⏪ علوم انسانی و موضوع شناسی جلسه اول(ضرورت ورود فقهاء به علوم انسانی برای شناخت موضوعات احکام) 📆 جلسه اول: شنبه 13 مرداد 1403 - مشهد مقدس آیت الله صادق #آملی‌لاریجانی #علوم‌‌انسانی #فقه @Tanbiholomah

⏪ علوم انسانی و موضوع شناسی جلسه دوم(میزان حجیت علوم انسانی برای استفاده در فقه) 📆 جلسه دوم: یکشنبه 14 مرداد 1403 - مشهد مقدس آیت الله صادق #آملی‌لاریجانی #علوم‌‌انسانی #فقه @Tanbiholomah

⏪ علوم انسانی و موضوع شناسی جلسه سوم(ضرورت اسلامی سازی علوم انسانی) 📆 جلسه سوم: دوشنبه 15 مرداد 1403 - مشهد مقدس آیت الله صادق #آملی‌لاریجانی #علوم‌‌انسانی #فقه @Tanbiholomah

✅ چهار جلسه از درسگفتار استاد آیت الله #آملی‌لاریجانی (حفظه الله) در باب #علوم‌انسانی و #فقه 🔹جلسه اول: ضرورت ورود فقهاء به علوم انسانی برای شناخت موضوعات احکام 🔹جلسه دوم: میزان حجیت علوم انسانی برای استفاده در فقه 🔹جلسه سوم: ضرورت اسلامی سازی علوم انسانی 🔹جلسه چهارم: ابزار بازنگری در علوم انسانی با نگاه دینی چیست؟ @Tanbiholomah

⏪ ابزار بازنگری در علوم انسانی با نگاه دینی چیست؟ 📆 جلسه چهارم: سه شنبه 16 مرداد 1403 - مشهد مقدس آیت الله صادق #آملی‌لاریجانی #علوم‌‌انسانی #فقه @Tanbiholomah

🔰منشاء و ابعاد اختلاف علما در مشروطه (مرحوم آخوند خراسانی، مرحوم سید محمدکاظم یزدی، مرحوم نائینی و شهید شیخ فضل الله نوری) ✅ حجت الاسلام والمسلمین مهدی ابوطالبی ❇️"مدیر گروه تاریخ و اندیشه معاصر موسسه امام خمینی " 🗓سه شنبه 16 مرداد 1403 ❇️موسسه عالی فقه و علوم اسلامی سیاست‌و‌دیانت|حجت‌الاسلام‌ابوطالبی @aboutalebi57

🎙 صوت نشست «اندیشه های شهید #شیخ_فضل_الله_نوری» 💠 با حضور استاد: 👤 حجت الاسلام دکتر مهدی ابوطالبی 💢 00:44 ابعاد ترور شخصیتی شیخ فصل الله نوری پیش از ترور و حذف فیزیکی 💢 7:28 چرا علما و بزرگان حوزه با اعدام شیخ مخالفت نکردند؟ 💢 11:37 علت صدور حکم اعدام شیخ فضل الله نوری صرفا مخالفت با مشروطه بود؟ 💢 13:45 آیا قلمرو دین از دیدگاه شیخ فضل الله نوری با دیدگاه مرحوم نائینی تفاوتی دارد؟ 💢 21:47 آیا نظارتی که شیخ در آن زمان مد نظرش بود با نظارتی که امروز در شورای نگهبان داریم یکیست؟ چه تفاوت هایی با هم دارد؟ 💢 26:05 آیا شیخ شهید مخالف تشکیل مدارس دخترانه و تحصیل دختران بوده است؟ 💢 33:29 جامعه ی امروزی به خصوص حوزه و روحانیت فعلی از واقعه ی شهادت شیخ فضل الله چه درسی میتوانند بگیرند؟(مهم ترین درس واقعه مشروطه) 💢 40:06 معرفی چند کتاب در این باره 🏫 مدرسه اندیشه ورز #رحا 🆔 @rahamedia سیاست‌و‌دیانت|حجت‌الاسلام‌ابوطالبی @aboutalebi57

