#احکام_متفرقه
❓سوال
اگر کسي در روي صفحهي گوشي موبايل، بروي آيه اي از قرآن بدون وضو دست بزند گناه است يا خير؟
ــــــــــــــــــــــــــــ
✅پاسخ
دست زدن به آیات قرآن از روی صفحه گوشی بدون وضو اشکال ندارد.
⚜ @Ahkaam ⚜
اگر نمازگزار، قنوت را فراموش کند، حکم آن چیست؟
پاسخ
مراجع تقلید در اینباره میگویند:
خواندن قنوت در نماز، واجب نیست و حتی اگر نمازگزار عمداً قنوت نخواند [نمازش باطل نیست و] قضا ندارد. با این وجود، اگر قنوت را فراموش کند، چند حالت دارد:
الف. اگر پیش از آنکه به اندازۀ رکوع خم شود، یادش بیاید، مستحب است که برگردد و بایستد و قنوت را بخواند.
ب. اگر بعد از رفتن به رکوع یادش بیاید، مستحب است بعد از بلند شدن از رکوع قضا کند.
ج. اگر در سجده و بعد از آن یادش بیاید، مستحب است پس از سلام نماز، آنرا قضا نماید و به جهت جایجایی آن، سجده سهو انجام دهد.
⚜ @Ahkaam ⚜
شخصی مبتلا به بیماری شقاق مقعدی(زخمی در ناحیه مقعد) است، که چند سؤال دارد: 1. اگر بعد از تطهیر خود، وضو بگیرد و قبل از نماز، خود را وارسی کند و ببیند دستمال کمی آلوده به نجاست(مدفوع) شده، آیا مجددا باید وضو بگیرد؟ هرچند این خروج نجاست هم غیر ارادی است و هم مقدارش بسیار کم است؟ 2. آیا اصلا باید قبل از نماز خود را وارسی کند، یا با توجه به طهارتی که گرفته دیگر لازم نیست خود را وارسی کند و بنا را بر پاک بودن بگذارد؟ 3. آیا چنین شخصی میتواند امام جماعت بایستد؟ شرح نماز خواندنش چگونه است؟ 4. اگر این شخص مقلّد مرجعی باشد که با این شرایط بیماری اجازه میدهند امام جماعت باشد، مقلدین مراجعی که اجازه نمیدهند این شخص امام جماعت باشد، و از بیماری او مطلع نباشند و به او اقتدا کنند، آیا نمازشان صحیح است یا امام جماعت حتماً باید اعلام کند که مقلدین فلان مرجع به او اقتدا نکنند؟
پاسخ
1و2. با خارج شدن مدفوع، وضو باطل میشود؛ هر چند غیر ارادی و کم باشد، ولی با فرض اینکه یکبار مخرج را شُسته و تطهیر نموده است، وارسی مجدد لازم نیست.
3و4. صرفا وجود این بیماری مانع از صحت امامت در نماز جماعت نبوده و نیازی به اعلام به مأمومین ندارد.
ضمائم:
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی): اگر یقین دارد بعد از وضو از مخرج، مدفوع خارج شده -هر چند غیر ارادی- وضو باطل است، ولی اگر خون خارج شود وضو باطل نمیشود.
وارسی لازم نیست.
اگر خود را وارسی نکند و یقین به وجود نجاست در بدن خود نداشته باشد، اشکال ندارد.
اشکال ندارد و اعلام به دیگران لازم نیست.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): بله، باید برای نماز وضو بگیرد و خود را تطهیر کند البته اگر این کار برای او حرجی باشد، به مقدار حرج وظیفهای ندارد و میتواند با همان حال نماز بخواند.
وارسی قبل از نماز لازم نیست.
با رعایت شرائط معتبر میتواند امام جماعت هم باشد.
اعلام به مأمومین لازم نیست. مأمومی که مرجعش اجازه اقتدا نمیدهد اگر بعد از نماز بفهمد نمازش صحیح است و الّا نمیتواند اقتدا کند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در صورتی که نجاستی خارج شود باید وضو را تجدید کند، مگر این که تکرار وضو سبب عسر و حرج شود که یک وضو کافی است.
وارسی کردن لازم نیست.
اگر شرایط امامت جماعت در او جمع است مانعی ندارد مگر در صورتی که از باب عسر و حرج فقط یک وضو میگیرد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): بله ولی اگر بیماری دارد که غائط پی در پی از وی خارج میشود باید برای هر نماز وضو بگیرد و فورا مشغول نماز شود.
وارسی لازم نیست.
