#وجود_مربی امری ضروری است، چرا که مربی می تواند با هدایت ها و تجربه ها و راهگشایی ها و ارائه بصیرت ها، راه را آسانتر کند. و اگرچه می توان لقمان وار، از بی ادبان هم آموخت، سلمان وار عمری را در پی مربی رفتن پربارتر و حاصل انگیزتر است.    

#انسان_شناسی_تربیتی: صفایی حائری، انسان را ترکیبی از جبرها می داند. جبرهایی که از درون و بیرون او را احاطه کرده اند. این جبرها را نمی توان در یک جنبه منحصر کرد و بر انسان حاکم دانست. این اشتباهی است که مکاتب فلسفی و علمی معاصر مرتکب شده اند و به همین دلیل در فهم و تبیین او و در نتیجه در هدایت و تربیت او ناکام مانده اند. پس آدمی اگر چه توسط غرایزش محدود می شود، اما در آنها درمانده نمی شود و عقل و اراده او می توانند از همین جبرها برای او آزادی بیافرینند.  

مربی #تا_قبل_از_بلوغ باید در کودک سه خصوصیت را بارور کند و این گونه او را واکسینه نماید: 1- شخصیت و استقلال 2- حرّیت و آزاد منشی 3- تفکر و تحلیل. هنگامی که کودک شخصیت داشته باشد تقلید نمی کند و تحت تأثیر هر حرفی و هر مکتبی و هر عقیده ای قرار نمی گیرد و هر راهی او را به خود نمی کشد و هر سنّتی او را در خود هضم نمی کند. او در برابر هر مسأله، چرایی دارد و در برابر هر عقیده، سنگری. او بر دریچه قلبش نشسته، نمی گذارد چیزی آن را اشغال کند و چیزی آن را پر کند و چیزی او را از خودش بگیرد. حرّیت و آزاد منشی کودک را می سازد تا اگر روزی به اشتباهی پی برد، پی گیری نکند و لجاجت نورزد و عقیده ای را بر عقیده ای ترجیح ندهد مگر هنگامی که از رحجان و امتیازی برخوردار باشد. در نتیجه عقیده هایی که احیاناً داخل مغز او شده اند و سنگرش را اشغال کرده اند، این گونه دستگیر می شوند و کار آنها خنثی می شود. تفکر و تحلیل آن هم در زمینه حرّیت و آزادی و با خصوصیت شخصیت و استقلال، به نتیجه های بزرگی خواهد رسید. تفکر رکودها را می شکند و هر گونه عقیده سنّتی مهاجم را مهار می زند و تحلیل می برد و هضم می نماید. و در این حد، کودک به رشد کافی رسیده و به بلوغ رسیده و می تواند از روشی که در مقاله مسؤولیت و سازندگی شرح داده شده استفاده کند و پیش بیاید.

#روش_تربیتی_اسلام این گونه تشریح شده است: 1- تدبّر و ارزیابی، 2- تفکر و نتیجه گیری، 3- تعقل و اندازه گیری و این هر سه به مربّی مربوط می باشد. #وظایف_سه_گانه_مربی: مربی سه کار دارد: ✅- تزکیه و آزادی دادن: یزکیهم. ✅- تعلیم و آموزش و طرز تدبّر و تفکر: یعلمهم الکتاب و الحکمة. ✅- تذکر و یادآوری: فذکر انّما انت مُذکر.

#روش_تربیت:                                           از دیدگاه صفایی، روش تربیتی اسلام نه تنها بر عناصری چون #تحمیل و #تهدید و #تقلید و #عادت شکل نگرفته اند، بلکه با #شخصیت یافتن کودک و ایجاد #آزادگی و حریت در او، می توان او را در مقابل هجوم ها مسلط کرد و زمینه تجربه و #تفکر و عبرت آموزی را برای او آماده ساخت.