﷽ #یادداشت_میهمان 🔹نقدی بر فرمایش استاد لاریجانی در باب لزوم موضوع شناسی فقیه 🖌 علی فقیه در دخالت فقیه در موضوعات مستحدث، همچون حقیقت پول، حقیقت بورس، رمز ارزها ومشابهات آنها حضرت استاد احمدی شاهرودی می فرمودند که شناخت چنین موضوعاتی وظیفه فقیه نیست و فقیه میتواند حکم را بر اساس قضیه شرطیه بیان نماید، مثلا در اینکه حکم مالکیت در سهام و بورس چیست میتواند بگوید اگر خرید و فروش سهام بورس نوعی شرکت در اعیان خارجیه است و اموال هم مشخص است و غرری در کار نیست، چنین معامله ای صحیح است و اگر شرکت در منافع است من دون الاعیان صحیح نیست،و مثلا اگر خرید وفروش برند و عنوان اعتباری شرکت است صحیح نیست و هکذا... اخیرا دیدم که جناب استاد لاریجانی به این فرمایشات پاسخ داده اند و فرموده اند: اولا: این بیان نوعی پاسخ ندادن است واستنکاف از جواب قاطع به مکلفین مبناءا مشکل دارد، چرا که بنظر ما ارشاد جاهل بر فقیه در صورت قدرت، واجب است وحال انکه عرفا این نوع پاسخ برای عموم مردم منتج نیست چرا که اساسا اشنایی با چنین موضوعاتی ندارند. و ثانیا: سیره سلف فقها هیچگاه بر این نبوده که تنها مؤدای اخبار را برای مردم گزارش کنند بلکه انچه ملاحظه میشود علاوه بر ان، تطبیق بر موضوعات را هم متکفل میشده اند و در رساله ها و ابحاث علمی خود ذکر میکرده اند. و ثالثا: این قضایای شرطیه و احتمالاتی که بر اساس انها حکم را بیان میکنید و تطبیق ان را بعهده مکلف میگذارید خودشان مبتنی بر شناخت موضوع است و نمیتوان بدون چنین شناختی قضایای شرطیه صحیح و مرتبطی بیان کرد. این فرمایشات بنظر تمام نمیرسد. اولا: نسبت به ارشاد جاهل، دلیل مطلقی که شامل بیان حکم این موضوعات هم شود وجود ندارد، ادله ارشاد جاهل اگر مثل"لینذروا قومهم اذا رجعوا الیهم" باشد در تکالیف منجزه ای است که از پیامبرصلی الله علیه و آله می آموختند و به قوم خود منتقل مینمودند و ظهورش در جایی است که حکم و موضوع از قبل مشخص بوده ونسبت به موضوعات جدیدی که پیامبر صلی الله علیه و اله، بیانی در انها نداشته اند ساکت است . وثانیا: عرفا اگر منذرین حکمی را از پیامبر اموختند و بر موضوعی بنحو شرطیه واحتمالیه تطبیق نمودند، صادق است که انذار نموده اند و مکلف نمیتواند بعد از این قضیه شرطیه از تکلیف سر باز زند. و اگر دلیل ارشاد جاهل مثل " ان الله لم یأخذ علی الجهال عهدا بطلب العلم حتی اخذ علی العلماء‌ عهدا ببذل العلم للجهال" باشد اولا چنانکه گفته شد اطلاق این روایت و روایات مشابه بیان حکم ولو بنحو تعلیقی را هم شامل است اگر پرسیده شود ایا دموکراسی یا مثلا ازادی جایز است، میتوان بنحو شرطیه بیان کرد که اگر مراد از ازادی؛ ازادی معصیت و عدم امکان نهی از منکر باشد خیر ودر اینجا به هیچ وجه گفته نمیشود که عالم علم خود را کتمان کرده. اما اینکه تا موضوع خارجی را هم مشخص نکند ارشاد جاهل صادق نیست نقض میشود به موضوعات صرفه مثل اینکه ایا این مایع خمر است و یا خلّ و حال انکه اختلافی در عدم وجوب ان بر فقیه نیست. اما اینکه فرمودند سیره سلف بر دخالت در موضوعات وعدم اکتفاء به مؤدای اخبار بوده، کلام صحیحی بنظر نمیرسد و بیان تعلیقی بوفور در کلمات دیده شده، مضافا به اینکه بساطت موضوعات در گذشته نسبت به زمان حال و فروض مختلفی که در زمان ما دیده میشود قابل کتمان نیست، مثلا گفته شده که بیش از 30 قول مختلف در حقیقت پول میان کارشناسان اقتصادی مطرح است وحال انکه در موضوعاتی که در گذشته بوده و فقهاء عظام بعضا حکم منجزی برای انها بیان میکردند چنین گستره ای وجود نداشته. مثلا اینکه ماشین لباسشویی تطهیر میکند یا خیر مثلا مبتنی بر دو فرض است، که چه بسا فقهایی در کتبشان ان را مطرح کنند،مثلا ایا اب در ماشین لباس شویی قطع میشود یا خیر و اگر قطع میشود ایا پس از وصل به همه اطراف متنجس اب میرسد یا خیر. اما اینکه فرمودند احتمالات قبل از بررسی دقیق قابل احصاء نیست و حتی بیان احتیاط هم نیاز به اجتهاد در محتملات مربوطه دارد، بیانی فرضی است و کلیت ندارد و در اکثر موارد با بررسی اجمالی اولیه میتوان احتیاط را در نظر گرفت، مضافا بر اینکه بیان محتملات مربوطه کار کارشناسان ان رشته است و میتوان نتایج احتمالی را از ایشان گرفت وحکم را بنحو قضیه شرطیه بیان نمود، همانند لغت فرنگی مثلا اگر در مورد لیبرالیسم یا دموکراسی از ما سوال شود میتوان ابتدا از مترجم پرسید که معنایش چیست و بر اساس احتمالات نظر داد. ✅هیات تحریریه کانال تنبیه الامه: ضمن تشکر از نویسنده محترم، انتشار این نقد به معنای قبول آن از جانب هیات تحریریه نیست. از نقد و بررسی های عالمانه مخاطبین محترم در این موضوع استقبال می گردد. @Tanbiholomah

