📜 تـفـسـیـر آیـهٔ روزه
🔸حقیقت روزه فقط امساک در خوردن و آشامیدن نیست
﴿يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ﴾(۱)
خطاب حضرت باری تعالی است با مؤمنین؛ گرچه کفّار نیز مانند مؤمنین مکلّف به فروعند، لکن به جهت آنکه مؤمنین اینگونه خطابات را تلقّی به قبول میکنند مخاطب قرار گرفتهاند.
«ای کسانی که ایمان آوردهاید بر شما روزه داشتن واجب شد همچنان که بر امم سالفه که قبل از شما بودهاند نیز واجب شده است؛ و این وجوب روزه به علّت آنست که در مقام تقوی برآئید و خود را در مصونیّت الهی بیاورید.»
در مجمعالبیان از حضرت صادق علیهالسّلام روایت میکند که آن حضرت فرمودند:
لَذَّةُ ما فِی النِّداءِ أزالَ تَعَبَ العِبَادَةِ و العِناءِ.(۲)
بدیهی است خدای مهربان که مؤمنین را ندا میکند و آنان را لایق خطاب قرار میدهد، هر سختی که در روزه است از بین میرود و شیرینی ندا دیگر تعبی نمیگذارد. و امّا جهت آنکه میفرماید: ﴿كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ﴾، برای آنست که مؤمنین بدانند این تکلیف اختصاص به اُمّت پیغمبر آخرالزمان ندارد بلکه در امم پیشین بوده، و خود همین معنی که عمومیّت تکلیف است دشواری آن را برای انسان آسان میکند که البَلِیَّةُ إذا عَمَّتْ طابَتْ.(۳) و امّا جهت آنکه غایت و غرض از این تکلیف را تقوی قرار میدهد برای آنست که تقوی که بهترین فضیلت از فضائل انسانی است بر این فریضه استوار است و بدون روزه انسان به اوج این شرف نمیرسد.
تقوی به معنی پرهیز نیست، گرچه پرهیز از ناپسندیدهها لازمۀ آن است؛ بلکه تقوی به معنی مصونیّت و در حفظ و امان درآمدن است. وَقَی یَقِی وِقَایَةً و وَقْیاً به معنی حصان و حفظ (۴) است. خدا میفرماید: شاید شما، و امید است که شما در مصونیّت الهی درآئید و از گزند نفس امّاره و شیطان بدین فریضۀ الهیّه در امان خدا و حفظ او قرار گیرید. و اگر ملکۀ تقوی در انسان جای گرفت دیگر برای او بیم و هراسی نیست. وساوس شیطانیّه و هواهای نفسانیّه در او نمیتواند اثری بگذارد؛ همانطور که در علوم مادّی برای وقایه و مصونیّت از آفت وسیلهای به کار میبرند.
... بواسطۀ ملکۀ تقوی یک نوع مصونیّت روحی برای انسان پیدا میگردد که با آن حفظ و امان انسان به میکربهای آلودۀ خفهکنندۀ معاصی مبتلا نمیشود؛ شهوات انسان را به زمین نمیکوبند، آرزوهای پست و زینتهای دلفریب عالم غرور در روح بلندمرتبۀ انسانْ، زبون و خوار جلوه میکند، با عدل و میانهروی در جمیع امور بشر در صراط مستقیم حرکت میکند. گوئی در اثر این ملکۀ تقوی نفس او در کپسول ضدّ شهوات جای گرفته، و با تزریق آمپولهای صبر و صلاة و مجاهده و انفاق و ایثار و عدالت در مقام شامخی برآمده و نفس خود را واکسنکوبی کرده است.
روزه که حقیقتاً حظّ وافری از این معنی دارد در درجات اولیّۀ موادّ این تقوی قرار گرفته است. شخص روزهدار به علت کفّ نفس از شهوات و جلوگیری از افراط در لذائذ و کفّ نفس از ملتذّات بصری و سمعی و لسانی که از حدّ اعتدال خارج است خود را دائماً به این مصونیّت و ملکۀ تقوی نزدیک میکند و به مقام انسانیّت که حقّ انسان است میرسد؛ آن انسانیّتی که لذّات حیوانی را درخور روزی خود نمیداند و رزق خود را از مقام شامخ أبیتُ عِندَ رَبِّی یُطعِمُنی و یَسقینِی (۵) میگیرد. و لذا باید دانست که حقیقت روزه نه فقط امساک در خوردن و آشامیدن و امثال آنهاست، بلکه امساک جوارح و اعضاء از جمیع بدیها و تجاوزات و امساک دل از غیر توجّه به خدا [است].
