شخصی با معامله ربوی که با شخصی داشته است، توانسته اموالی از دارائیها وی را تحصیل کند، سپس با این اموال تجارت کرده و سود زیادی به دست آورده است، حال سؤال این است: آیا واجب است که این سودها را به زید برگرداند؟ زیرا او مالک اصلی بوده و این اموال طی یک معامله ربوی به دست آمده است و این سودها، سود آن اموال است؟
پاسخ
معامله ربوی حرام است و در فرض سؤال، لازم است رباخوار مقدار زیادی(ربا) را به مالک برگرداند، البته به نظر برخی فقها غیر از مقداری که رباخوار بابت ربا برداشته بود، سودی که از این راه حاصل شده نیز از آنِ مالک سرمایه است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
خیر، تنها مدیون مبلغ اضافی به آن شخص است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
آنچه به عنوان ربا گرفتهاند، باید به صاحبش برگرداند.
⚜ @Ahkaam ⚜
منظور از اجحاف در معامله و پرهیز از آن چیست؟ مثلاً اگر کالایی را یک میلیون بخریم و پنج میلیون بفروشیم، آیا اجحاف کردهایم؟
پاسخ
اجحاف در معامله و قیمت فروش، به این معنا است که کالا آنقدر گرانتر از قیمت بازار فروخته شود که در نظر عرف، ظلم به خریدار محسوب شود و این کار جایز نیست. در همین راستا، اجحاف نوعی ظلم و گناه است، اما گرانفروشی اگر به حد اجحاف نرسد گناه نیست، با این وجود شایسته است فروشنده، انصاف را رعایت نموده و فقط به اندازه نیاز زندگیش از مشتری سود دریافت نماید.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
اجحاف یک نوع ظلم محسوب میشود. سود گرفتن حدّ معیّنى ندارد، بنابر این تا وقتى که به حدّ اجحاف نرسیده و بر خلاف مقرّرات دولت هم نباشد، اشکال ندارد، ولى افضل بلکه مستحب آن است که فروشنده به آن مقدار سودى که هزینههایش را تأمین مىکند، اکتفا نماید.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
مقدار سود شرعاً نسبت مشخصی ندارد اما بهتر است مراعات انصاف بشود و از مؤمن بیش از مقدار نیاز، سود گرفته نشود.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
فروش به قیمت روز گرانفروشی نیست و اشکالی ندارد. هر چند که مکروه است انسان بیش از مقداری که به آن نیاز دارد از برادر مؤمن خود سود بگیرد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
آری؛ این یک نوع اجحاف محسوب میشود. اجحاف گاهی حرام است و آن در جایی است که جنبه تدلیس داشته باشد و گاه مکروه است و آن در جایی است که خلاف انصاف محسوب شود.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
معامله باید با انصاف باشد و تشخیص آن با عرف است.
⚜ @Ahkaam ⚜
اعمال نکردن تخفیف ارائه شده به مشتری در برگ خرید(فاکتور)، چه حکمی دارد؟
پاسخ
چنانچه خریدار، خرید را برای شخص حقیقی یا حقوقی دیگر انجام میدهد، این کار، گزارش دروغ بوده و جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
در موردِ خریدهایی که خریدار برای خودش خرید نمیکند، این کار جائز نیست.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
نوشتن فاکتور دروغ جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
در صورتی که عرفاً دروغ حساب شود یا این کار سبب شود این واسطه از مشتری واقعی مبلغ بیشتری را مطالبه کند جایز نیست.
بله، اگر قیمت واقعی همان است که در فاکتور آمده است منتها فروشنده بعد از معامله مبلغ کمتری را از واسطه میگیرد از این جهت مانعی نیست مگر همین کار خلاف تعهد واسطه به مشتری واقعی باشد.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
اگر معامله شما بر مبلغ کمتر انجام میگیرد نوشتن فاکتور به قیمت بالاتر خلاف واقع و دروغ عملی است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در صورتی که این کار، مقدمه سوء استفادهای باشد، جایز نیست.
⚜ @Ahkaam ⚜
📚 فاصله افتادن بین نماز واجب و نماز احتیاط
❓اگر #نماز_احتیاط به عهده نمازگزار باشد و بین نماز واجب و نماز احتیاط فاصله بیفتد، آیا باید نماز اعاده شود؟
✅ جواب: اگر کسی که وظیفه او خواندن نماز احتیاط است، آن را پیش از خارج شدن از #حالت_نماز به جا نیاورد، بنابر احتیاط واجب باید ابتدا #نماز احتیاط را بخواند و سپس نماز را نیز اعاده کند.