◻️ همسر بزرگوار حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی «دام ظله» از مراجع عظام تقلید روز گذشته دارفانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت. ◻️مراسم تشییع عصر روز پنجشنبه ۲۵ مرداد از مسجد نو واقع در میدان آستانه تا حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها. ⚫️‌ این مصیبت را به ایشان و بیت محترمشان خصوصا آقازادگان عزیز و گرانقدر معظم له تسلیت عرض می‌کنیم @Tanbiholomah

﷽ ❇️ فقیه و موضوع شناسی (1) 🖋 محمد متقیان تبریزی 🔸 درباره نقدی که نسبت به مطالب استاد لاریجانی مطرح شد، نکاتی تقدیم می‌شود. پیش از ورود به اصل متن، متذکر می‌گردد نقدِ ناقد در خصوص مسئله «وجوب ارشاد جاهل» علی المبنا بوده و به صورتی ناقص متعرض دیدگاه استاد شده است. فلذا نیازی به طرح بحث حول آن مسئله نیست و باید بر روی مصبّ نزاع متمرکز شد. 🔺 مصبّ نزاع: آیا فقیه می‌تواند بدون ورود در موضوع‌شناسی، با بیان تعلیقی و اشتراطی و مبتنی بر فروض و محتملاتی، احکام مترتب بر موضوعات را بیان نماید؟ ناقدِ محترم به تبع استاد احمدی شاهرودی بر این نظر است که، نیازی به موضوع‌شناسی نیست و همان حالت تعلیقی برای فقیه کفایت می‌کند. 🔻 اما نسبت به این ادعا مطالبی بیان می‌گردد: 🔢 مقدمات بحث: 1⃣ قطعاً این مطلب از سوی کسی ادعای بیان افتراضی و تعلیقی دارد پذیرفته است که، همه فروضی که در نسبت با یک موضوع بیان می‌شود باید از دو چالش کمیتی و کیفیتی عبور کند و در این دو چالش نیافتد. مقصود از چالش کمیتی، احصاء همه فروض و محتملات اطراف موضوع است، و مقصود از چالش کیفیتی، بیان فروض متناسب و مرتبط با موضوع است. پس (چند فرض) و (چه فرضی) باید مورد توجه فقیه قرار بگیرد تا بیان افتراضی و تعلیقی او وافی به مقصود باشد. 2⃣ همچنین فقیه نمی‌تواند نسبت به موضوعی که هیچ تصوری از او در ذهن ندارد و به عبارتی شبیه به وضعیت (مجهول مطلق) است، فروض و محتملاتی را طرح نماید. از سوی دیگر، شخصِ مدعی بیان افتراضی هم اصرار دارد که، ضرورتی وجود ندارد که فقیه (شناختِ تفصیلی) از موضوع داشته باشد. از این رو، فقیه باید یک (شناختِ اجمالی) از موضوع داشته باشد. ✅ اصل بحث: 1⃣ شناحتِ اجمالی یا تصورِ اجمالی از موضوع می‌تواند به دو صورت باشد؛ تصورِ سلبی، تصورِ ایجابی. در تصورِ سلبی، بدون ورود در ماهیت موضوع و بدون شناخت اجزاء و ارکان ماهوی آن، فقط با بیان سلبی و سلبِ سایر اوصاف و ماهیتها از موضوع، تصوری از آن به دست می‌آید. مثلاً؛ وقتی درباره حقیقت «رمز ارز» پرسش می‌شود، تصورِ اجمالیِ سلبی آن است که، رمز ارز طلا و نقره نیست، رمز ارز اسکناس نیست و هکذا. از آنجا که این تصور