ببينيد؛ خدا چند گناه را نميبخشد:
1- عمدا نماز نخواندن.
2- به ناحق آدم کشتن.
3- عقوق والدين.
4- آبرو بردن.
اين گناهان اينقدر نحس هستند که صاحبانشان گاهي موفق به توبه نميشوند. پسر يکي از بزرگان علما که در زمان خودش استادالعلما بود، براي من تعريف ميکرد: «به پدرم گفتم پدر تو درياي علم هستي. اگر بنا باشد يک نصيحت به من بکني چه ميگويي؟ ميگفت پدرم سرش را انداخت پايين. بعد سرش را بالا آورد و گفت آبروي کسي را نبر!» الان در زمان ما هيئتيها، مسجديها و مقدسها آبرو ميبرند.
عزيز من اسلام ميخواهد آبروي فرد حفظ شود. شما با اين مشکل داري؟ دقت کنيد که بعضيها با زبانشان ميروند جهنم.
روايت داريم که ميفرمايد اغلب جهنميها، جهنمي زبان هستند. فکر نکنيد همه شراب ميخورند و از ديوار مردم بالا ميروند. يک مشت مومن مقدس را ميآورند جهنم. اي آقا تو که هميشه هيأت بودي! مسجد بودي! بله. توي صفوف جماعت مي نشينند آبرو ميبرند.
اميرالمومنين به حارث همداني ميفرمايد: اگر هر چه را که ميشنوي بگويي؛ دروغگو هستي.
گناهکار چند نوع است: عدهاي گناه ميکنند، بعد ناراحت و پشيمان ميشوند؛ سوزوگداز دارند؛ توبه ميکنند و هرگز فکر نميکنند که روزي اين توبه را بشکنند؛ اما دوباره ميشکنند. دوباره، سه باره، ده باره. در حديث داريم که اين اگر در تمام توبه شکستن ها سوز و گداز واقعي داشته باشد، در نهايت بر شيطان پيروز ميشود.
♦️♦️♦️♦️♦️♦️♦️♦️
هفت نکته درباره احترام والدین
هفت نکته درباره احترام والدین
۱.رعایت حقوق والدین واجب است اگر چه آنها در حق اولاد کوتاهى کرده باشند.[۱]
۲.حفظ احترام پدر و مادر و رعایت ادب در صحبت کردن با آنان لازم است.[۲]
۳.آنچه در اطاعت پدر و مادر واجب است این است که فرزند با آنها معاشرتى نیکو داشته باشد.[۳]
۴.مسافرت فرزند اگر سبب آزار پدر و مادر باشد حرام است.[۴]
۵.مسافرتى که بر فرزند واجب نیست در صورت نهى پدر و مادر و اذیت شدن آنان حرام بوده و نماز در آن تمام است.[۵]
۶.هدیه دادن و بخشیدن چیزى به پدر و مادر مستحب است.[۶]
۷.مستحب است انسان بر سر قبر پدر و مادر خود از خداوند حاجت بخواهد.[۷]
پی نوشتها:
——————————————
[۱] توضیح المسائل آیه الله مظاهرى، م ۵۴۸.
[۲] همان، م ۵۵۱.
[۳] همان، م ۵۵۲.
[۴] همان، م ۵۴۶.
[۵] توضیح المسائل مراجع، ج ۱، ص ۷۲۰، م ۱۲۹۵.
[۶] توضیح المسائل آیه الله مظاهرى، م ۴۳.
[۷] همان، م ۶۱۷ و ۱۴۴۶.
♦️♦️♦️♦️♦️♦️♦️♦️♦️
چهل حديث « هر چه كنى، به خود كنى »
قرآن کريم :
مَنْ عَمِلَ صالِحا فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ اَساءَ فَعَلَيْها وَ ما رَبُّكَ بِظَـلاّمٍ لِلْعَبيدِ؛
[سوره فصلت، آيه ۴۶]
هر كس خوبى كند به نفع خود او و هر كس بدى كند، به ضرر خود اوست و هرگز پروردگارت به كسى ستم نمى كند.
۱ امام صادق عليه السلام:مَنْ يَزْرَعْ خَيْرا يَحْصِدْ غِبْطَةً وَ مَنْ يَزْرَعْ شَرّا يَحْصِدْ نَدامَةً وَ لِكُلِّ زارِعٍ ما زَرَعَ؛
هر كس خوبى بكارد، خشنودى درو مى كند و هر كس بدى بكارد، پشيمانىمى چيند، هر كس هر چه بكارد، همان را دِرو مى كند.
