📢گزارش
سه شنبه های علوم انسانی اسلامی
✅رابطه ارزش ها و علوم انسانی توصیفی
🔻در ادامه به گزارشی مختصر از جلسه میپردازیم:
⬅️شصت و هشتمین نشست از سلسله جلسات سهشنبههای علوم انسانی میان گروههای علمی فلسفه و کلام و فلسفه دین، با سخنرانی دکتر علی مصباح و با مدیریت حجتالاسلام دکتر گرایی در تالار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره قم تاریخ ۱۹ فروردین ۱۴۰۴ برگزار شد. موضوع جلسه «رابطه ارزشها و علوم انسانی توصیفی» بود و به بررسی تأثیر ارزشها در فرآیند تحقیق علمی و چالشهای مرتبط با آن اختصاص داشت.
⬅️مقدمه مدیر نشست
دکتر گرایی در ابتدای جلسه، ضمن تأکید بر اهمیت این موضوع، به چالش دیرینه تفکیک علم و ارزش اشاره کرد و توضیح داد که مسئله اصلی در علوم انسانی توصیفی، برخلاف علوم دستوری که ارتباط نزدیکی با ارزشها دارند، بررسی نقش ارزشها در فرایند توصیف واقعیت است.
⬅️محورهای سخنرانی دکتر علی مصباح
در سخنرانی دکتر مصباح به سه محور اصلی پرداخته شد:
۱. ماهیت علوم انسانی توصیفی
۲. دوگانه علم ارزشبار یا فارغ از ارزش
۳. تأثیر ارزشها در مراحل مختلف پژوهش
دکتر علی مصباح در تبیین ماهیت علوم انسانی توصیفی، این علوم را علومی معرفی کرد که هدف آنها توصیف پدیدههای انسانی، تبیین علتهای مرتبط، و تفسیر معنای آنهاست. او این علوم را در تقابل با علوم دستوری قرار داد که به ارزشگذاری، ارائه راهحل یا تعیین بایدها و نبایدها میپردازند.
وی ضمن بررسی تفاوت این دو نوع علم، به چگونگی تأثیر ارزشها در علوم توصیفی پرداخت. او توضیح داد که نقش ارزشها را باید در سه مرحله از تحقیق علمی بررسی کرد: ۱ـ مرحله انتخاب موضوع و هدفگذاری تحقیق. ۲ـ مرحله تحقیق علمی خالص که به کشف واقعیتهای توصیفی میپردازد. ۳ـ مرحله کاربرد نتایج علمی.
وی تأکید کرد که تأثیر ارزشها در مراحل انتخاب موضوع و کاربرد، اجتنابناپذیر و حتی مثبت است، اما در مرحله تحقیق علمی خالص، دخالت ارزشها میتواند واقعیتها را تحریف کند و به برداشتهای غیرواقعی منجر شود.
⬅️نکته کلیدی: تفکیک مراحل تحقیق
یکی از نکات کلیدی دکتر مصباح، تقسیم فرایند پژوهش به مراحل جداگانه و شفافسازی نقش ارزش در هر مرحله بود. او با تأکید بر این تفکیک، توضیح داد که در مرحله مقدماتی، انتخاب موضوع اغلب بهدلیل اهمیت ارزشی آن صورت میگیرد. برای مثال، انتخاب بررسی «تأثیر فقر بر جرمخیزی» ناشی از دغدغههای ارزشی برای کاهش آسیبهای اجتماعی است. اما در مرحله تحقیق علمی، پژوهشگر باید تلاش کند که به دور از دخالت ارزشهای شخصی یا اجتماعی، تنها به واقعیتها بپردازد و از تحریف آنها پرهیز کند. دکتر مصباح پیشنهاد کرد که برای حفظ بیطرفی علمی، پژوهشگران باید از روشهای دقیق علمی استفاده کرده و از تأثیر پیشفرضهای ارزشی در تحلیل دادهها جلوگیری کنند.
⬅️نقش ارزشها در مرحله کاربرد
او همچنین به مرحله کاربرد یافتههای علمی پرداخت و توضیح داد که در این مرحله، ارزشها نقشی کلیدی در چگونگی استفاده از نتایج توصیفی ایفا میکنند. وی با ارائه مثالی بیان کرد که نتایج یک تحقیق درباره تأثیرات رسانههای اجتماعی میتواند بهطور متفاوت برای اهداف مختلف مانند افزایش آگاهی اجتماعی یا دستکاری افکار عمومی به کار رود، و این انتخاب به ارزشهای تصمیمگیران بستگی دارد.
⬅️گفتوگوی پایانی و جمعبندی
در ادامه، مباحثه میان اساتید حاضر صورت گرفت و دیدگاههای مختلفی ارائه شد. جمعبندی سخنان اساتید نشان میدهد که تفکیک مراحل تحقیق علمی میتواند از دخالت نامناسب ارزشها در علم جلوگیری کند و نقش بایسته ارزشها در برخی مراحل را مشخص سازد.
اجماع نظرات این بود که اگرچه علم نمیتواند کاملاً فارغ از ارزش باشد، اما حضور ارزشها باید در چارچوبی منطقی و مدیریتشده باشد.