هیچ نظری به (چیستی موضوع) ندارد، در حقیقت (بلاتصور) است و فقیه نمی‌تواند از آن استفاده‌ای ببرد. 2⃣ اما در تصورِ ایجابیِ علی وجه الإجمال، هیچ صورت ذهنیه‌ای برای فقیه به دست نمی‌آید مگر به شکلِ (شبح). زیرا، فقیه نمی‌خواهد شناخت تفصیلی از ماهیت و اجزاء ترکیبی موضوع داشته باشد و به تصورِ اجمالی اکتفا می‌نماید که این هم شبح و تصورِ مبهمی از موضوع را در اختیار او قرار می‌دهد. در این وضعیت، ممکن است بتوان فروضی را در خصوص یک موضوع مطرح کرد، اما پرواضح است آن فروض نمی‌تواند فروض واقعیِ حولِ موضوع باشد؛ زیرا فقط شبحی از موضوع در ذهن فقیه قرار دارد و امکان ندارد فقیه بتواند با تصوری شبح‌گونه از موضوع، فروضِ واقعیِ آن را احصاء نموده و حکم هر فرضی را بیان کند. علاوه بر اینکه، تحصیل تصورِ ایجابیِ اجمالی، نیاز به علت و عامل دارد که، در کلام ناقد محترم به دو منشأ اشاره شد؛ ترجمه لغوی، سؤال کارشناسی. این دو منشأ نیز دارای تبعات و نتایجی بسیار خطیر برای فقاهت است که اشاره می‌شود. ♨️ تحصیل تصورِ اجمالی از موضوع به وسیله ترجمه لغوی گاهی، ترجمه در خصوص یک واژه مورد استعمال عرف انجام می‌شود و گاهی اوقات هم ترجمه در خصوص واژه‌ای است که، در حوزه متخصصین مطرح است نه عرف عوام. و گاهی اوقات، این واژه تخصصی در حوزه «علوم انسانی» است و گاهی اوقات هم در حوزه سایر دانش‌های بشری مانند علوم پایه و تجربی و.... روشن است که با واژگان مورد استعمال عرف کاری نداریم (هرچند نکته باریکی در همین خصوص وجود دارد اما جهت عدم اطاله کلام بدان پرداخته نمی‌شود) اما واژگان تخصصی در حوزه علوم انسانی را چگونه می‌توان با یک ترجمه لغوی شناخت؟ آیا ادعای شناختِ اجمالی از یک مفهوم بنیادین در حوزه علوم سیاسی مانند «آزادی»، «دموکراسی» یا مکتب گسترده ای چون «لیبرالیسم»، ادعایی گزاف نیست؟ آیا می‌توان فقط با ترجمه لغت «دموکراسی» به «حکومت مردم بر مردم»، فروض و محتملات مرتبط با آن را طرح و بحث نمود؟ ضمن اینکه، امروزه به اثبات رسیده است که، ترجمه لغوی نمی‌تواند بار معنایی واژگان تخصصی را بردارد و در بسیاری موارد نیز به دلیل فقدان شناختِ عمیق مترجمان از ماهیت آن واژگان، مسیر ترجمه به غلط و خطا رفته است. علاوه بر اینکه، هر ترجمه‌ای متکی بر بینش ذهنی و مبنای فکری خاصی است و اینگونه نیست که، ترجمه‌ها از واژگان علوم انسانی، آزاد و رها از مبانی و چارچوبهای ذهنی باشد. و همین احتمال کفایت می‌کند تا کسی که مدعیِ بیان افتراضی است احتیاط نموده و تلاش کند خود به شناخت تفصیلی از موضوعات علوم انسانیِ اجتماعی دست یابد، بلکه در بیان فروض مسئله به انحراف نرفته و به خطا حکم نکند. @Tanbiholomah