⚜ @Ahkaam ⚜
در عقودی که به صورت فضولی انشاء میشود (از جمله بیع، نکاح، اجاره و ...)، آیا پس از عقد، صرف رضایت قلبی طرفین مصحّح عقد است و آثار عقد بار میشود یا الزاماً باید این رضایتِ قلبی اظهار شود؟ یعنی اگر فردی رضایت قلبی پیدا کرد و آن را اظهار ننمود، و پس از آن مجدداً پشیمان شد و اظهار نارضایتی کرد، وضعیت عقد چگونه است؟
پاسخ
عقد فضولى و معاملات خودسرانه(مثلاً در خرید و فروش) اینگونه است که خریدار یا فروشنده و یا هردوی آنها، نه مالک ثمن و مثمن هستند و نه از طرف مالک اجازه دارند که چنین معاملهای را انجام دهند، اما با این وجود دست به معامله میزنند.
فقها درباره صحت چنین عقدی میگویند، تا مالک اجازه چنین عقدی را ندهد و رضایت خود را به نوعی اظهار نکند، عقد اثری نداشته و باطل است. بر این اساس، رضایت قلبی مالک تا زمانی که به نحوی اظهار نشود، اثری در صحت عقد نخواهد داشت.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی): اجازه در عقد فضولی از انشائیات (ایجاد) است و در انشائیات ابراز لازم است لذا صرف رضایت کافی نیست و اثری بر آن مترتب نیست.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): رضایت قلبى اثرى ندارد.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): تا این رضایت اظهار نشود، اثر عقد بر آن مترتب نمیشود لذا در فرض سؤال، عقد باطل است.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): برای تصحیح عقد باید رضایت قلبی اظهار شود و انشاء صورت بگیرد.
⚜ @Ahkaam ⚜
فروش میوه یا محصولی به اسم این که در پرورش آنها از کودهای شیمایی استفاده نشده و در حالی که از چنین کودهایی استفاده شده، چه حکمی دارد؟ امکان دارد در صورتی که مشتری بداند در رشد این محصولات از کودهای شیمایی استفاده شده، اقدام به خرید آنها نکند؟
پاسخ
توصیف غیر واقعی برای کالا در معامله، فریبکاری و گناه بوده و جایز نیست. با این حال اصل معامله صحیح است، ولی با توجه به اقدام فروشنده بر تدلیس کالا، مشتری این حق را دارد که معامله را فسخ کند.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
بیع صحیح است، اما اگر مشتری به شرط عدم وجود کود شیمیائی خریده باشد، یا مغبون شده باشد، یا وجود کود شیمیائی عیب محسوب شود، میتواند بیع را فسخ کند، در هر حال، فروشنده به دلیل دروغ، مرتکب حرام شده است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
فریب در معامله جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
دروغ در معامله حرام است و اگر بر خلاف شرط فروخته شود مشتری در صورت علم میتواند معامله را فسخ کند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
این کار تدلیس نامیده میشود و حرام است و هرگاه مشتری متوجه شود، حق فسخ دارد.
⚜ @Ahkaam ⚜
من از شخصی زمینی خرید کردم که میدانم از مال حرام به دست آورده بود. حال آیا من میتوانم در این زمین تصرف کنم و در آن خانه بسازم؟ حکم نماز خواندن من در آن چه حکمی دارد؟ گفتنی است که من این زمین را با یک زمین دیگری معامله کرده بودم.
پاسخ
اگر زمین خریداری شده، از ابتدا غصبی باشد؛ یعنی شخص دیگری مالک آن بوده و بدون رضایتش، در آن تصرف شده، شما مالک آن زمین نمیشوید و تصرف و خواندن نماز در آن جایز نیست.
اما اگر آن شخصی که زمین را از او خریدید، آن زمین را غصب نکرده، بلکه آن را به طریق قانونی و با رضایت مالک قبلی از او خریده و تنها قیمت آن را از مال حرام پرداخته و سپس زمین را به شما فروخته بود، شما مالک این زمین شدهاید و هرگونه تصرف و نماز شما در آن اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
اگر یقین به حرام و غصبی بودن عین زمین دارید نمیتوانید در آن تصرف کنید و نماز بخوانید.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر مال حرام را به عنوان ثمن به فروشنده داده است، تصرف در زمین اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
موارد مختلف است اگر خانه مذکور غصب باشد باید به صاحبش بازگردانده شود و اگر با مال حرام خریداری شده، چنانچه معامله ذمّی بوده، تصرف در آن مانعی ندارد.
