تهیه برنامه سفر بهتر است زائران موسم اربعین پیش از سفر، برنامه مسافرت خود را تنظیم نمایند. اینکه سفر هوایی باشد یا زمینی؛ و اگر سفر زمینی را انتخاب نمایند، از کدام مرز (مهران، شلمچه، چزابه، خسروی یا مرز دریایی خرمشهر) به عراق سفر می‌نمایند؛ بازه سفر آنها از چه تاریخی آغاز می‌شود و سفرشان چند روز به طول می‌انجامد؛ از کدام مسیر به سوی کربلا حرکت خواهند کرد؛ آیا به صورت پیاده به کربلا می‌روند یا سواره؛ نحوه بازگشت به کشور چگونه است؛ و... پاسخ به سؤالاتی از این قبیل، می‌تواند به مدیریت سفر کمک کند. فراگیری دانش‌ها و مهارت‌های لازم * مناسب است در فرصت باقیمانده تا شروع سفر اربعین، دانش‌ها و مهارت‌های لازم را فراگرفت. در ادامه به برخی از آن موارد اشاره می‌شود: احکام دینی به ویژه احکام سفر معارف اسلامی و تاریخ اسلام کلمات و اصطلاحات پرکاربرد عربی کمک‌های اولیه امداد و نجات مدیریت زمان * با توجه به فعال‌شدن رادیو اربعین پیش از اربعین حسینی، زائران می‌توانند از برنامه‌های متنوع این شبکه رادیویی پیش از شروع سفر و در طول سفر استفاده نمایند و از اطلاع‌رسانی‌هایی که انجام می‌گیرد نیز مطلع‌شوند. * در صورتی که امکان استفاده از اینترنت برای زائران فراهم باشد، می‌توانند با نصب نرم‌افزار رادیو اربعین بر روی گوشی همراه خود از این امکان استفاده نمایند. تدارک لوازم مورد نیاز برای ایام پیاده‌روی، وسایلی نیاز است که در زیر به مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود: کوله پشتی راحت‌ترین نوع حمل بار در مسافت‌های طولانی، استفاده از کوله‌پشتی سبک است. مواد غذایی در طول مسیر راهپیمایی، خصوصاً در مسیر نجف به کربلا مواد غذایی به مقدار کافی توسط موکب‌ها تهیه شده و به صورت رایگان (در مدت زمان منتهی به روز اربعین) در اختیار زائران قرار خواهد گرفت، ولی بهتر است حتماً مقداری غذای فاسد نشدنی و بادوام و خشکبار مانند خرما، بادام، انجیر و آب همراه زائر باشد. لباس مناسب * زائران، برای جلوگیری از بیماری، لباس‌های مناسب فصل به همراه داشته باشند: جوراب، دستکش، کلاه، گوش، کاپشن‌سبک و... (برای فصل‌های سرد) از این‌گونه لباس‌هاست. * معمولاً‌ ابتدای صبح، هوا خنک‌تر است و به تدریج، گرم می‌شود. بهتر است از لباس‌های متوسط و سبک استفاده شود تا در طول روز و گرم‌شدن هوا، به تدریج لباس‌ها کم شود. کیسه خواب از آنجا که ممکن است جای مناسبی برای اسکان و اقامت پیدا نشود، همراه‌داشتن کیسه خواب ضروری به نظر می‌رسد. پیشنهاد می‌شود از کیسه خواب نظامی استفاده شود که دارای حجم کم و کارآیی مناسبی است. کفش مناسب * کفش علاوه بر سبک‌بودن و برخورداری از کفی مناسب، نباید بسیار بزرگ باشد، به نحوی که پا در آن، رها باشد و به گونه‌ای هم کوچک نباشد که پا، تحت فشار قرار گیرد. * توصیه می‌شود کفش‌های دارای بند پوشیده نشود، بلکه کفش مناسب و آزاد تهیه شود؛ چرا که زائران در طول مسیر، دائماً برای استراحت یا وضوگرفتن، ناگزیر به درآوردن کفش هستند. * بهتر است از کفش چرمی که مدتی استفاده شده و نه خیلی گشاد و نه خیلی چسبان باشد، برای این مسیر استفاده شود. روانداز و بالش * با توجه به محدودیت وسایل استراحت، مناسب است پتوی سبک و بالش کوچک همراه زائران باشد. * بهترین گزینه، پتوهای