با عمل به وظائفی که در توضیح المسائل مسأله 313 به بعد آمده مانعی ندارد.
لازم است مأمومین در مسأله به فتوای مرجع خودشان عمل کنند.
⚜ @Ahkaam ⚜
📚خمس سهام عدالت
💠سؤال:
۱.باتوجه به اینکه واگذاری #سهام_عدالت به صورت اقساط، بوده است آیا این سهام، متعلق خمس است؟ برفرض وجوب، زمان تعلق چه زمانی است؟
۲.دولت برای برخی ازاقشار ضعیف، قیمت سهام را باتخفیف محاسبه کرده وتفاوت قیمت را ازمحل منابع خود تأمین کرده است، آیابه مقداری که دولت تخفیف داده نیز #خمس تعلق می گیرد؟
۳.حکم خمسِ سودهایی که قبل از آزادسازی حاصل شده وبه افراد پرداخت شده یانشده است، چیست؟
✅جواب:
۱)پس از آزاد شدن سهام عدالت، مقداری که قابل فروش است، در اولین #سال_خمسی، خمس آن به قیمتی که خریدار دارد، بایدپرداخت شود.
۲)در این صورت نصف سهام، متعلق خمس است ونصف دیگر درحکم #هبه است وخمس ندارد.
در هر دوصورت قبل، کسانی که برای گذران زندگی نیاز به این سهام و سودحاصل از آن دارند به نحوی که باتخمیس آن، سود حاصل از مابقی، کفاف زندگی درحدّ شأن آنها رانمی دهد، پرداخت خمس اصل سهام، واجب نیست.
۳)سودهای مذکور جزء درآمد سالی است که قابل وصول بوده است، که اگر درآن سال دریافت نشده وسال خمسی بر آن گذشته است، بایدپس از دریافت، بلافاصله خمس آن پرداخت شود واگر دریافت شده، حکم #درآمد_بین_سال رادارد.
⚜ @Ahkaam ⚜
اگر فردی در اثر ضربه دچار بیماری روانی؛ مانند اختلال اضطراب، ترس یا افسردگی غیر قابل درمان شود، آیا دیه یا ارش بر عهدهی ضارب است؟ و این دیه یا ارش چگونه محاسبه میشود و چه نسبتی با دیه کامل دارد؟
پاسخ
اگر این بیماری -با تأیید متخصصان پزشکی- در اثر آن ضربه باشد، ضارب، ضامن است؛ پس چنانچه به مقدار جنون -که دیه کامل دارد- نرسد، دیهی خاصی در شرع برای آن تعیین نشده است، بلکه در این صورت، ضارب باید ارش بپردازد، که تعیین مقدار آن، بر عهدهی دادگاه و کارشناسان مربوطه در پزشکی قانونی است.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی): بله دیه بر عهده ضارب است.
موارد مختلف است؛ اگر بر اثر ضربه، عقل او زایل شده و دیوانه شود، دیه او یک دیه انسان کامل است، اما اگر عقل کاملاً از بین نرود، ارش دارد، که به حسب موارد زوال عقل مقدارش فرق میکند.
شایان ذکر است که در صورت مصالحه ننمودن، تعیین مقدار ارش و حکومت بر عهده دادگاه صالحه است.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): تعیین ارش در مورد سؤال با حاکم شرع است.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر بیماری مذکور در سؤال به جهت نقصان در عقل باشد از موارد حکومت است.
حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی): اگر پزشکان تشخیص دهند که این اضطراب و حالات روانی خاص، نوعی بیماری است و این بیماری هم در نتیجه ضربه حاصل شده است و اثر ضعف درونی و جسمی مضروب نیست و یا مستند به ضارب میباشد باید ارش گرفته شود و مقدار آن بر اساس تشخیص مصلحت توسط حاکم شرع است و نسبت خاص و معینی در شرع برای آن تعیین نشده است، بلکه به نظر حاکم شرع منوط میباشد.
⚜ @Ahkaam ⚜
حکم ازدواج دوقلوهای به هم چسبیده چیست؟
پاسخ اجمالی
گفتنی است؛ ازدواج - به خودی خود- امری جایز بوده و واجب نیست؛ پس در مواردی - مثل دوقلوهای به هم چسبیده - که مانعی برای یک ازدواج سالم دارند و معمولاً ازدواج آنها، منجر به ارتکاب گناه -مثل نگاه حرام- میشود، باید از آن خودداری نمود، تا زمانی که جداسازی آنها میسّر شود.
