📅هفدهم شوّال سال پنجم هجری قمری، وقوع جنگ خندق(احزاب) :👇
#وقایع_ماه_شوال_المکرم
#جنگ_خندق
#جنگ_احزاب
@TarikhEslam
✅این جنگ به جنگ احزاب نیز معروف است.
زیرا قبیله قریش با متحدانش از دیگر قبایل کفار عرب و یهود، برای ریشهکن کردن اسلام بر ضد حضرت رسول اکرم(ص) و مسلمانان همداستان شدند.
اغلب مورخان، وقوع این جنگ را سال پنجم هجری نوشتهاند.
علت وقوع جنگ را این گونه بیان کرده اند که وقتی رسول اکرم(ص) قبیله بنی النضیر را، به دلیل خیانت، از سرزمینشان اخراج کرد، آنان راهی خیبر شدند و دیگر یهودیان را به جنگ با پیامبر اکرم(ص) تحریک کردند و این را میتوان علت اصلی آغاز جنگ شمرد.
پس از آن، یهودیانی از بنی النضیر و بنی الوائل همچون حُیی بن اَخْطَب، و دیگر سران یهود به مکه رفتند و ابوسفیان و قریش را به جنگ با رسول خدا(ص) برانگیختند.
ابوسفیان از پیشنهاد آنان برای هم پیمانی در دشمنی و جنگ با رسول خدا(ص) استقبال کرد و یهودیان و قریش با یکدیگر هم پیمان شدند.
تعداد مشرکان از تمامی قبایل (احزاب) در این جنگ به ده هزار نفر رسید که چهار هزار نفرشان همراه با سیصد اسب و ۱۵۰۰ شتر از قریش و هم پیمانان آنها بودند و این در حالی است که برخی تعداد مسلمانان را فقط سه هزار نفر ذکر کردهاند.
وقتی رسول اکرم(ص) از عزم مشرکان با خبر شد، دربارۀ ماندن یا بیرون رفتن از مدینه با مردم مشورت کرد.
سلمان فارسی گفت، ما در ایران هرگاه از سوی سواران دشمن احساس خطر میکردیم، برگرد خویش خندق میکندیم. مردم مدینه باتوجه به تجربۀ شکست در جنگ احد به دلیل مخالفتشان با رأی پیامبر(ص)، ماندن در شهر را برگزیدند و پیشنهاد سلمان را برای حفر خندق پذیرفتند و حفر خندق شروع شد و همگی برای حفر آن بسیج شدند و مسلمانان روز و شب در سرما و گرسنگی شدید به نوبت از خندق پاسداری میکردند.
در حین حفر خبر رسید که بنی قریظه (قبیلهای یهودی) که تعهد کرده بودند در صورت وقوع جنگ، نه با پیامبر(ص) باشند و نه علیه او، نقض عهد کرده و با مشرکان هم پیمان شدهاند.
سپاه عظیم مشرکان به مدینه رسیدند و با تعجب با خندق روبه رو شدند، چون حفر خندق تا آن زمان در بین اعراب رایج نبود و باعث شگفتی یهودیان و مشرکان شد.
مشرکین ۲۵ روز مدینه را محاصره کردند و از هر طرف که خواستند وارد شوند، خندق بود.
در اثنای این کار مشرکان و منافقین جسارت ها به پیامبر اکرم(ص) نمودند.
تا اینکه عمرو بن عبدود، مردی که شجاعتش زبانزد بود، به همراه عدهای از تنگنای خندق گذشت - که مفصل خواهد آمد- که در نهایت به دست امام علی(ع) به هلاکت رسید.
در این حین صدای تکبیر مسلمین بلند شد و مشرکان به دلیل شکست عمر بن عبدود و از بین رفتن روحیه ی سپاه دشمن و چند عامل دیگر از قبیل خستگی سپاه کفر از توقف بی حاصل و تمام شدن آذوقه لشگر و نبود علوفه برای چهارپایان و در آخر استجابت دعای پیامبر اکرم(ص) که فرمود :
«خدایا احزاب را فراری و شکست بده!»