⚜ @Ahkaam ⚜
بنده در فروشگاهی، مسئول کل فروش و در این موضوع تام الاختیار هستم. سؤال بنده این است که آیا من میتوانم به ازای هر جنسی که به فروش میرسد، هزار تومان بیشتر از مقداری که تعیین کردهاند، بفروشم و آن هزار تومان را برای خود بردارم، بدون آنکه به صاحب فروشگاه خبر دهم؟ من در اصل سود برای صاحب فروشگاه هیچ کم و کاستی نمیگذارم و کل مبلغ تعیین شده را در اختیار او میگذارم و سود مورد نظر خود را کسب میکند.
پاسخ
در فرض سؤال، فروشنده، وکیل مالک کالا بشمار آمده و بدون هماهنگی و یا اطلاع از رضایت ضمنی صاحب فروشگاه، نمیتواند کالا را گرانتر از مبلغ تعیین شده بفروشد. پس در فرض اقدام به این عمل، مبلغ اضافی متعلق به مالک کالا بوده و بدون رضایت وی، استفاده از آن جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
با فرض اینکه شما وکیل فروشنده هستید، نمیتوانید بر خلاف وکالت عمل کنید.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
اگر اطمینان به رضایت صاحب فروشگاه ندارید نمیتوانید در این مبلغ تصرف کنید.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
جایز نیست و در صورت فروش به قیمت بیشتر، متعلق به صاحب جنس خواهد بود.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
این کار جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
مبلغ اضافه برای صاحب کالاست و باید تصرف در آن با رضایت وی باشد.
⚜ @Ahkaam ⚜
منظور از شرط «خیار معلّق» به حصول واقعه چیست؟
پاسخ
یکی از شروطی که در قراردادها توسط طرفین قرارداد مورد استفاده قرار میگیرد، شرطی است که به موجب آن در فرض بروز حالتی خاص، به فردی که شرط را گذارده، اختیار فسخ معامله در زمان معیّن را میدهد؛ مثل اینکه فروشنده شرط کند، چنانچه چک خریدار در موعد مقرر وصول نگردد، فروشنده حق دارد مورد معامله را یکطرفه فسخ کند و خریدار موظف است مبیع (جنس) را به فروشنده بازگرداند، حتی میتواند در این مورد، شرط پرداخت خسارت توسط خریدار را نیز داشته باشد. که در این صورت خریدار علاوه بر برگرداندن مبیع، باید مبلغی به عنوان خسارت به فروشنده پرداخت نماید.
⚜ @Ahkaam ⚜
تفاوت بیع شرط با خیار شرط در چیست؟
پاسخ
«بیع شرط» عبارت است از معاملهاى که در آن براى فروشنده، حقّ خیار در نظر گرفته میشود؛ به این نحو که در صورت پسدادن بهاى کالا به خریدار در مدّتى معیّن، معامله فسخ میگردد؛ مانند آنکه فروشندهی خانه، با خریدار توافق کند چنانچه ظرف یک سال پس از معامله، بهاى خانه را به وى برگرداند حقّ فسخ معامله را داشته باشد. پس اگر فروشنده سر مدّت، بهاى کالا را بر نگرداند بیع لازم و قطعی شده و حقّ فسخ وى ساقط مىشود.
حال در این معامله، به خود قرارداد، «بیع شرط» و به تسلّط فروشنده بر حقّ خیار، «خیار شرط» گفته میشود.
البته آنچه در باب تجارت با عنوان «خیار شرط» معروف شده، علاوه بر بیع، در دیگر عقود لازم – غیر از نکاح و وقف – نیز جارى بوده و هر یک از طرفین میتوانند شرط کنند که دارای این حق باشند.
همچنین اگر خیار شرط بدون مدت ذکر شد، امکان تنفیذ خیار شرط وجود دارد، اما حداکثر مهلت آن تا سه روز میباشد.
