجود خارجی است از این رو کار بر کسانی که می خواهند در این باب، وجود ذهنیِ قسیمِ وجود خارجی را به نوعی به وجود خارجی برگردانند مشکل خواهد بود.
⭕️9. تفکیک فوق سوالی اساسی پدیدار می کند. آن سوال این است که مقسم تقسیم به وجود ذهنی و خارجی چیست؟ زیرا دو قسم در این تقسیم یکی عینیت دارد و دیگری ندارد و عنصری بی اثر است. اگر قائل شویم که مقسم چیزی فراتر از وجود اصیل است باید عینیتی برای عنصری غیر از وجود قائل شویم حال آنکه طبق اصالت وجود تنها وجود است که عینیت دارد لذا یکی از مسائل اساسی که باید مورد تامل قرار گیرد روشن ساختن موضوع این مرحله از بدایه است.
⭕️10. بحث وجود ذهنی موضوعا متفاوت از بحث های پیرامون علم و عالم و معلوم و بحث های نفس شناسی است، لذا ورود به چنین مباحثی در میان تقریر بحث وجود ذهنی هم رهزن است و هم به تقریر آن مباحث لطمه می زند. باید توجه داشت که وجود ذهنی پیرامون عنصر تطابق ساز سخن می گوید نه اتساع نفس و یا اتصال با عقل فعال.
⭕️11. از مجموعه ی مطالب این باب به دست می آید که در مرحله ی علم حصولی و وجود ذهنی، انسان به هیچ وجه و تا پایان زندگی به طور مستقیم نمی تواند به خارج دسترسی داشته باشد، بلکه همیشه باید از محیط وجود ذهنی به خارج بنگرد، اساسا او در این مرحله از خارج بما هو خارج محروم است و سهمی جز ماهیتی بی اثر نصیبش نیست. به عبارت دیگر او در این مرحله #در_زندان_وجود ذهنی گرفتار است. پس باید به دنبال نجات باشد...
#حکمت_طباطبایی
#فلسفه
@ofoqemobin
📚 ان شاء الله این انتخابات موجب عزت #انقلاب_اسلامی در دوران امتحانات بزرگ شود. با توجه به مسائلی که بین برادران انقلابی در مورد نحوه ورود به انتخابات مطرح شده، نکاتی در مورد #تاملی_دوباره در #فقه_سیاسی به ذهن آمده که در یادداشتی بعد از انتخابات در این کانال منتشر خواهد شد. ان شاء الله
@ofoqemobin
افق مبین||سید محمد هاشمی
📌📌📌 به تدریج در کانال، برخی نکات کلیدی که در دوران تحصیل می تواند قطب نمای خوبی باشد را منتشر می کنی
🖌 طبق آنچه پیش از این گفتیم نوشته هایی پیرامون مدل سریعتر و بهتر تحصیل حوزوی منتشر خواهد شد. اولین نوشته راه حلی برای فراگیری و عبور صحیح و سریع از #ادبیات در ابتدای تحصیل حوزوی است، اگر نقد و نظر و تجربه ای داشتید استفاده میکنیم:
@ofoqemobin
👇👇👇
🔰سه سال فرسایشی ابتدای تحصیل حوزه و راه حلی برای آن
⭕️ سید محمد هاشمی
✅ عموم جوانانی که به حوزه می آیند امید و آرزوهای بلندی دارند، به دنبال شکوه اسلامند، دنبال تحول در علوم انسانی، تحقق تمدن اسلامی، متخلق شدن و شبیه به آقای بهجت شدن و ...
اما نظام آموزشی فعلی طلاب را در ابتدای ورود به حوزه و در زمانی که پر از شور و انرژی هستند به مدت سه سال با مجموعه ای از گزاره ها و کتب ادبی مواجه می کند؛ صرف، نحو مقدماتی، هدایه، صمدیه، سیوطی و مغنی (در برخی مدارس کتب دیگر) کتاب هایی هستند که آن جوان پرشورِ با انگیزه باید در طول سه سال با آن ها مواجه شود. به این تعداد اضافه کنید: شرح ابن عقیل و دسوقی، شافیه و ... را که برخی اساتید حکم وجوب بر مطالعه آن می کنند.
✅ استدلال محوری برای چنین برنامه آموزشی با این طول زمان، مقدمه بودن ادبیات در فهم دین و اجتهاد و توانایی ارتباط با متون عربی است. مقدمه ای که کاملا درست و منطقی به نظر می رسد. هیچ کس بدون فهم عمیق از ادبیات عرب نمی تواند دین شناس شود. اکتفا به ترجمه ها هم هر چند دقیق باشند در این مسیر ارزشی نخواهد داشت.
✅ اما این استدلال هرگز این روشِ خاص آموزشی با این طول زمان را ثابت نمی کند، عموم طلاب در این مسیر فرسایش شدیدی را تجربه می کنند، دستشان تا مدتها از معارف کوتاه می ماند، و حتی پس از چند سال تحصیل به هیچ وجه آمادگی هیچ گونه تبلیغ موثری که به درد وضع فعلی جامعه بخورد را پیدا نمی کنند. این اتفاق کم کم باعث ایجاد حسی بسیار خطرناک و بنیان بر افکن می شود و آن «حس ناکارآمدی» است.