البته برخی از مراجع، معتقدند در فرضی که دوقلوهای به هم چسبیده دختر باشند، ازدواج یک مرد با هر دوی آنها جایز است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر موجب کشف عورت برای غیر همسر شود، جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): اصل ازدواج اگرچه جایز است، ولی در ارتباطات باید مسایل شرعی رعایت شود.
حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی): 1. اگر هر دو دختر باشند ازدواج آنها با یک پسر اشکال ندارد، ولی با دو فرد متفاوت جایز نیست.
2. چون غالباً امکان برنامه زناشویی بدون نظر و تماس دیگری نیست؛ لذا [ازدواج] جایز نمیباشد.
3. جایز نیست مگر هر دو دختر باشند و ازدواج با یک پسر انجام شود.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): آنها در هر صورت باید از ازدواج خودداری کنند تا زمانی که جداسازی آنها میسّر شود.
⚜ @Ahkaam ⚜
💍 ارتباط در دوران #نامزدی💍
🍁سؤال: ارتباط تلفنی و صحبت کردن دختر و پسری که در دوران نامزدی هستند، به منظور آشنایی بیشتر برای تصمیم گیری ازدواج، با اطلاع خانواده چه حکمی دارد؟
✅ جواب: تا زماني كه عقد به صورت صحيح شرعى خوانده نشده است، نامحرم هستند، بنابر این در صورتی که بدون قصد لذت و با اطمینان به عدم وقوع در مفسده باشد، اشکال ندارد و الا جایز نیست.❌
⚜ @Ahkaam ⚜
سلام؛ بنده(به عنوان مسئول) در یک مجموعهای در دانشگاه فعالیت میکردم. از طرف دانشگاه مبلغی(به صورت کارت هدیه) به دانشجویان این مجموعه اهدا شد و قرار شد من این هدیه را به آنان برسانم، و من به خاطر کثرت برنامههای مجموعه فرصت نکردم کارتها را به بچهها بدهم و در جای مطمئنی در داخل اتاق مجموعه گذاشتم. بعد از دو ماه متوجه شدم تعدادی از کارتها مفقود شده است. آیا بنده نسبت به این موضوع مدیونم و باید آن کارتها را از جیب خودم برای دانشجویان تهیه کنم؟
پاسخ:
اگر عرفاً در زمان پرداخت و محل نگهداری کارتها کوتاهی کرده باشید، نسبت به صاحبان کارتها مدیون هستید و لازم است به نحوی رضایت آنها را فراهم نمایید، اما در غیر اینصورت ضامن نیستید.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی): اگر وظیفه شما این بوده که در زمان معینی این کارتها را به دست افراد برسانید و کوتاهی کردهاید ضامن هستید و در غیر این صورت اگر مکان گذاشتن کارتها کاملا امن بوده و دقت لازم در نگهداری آنها شده است ضامن نیستید.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): بله مسؤولیت دارید.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): چنانچه - با توجه به محل نگهداری و ... - در مراقبت از کارتهای مذکور، کوتاهی نشده باشد ضامن نیستید.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): با توجه به این که در رساندن آن کارتها کوتاهی کردهاید، باید جبران کنید.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): در صورتیکه در حفظ و نگهداری آن کوتاهی کردهاید، ضامن هستید.
⚜ @Ahkaam ⚜
حکم و شرایط ازدواج با زنان غیر مسلمان چیست؟ آیا دختر باکرهی غیر مسلمان برای ازدواج اذن والدین را لازم دارد؟
پاسخ اجمالی
کافر بر دو قسم است: 1. کافر اهل کتاب، 2. کافر غیر اهل کتاب. بر طبق نظر همهی مراجع معظم تقلید شیعه، مرد مسلمان نمیتواند با زنهاى کافر غیر اهل کتاب ازدواج دایم یا موقت داشته باشد.
امام خمینی(ره) در این زمینه فرمود: "... مرد مسلمان هم نمیتواند با زنهاى کافرهی غیر کتابیه به طور دایم ازدواج کند و به احتیاط واجب ازدواج دایم با زنهاى کافرهی اهل کتاب نیز جایز نیست".
البته، امام خمینی(ره) در این مسئله(ازدواج دایم با زنان کافر اهل کتاب) فرمود: «به احتیاط واجب». به این معنا است که مقلدان ایشان میتوانند در این مسئله به فتوای مجتهد دیگری که در این مسئله فتوا داده است و چنین ازدواجی را جایز میداند عمل کنند.
ازدواج موقت با زنان کافر اهل کتاب طبق نظر همهی مراجع تقلید فعلی و معاصر، جایز است.