سفری است تا در صورت لزوم از آن استفاده شود. البته همراه‌داشتن کیسه خواب مناسب، زائر را از پتو بی‌نیاز می‌کند. * لازم است ملحفه سبک و تمیز، همراه باشد. چفیه چفیه برای پوشاندن سر و گردن، خشک‌کردن دست و صورت و موارد دیگر کاربرد دارد. عینک و کلاه * برای جلوگیری از آفتاب‌سوختگی چشم و پوست صورت، بهتر است عینک آفتابی مناسب و کلاه نقاب‌دار استفاده شود. * در صورت استفاده از عینک طبی، بهتر است یک عینک اضافه نیز همراه باشد. گوشی تلفن، شارژر و سیم کارت * آنتن‌دهی تلفن همراه در عراق کیفیت مناسبی ندارد و این مشکل به ویژه در ایام اربعین، به سبب حجم بالای کاربران تشدید می‌شود، * در هر صورت باید آمادگی قطع‌شدن تماس‌ها وجود داشته باشد و این آمادگی به خانواده‌ها در ایران نیز اطلاع داده شود. * برای خرید سیم کارت‌های عراقی، در کشور عراق اقدام کنید که امکان آزمایش سالم و معتبر بودن سیم‌کارت وجود داشته باشد. * اگر از سیم‌کارت‌های ایرانی (اعم از اعتباری و دائمی) استفاده می‌شود، هنگام دریافت تماس از ایران، طبق تعرفه، برای زائر هم هزینه دارد. * در مسیر پیاده‌روی و در بعضی موکب‌ها، برق و انواع شارژرها موجود است، اما بهتر است شارژر، باتری همراه (پاوربانک) و باتری اضافی همراه باشد. پول، ارز و کارت بانکی * گاهی برای تردد در مسیرها و خرید برخی ضروریات نیاز به صرف هزینه است، بنابراین لازم است به مقدار کافی پول و ارز همراه زائر باشد. * جهت کاهش مشکلات مالی احتمالی و وجود دستگاه‌های خودپرداز در عراق، مناسب است یک کارت بانکی همراه زائر باشد تا در صورت نیاز بتواند استفاده نماید. نقش

تردد به صورت پیاده * بهتر است در مسیر مخالف جهت حرکت خودروها تردد شود. * از حرکت در سطح سواره رو اجتناب گردد و از شانه خاکی یا آسفالت حاشیه راه استفاده شود. * در پیش رو و پشت سر کاروان، برای دید بهتر خودروهای عبوری، از فردی که دارای پرچم قرمز باشد، استفاده گردد. * کاروان، حتی‌المقدور به صورت طولی حرکت نماید و از تردد در کنار یکدیگر که موجب اشغال سواره‌رو می‌گردد، خودداری شود. مسیرها و پایانه‌های مرزی ایران حفظ نظم و آرامش، رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، عدم درگیری و پرهیز از رفتار تند با هموطنان و سایر زائران، خوش‌رفتاری با رانندگان و نیروهای حمل و نقل، همچنین همکاری با مأموران نظامی، انتظامی و امنیتی داخل کشور، از زائران گرامی مورد انتظار است. پایانه‌های مرزی عراق * احتمال معطلی زیاد در مرحله عبور از مرز، اعم از خاک ایران یا عراق (در مرحله رفت و برگشت) برای گذراندن تشریفات گمرکی و کنترل گذرنامه وجود دارد، بنابراین حفظ نظم و آرامش، رعایت قوانین کشور میزبان، عدم درگیری و پرهیز از رفتار تند، در همه مراحل سفر مورد انتظار است. * امکانات پایانه‌های مرزی عراق از جمله سرویس‌های بهداشتی، محدود است؛ پیشنهاد می‌شود قبل از عبور از مرز ایران، تدبیری برای تجدید وضو اندیشیده شود. * پس از ورود به خاک عراق، ممکن است وسایل نقلیه برای حمل افراد به سمت نجف توسط میزبانان عراقی در مرز مستقر باشد که بعضی رایگان و بعضی با دریافت اجرت، حمل و نقل زائران را انجام می‌دهند؛ اما نباید همیشه به انتظار وسایل نقلیه رایگان بود. حتی گاهی لازم است زائران، مقداری از مسیر