به نظر می رسد با فرضِ عدم امکان تغییر وضع فعلی آموزشی و با التزام به حفظِ کیفیت یادگیری ادبیات بتوان طراحی دیگری حداقل برای بخشی از طلاب توانمندتر ارائه کرد تا بر اساس آن کار ادبیات (با همین محتوای فعلی) به طور کامل طی #یک_سال به پایان برسد.
بر این اساس یک طلبه می تواند با استفاده از تعطیلات پیش از ورود به حوزه و تعطیلات تابستانی سال اول کل این دوره رسمی را طی کند.
⭕️ مرحله اول: بر این اساس داوطلب ورود به حوزه می تواند در تابستانِ پیش از ورود به حوزه به فراگیری توامان صمدیه و هدایه بپردازد، این کار به راحتی با استاد یا با استفاده از جلسات صوتی برخی اساتید مانند مرحوم #مدرس_افغانی ممکن است.
⭕️مرحله دوم: در این مرحله، باید به سیوطی که محوری ترین و از جهاتی مشکل ترین کتاب در این سیر است پرداخت. به نظر می رسد کار سیوطی از مهرماه تا پایان اسفند می تواند به پایان برسد. (عرض کردم این برنامه برای کسانی است که بالاتر از حد متوسط هستند)
⭕️مرحله سوم: در بهار و تابستان نیز، دو بخش مغنی (مفردات و باب رابع) که به صورت رسمی تدریس می شود را می توان فراگرفت. دوره ۶ ماهه برای اینکار زمانی بسیار مناسب است.
در این صورت می توان طی یک سال کار ادبیات را به پایان رساند.
✅اما مهمتر از آن مرحله تثبیت ادبیات است؛ یعنی به کار گرفتن ادبیات در تمامی متون عربی موجود و توانایی تجزیه و ترکیب کامل تمام متون ادبی مرسوم و تا حدود زیادی متن قرآن کریم.
⭕️ برای این مرحله به نظر می رسد هر فرد می تواند در کنار مباحثه دروسِ بعد از ادبیات تمام متن آن دروس را تجزیه و ترکیب کند، این اتفاق می تواند در المنطق مظفر، الموجز و اصول فقه و متن لمعه بیفتد. در کنار این کار لازم است یک طلبه به هیچ وجه با ترجمه کتابی که متن عربی آن موجود است کار نکند و فقط بر متون عربی متمرکز باشد. و برای مثال اگر در برنامه خود مطالعه المیزان را گنجانده است بخشی از متن این کتاب را نیز تجزیه و ترکیب کند. و به طور کلی تا پایان دوران تحصیل از هیچ کلمه ای که ترکیب نحوی ان مشخص نیست عبور نکند و همواره به کتب اصلی ادبیات مراجعه داشته باشد.
✏️ اما این نباید تنها برنامه یک طلبه در طول یک سال اول باشد به نظر می رسد، طلبه در سال اول باید کاملا بر کتاب «آشنایی با منطق» شهید مطهری تسلط پیدا کند و دوره اولیه آثار شهید مطهری را نیز کار کرده باشد و اجمالا با برخی متون روایی آشنایی ابتدایی حاصل کند و برخی نقاط از تفسیر المیزان را نیز خوانده باشد. برای این برنامه نیز یادداشت هایی خواهیم نوشت ان شاء الله
💥 مرحله بعد طراحی سال دوم، سوم و چهارم و پنجم تحصیل است که به نظر می رسد در طی آن کل 10 پایه را می توان به اتمام رساند، که پیرامون آن خواهیم نوشت. (البته به شرط داشتن حدود ۳۰۰ روز درسی در سال)
پ.ن 1 : این برنامه پیش از این تجربه شده است و کاملا عملیاتی است گرچه ظاهر دشواری داشته باشد.
پ.ن 2 : می دانم که برخی سرعت در سیر تحصیلی را مضر می دانند و حتی در صورت امکان به آن توصیه نمی کنند ان شاء الله در باب سرعت تحصیل هم خواهیم نوشت.
پ.ن 3: در این نوشته درگیر مسائل مربوط به تحولِ حوزه و منازعات حول آن نمی شویم گرچه نکاتی هم در آن جا وجود دارد.
#نقشه_راه_تحصیل
#طلبه_تراز_انقلاب_اسلامی
@ofoqemobin
💠 نگاهی به روش تفسیری علامه طباطبایی در المیزان
🔹 مخاطب: اساتید دانشگاه شهید رجایی تهران
👈 تیرماه 95
⭕️ در این جلسه اجمالی از روش تفسیری علامه در المیزان (قرآن به قرآن) بیان و سپس بر برخی آیات تطبیق شده است
📚 این جلسه برای طلاب و دانشجویانی که میخواهند خواندن المیزان را آغاز کنند یا در حال خواندن هستند مناسب است.
🔰 سید محمد هاشمی
#علامه_طباطبایی
@ofoqemobin
📌 #بشنوید 👇👇👇 https://eitaa.com/ofoqemobinsupport/717