أمیرالمؤمنین علیهالسّلام میفرماید:
کَم مِن صائِمٍ لَیسَ لَهُ مِن صیامِهِ إلّا الجُوعُ و الظَّمَاُ، و کَم مِن قائِمٍ لَیسَ لَهُ مِن قیامِهِ إلّا السَّهَرُ و العَناءُ، حَبَّذا نَومُ الأکیاسِ و إفطارُهُم!(۶)
«چه بسیار روزهداری که بهره از روزهٔ خود ندارد جز تشنگی، و چه بسیار بپاخیزانی در شب که بهرهای از قیام خود ندارند جز بیداری و رنج، بَه بَه از خواب زیرکان و بَه بَه از إفطار آنها!»
✍ مرحوم علامه طهرانی (قدس سره)
📚 أنوارالملکوت، ج۱، ص۲۹
ــــــــــــــــــ
۱- سورهٔ البقرة (٢) آیهٔ ١٨٣.
۲- مجمعالبیان فی تفسیر القرآن، ج٢، ص٤٩٠، ذیل تفسیر آیهٔ فوق الذّکر: [لذّت و شیرینی خطاب با پروردگار مشقّت و سختی عبادت و رنج آن را زایل میگرداند.]
۳- أمثالالحکم دهخدا، ج١، ص٢٣٧: [گرفتاری اگر عمومیّت پیدا کند آسان خواهد شد.]
۴- أقربالموارد: وَقَاهُ یَقِیهِ وِقَایَةً و وَقْیاً و وَاقِیَةً: سَتَرَهُ عَن الأذَی و صَانَهُ و حَفِظَهُ.
۵- بحارالأنوار، ج٦، ص٢٠٨، أبواب البرزخ و القبر و عذابه؛ ج١٦، ص٣٩٠، باب١١؛ عوالیاللئالی، ج٢، ص٢٣٣، باب صوم: [من چه بسا روزگارم را با پروردگارم سپری مینمایم درحالیکه او مرا غذا میدهد و سیراب میکند.]
۶- نهجالبلاغة، کلمات قصار، کلمهٔ ١٤٥.
🆔 @allame_tehrani
💫 اهمّیت روزه در حصول ملکۀ تقوی
🔰 تراوشات انسان متقی همه خیر و رحمت است
﴿يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ﴾(۱)
منزلگاه حقیقی انسان منزل تقوی است؛ یعنی حالتی که در آن انسان به جمیع شؤون انسانیّت رفتار نماید. و چون این ملکه حاصل گردد تراوشات از او همه خیرات و مبرّات عدالت و رحمت باشد، و اگر این ملکه پیدا نشود انسان در منزل حقیقی خود جای نگرفته و تراوشات او یا همه شرّ و ظلم بوده و یا توأم با شرّ و ظلم خواهد بود؛ برای آنکه افعال صادرۀ از بهائم (من حیث إنّها بهائم) از شهوت و غضب آثار انسان (من حیث إنّه انسان) نیست. بنابراین هر فردی که خود را اسیر آرزوها و آمال بنماید دیدۀ حقبین خود را کور کرده و از منزل حقیقی خود در مرتع بهائم جای گرفته است.
و کریمۀ شریفهٔ: ﴿يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللّٰهَ حَقَّ تُقَاتِهِۦ وَ لَاتَمُوتُنَّ إِلَّا وَ أَنتُم مُّسۡلِمُونَ﴾(۲) منزلگاه واقعی انسان را نشان میدهد و میگوید: ای مؤمنین! قبل از آنکه شما را مرگ دریابد سعی کنید که در منزل حقیقی خود که تقوی است وارد شوید و بهترین مقام از مقامات آن را حائز گردید، در این صورت حظّی وافر از حیات خواهید برد؛ و الّا موتْ شما را نارس و به منزل نرسیده در خواهد یافت و انسانی با درجه و رتبۀ حیوان و بهیمه از دنیا میروید.
✍ مرحوم علامه طهرانی (قدس سره)
📚 أنوارالملکوت، ج۱، ص۴۱
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱- سورهٔ البقرة (۲) آیهٔ ۱۸۳.
