عفاف و حجاب .. چادر زهرا ... بسم الله الرحمن الرحیم

. کارکرد چادر برای تشخیص بهتر کارکرد این پوشش، رجوع به شأنِ نزول این آیه مبارک و تفسیرهای عبارت «یعرفن فلا یُؤذین» می‌تواند مؤثّر باشد. مفسّران، شأن نزول آیه را با اندکی تفاوت نقل کرده و در تفسیر عبارت مذکور، به دو دسته تقسیم می‌گردند. مرحوم طبرسی [۲] و زمخشری، [۳] شأن نزول آیه را تعرّض بیمار دلان و مردان فاسد به زنان آزاد، به عذر اشتباه گرفتن آنها با کنیزان دانسته اند. زمخشری می‌نویسد: «زنان در اول اسلام بر اساس آداب و رسوم جاهلی شان، پوشش کاملی نداشتند و با پیراهن و روسری در میان مردان، ظاهر می‌شدند و هنگامی که شب از خانه خارج می‌گردیدند، جوانان فاسد و هرزه به زنان آزاد تعرّض ---------- [۲]: ۲. ابوالفضل بن الحسن طبرسی، ترجمه تفسیر مجمع البیان، مترجم: حاج شیخ محمّد رازی، مؤسّسه انتشارات فراهانی، ۱۳۶۰، چ ۱، ج ۲۰، ص ۱۷۶. [۳]: ۳. کشّاف، ج ۳، ص ۵۵۹.

کرده، مزاحمت ایجاد می‌کردند، آن گاه برای کار خود دلیل می‌آوردند که گمان کردیم او کنیزک است. بنابراین، زنان آزاد به پوشیدن روپوش‌های گسترده و پوشانیدن سر و صورت امر شدند تا بدین شیوه، از کنیزان تمییز داده شوند و حشمت و وقار آنها، مانع طمع اهل شهوت بدیشان گردد». [۱] مرحوم طبرسی نیز عبارت «ذلک ادنی ان یعرفن فلایؤذین» را چنین تفسیر کرده است: «یعنی این نزدیک تر است به اینکه شناخته شوند به زیّ که اینها زنان آزاد و نجیب هستند و کنیز نیستند. پس اهل هوا و شهوت، ایشان را با مزاح و شوخی و ---------- [۱]: ۱. همان.

متلک گفتن خود اذیّت نکنند». [۲] بیضاوی نیز نظر زمخشری و مرحوم طبرسی را پذیرفته، می‌نویسد: زنان آزاد از کنیزکان باز شناخته شوند تا اینکه اهل شهوت ایشان را با تعرّض آزار ندهند. [۳] بر اساس این تفسیر، کارکرد جلباب، امتیاز دادن زنان آزاد از کنیزکان بوده است، ولی این مطلب، خالی از ایراد نیست. بر اساس این تفسیر، آزار و اذیّت کنیزکان، بی اشکال بوده و عذر مزاحمان آنان موجّه می‌شود و این مطلب صحیح نیست؛ زیرا که لازمه آن، تجویز آزار و اذیّت کنیزکان از نظر اسلام است و حال اینکه چنین لازمه ای درست نیست؛ زیرا اگرچه حکم پوشش سر، بر اساس دلایل و مصالحی شامل کنیزکان نگردیده است، ولی به هر حال آزار و اذیّت، حتّی در مورد آنان نیز گناه است. ---------- [۲]: ۲. ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج ۲۰، ص ۱۷۷. [۳]: ۳. تفسیر بیضاوی، ج ۳، ص ۳۹۲.

در آیینی که پیشوای آن می‌فرماید: «مسلمان حق دارد از غصّه بیرون کشیدن خلخال از پای دخترکی یهودی دق کند»، [۱] چگونه می‌توان آزار و اذیّت کنیزکی مسلمان را بدون اشکال دانست؟ به یقین، کنیز بودن، نمی توانسته عذر موجّهی برای منافقان و بیماردلان باشد. ازاین رو، این تفسیر قابل قبول نیست و به سراغ شأن نزول و تفسیر دیگر مفسّران می‌رویم. تفسیر قمی ذیل آیه ۵۹ سوره احزاب آورده است: شأن نزول این آیه چنین بود که زنان از خانه بیرون می‌شدند تا به مسجد آیند و دنبال رسول خدا صلی الله علیه و آله نماز ---------- [۱]: ۱. نهج البلاغه، خطبه ۲۷، ص ۷۴.