⚜ @Ahkaam ⚜
من برای یکی از دوستان وسایل مورد احتیاجش را از مغازه آشنایم تهیه میکنم. آشنای من، بمن تخفیف میدهد چون دوست من است، ولی در فاکتور قیمت واقعی را مینویسد و از دوستم قیمت فاکتور (بدون تخفیف) را میگیرم. آیا این تخفیف که مغازهدار بمن میدهد و دوستم از آن آگاهی ندارد، برای من حلال است؟
پاسخ
اگر اجناس را به قیمت کمتر برای خود خریده، سپس آنها را به قیمت بیشتر به دوست خود بفروشید اشکالی ندارد، ولی اگر آن اجناس را از طرف دوست خود و به وکالت از وی میخرید صرفا به همان مبلغ باید با دوست خود حساب کنید و اخذ مبلغ بیشتر جایز نیست، مگر اینکه او از این کار مطلع و راضی باشد.
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):اگر وکیل در خرید برای دوست هستید، عمل مذکور جایز نیست و اگر برای خود می خرید و به او می فروشید، اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):حلال نیست.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):خیر جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):اگر وکیل در خرید باشد، جائز نیست.
⚜ @Ahkaam ⚜
❓ برخی افراد از اول #محرم تا آخر #صفر به احترام #عزای_امام حسین (علیه السلام) #لباس_مشکی می پوشند، آیا این کار با اینکه دو ماه طول می کشد باز امر پسندیده ای بوده و کراهت ندارد؟
✅ جواب: پوشیدن #لباس_مشکی در ایام عزاداری خاندان عصمت و طهارت (علیهم السلام) به منظور تعظیم شعائر الهی و اظهار حزن و اندوه، موجب ترتب ثواب الهی است.
⚜ @Ahkaam ⚜
اگر زوجه به هر دلیلی محبوس و در زندان باشد، آیا بر زوج؛ پرداخت نفقه واجب است؟ و اگر پرداخت نکرد، آیا بعد از مدت حبس، زن میتواند مطالبه نفقه این مدت را بنماید؟
پاسخ
تأمین نفقه زن بر شوهر واجب است و مانند یک وام بر عهدهی او باقی میماند، ولی در صورتی که زن ناشزه بوده و وظایف زناشویی خود را انجام ندهد، نفقهی او واجب نیست؛ از اینرو زمانی که بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رفته و مرتکب جرمی شده و به دنبال آن زندانی شده باشد، چون نمیتواند از شوهرش تمکین کند، نباید انتظار نفقه را از او داشته باشد، البته برخی از فقها در هر صورت، و گروهی دیگر[2] با توجه به شرایطی - مانند تعمدی نبودن عمل منجر به حبس، توبه و ... - زوجه را در حالت زندانیبودن نیز مستحق نفقه شمردهاند که افراد در این زمینه باید به مرجع تقلید خود مراجعه کنند.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
اگر زندان در ادامۀ خروج از خانه بدون اذن شوهر باشد یا ناشی از تخلف تعمدی زن باشد، مستحق نفقه نیست.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
آری واجب است و دین است.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
اگر احتمال میداده که در صورت ارتکاب جرم، حبس خواهد شد مستحق نفقه نیست؛ مگر توبه کند که بعد از آن مستحق نفقه است و میتواند مطالبه کند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
با توجه به این که تمکین ندارد، نفقه این مدت واجب نیست.
⚜ @Ahkaam ⚜
آیا واقف میتواند شرط برای وقف بگذارد؛ مثل اینکه در هنگام وقف مسجد یا حسینیه بگوید کسی داخل مسجد غذا نخورد و یا فلان افراد وارد حسینیه نشوند؟
پاسخ
واقف میتواند برای وقف، شروطی که مخالف مقتضای وقف نباشد را قرار دهد، اما در مورد مثال مذکور، بیشتر مراجع، گنجاندن چنین شرطی را به صورت مطلق و در تمام عرصه و اعیان مسجد، صحیح ندانستند.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
در وقف زمین مسجد این شرط صحیح نیست ولی در بقیه اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
فی نفسه مانعی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
بطور کلی بعضی شروط ضمن وقف مانعی ندارد؛ مثل آنکه شرط کند در صورت احتیاج وقف را برگرداند، ولی صحت شرط به نحوی که در سؤال آمده، محل اشکال است.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
شرط مذکور صحیح نیست.