۲- سورهٔ آلعمران (٣) آیهٔ ١٠٢.
🆔 @allame_tehrani
نتایج پیدا شدن ملکۀ تقوی.pdf
789.3K
🔰 نتایج پیدا شدن ملکۀ تقوی
روزه یکی از ستونهای عظیمی است که کاخ تقوی بر آن نهاده شده است، و علّت ایجاب آن وصول بدین منزلگه و برقراری سقف این کاخ است. و چون ملکۀ تقوی که همان مصونیّت الهی است پیدا شود:
1⃣ اوّلاً: خداوند خود معلّم انسان میگردد و مجهولات خود بخود برای او حلّ میشود: ...
2⃣ و ثانیاً: فرقان که همان قوّۀ مفرّقه و ممیّزۀ بین حق و باطل است به او عنایت میشود: ...
3⃣ و ثالثاً: روی همین زمینه از وساوس شیطانی برکنار میگردند و از دستبرد او در امان؛ چون با آن رادارِ خدادادی فوراً راه ورود شیطان را درمییابند و بطور کلی خود شیطان را میشناسند: ...
4⃣ [و رابعاً:] چنین فردی از گناهان بیرون میرود و سیّئات او محو میگردد: ...
5⃣ خامساً آنکه: خداوند برکات آسمان و زمین را بر او میریزد و کلید آنها تقوی است؛ در این حال هیچ وقت به فقر و قحط و غلا و مرض و گرفتاریهای روحی و خفقان قلبی و ناراحتیهای اعصاب مواجه نمیگردد: ...
6⃣ سادساً آنکه: هیچگاه کار متّقی گره نمیخورد و راه او به بنبست نمیرسد، و مشکلات بر او آسان میشود و از غیر گمان و اندیشه روزیهای غیرمترقّبه به او میرسد: ...
7⃣ و سابعاً: در بهشت که منزل حقیقی و درجۀ واقعی انسان است منزل میگزیند؛ بهشت جای سرکشان و تجاوزکاران نیست، بهشت جای متجاوزان و متجاسران نیست؛ آنکه به حقوق غیر تعدّی کند از جمله بهائم است نه از زمرۀ انسان: ...
📍[آیات مربوطه و توضیح مطالب را در فایل pdf مشاهده نمایید.]
📚 أنوارالملکوت، ج 1، ص 42 تا 46
✍ حضرت علامه آیتالله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی (قدس سره)
🆔 @allame_tehrani
10.59M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💎 ارزش واقعی اخلاص
🎙حضرت علامه آیتالله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی (قـدساللـهنـفـسـهالـزکـیـة)
🆔 @allame_tehrani
27.82M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
😭 خدایا ببخش...
🎙حاج محمود کریمی
🆔 @allame_tehrani
💫 مبانی تشیع - جلسهٔ 3
💬 پرسش و پاسخ اعتقادی
▪️حضرت علامه آیتالله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی (قـدساللـهنـفـسـهالـزکـیـة)
🗓 تاریخ سخنرانی: 1409/10/01
🔉 فایل صوتی سخنرانی
📝 فایل مکتوب سخنرانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔰توضیحات:
🔹عدم وجود هرگونه استجابت و تحقّق، قبل از دعا.
🔹آیا دعا موجِد است؛ یا کاشف از ثبوت در لوح محفوظ؟
🔹عدم تنافی اختیار در اعمال با ثبت ازلی آنها در لوح محفوظ.
🔹موجِدیّت نفس دعا کننده برای آثار خارجی.
🔹رفع شبههای در باب تندخو بودن حضرت یونس علیهالسّلام.
🔹روایات اسرائیلیّات در تاریخ انبیا علیهمالسّلام.
🔹عصمت پیامبران در سه مرحلۀ تلقّی و اداء وحی و تبلیغ.
🔹اختلاف درجات پیامبران علیهمالسّلام در قرآن کریم.
🔹عدم اعلمیّت روبیل از حضرت یونس.
🔹بروزات و شاکلههای متفاوت انبیا و اولیا علیهمالسّلام.
🔹مزاح مرحوم بهاری با طلبهای در ایوان نجف اشرف.
🔹پرستاری نمودن شیخ محمّد بهاری از طلبۀ بیمار.
🔹نامههای جالب مرحوم بهاری.