آن هم در شبی سرد و زمستانی، چنان طوفان شدیدی به پاخاست که هیچ خیمه و آتش و دیگی را برایشان برجا نگذاشت.
پس به این ترتیب همگی مجبور شدند به مکه برگردند.
غزوۀ خندق، شش تن از مسلمانان به شهادت رسیدند. از مشرکان نیز هشت تن کشته شدند.
آیۀ ۲۱۴ سوره بقره، آیات ۵۱ـ۵۵ سورۀ نساء و آیات ۹ـ۲۵ سورۀ احزاب درشان غزوۀ خندق نازل شده است.
📚منابع :
۱)تاریخ طبری، ج۲، ص۵۶۶
۲)المغازی واقدی، ج۲، ص۴۴۲ـ۴۴۳
۳)أنساب الأشراف بلاذری، ج۱، ص۴۰۹
۴)الإرشاد شیخ مفید، ج۱، ص۱۰۵
۵)شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج۵، ص۷
@TarikhEslam
✅در این جنگ عمرو بن عبدود، مردی که شجاعتش زبانزد بود و او را با هزار سوار برابر میدانستند، همراه عدهای از تنگنای خندق گذشت.
امام علی(ع) با چند تن از مسلمانان راه را بر آنان گرفتند.
عمرو بن عبدود که در جنگ بدر زخمی شده و از شرکت در جنگ احد بازمانده بود، در این هنگام آماده جنگ بود و رجز میخواند و هماورد میخواست.
حضرت علی(ع) برای جنگ با او به پاخاست، اما رسول(ص) به او دستور توقف داد تا شاید دیگری بپاخیزد. مسلمانان از ترس عمرو و دلیران همراه او سکوت کردند و کسی از آنان برای مبارزه داوطلب نشد.
عُمَر بن خطاب از شجاعت های عمرو در میان مسلمانان سخن گفت، و در مردم ایجاد ترس کرد.
عُمَر که از شجاعت عمرو بن عبدود سخن گفت و رعب و وحشتی در دل مسلمانان انداخته بود، به عبد الرحمن بن عوف گفت : اگر عمرو بر ما چیره شود همه ی ما را خواهد کشت!
بهترین راه این است که محمّد را دست بسته تحویل آن ها دهیم؛ و خودمان به قوممان ملحق شویم.(۱)
عمرو نیز چون این وضع به درازا کشید، مغرورانه فریاد مبارزطلبی سر می داد.
در چنین شرایطی پیامبر اکرم(ص) فرمودند : چه کسی به مبارزه ی عمرو می رود تا من بهشت را برایش ضمانت کنم؟
آیا دوستی هست که شرّ این دشمن را کفایت کند؟
دراین هنگام علی بن ابی طالب(ع) فرمود : من به مبارزه ی او می روم!
پیامبر اکرم(ص) سکوت کردند و تا سه بار این کلام را فرمودند، و هر سه بار امیر المؤمنین(علیه السلام) برای مبارزه اعلام آمادگی نمودند.
آخر الأمر رسول اکرم(ص) اجازه فرمودند و با دستانش عمامه بر سر آن حضرت(ع) پیچیدند و امیر المؤمنین(ع) حرکت کردند.(۲)
در این هنگام رسول اکرم(ع) فرمود :
📋《بَرَزَ الْاِیمانُ كُلُّهُ اِلَی الشِّرْکِ كُلِّهِ》
♦️به تحقیق تمام اسلام در مقابل تمام کفر ایستاده است.(۳)
امام علی(ع) از عمرو خواست اسلام را بپذیرد یا از مبارزه منصرف شود.
عمرو هر دو خواست او را رد کرد. پس بین آنان جنگی سخت در گرفت و علی(ع) ضربه عمرو را با سپر دفع کرد و سپس با ضربهای وی را به هلاکت رساند و در پی آن، همراهان عمرو گریختند.
در این حال صدای تکبیر مسلمین بلند شد.
علی(ع) سپس نزد پیامبر اکرم(ع) بازگشت.