[كافى، ج ۲ ، ص ۴۵۸، ح ۱۹]
۲ لقمان حكيم عليه السلام:يا بُنَىَّ... وَ اجْهَدْ اَنْ يَكونَ الْيَوْمُ خَيْرا لَكَ مِنْ اَمْسِ وَ غَدا خَيْرالَكَ مِنَ الْيَوْمِ فَاِنَّهُ مَنِ اسْتَوى يَوْماهُ فَهُوَ مَغْبونٌ وَ مَنْ كانَ يَوْمُهُ شَرّا مِنْ اَمْسِهِ فَهُوَ مَلْعونٌ؛
فرزندم بكوش تا امروزت بهتر از ديروز و فردايت بهتر از امروز باشد، كه هر كسدو روزش برابر باشد، زيانكار است و هر كس امروزش بدتر از ديروزش باشد،از رحمت خدا دور است.
[ارشاد القلوب ديلمى، ص ۷۳]
۳ امام حسين عليه السلام:اَ يُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى الْمَكارِمِ وَ سارِعوا فِى الْمَغانِمِ وَ لا تَحْتَسِبوا بِمَعْروفٍ لَمْ تَجْعَلوا... ؛
اى مردم در خوبى ها با يكديگر رقابت كنيد و در كسب غنائم (بهره گرفتن از فرصت ها)شتاب نماييد و كار نيكى را كه در انجامش شتاب نكرده ايد، به حساب نياوريد.
[بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۲۱، ح ۴]
۴ امام صادق عليه السلام:ما اَنْعَمَ اللّه ُ عَلى عَبْدٍ مِنْ نِعْمَةٍ فَعَرَفَها بِقَلْبِهِ وَ حَمِدَ اللّه َ ظاهِرا بِلِسانِهِ فَتَمَّ كَلامُهُ حَتّى يُؤْمَرَ لَهُ بِالْمَزيدِ؛
چون خداوند به بنده اى نعمت بدهد و او آن را قلبا قدر بشناسد و به زبان سپاسبگويد، هنوز سخنش به پايان نرسيده، فرمان افزايش نعمت براى وى صادر مى شود.
[كافى، ج ۲، ص ۹۵، ح ۹]
۵ امام على عليه السلام:مَنْ ظَـلَمَ ظُلِمَ * مَنْ اَنـْصَفَ اُنـْصِفَ؛
هر كس ستم كند، ستم مى بيند. هر كس با انصاف باشد انصاف مى بيند.
[غررالحكم، احاديث ۷۶۸۸ و ۷۶۹۲]
چهل حديث « هر چه كنى، به خود كنى »
قرآن کريم :
مَنْ عَمِلَ صالِحا فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ اَساءَ فَعَلَيْها وَ ما رَبُّكَ بِظَـلاّمٍ لِلْعَبيدِ؛
[سوره فصلت، آيه ۴۶]
هر كس خوبى كند به نفع خود او و هر كس بدى كند، به ضرر خود اوست و هرگز پروردگارت به كسى ستم نمى كند.
۱ امام صادق عليه السلام:مَنْ يَزْرَعْ خَيْرا يَحْصِدْ غِبْطَةً وَ مَنْ يَزْرَعْ شَرّا يَحْصِدْ نَدامَةً وَ لِكُلِّ زارِعٍ ما زَرَعَ؛
هر كس خوبى بكارد، خشنودى درو مى كند و هر كس بدى بكارد، پشيمانىمى چيند، هر كس هر چه بكارد، همان را دِرو مى كند.
[كافى، ج ۲ ، ص ۴۵۸، ح ۱۹]
۲ لقمان حكيم عليه السلام:يا بُنَىَّ... وَ اجْهَدْ اَنْ يَكونَ الْيَوْمُ خَيْرا لَكَ مِنْ اَمْسِ وَ غَدا خَيْرالَكَ مِنَ الْيَوْمِ فَاِنَّهُ مَنِ اسْتَوى يَوْماهُ فَهُوَ مَغْبونٌ وَ مَنْ كانَ يَوْمُهُ شَرّا مِنْ اَمْسِهِ فَهُوَ مَلْعونٌ؛
فرزندم بكوش تا امروزت بهتر از ديروز و فردايت بهتر از امروز باشد، كه هر كسدو روزش برابر باشد، زيانكار است و هر كس امروزش بدتر از ديروزش باشد،از رحمت خدا دور است.