⚜ @Ahkaam ⚜
دراز کشیدن در مقابل تابلوهایی که نام خدا را دارند و بر روی دیوار هستند چه حمکی دارد؟
پاسخ
چنانچه قصد توهین نداشته و یا در عرف موجب بی احترامی نباشد، اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
اگر عرفاً بی احترامی محسوب نشود، مانعى ندارد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
چنانچه هتک نباشد فی نفسه مانعی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
چنانچه قصد و یا موجب بی احترامی نباشد، اشکالی ندارد.
⚜ @Ahkaam ⚜
با توجه به اینکه اسلام، ازدواج و طلاق پیروان ادیان دیگر را به رسمیت میشناسد، امروزه با وجود ازدواج و طلاق مدنی در تمام جهان، چه اصراری بر اجرای ازدواج و طلاق دینی وجود دارد؟
پاسخ
صحت ازدواج در هر دین و جامعهای وابسته به انجام شرایطی است که باید مراعات شود و دین اسلام نیز، شرایطی در این خصوص بیان نموده است. با این وجود، تمام ازدواجهایی که در ملل، اقوام و ادیان دیگر -با رعایت مقررات خودشان- صورت گرفته، از نظر مکتب اسلام مورد تأیید بوده و فرزندان ناشی از این ازدواجها مشروعاند و کسی حق ندارد به آنان نسبت حرامزادگی دهد. البته کسانی که با چشمپوشی از دین و مقررات خودشان با هم رابطه دارند، طبعاً ارتباط آنها نامشروع بوده و اگر فرزندی نیز از این ارتباط متولد شود، نامشروع و حرامزاده خواهد بود.
ولی باید وجود شرایط - در مقیاس حداقلی آن برای پیروان هر آیین - ثابت گردد تا ازدواجِ مدنی ثبت شود.
به عنوان نمونه انسان نمیتواند با خواهر خود و یا با زن شوهردار عقد ببندد و اصراری که بر رعایت موازین دینی وجود دارد، عموما در این موارد است، نه در چگونگی ادای الفاظ عقد و ازدواج! زیرا همان فردی که متصدی ثبت ازدواج مدنی است نیز میتواند در اندک دقایقی، عقد شرعی را بخواند و نیاز به جلسه مستقلی برای این امر نیست.
⚜ @Ahkaam ⚜
اگر بعد از کشیدن #مسح سر چند قدمی را طی کرده و بعد مسح پا را بکشیم، آیا وضویمان صحیح است؟
✅پاسخ:
1. در انجام اعمال #وضو موالات (پی در پی بودن) عرفی شرط است؛ بدین معنا که لازم است میان اعمال وضو زیاد فاصله نشود، اما چند قدم راه رفتن بین مسح سر و پا مشکلی در وضو ایجاد نمیکند.
2. شایان ذکر است که اگر این فاصله انداختن، منجر به خشک شدن رطوبت کف دست شود، باید از موهای صورت یا دست برای تر شدن کف دست استفاده کرد و اگر رطوبتی باقی نمانده باشد وضو باطل است.
⚜ @Ahkaam ⚜
در مسئله خرید دین، در صورتی که چک مورد معامله در سررسید موجودی نداشته یا اصلاً وصول نشود، آیا شخص اولیه که چک را خرج کرده از بدهی مبرا است و یا بدهکار بوده و باید آنرا بپردازد؟
پاسخ
در فرض سؤال، فروشنده چک مدیون نبوده و نسبت به خریدار بدهی نخواهد داشت؛ بلکه صادر کننده چک، مدیون خواهد بود، مگر اینکه در هنگام فروش چک شرط خاصی قرار داده شود و یا آنکه از نظر عرف، شرط ضمن عقدی وجود داشته باشد.
گفتنی است؛ اگر چک یا سفته حقیقی نبوده (صوری باشد) و فروشنده، مبلغ چک یا سفته را از صادر کننده آن، طلبکار نباشد، خرید و فروش آن جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی): فروشنده دین، ضامن پرداخت وجه چک نیست مگر شرط خاصى وجود داشته باشد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): دینى که فقط به صورت نوشته بر چک باشد، قابل فروش نیست.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): فروشنده دین، بدهکار نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): فروش ذمه بدهکار به غیر به مبلغ نقد مانعی ندارد و موجودی نداشتن چک ضرری در صحت فروش ذمه بدهکار برای طلبکار ندارد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): فروشنده چک مدیون نیست، بلکه صادر کننده چک مدیون است، مگر اینکه عرف بازار این باشد که اگر چک وصول نشود، به فروشنده چک مراجعه میشود.