🔹گریه و انذار دائمی مرحوم میرزا جواد آقای تبریزی.
🔹عدم دلالت بروزات خارجی اولیاء بر افضلیت ایشان.
🔹حالات و بروزات متفاوت امام صادق علیهالسّلام.
🔹سیطرهٔ وجودی و احاطۀ علمی ائمّهٔ علیهمالسّلام.
🔹تجلّی قدرت خداوند در اهلبیت علیهمالسّلام.
🔹اختلاف حالات حضرت یعقوب علیهالسّلام در اطّلاع بر غیب.
🔹انتساب قدرتها به غیر خدا، شرکی آشکار.
🔹مذاکرۀ مؤلّف با علمای اهل سنّت در باب ردّ عقاید وهّابیان.
🔹اشتراک شیعه و سنّی در جواز بوسیدن ضریح پیامبر.
🔹دفاع عالم سنّی از توسّل شیعیان به خمسۀ طیّبه.
🔹روایات زیارت اهل قبور و مَضجَع نبویّ در کتب اهل سنّت.
🔹تشابه وهّابیها با متعصّبان جامد مسیحی.
🔹تشابه وهّابیها با أخباریهای شیعه.
🔹دعوت شیخ عمر از علاّمۀ طهرانی برای سفر به حلب.
🔹کشتار شیعیان حلب توسّط صلاحالدّین ایّوبی.
🔹لزوم احترام به معلّم و استاد در مکتب اسلام.
🔹احوالات مرحوم حاج شیخ عبدالجواد اصفهانی.
🔹دقّت مرحوم اصفهانی در صحبت کردن.
🔹علامه طهرانی: من همیشه مرهون خدمات اساتیدی هستم که واقعاً برای خدا بودند!
🆔 @allame_tehrani
audio-85-Mabani-Tashayyoe-03.mp3
39.28M
💫 مبانی تشیع - جلسهٔ 3
💬 پرسش و پاسخ اعتقادی
🎙حضرت علامه آیتالله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی (قـدساللـهنـفـسـهالـزکـیـة)
🗓 تاریخ سخنرانی: 1409/10/01
📝 فایل مکتوب سخنرانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔰توضیحات:👇
eitaa.com/allame_tehrani/3161
🆔 @allame_tehrani
پرسش و پاسخ اعتقادی.pdf
3.89M
💫 مبانی تشیع - جلسهٔ 3
💬 پرسش و پاسخ اعتقادی
▪️حضرت علامه آیتالله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی (قـدساللـهنـفـسـهالـزکـیـة)
🗓 تاریخ سخنرانی: 1409/10/01
🔉 فایل صوتی سخنرانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔰توضیحات:👇
eitaa.com/allame_tehrani/3161
🆔 @allame_tehrani
5.74M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
❤️ به دل خودت مسلط باش
🎙حضرت علامه آیتالله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی (قـدساللـهنـفـسـهالـزکـیـة)
🆔 @allame_tehrani
🥘 غذا تو را میخورد!
▪️آیتالحقوالعرفان مرحوم حاج سید هاشم حداد (قدس سره):
مقدار غذایی که برای بدنت لازم است، تو آن را میخوری؛ و زیاده بر آن، غذا تو را میخورد.
📚 روح مجرد، ص۱۸۵
🆔 @allame_tehrani
21.57M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💞 اجتماع قلوب
آسمان رشک برد بهر زمینی که در او
یک دو کس بهر خدا یک نفسی بنشینند
📚 برگرفته از کتاب «گلشنأحباب»، ج۴
✍ حضرت آیتالله حاج سید محمدصادق حسینی طهرانی (حفظهالله)
🆔 @allame_tehrani
📜 آیهٔ شریفهٔ «وَ الْمُؤمِنُونَ وَ الْمُؤمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَآءُ بَعْضٍ»
❤️ محبّت فی الله از فروع محبّة الله است
🔰 فرق محبت فیالله و فیسبیلالله (ت)
قالَ اللَهُ الحَکیمُ فى مُحکَمِ کتابِهِ الکَریم:
وَ الْمُؤمِنُونَ وَ الْمُؤمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَآءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ یُقِیمُونَ الصَّلَوٰةَ وَ یُؤتُونَ الزَّکَوٰةَ وَ یُطِیعُونَ اللَهَ وَ رَسُولَهُٓ أُولَـٰئکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللَهُ إِنَّ اللَهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ.(۱)
«و مردان و زنان مؤمن بعضى از ایشان دوستان بعضى دیگرند، بدانچه معروف و شایسته است امر نموده و از آنچه منکر و ناپسند است بازمىدارند، و نماز را بپا داشته و زکات را پرداخت مىنمایند، و از خدا و رسول او اطاعت مىکنند، بزودى خداوند ایشان را مورد رحمت خویش قرار میدهد، همانا خداوند عزیز و حکیم است.»