اما اینکه آیا در ازدواج موقت با دختر باکرهی کافر اهل کتاب اذن والدین او شرط است یا نه؟ فرمودند: این حکم به مذهب آنان بستگی دارد و اگر در مذهب آنان اجازهی پدر شرط نیست، لازم نیست با اجازه او باشد.
⚜ @Ahkaam ⚜
من در دوران دانشگاه جزوه ای از یکی از دوستانم گرفتم ولی متأسّفانه نتوانستم به او پس بدهم و فارغ التّحصیل شدم و من به شهر دیگری آمدم. حالا باید چه کنم؟ زیرا این جزوه امانتی در دست من بود و من از او هیچ آدرسی ندارم.
پاسخ
دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): به هر حال لازم است به هر نحو ممکن جزوه را به صاحبش برگردانید ولى اگر از پیدا کردن صاحب آن مأیوس هستید قیمت آن را با اذن حاکم شرع از طرف صاحبش به فقیر صدقه بدهید.
دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر مطمئن به رضایت طرف باشید تکلیفی ندارید و الا خود جزوه یا پول آن را به فقیر متدیّن صدقه بدهید.
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در صورت امکان، جزوه را به صاحبش برسانید و یا به شکلی با هم مصالحه کنید و اگر این کار ممکن نیست توسط شخص ثالث یا توسط پست برایش ارسال کنید و چنانچه به او دسترسی ندارید به نیّت ایشان معادل ارزش جزوه به فقرا صدقه دهید.
⚜ @Ahkaam ⚜
کسی مبلغ 90 میلیون پیش طلافروشی سرمایهگذاری کرده و گفته با آن خرید و فروش طلا انجام میدهد و - بسته به کار- مبلغ نامعینی هم سود پرداخت میکند. بعد چند ماه متوجه میشود که او با این پول دلار خرید و فروش کرده است، آیا گرفتن سود سرمایه، حلال است؟
پاسخ
در این قرارداد مضاربه، هر چند بر خلاف قرارداد عمل شده و تجارت دیگری با آن سرمایه انجام گرفته است، ولی چنانچه طرف مقابل، راضی به کار اقتصادی او شده و به دیگر شرایط مضاربه در قرارداد عمل شده باشد، سود حاصله حلال است. در غیر این صورت باید برای تقسیم سود مصالحه شود.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی): در فرض سؤال، اگر عقد مضاربه به طور صحیح بسته شده باشد، سود حاصله از فروش دلار بین طرفین بر طبق قرارداد تقسیم میگردد؛ و اگر ضرری در این معاملات رخ دهد به خاطر تخلف از قرارداد، خسارات وارده بر عهده عامل است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر درصد سهم هر کدام معین باشد معامله صحیح است و سود به دست آمده به همان نسبت باید تقسیم شود.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی(مد ظله العالی): نفس خرید و فروش دلار حرام نیست و مضاربه نسبت به آن صحیح است. البته در مضاربه باید سهم هریک از طرفین از سود، معین شده باشد.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر بر خلاف نظر مالک رفتار کرده است و سرمایهگذار بعد اطلاع از معاملات خرید و فروش دلار آن معاملات را امضا کرده باشد، سود حاصله حلال میباشد و اگر رد کرده باشد معاملات باطل خواهند بود و الله العالم.
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی (مد ظله العالی): این پول به عنوان مضاربه باید شرائطی داشته باشد؛ 1. با آن تجارت کند. 2. زمان آن مشخص باشد. 3. درصد سود معلوم باشد. پس اگر این شرائط نباشد مضاربه نیست؛ بنابراین نسبت به سودی که گرفتید با طلا فروش مصالحه کنید.
⚜ @Ahkaam ⚜
شخصى با دیگرى عقد مضاربه بسته و سرمایه را به او داده و از او سود میگرفته است. بعداً معلوم شده که عامل با سرمایه کار نمىکرده و سود وى را پرداخت کرده و این سودها از مال مردم بوده است، در این صورت مالک چه وظیفهاى دارد؟
پاسخ
. اگر به مفاد عقد مضاربه عمل نشود، قرارداد صحیح نبوده و پرداخت سود وجاهت شرعی ندارد.
2. اگر مالک سرمایه، بداند که سود دریافتی، عین مبالغی است که عامل جهت مضاربه از دیگران گرفته است باید آنها را به صاحبانش برگرداند و در صورت عدم شناخت یا دسترسی به آنها، باید آن مبالغ را صدقه دهد.