⚜ @Ahkaam ⚜
در کشور پاکستان بانک، اوراقی را میفروشد که هر چند ماه به چند تا از دارندگان آنها جایزہای میدهد که اسم انگلیسیاش Priza Bond میباشد. وقتی کسی اینها را میخرد٬ اصل مالش محفوظ است و هر وقت بخواهد میتواند اوراق را به بانک پس دهد و اصل مالش را بگیرد. اما اگر اوراق را نزد خود نگهدارد، امکان دریافت جایزه به قید قرعه موجود است. میخواستم بپرسم حکم این جوایز چیست؟
پاسخ
اگر مبنای این معامله، «قرض به شرط شرکت در قرعه کشی» باشد، حرام است. در غیر این صورت اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): فرض سؤال حلال نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه مورد سؤال بیع واقعی باشد مانعی ندارد ولی اگر قرض به شرط شرکت در قرعه باشد ربا و حرام است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): هرگاه جوایز را از اموال دیگری بپردازند، مانعی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): جائز نیست.
⚜ @Ahkaam ⚜
ماهیت حسابهای بانکی از نگاه فقه و حقوق چیست؟
پاسخ
امروزه بانکها از ضروریات جامعه بشری و یکی از ارکان اقتصادی کشورها به حساب میآیند که مهمترین اعمال بانکی که در واقع منبع اصلی درآمد بانکها است و در اقتصاد کشور نیز نقش مؤثر دارد، پذیرش سرمایههای مردم و ذخیره آنها است؛ از اینرو تعیین ماهیّت سپردههای بانکی در بانکداری اسلامی جهت حلّیّت داد و ستدهای بانکی، و سودهای پرداختی از سوی بانکها به مشتریان، یک امر ضروری میباشد تا هم متشرّعان از این جهت آسوده خاطر باشند، هم فقها و حقوقدانان در تطبیق این سپردهها، بر عقود اسلامی به نتایج مطلوب و روشنی برسند.
فقها و حقوقدانان دربارۀ ماهیّت سپردههای بانکی دیدگاههای متفاوتی؛ مانند قرض بودن، ودیعه بودن، مضاربه بودن، ودیعه خلاف قاعده بودن و...، دارند که در پاسخ تفصیلی بیان شده است.
https://www.islamquest.net/fa/archive/fa46547
⚜ @Ahkaam ⚜
☑️نظر اسلام در مورد فال و فالگیری
💢 #فال و #فال_گیری ؛ یکی از شیوههایی بوده و هست که برخی از انسانها بهوسیلهی آن میخواهند از رویدادهای فردا و آیندهی خویش آگاهی یابند، و بدانند چه رخدادهای نیک و یا بدی در انتظار آنها است.
💢 بدون شک فال نیک و بد، اثر طبیعى و تکوینی ندارند، ولى داراى آثار روانى هستند؛ چرا که فال نیک امید آفرین است، در حالیکه فال بد موجب نومیدى و ناتوانى میشود. از اینرو، دین #اسلام از فال نیک نهى نکرده، ولى فال بد را به شدّت محکوم کرده است.
💢 تطیّر و فال بد؛ بیشتر به حالت نفسانی خود افراد بازگشت میکند که برای نجات از آن، پیشوایان معصوم(ع) راهحلهایی؛ همچون بیاعتنایی، توکل بر خدا و دعا را ارائه دادهاند.
💢 علاوه بر تفأل به #قرآن کریم (استخاره)، تفأل به دیوان حافظ نیز میان مردم رواج دارد، که به بیان صاحب جواهر؛ «تفأّل به غیر قرآن [از قبیل دیوان شعرا همچون دیوان حافظ] اگر منجر به صدور حکم قطعى و جزمى نگردد، جایز است»؛ هر چند به پای استخارهی شرعی با قرآن کریم نمیرسد، اما باید توجه داشت؛ عادت نمودن به استفاده از فال حافظ چندان صحیح به نظر نمیرسد. جایی که انسان باید از نیروی عقل و خرد استفاده نماید و یا از تجارب و آگاهی دیگران با مشورت از ایشان بهره گیرد، باید بر طبق آن عمل نماید. توقّع ما از حافظ آن است که با شیرینی سخنانش، اندیشهای نو و معرفتی تازه در قالب ادبیات فارسی به ما بیاموزد. رویکرد ما به دیوان حافظ، باید رویکردی از سر اخلاص و محبت به کسی باشد که چون معلمی عزیز میتواند گره از مشکلات فکری بگشاید و در این راه هیچگاه نباید حد اعتدال و میانهروی را در استفاده از آن فراموش کرد.