رُوِىَ عَن رَسولِاللَهِ صلَّىاللَهُعَلَیْهِوآلِهِ: أَفْضَلُ الأعْمالِ الْحُبُّ فى اللَهِ وَ الْبُغْضُ فى اللَهِ.(۲)
«از رسول خدا صلّىاللهعلیهوآله روایت است که آن حضرت فرمود: برترین اعمال، حبّ فى الله و بغض فى الله است.»
محبّت فى الله (۳) یکى از فروع مهمّهٔ محبّة الله است و در معارف الهیّه بسیار مورد توجّه و تأکید بوده و در روایات مبارکات ثمرات و آثار بسیارى براى آن ذکر شده است، تا آنجا که رسول خدا صلّىاللهعلیهوآلهوسلّم آن را وثیقترین و محکمترین دستاویز ایمان شمردهاند.
عَن أبىعَبدِاللَهِ عَلَیهِالسّلامُ قالَ: قالَ رَسولُاللَهِ صَلَّىاللَهُعَلَیْهِوَآلِهِ لِأصْحابِهِ: أَىُّ عُرَى الإیمَانِ أَوْثَقُ؟ فَقالوا: اللَهُ وَ رَسولُهُ أَعْلَمُ. وَ قالَ بَعْضُهُم: الصَّلَوٰةُ. وَ قالَ بَعْضُهُم: الزَّکَوٰةُ. وَ قالَ بَعْضُهُم: الصِّیامُ. وَ قالَ بَعْضُهُم: الْحَجُّ وَ الْعُمْرَةُ. وَ قالَ بَعْضُهُم: الْجِهادُ. فَقالَ رَسولُاللَهِ صَلَّىاللَهُعَلَیْهِوَآلِهِ: لِکُلِّ ما قُلْتُمْ فَضْلٌ وَ لَیْسَ بِهِ، وَ لَـٰکِنْ أَوْثَقُ عُرَى الإیمَانِ الْحُبُّ فى اللَهِ وَ الْبُغْضُ فى اللَهِ وَ تَوالى أَوْلِیآءِ اللَهِ وَ التَّبَرّى مِنْ أَعْدآءِ اللَهِ.(۴)
«امام صادق علیهالسّلام فرمود: رسول خدا صلّىاللهعلیهوآلهوسلّم به اصحاب خود فرمودند: کدامیک از دستگیرههاى ایمان محکمتر است؟ گفتند: خدا و رسول او داناترند. و برخى از ایشان گفتند: نماز. و برخى دیگر گفتند: زکات. و بعضى گفتند: روزه. و بعضى دیگر گفتند: حجّ و عمره. و برخى نیز گفتند: جهاد.
پس رسول خدا صلّىاللهعلیهوآله فرمودند: براى هر کدام از آنچه که گفتید فضیلتى هست ولى آن نیست، لیکن محکمترین دستاویز ایمان حبّ فى الله و بغض فى الله و دوستى و تولّى دوستان خدا و بیزارى و تبرّى از دشمنان خداست.»
📚 نورمجرد، ج۲، ص۷۱
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱- آیهٔ ۷۱ از سورهٔ ۹: التوبة.
۲- مستدرکالوسائل، ج۱۲، ص۲۲۵.
۳- باید دانست ظاهر قید «فیالله» با «فیسبیلالله» متفاوت است؛ در قید «فیالله» مرتبهای از اخلاص لحاظ شده است که هیچ چیزی جز خدای تعالی در نظر و نیّت انسان نیست، ولیکن «فیسبیلالله» در مرتبهای پایینتر قرار دارد که ممکن است غیر از ذات پروردگار نیّات و مقاصد نورانی دیگری نیز در کار باشد.
۴- الکافی، ج۲، ص۱۲۵ و ۱۲۶.
🆔 @allame_tehrani