[ارشاد القلوب ديلمى، ص ۷۳]
۳ امام حسين عليه السلام:اَ يُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى الْمَكارِمِ وَ سارِعوا فِى الْمَغانِمِ وَ لا تَحْتَسِبوا بِمَعْروفٍ لَمْ تَجْعَلوا... ؛
اى مردم در خوبى ها با يكديگر رقابت كنيد و در كسب غنائم (بهره گرفتن از فرصت ها)شتاب نماييد و كار نيكى را كه در انجامش شتاب نكرده ايد، به حساب نياوريد.
[بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۲۱، ح ۴]
۴ امام صادق عليه السلام:ما اَنْعَمَ اللّه ُ عَلى عَبْدٍ مِنْ نِعْمَةٍ فَعَرَفَها بِقَلْبِهِ وَ حَمِدَ اللّه َ ظاهِرا بِلِسانِهِ فَتَمَّ كَلامُهُ حَتّى يُؤْمَرَ لَهُ بِالْمَزيدِ؛
چون خداوند به بنده اى نعمت بدهد و او آن را قلبا قدر بشناسد و به زبان سپاسبگويد، هنوز سخنش به پايان نرسيده، فرمان افزايش نعمت براى وى صادر مى شود.
[كافى، ج ۲، ص ۹۵، ح ۹]
۵ امام على عليه السلام:مَنْ ظَـلَمَ ظُلِمَ * مَنْ اَنـْصَفَ اُنـْصِفَ؛
هر كس ستم كند، ستم مى بيند. هر كس با انصاف باشد انصاف مى بيند.
[غررالحكم، احاديث ۷۶۸۸ و ۷۶۹۲]
۶ امام سجاد عليه السلام:اَللّهُمَّ... اَحِبَّنى وَ حَبِّبْنى وَ حَبِّبْ اِلَىَّ ما تُحِبُّ مِنَ الْقَوْلِ وَ الْعَمَلِ حَتّى اَدْخُلَ فيهِ بِلَذَّةٍ وَ اَخْرُجْ مِنْهُ بِنَشاطٍ؛
بار خدايا مرا دوست بدار و نزد ديگران محبوبم گردان و گفتار و كردارى را كه دوستدارى، نزد من محبوب گردان تا با لذّت وارد آنها شوم و با نشاط به انجامشان رسانم.
[بحارالأنوار ، ج ۹۵، ص ۲۹۸، ح ۱۷]
۷ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ اَطْعَمَ مُسْلِما جائِعا اَطْعَمَهُ اللّه ُ مِنْ ثِمارِ الْجَنَّةِ؛
هر كس مسلمان گرسنه اى را غذا بدهد، خداوند از ميوه هاى بهشت به او بخوراند.
[نهج الفصاحه، ح ۲۹۵۱]
۸ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ عَيَّرَ اَخاهُ بِذَنْبٍ لَمْ يَمُتْ حَتّى يَعْمَلَهُ؛
هر كس برادر [دينى] خود را به گناهى سرزنش كند، نميرد، مگر آن كه مرتكب آن شود.
[نهج الفصاحه، ح ۲۹۲۰]
۹ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ نَفَّسَ مِنْ مُسْلِمٍ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ الدُّنْيا نَفَّسَ اللّه ُ عَنْهُ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ يَوْمِ الْقيامَةِ وَ مَنْ يَسَّرَ عَلى مُعْسِرٍ يَسَّرَ اللّه ُ عَلَيْهِ فِى الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ وَ مَنْ سَتَرَ عَلى مُسْلِمٍ سَتَرَ اللّه ُ عَلَيْهِ فِى الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ؛
هر كس غمى از غم هاى دنيا را از مسلمانى برطرف نمايد، خداوند غمى از غم هاىروز قيامت را از او برطرف كند و هر كس بر شخص تنگدستى آسان بگيرد، خداوند دردنيا و آخرت بر او آسان گيرد و هر كس راز مسلمانى را بپوشاند، خداوند در دنيا و آخرتراز پوش وى شود.
[نهج الفصاحه، ح ۲۷۵۶]
۱۰ امام باقر عليه السلام:فاِنّى لَمْ اَرَ شَيْئا قَطُّ اَشَدَّ طَـلَبا وَ لا اَسْرَعَ دَرْكا مِنْ حَسَنَةٍ مُحْدَثَةٍلِذَنْبٍ قَديمٍ؛
هرگز جوينده اى يابنده تر از كار نيك امروز كه گناه قديم را مى يابد [و پاك مى كند ]نديده ام.