را پیاده طی نمایند تا به وسایل نقلیه مورد نظر دست یابند. حمل و نقل و اسکان در عراق * در صورت استفاده از وسایل نقلیه در عراق، برخورد نیک با رانندگان و قدردانی از زحمات کادر حمل و نقل در نمایش وحدت و برادری دو ملت ایران و عراق، بسیار مؤثر است و اقداماتی از این قبیل، از رفتارهای پسندیده و اخلاق اسلامی محسوب می‌شود. * قدردانی و تشکر از زحمات میزبانان در عراق، خادمان موکب‌ها، صاحبان منازل و خانه‌ها که خالصانه اموال و سرای خود را وقف آسایش زائران امام حسینj می‌نمایند، بسیار نیکوست. برخورد مناسب و خوش‌اخلاقی با آنان مورد تأکید و انتظار است. همچنین مناسب است در صورت امکان و در حد توان، جهت تکریم میزبانان، هدیه‌ای تقدیم آنان و به ویژه فرزندان خردسال یا کودکانشان شود. مسئله گم‌شدن در سفر اربعین حجم زیاد زائران حضرت سیدالشهداj در اربعین و ناآشنایی آنان با محیط، همچنین طول مسیر پیاده‌روی، ممکن است مشکلاتی از جمله گم‌شدن را ایجاد کند. این مطلب در سه بخش به این موضوع می‌پردازد: پیشگیری از گم شدن برخی از اقدامات باعث پیشگیری از گم‌شدن می‌شود که مهم‌ترین آنها عبارتند از: * داشتن گوشی همراه با سیمکارت فعال و اعتبار کافی * همراه داشتن برگه مشخصات فردی با حداقل اطلاعات، همچون: نام و نام خانوادگی شماره تماس در عراق شماره تماس در ایران نشانی محل سکونت در ایران نام و شماره تماس یکی از همراهان در سفر * سعی بر حرکت گروهی و جمعی * جدانشدن از گروه و همراهان * تعیین قرار ملاقات در شهرهای نجف و کربلا و عمودهای مسیر پیاده‌روی * عدم وعده در اماکن و عمودهای شلوغ اقدامات گم شدگان در صورتی که فردی از کاروان و همراهان خود جدا شد و احساس کرد گم شده است، می‌تواند اقداماتی را انجام دهد تا به دوستانش ملحق شود، فهرستی از این اقدامات عبارتند از: * حفظ خونسردی و آرامش * تماس با همراهان و اطلاع از محل حضور با استفاده از برگه مشخصات فردی * حرکت به سمت محل وعده ملاقات و ماندن در آنجا تا هنگام رسیدن زمان ملاقات * مراجعه به مراکز ذی‌ربط از جمله: کیوسک اطلاعات پلیس در مسیر راه‌پیمایی مراکز گمشدگان همچون ستاد راهنمای زائر دفاتر کنسولگری جمهوری اسلامی ایران مراکز امداد و نجات اماکن اسکان ایرانیان رفتار با گم شدگان زائران اربعین حسینی در صورت مواجهه با فردی که گم شده است، می‌توانند اقداماتی همچون موارد ذیل را انجام دهند تا آن فرد را به همراهان خود برسانند: * دعوت به آرامش و خونسردی و جلب اطمینان وی * راهنمایی و کمک برای ارتباط با همراهان * هدایت فرد به مراجع ذیربط کیوسک‌های راهنمایی و پلیس دفاتر کنسولگری جمهوری اسلامی ایران مراکز گمشدگان همچون ستاد راهنمای زائر مراکز امداد و نجات برنامه‌های فرهنگی موسم اربعین زائران حضرت اباعبداللهj با شرکت در همایش با شکوه اربعین می‌توانند جهت بهره‌برداری معنوی از این سفر بی‌نظیر، در مراسم سخنرانی و عزاداری که در شهرهای نجف، کربلا و کاظمین، همچنین مسیر پیاده‌روی نجف تا کربلا تدارک شده (برنامه آن از طریق پورتال الاربعین نیز قابل دست‌یابی است) شرکت نمایند. رعایت بهداشت محیط مناسب است زائران اربعین حسینی برای حفظ بهداشت محیط، پرهیز از رهاکردن زباله‌ها در مسیر تردد داشته باشند.

ره توشه #اربعین با نوای دکتر حاج میثم مطیعی