⚜ @Ahkaam ⚜
کسی که نمی داند از سال های قبل (سال های اولیه تکلیف) #نماز_قضا دارد یا نه و حتی نمی تواند حدس بزند که مثلاً چقدر نماز قضا دارد، تکلیفش چیست؟
✅پاسخ
اگر کسی نمی داند که آیا #نماز قضایی بر عهده اش است یا خیر، چون یقین به #قضا شدن ندارد، چیزی بر عهده او نبوده و بجا آوردن نماز قضا بر او واجب نیست. اما اگر یقین به داشتن نماز قضا داشته، ولی مقدار آن را نمی داند (و نمی تواند حدس بزند) اگر مقدار کمتر را بخواند کافی است.
⚜ @Ahkaam ⚜
💠مواردی که تأخیر نماز بهتر است💠
☘مستحب است که انسان نماز را در اول وقت بخواند و هرچه به اول وقت نزدیک تر باشد هم بهتر است اما تأخیر آن در مواردی از جهاتی گاهی لازم و گاهی بهتر است که عبارت اند از:
▫️1: تأخیر #نماز ظهر و عصر برای خواندن نافله های آنها .
▫️2: کسی که به واسطه ی عذری برای نماز #تیمم می کند ولو میتواند در اول وقت نماز بخواند ولی بهتر است نماز را به تأخیر بیندازد تا شاید عذرش برطرف شد .
▫️3: کسی که حالت اقبال یا توجه یا همان حضور قلب را در اول وقت را ندارد بهتر است نماز را به تأخیر بیندازد تا بتواند حضور قلبش را در نماز حس کند مثلا کسی که در اول وقت خوابش می آید که این شخص بهتر است نماز را به تأخیر بیندازد تا خوابش رفع شود البته نه طوری که نماز قضا شود .
▫️4: برای انتظار نماز جماعت یا بیشتر شدن مأمومین و ...
▫️5: مسافری که در اول وقت باید با عجله نماز بخواند ، که دراین صورت بهتر این است که نماز را به تأخیر بیندازد تا عجله اش از بین رود.
▫️6:تأخیر نماز عصر و عشاء به ، اول وقت فضیلتشان .
▫️7: تأخیر نماز مغرب برای کسی که روزه بود و گرسنگی و تشنگی به او فشار آورده و یا اینکه کسی منتظر اوست .
▫️8: به تأخیر انداختن نماز برای کسی که نیازمند به تخلی یا همان دستشویی رفتن در اول وقت است .
▫️9: اگر وقت نماز وسعت دارد و طلبکار هم طلب خود را مطالبه میکند در صورتی که ممکن است با ید اول قرض خود را بدهد بعد نماز بخواند و همچنین است اگر کار واجب دیگری را که با ید فورا آن را انجام بدهد پیش آید مثلا ببیند که مسجد نجس است که در این صورت باید اول مسجد را تطهیر کند و بعد نمازش را بخواند ولی اگر اول نمازش را بخواند بعد مسجد را تطهیر کند هرچند که معصیت کرده ولی نمازش صحیح است.
⚜ @Ahkaam ⚜
لطفا درباره کارتهای اعتباری بانک پارسیان نظر خود (حضرت آیت الله خامنه ای) را اعلام فرمائید.
1. خرید کالا با این کارتها چه حکمی دارد؟
2. نقد کردن این کارتها چگونه است؟
(در هر دو صورت مبلغی بیش از اعتبار کارتها باید به صورت اقساط پرداخت شود. در صورت نقد کردن 2% بیشتر)
پاسخ
آن مقدار پول که در حساب موجود است و از آن در حین استفاده برداشت مىکنید، بلااشکال است ولى مقدارى که به حساب اعتبار و بدون داشتن وجه در حساب به شما داده مىشود، اگر به عنوان قرض بوده و بر آن سود تعلق مىگیرد اصل قرض صحیح ولى مقدار مازاد ربا مىباشد و حرام است.
⚜ @Ahkaam ⚜