همچنین، نقد دیدگاههای نسبیگرایی، ابزارگرایی و علمگرایی افراطی در غرب و تأثیر آنها بر روابط علم و ارزش بهعنوان چالشهای اصلی مطرح شد. این نشست، با هدف تدوین راهبردهایی برای اسلامیسازی علوم انسانی، بستری برای بررسی دقیقتر این موضوع در آینده را فراهم کرد.
🔷 کانال رسمی حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی مصباح
🆔 @alimesbah_ir
هدایت شده از روابط عمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره
28.19M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎞 | مجموعه
«در مسیر علوم انسانی اسلامی»
💠 بیانات علامه محمدتقی مصباح یزدی «رحمتاللهعلیه» 💠
▫️ قسمت اول:
✨ علوم انسانی توصیفی و دستوری و رابطه است و باید (۱) ✨
👈🏻🖇 لینک قسمت بعدی [۲]
▫️نسخه کم حجم
#علوم_انسانی_اسلامی
ـــــــــــــــ روابطعمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ـــــــــــــــــ
🖥 @iki_ac_ir
حجتالاسلام علی مصباح یزدی: حفظ نظام اسلامی اوجب واجبات است / تفسیر نادرست از اولویت مصلحت و حکم شرعی، زمینهساز انحراف است
💠 عضو هیئتعلمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) گفت: حفظ این میراث الهی، اوجب واجبات است و تفسیر نادرست از تعارض میان احکام فقهی و مصلحت نظام، میتواند موجب انحراف جدی در مسیر انقلاب شود.
🔺به گزارش روابطعمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، حجتالاسلاموالمسلمین علی مصباح یزدی در همایش کشوری دفتر ارتباطات فرهنگی با عنوان «امتداد گفتمان امامین انقلاب» که به همت مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در مجتمع یاوران مهدی برگزار شد، با اشاره به جایگاه والای امام خمینی (ره) در تاریخ معاصر، اظهار کرد: یکی از بزرگترین کرامات حضرت امام برای بشریت، تأسیس نظام جمهوری اسلامی ایران بود و این میراث عظیم الهی، نهتنها باید حفظ شود، بلکه لازم است بهدرستی به جهان معرفی گردد و از آن پاسداری شود.
🔹عضو هیئتعلمی مؤسسه امام خمینی (ره) با اشاره به یکی از موضوعات بنیادین در اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی گفت: اصل «نظام اسلامی» همواره از مفاهیم موردبحث در دوران انقلاب بوده است و برخی افراد، آگاهانه یا ناآگاهانه، این مفهوم را بهگونهای نادرست تفسیر کردهاند و همین موجب بروز ابهامات و انحرافاتی در تحلیل مسائل نظام شده است.
👈🏻🖇 مطالعه کامل خبر
🔷 کانال رسمی حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی مصباح
🆔 @alimesbah_ir
recording-20250604-180212.mp3
زمان:
حجم:
42.54M
✅اردوی آشنایی با حوزه(عالمی دیگر)
🎙سخنرانی حجتالاسلام و المسلمین دکتر علی مصباح
🗓 چهارشنبه ۱۴ خرداد ماه ۱۴۰۴
🏢مدرسه علمیه معصومیه
🔷 کانال رسمی حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی مصباح
🆔 @alimesbah_ir
هدایت شده از روابط عمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره
6.95M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎞 | مجموعه
«در مسیر علوم انسانی اسلامی»
💠 بیانات علامه محمدتقی مصباح یزدی «رحمتاللهعلیه» 💠
▫️ قسمت دوم [۲]
✨ فصل ممیز نظامهای اقتصادی
بایدها و نباید و ارزشهاست ✨
👈🏻🖇 لینک قسمت اول [۱]
👈🏻🖇 لینک قسمت بعدی [۳]
▫️نسخه کم حجم
#علوم_انسانی_اسلامی
ـــ روابطعمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ـــ
🖥 @iki_ac_ir
هدایت شده از روابط عمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره
8.32M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎞 | مجموعه
«در مسیر علوم انسانی اسلامی»
💠 بیانات علامه محمدتقی مصباح یزدی «رحمتاللهعلیه» 💠
▫️ قسمت سوم [۳]
✨فرآیند کلی تحول در علوم انسانی ✨
👈🏻🖇 لینک قسمت دوم [۲]
👈🏻🖇 لینک قسمت بعدی [۴]
▫️نسخه کم حجم
#علوم_انسانی_اسلامی
ـــ روابطعمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ـــ
🖥 @iki_ac_ir
هدایت شده از روابط عمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره
12.3M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎞 | مجموعه
«در مسیر علوم انسانی اسلامی»
💠 بیانات علامه محمدتقی مصباح یزدی «رحمتاللهعلیه» 💠
▫️ قسمت چهارم [۴]
✨غربزدگی، مانع فرهنگی در مسیر تحول علوم ✨
👈🏻🖇 لینک قسمت سوم [۳]
👈🏻🖇 لینک قسمت بعدی [۵]
▫️نسخه کم حجم
#علوم_انسانی_اسلامی
ـــ روابطعمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ـــ
🖥 @iki_ac_ir