ظ

ترجمه های گوناگونی از کتاب «المدرسة القرآنیة» ارائه شده است، که این ترجمه، از آخرین ترجمه هاست و زیر نظر پژوهشگاه شهیدصدر انجام شده است👆

استاد فولادوند هم ترجمه ای آزاد از این کتاب با عنوان «انسان مسئول و تاریخ ساز» انجام داده اند

✍️در سالهای اخیر، آثار متعددی در باب تولید علم دینی منتشر شده است. یک تفاوت معنادار و مهم آثار شهیدصدر، همچون «اقتصادنا» و «المدرسة القرآنیة»، با اغلب اثار علم دینی در نحوطه آغاز است. با تتبعی که داشتیم، بسیاری از پژوهندگان علم دینی، اولین مسئله حل «تعارض علم و دین» است. برخی نیز این مسئله را تحت عنوان «امکان علم دینی» مطرح کرده اند. 🔺این نحوه ورود به مبحث تولید علم دینی، هم اهمیت تاریخی دارد و هم اهمیت از جهت مبنای «فلسفه علم»ی. انشاء الله در این باره تحلیلهایی ارائه خواهد شد. https://eitaa.com/allamehsadr

✅ به خدا سوگند این مساجد از همه دانشگاه‌های اروپا برتر است دکتر فنجری [١] در دیداری با شهید صدر برای اینکه از مراتب تحصیلی و پژوهشی شهید صدر مطلع شود و بداند که وی دانش خود را در کدام‌یک از دانشگاه‌های دنیا فراگرفته که به این سطح بالای علمی نائل شده است، پرسید: «حضرت استاد، کتاب‌های شما در عمق و دقت علمی و محتوای فکری بسیار برجسته است و شگفتی من و تعداد زیادی از دوستانم را که اساتید دانشگاه هستند برانگیخته است. یکی از آن‌ها اندیشمند فرانسوی روژه گارودی است که او نیز مشتاق زیارت شماست. می‌خواستم بدانم که شما کجا و در کدام‌یک از دانشگاه‌های دنیا درس خوانده‌اید؟» شهید صدر: «من در هیچ‌یک از دانشگاه‌های مورد نظر شما درس نخوانده‌ام، نه در عراق و نه جای دیگر. بلکه من اساساً در طول زندگی‌ام به جز دو بار از عراق خارج نشدم؛ یک بار برای حج بیت الله الحرام و بار دیگر برای سفر به لبنان به منظور دیدار برخی از اقوام». دکتر فنجری: «پس کجا درس خوانده‌اید؟» شهید صدر: «در مساجد؛ اینجا در نجف، طلاب و علما در مساجد درس می‌خوانند». دکتر فنجری که از این پاسخ شهید صدر شگفت‌زده شده بود گفت: «[با این حساب] به خدا سوگند مساجد نجف - هزار برابر - از همه دانشگاه‌های اروپا برتر است». [١] دکتر محمد شوقی فنجری، استاد اقتصاد و مشاور اقتصادی رئیس جمهور وقت مصر، انور سادات بود که در تعدادی از دانشگاه‌های مصر و دیگر نقاط جهان کرسی تدریس داشت. او پس از آشنایی با کتاب‌های فلسفتنا و اقتصادنا شیفته اندیشه و شخصیت شهید صدر شد و از فرصت برگزاری اجلاسی در بغداد استفاده کرده و برای دیدار با وی به نجف آمد. 🔸ر.ک: محمد باقر الصدر السيرة و المسيرة في حقائق و وثائق، ج۳، ص ۱۶۰ https://eitaa.com/allamehsadr

🔺بعد تاریخی این مسئله از این حیث حائز اهمیت است که باید بدانیم این مسئله «تعارض علم و دین» در چه بستری شکل گرفته است. به عبارت دیگر، آیا این مسئله، مسئله فرهنگ و جامعه علمی ما است؟ پس از رنسانس در غرب، ایده جدایی دین و علم، قوت گرفت. در این بستر since به معنای علوم تجربی، مسیر خود را از آموزه های دینی جدا کرد و رویکردهای مختلف فلسفه علمی، به رغم اختلاف در برخی مبانی تولید علمی، در این نقطه اشتراک داشتند که معیار علم بودن هر دانشی، تجربی بودن آن است. 🔺در این فضای فکری، مسئله «علم و دین» به عنوان یک چالش، برای دغدغه مندان نقش آموزه های دینی در علوم انسانی و طبیعی، مطرح شد. نگاشته های زیادی در این باره وجود دارد که به عنوان نمونه می توان کتاب «دین و علم» راسل، فیلسوف انگلیسی را به عنوان موافق «تعارض علم و دین» و کتاب «علم و دین» ایان باربور را به عنوان مخالف «تعارض علم و دین» معرفی کرد. ⁉️پرسش مهم در مطالعات قرآنی و دینی فرهنگ بومی و دینی ما این است که «آیا مسئله تعارض علم و دین، به لحاظ تاریخی، مسئله تولید علم دینی ما نیز هست؟» https://eitaa.com/allamehsadr

🔺تحقیق در آثار اندیشمندان بزرگ، امری متداول در تمام مراکز علمی دنیاست. اما این نوع تحقیق، از دو جهت قابل بررسی است: ـ قوت علمی آثار این اندیشمند؛ ـ ضریب نفوذ آثار در مجامع علمی، عرصه فرهنگ، سیاست و اجتماع. 👆تحقیق فوق نشان میدهد در میان اندیشمندان عرب، پس از قرآن کریم، بیشترین آثار مورد مطالعه و تحقیق، آثاار شهید سیدمحمدباقر صدر است. برای اطلاع بیشتر مصاحبه زیر با عنوان «دلایل نفوذ اندیشه شهیدصدر در جهان اسلام» خواندنی است: https://b2n.ir/443095 https://eitaa.com/allamehsadr

⬅️بعد دوم درباره مسئله «تعارض علم و دین» در تولید علم دینی، از حیث فلسفه علمی قابل بررسی است. در تولید علم، رویکردهای مختلفی وجود دارد. هر رویکرد بر اساس مبانی و پیش فرض های از پیش پذیرفته، روش شناسی تولید علم خود را معرفی کرده، به کار می بندد. به عنوان نمونه، رویکردهای پوزیتویستی، تفسیری، انتقادی و پراگماتیستی، هریک بر اساس مبانی و پیش فرضهای خود، روش شناسی خاص خود را در تولید دارند. 🔺ایده «علم دینی» که تلاش دارد، نظریه های علمی را از منبع «قرآن» و «روایات» اخذ کند، به دلیل برخورداری از مبانی و روش شناسی خاص خود، میتواند رویکردی رقیب، در کنار رویکردهای فوق باشد. بنابراین، مسئله «تعارض علم و دین» مسئله آغازین تولید علم دینی نیست؛ همچنانکه هیچیک از رویکردهای دیگر، تلاش ندارند ایده خود را با مسئله «تعارض دین با علم» بیآغازند. 👇البته، «مسئله تعارض علم و دین» یک مسئله فرعی است، که بعد از شکل گیری رویکرد علمی، می تواند مطرح شود انشاء الله در آینده، به این مسئله فرعی پرداخته خواهد شد.