🔹 #آیت_الله_حائری_شیرازی: آقای صفایی حائری، جامع مطهری و شریعتی بود. ویژگی آقای صفایی [حائری] این بود که هم اندیشه‌هایش جایگاه سالمی داشت و هم روش او روش مؤثری بود. متأسفانه برخی از اندیشمندان ما «محتوا» داشتند، ولی «فرم» نداشتند و برخی بالعکس بودند. من وقتی کتاب غدیر آقای صفایی (عین-صاد) را خواندم، در حاشیه آن نوشتم: «قدر این نویسنده، شناخته نشده است. او محتوای شهید مطهری را دارد و روش بیان شریعتی را». آقای صفایی شناخته نشد. من اگر در مروری که در چند تا از کتابهایشان داشتم ضعف اندیشه دیده بودم، ایشان را ترویج نمی کردم. 🌿

محیط های تربیت: تربیت به ناچار در محیطی خاص صورت می پذیرد، پس برنامه تربیتی نیز به ناچار، باید متناسب با محیط تربیتی شکل گیرد، چرا که نمی توان برای تربیت، منتظر ایجاد و برقراری محیط مطلوب ماند. علی صفایی، محیط های تربیتی را به سه گونه تقسیم می کند؛ محیط های بسته، محیط های متحرک و محیط های متضاد. در محیط بسته تنها یک فکر حاکم است و اجزا و افراد در این محیط هماهنگ اند و این هماهنگی، ایجاد شک و عصیان را در متربی به حد اقل ممکن می رساند. اگرچه عصیان وشک، گاه از طبع جستجوگر آدمی ناشی شده است و حتی در محیط بسته هم باید انتظار آن را داشت، ولی در چنین محیطی، به راحتی می توان با کمک تلقین ها و تنبیه و تشویق و ...، آن را کنترل کرد

چگونه این سه خصوصیت(شخصیت_حریت_تفکر) را به کودک منتقل کنیم؟ این خصوصیت ها را می توان به وسیله چهار عامل ذیل در کودک به وجود آورد: 1- تقلید 2- رقابت و سایر عوامل تربیتی که در مقاله عوامل تربیتی کودک تحلیل شده است. 3- داستان و هنر 4- تدبیر. 🔸ادامه دارد...

1- کودک بر اثر غریزه تقلید می تواند از پدر یا مربّی یا استاد، این خصوصیات را بپذیرد، همانند پدرش و استادش شخصیت به خرج دهد و همانند او چون و چرا کند و همانند او آزاد باشد، همانطور که تقلید، به کودک خیلی از سنّت ها را می تواند منتقل کند و خیلی از شاخ و برگ ها را می تواند به او بیاویزد، همانطور می تواند این ریشه ها و پایه ها را در او زنده کند و جان بدهد. 2- رقابت؛ یعنی کودک را با قهرمان هایی رقیب کردن و به مسابقه واداشتن، می تواند این خصوصیت را در او زنده کند. مربّی می تواند با قهرمان هایی که برای کودک می سازد و با رقابت هایی که در میان آنها اوج می گیرد به این مقصود برسد و شخصیت و حرّیت و تفکر را در او بکارد. 🔸ادامه دارد...

3- مربّی می تواند به وسیله داستان ها از در مخفی وارد شود و این خصوصیات را در ناخود آگاه کودک وارد کند. داستان مرغی که حرف هر کس را نمی شنید و یا ماهی سیاهی که خود به دنبال چیزی بود و یا دانه گندمی که در زیر خاک آرام نمی گرفت و یا جوجه ای که در پوست نمی ماند و یا ستاره ای که به دنبال عشقی می دوید و یا درختی که به لباس هایش پای بند نبود و هنگامی که زرد می شدند رهایشان می کرد و در نتیجه هر بهار به لباس های سبز می رسید و یا پلنگی که آرام نمی گرفت و یا موشی که کند و کاو می کرد و به گنج می رسید. این داستان ها کودک را کوک می کنند و ناخود آگاه او را به چرخش می اندازند. مربّی می تواند خواسته اش را این گونه در کودک پیاده کند و به او شخصیت و تفکر و حرّیت و یا هر گونه پستی و زبونی را بیاموزد. 🔸ادامه دارد ..

مربّی می تواند با تدبیر و تاکتیک و نقشه و همکاری دیگران، کودک را به شخصیت، به حرّیت، به تفکر برساند. می تواند در جلوی پای او بایستد و برایش احترام قائل شود و یا از بزرگی او و استعدادهای او و عظمت های او شرح دهد، آن هم نه به گونه ای که مغرور شود و باد بگیرد، بلکه به صورتی که بداند مسؤول است و داده ها و استعدادها ملاک افتخار نیست و داده ها بازدهی می خواهند و هر که بامش بیش برفش بیشتر.

🔸زندگی چهارفصل ... 🔻چگونه درس پیروزی را از شکست بگیریم ؟! #استاد_علی_صفایی_حائری #صوت