بخوانند. چون شب می‌شد و زنان برای نماز مغرب و عشا بیرون می‌آمدند، جوانان سرِ راه آنان می‌نشستند و متعرّض ایشان می‌شدند. ازاین رو، خدای تعالی این آیه را نازل کرد. [۲] علاّمه طباطبایی رحمه الله در مورد عبارت «ذلک ادنی ان یعرفن فلا یُؤذین» می‌نویسد: پوشانیدن همه بدن، به شناخته شدن به اینکه اهل عفّت و حجاب و صلاحند نزدیک تر است. در نتیجه، وقتی به این عنوان شناخته شدند، دیگر اذیّت نمی شوند؛ یعنی اهل فسق و فجور متعرّض آنان نمی گردند. [۳] مرحوم طبرسی نیز با وجود اینکه دلیل نزول آیه را جدا ساختن زنان آزاد از کنیزکان ---------- [۲]: ۲. علی ابن ابراهیم قمی، تفسیر القمّی، نجف، مکتبة الهُدی، ۱۳۸۷ه. ق، ج ۲، ص ۱۹۹. [۳]: ۳. ترجمه تفسیر المیزان، ج ۱۶، ص ۵۱۰.

دانسته، ولی پس از آن، از جبایی نقل می‌کند که در تفسیر این عبارت گفته است: «یعنی این نزدیک تر است به اینکه به حفاظ و پوشش و صلاح شناخته شوند. پس متعرّض و مزاحم آنها نشوند، برای آنکه فاسق و زناکار وقتی زنی را به پوشش و عفّت شناخت، دیگر مزاحم او نمی شود». [۱] بر اساس این تفسیر، کارکرد جلباب (چادر)، معرّفی زن به دارا بودن عفاف، پاکی و پاکدامنی و جدا کردن زنان عفیف و با حیا، از زنان آلوده، جلف و سبک است که همواره مورد طمع جوانان ولگرد و شهوت ران قرار می‌گیرند. در نتیجه، جلباب تأمین کننده امنیّت و ---------- [۱]: ۱. ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج ۲۰، ص ۱۷۷.

آرامش زن به شمار می‌آید. به یقین، وقتی زن پوشیده، سنگین و متین از خانه بیرون رود و با عفّت باشد، افراد فاسد و هرزه جرئت نمی کنند به آزارش بپردازند. در واقع، می‌توان گفت چادر یا هر پوشش گسترده ای که زنان بر روی لباس‌های خود بپوشند و هندسه بدن، زیبایی‌ها و اندام خویش را بدان وسیله از نگاه‌های آلوده محفوظ دارند، مرزی است که زنانِ دارای هویّتِ فرهنگی و منزلت انسانی و معنوی را از زنان بی هویّت، غرب زده، ناآگاه و اسیر بند هوا و هوس جدا می‌سازد و امنیّت آنان را تضمین می‌کند. در پایان، به نقل سخنان خانم دانشجویی که چادر را به عنوان حجاب برتر برای خویش برگزیده، می‌پردازیم. خانم ن. ق بیان می‌دارد:

من برای خودم چادر و حجاب را یک عامل نجات بخش در رویارویی با مرد نامحرم می‌دانم. به ویژه وقتی متوجّه می‌شوم مردی یا مردانی نگاه‌های آلوده ای دارند، در آن وقت که چادرم را محکم تر می‌گردانم تا صورتم در تیررس نگاه‌های آنها نباشد، یک احساس امنیت و توأم با رضایت به من دست می‌دهد؛ به خاطر اینکه هم توانستم آنها را ناکام بگذارم و هم خود را از نگاه آلوده و مسموم کننده حفظ کنم. ازاین رو، احساس آرامش می‌کنم.... پیش تر حجاب نداشتم. اکنون که با حجابِ کامل (چادر) رفت و آمد می‌کنم، این دو را با هم مقایسه می‌نمایم، می‌بینم حجاب باعث شد که خودنمایی در من کاهش

بسیار یافت؛ در صورتی که در دوره بد حجابی، احساس می‌کردم که گرفتار نقیصه احساس خود کم بینی و خودنمایی هستم.... توصیه من به بانوان این است که: اگر ما حجاب را برای مصونیّتِ خود برمی گزینیم، چه بهتر که حجاب کامل تر را برگزینیم تا مصونیّت بیشتری داشته باشیم. [۱] ---------- [۱]: ۱. آیین بهزیستی اسلام، ج ۳، صص ۲۲۵ و ۲۲۶. ادامه دارد...

『بسم‌اللھ‌ِ الذی‌خَلقَ‌الحُسَیۡن؏』 بِسْمِ رَبِّ نـٰآمَتـ ڪِھ اِعجٰاز مےڪُنَد ؛ یـٰابقیَة‌اللّٰه..؛🌿🤍ˇˇ! اَلسَلامُ عَلَیکَ یاصاحِبَ الزَمان عَجَلَ الله اَلسَلامُ عَلَیکَ یا اَبا عَبدِالله الحُسَین عَلَیه السَلام اَللّهُمَّ‌صَلِّ‌عَلۍمُحَمَّدِوَآل‌ِمُحَمَّد وَ‌عَجِّل‌فَرَجَهُم🤍🌿ッ صلے‌الله‌علیڪ‌یا‌اباعبدللھ الـٰلّهُمَ؏َجــِّلِ‌لوَلــیِّڪَ‌اَلفــَرَج بحق‌ حضࢪٺ‌زینب‌ڪبرۍسلام‌الله‌علیها‌