پیامبر در حق امام علی(ع) فرمود :
📋《ضَربَةُ عَلِی یَومَ الخَندَقِ اَفضَلُ مِن عِبادَةِ الثَّقَلَینِ》
♦️ارزش ضربه علی(ع) بالاتر از عبادت جن و انس است.(۴)
عمر بن عبدود با اینکه از دشمنان خدا و رسول خدا(ص) بود، اما امیرالمومنین علی(ع) در نهایت جوانمردی او را کشت و با تمام تجهیزات جنگی اش، او را تحویل سپاه دشمن داد.
تا جایی که در منابع آمده است؛
📋《أُخْتُ عَمْرِو بْنِ عَبْدِوُدٍَّّ اَلْعَامِرِيِّ [اِذَا] رَأَتْهُ قَتِيلاً، فَقَالَتْ مَنْ قَتَلَهُ؟
فَقِيلَ لَهَا : عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ(ع)؟》
♦️هنگامی که خواهر عمرو بن عبدودّ برادرش را دید که كشته شده است، پرسيد :
چه کسی برادر مرا كشته است؟
به او گفتند : او به دست على بن ابى طالب(ع) كشته شده است.
در این هنگام خواهر عمرو گفت :
📋《كُفْوٌ كَرِيمٌ! ثُمَّ أَنْشَأَتْ تَقُولُ :
لَوْ كَانَ قَاتِلُ عَمْرٍو غَيْرَ قَاتِلِهِ،
لَكُنْتُ أَبْكِي عَلَيْهِ آخِرَ اَلْأَبَدِ،
لَكِنَّ قَاتِلَهُ مَنْ لاَ يُعَابُ بِهِ،
مَنْ كَانَ يُدْعَى قَدِيماً بَيْضَةَ اَلْبَلَدِ》
♦️به درستى كه على بن ابى طالب(ع) همتاى خوبى است.
بعد از آن، این شعر را سرود :
اگر كشنده ی عمرو بن عبدود، غير كشنده ی او يعنى على بن ابى طالب(ع) بود، هر آينه تا آخر الزمان گريه مى كردم.
اما كشنده ی عمرو كسى است كه نمی توان بر او عيب گرفت، کسی که از قدیم الایام او را بيضة البلد(کنایه از کمال مدح) خوانده اند.(۵)
📚منابع :
۱)کتاب سلیم بن قیس، ج۲، ص۷۰۱
۲)المغازی واقدی، ج۲، ص۴۷۱ـ۴۷۰
/تاریخ طبری، ج۲، ص۵۷۴ـ۵۷۳
/الإرشاد شیخ مفید، ج۱، ص۱۰۹ـ۹۸
۳)کنز الفوائد کراجکی، ج۱، ص۲۹۷
۴)المستدرک حاکم نیشابوری، ج۳، ص۳۴
۵)الفصول المختارة علم الهدی، ج۱، ص۲۹۲
@TarikhEslam
12.13M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#پرسش_و_پاسخ
سوال3️⃣4️⃣1️⃣ : آیا حدیث «ضَربَةُ عَلِی یَومَ الخَندَقِ اَفضَلُ مِن عِبادَةِ الثّقلین» سندیت دارد؟
✍پاسخ این سوال توسط #استاد_قزوینی :👆
@TarikhEslam
📚✍📚✍📚✍📚✍📚✍
3️⃣6️⃣1️⃣ #معرفی_کتاب:📚
کتاب «حیدرانه ها» حاوی داستان های شیرین و مستند از شجاعت حضرت امیرالمومنین امام علی(علیه السلام) در جنگهای صدر اسلام؛ اثر محمد صحتی سردرودی✍👇
@TarikhEslam
🌐برای خرید یا مطالعه این کتاب به لینک زیر مراجعه کنید :👇
🆔 https://www.ziaossalehin.ir/fa/book/25312
@TarikhEslam
📅بیست و یکم شوال سال ۹۲ هجری قمری، فتح آندلس به دست مسلمانان :👇
#وقایع_ماه_شوال_المکرم
@TarikhEslam