3. اگر مالک سرمایه، اطمینان ندارد که عامل، سود را از اموال دیگران پرداخت کرده است و از طرفی هم عامل - با علم به بطلان قرارداد - راضی به پرداخت سود باشد، حکم هدیه را داشته و دریافت و استفاده از سود مذکور اشکالی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی): دریافت مبالغ مذکور به عنوان سود صحیح نیست.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر مالک وی را ملزم به پرداخت سود نکرده و عامل در فرض علم به بطلان قرارداد، باز هم راضی به پرداخت سود باشد، اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):پرداخت سود بدون عمل به مضاربه وجاهت شرعی ندارد و اگر شخص با توجه به مسئله، سود مذکور را مجاناً میداده در صورت ذی رحم بودن و یا مصرف پول، کسی ضامن آن نیست، ولی اگر به خیال صحت مضاربه، این کار را انجام میداده میتواند به سودهایی که داده رجوع کند.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر علم داشته باشد که سود پرداخت شده، عین مبالغی است که از دیگران جهت مضاربه گرفته، باید آنها را به صاحبان خود برگرداند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): سودهایی که از مال دیگران بوده، جنبه ربا دارد و حرام است و باید برگردانده شود.
⚜ @Ahkaam ⚜
☑️سئوال
اگر هنگام نماز، فردی به منزل ما بیاید؛ آیا نماز اول وقت بهتر است یا پذیرایی از مهمان؟
✅پاسخ:
#نماز اول وقت فضیلت زیاد دارد و برای رعایت اول وقت نماز در روایات زیاد تاکید شده است، لیکن اگر کسی مهمان داشته باشد، درصورتی که ممکن باشد برای نماز اول وقت از مهمان اجازه بگیرد و نماز اول وقت را بخواند بعد به مهمان خدمت کند و این کار روی مهمان ها نیز برای ترغیب آن ها به نماز اول وقت اثر می گذارد،
اما اگر شرایط به گونه ای باشد که خواندن نماز در اول وقت موجب زحمت برای مهمان باشد و ناچار به پذیرای از مهمان باشد، اول مهمان را خدمت کند بعد نماز بخواند.
⚜ @Ahkaam ⚜
☑️سئوال
اگر هنگام نماز، فردی به منزل ما بیاید؛ آیا نماز اول وقت بهتر است یا پذیرایی از مهمان؟
✅پاسخ:
#نماز اول وقت فضیلت زیاد دارد و برای رعایت اول وقت نماز در روایات زیاد تاکید شده است، لیکن اگر کسی مهمان داشته باشد، درصورتی که ممکن باشد برای نماز اول وقت از مهمان اجازه بگیرد و نماز اول وقت را بخواند بعد به مهمان خدمت کند و این کار روی مهمان ها نیز برای ترغیب آن ها به نماز اول وقت اثر می گذارد،
اما اگر شرایط به گونه ای باشد که خواندن نماز در اول وقت موجب زحمت برای مهمان باشد و ناچار به پذیرای از مهمان باشد، اول مهمان را خدمت کند بعد نماز بخواند.
⚜ @Ahkaam ⚜
❓آیا خواندن نماز در خانه شخصى که خمس نمى دهد، اشکال دارد؟
🌳اگر یقین ندارد که به خانه او خمس تعلق گرفته، اشکال ندارد.
🌳آیات عظام سیستانى و تبریزى: خیر، اشکال ندارد.
🌳آیت الله وحید خراسانی: اگر شک داشته باشید که به این خانه خمس تعلق گرفته یا نه، بنابر احتیاط واجب خواندن نماز در آنجا جایز نیست.
#خمس
@ahkaam
#احکام شرعی
🔹نماز در محل تحصیل
❓سؤال: آیا محل تحصیل دانشجویی که در خوابگاه می باشد، به صورتی که پنج روز در هفته در محل تحصیل زندگی میکند، حکم وطن را دارد؟
✍️ جواب دفتر استفتائات مقام معظم رهبری: محل تحصیل یا زندگی موقت، وطن نیست، البته اگر بنا دارد حداقل یک سال به طوری اقامت داشته باشد که عرفا مسافر محسوب نشود، بدون نیاز به قصد اقامت ده روزه، نماز تمام است.
⚜ @Ahkaam ⚜
🔴 #نماز خواندن با #لباس #عکس_دار
⁉️سوال: آیا #نماز_خواندن با لباسهایی که روی آن #عکس_انسان و یا حیوان منقوش است ولی (#لباس_عکس_دار) در زیر لباسی دیگر پوشیده شده است، #کراهت دارد؟🤔
✍ جواب: کراهت دارد.👌
⚜ @Ahkaam ⚜