[علل الشرايع، ج ۲، ص ۵۹۹، ح ۴۹]
۱۱ پيامبر صلي الله عليه و آله:يا عَلىُّ اَصْدُقْ وَ اِنْ ضَرَّك فِى الْعاجِلِ فَاِنَّهُ يَنْفَعُكَ فِى الآْجِلِ وَ لا تَـكْذِبْوَا اِنْ يَنْفَعُكَ فِى الْعاجِلِ فَاِنَّهُ يَضُرُّك فِى الآْجِلِ ؛
اى على! راست بگو اگر چه اكنون به ضررت باشد، ولى در آينده به نفع توست و دروغنگو، اگر چه در حال حاضر به نفعت باشد ولى در آينده به ضرر توست.
[ميراث حديث شيعه، ج ۲ ، ص ۲۷، ح ۶۵]
۱۲ امام على عليه السلام:مِنْ كَفّاراتِ الذُّنوبِ الْعِظامِ: اِغاثَةُ الْمَلْهوفِ وَ التَّنْفيسُ عَنِ الْمَكْروبِ؛
يارى رساندن به ستمديده فرياد خواه و شاد كردن غمناك، از كفّاره هاى گناهانبزرگ است.
[نهج البلاغه، حكمت ۲۴]
۱۳ امام صادق عليه السلام:بِرُّوا آباءَكُمْ يَبِرَّكُمْ اَبْناؤُكُمْ وَ عِفُّوا عَنْ نِساءِ النّاسِ تَعِفَّ نِساؤُكُمْ؛
به پدر و مادر خود نيكى كنيد تا فرزندانتان به شما نيكى كنند و به زنان مردم عفّتورزيد تا زنانتان عفّت ورزند.
[كافى، ج ۵، ص ۵۵۴، ح ۵]
چهل حديث « هر چه كنى، به خود كنى »
قرآن کريم :
مَنْ عَمِلَ صالِحا فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ اَساءَ فَعَلَيْها وَ ما رَبُّكَ بِظَـلاّمٍ لِلْعَبيدِ؛
[سوره فصلت، آيه ۴۶]
هر كس خوبى كند به نفع خود او و هر كس بدى كند، به ضرر خود اوست و هرگز پروردگارت به كسى ستم نمى كند.
۱ امام صادق عليه السلام:مَنْ يَزْرَعْ خَيْرا يَحْصِدْ غِبْطَةً وَ مَنْ يَزْرَعْ شَرّا يَحْصِدْ نَدامَةً وَ لِكُلِّ زارِعٍ ما زَرَعَ؛
هر كس خوبى بكارد، خشنودى درو مى كند و هر كس بدى بكارد، پشيمانىمى چيند، هر كس هر چه بكارد، همان را دِرو مى كند.
[كافى، ج ۲ ، ص ۴۵۸، ح ۱۹]
۲ لقمان حكيم عليه السلام:يا بُنَىَّ... وَ اجْهَدْ اَنْ يَكونَ الْيَوْمُ خَيْرا لَكَ مِنْ اَمْسِ وَ غَدا خَيْرالَكَ مِنَ الْيَوْمِ فَاِنَّهُ مَنِ اسْتَوى يَوْماهُ فَهُوَ مَغْبونٌ وَ مَنْ كانَ يَوْمُهُ شَرّا مِنْ اَمْسِهِ فَهُوَ مَلْعونٌ؛
فرزندم بكوش تا امروزت بهتر از ديروز و فردايت بهتر از امروز باشد، كه هر كسدو روزش برابر باشد، زيانكار است و هر كس امروزش بدتر از ديروزش باشد،از رحمت خدا دور است.
[ارشاد القلوب ديلمى، ص ۷۳]
۳ امام حسين عليه السلام:اَ يُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى الْمَكارِمِ وَ سارِعوا فِى الْمَغانِمِ وَ لا تَحْتَسِبوا بِمَعْروفٍ لَمْ تَجْعَلوا... ؛
اى مردم در خوبى ها با يكديگر رقابت كنيد و در كسب غنائم (بهره گرفتن از فرصت ها)شتاب نماييد و كار نيكى را كه در انجامش شتاب نكرده ايد، به حساب نياوريد.
[بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۲۱، ح ۴]
۴ امام صادق عليه السلام:ما اَنْعَمَ اللّه ُ عَلى عَبْدٍ مِنْ نِعْمَةٍ فَعَرَفَها بِقَلْبِهِ وَ حَمِدَ اللّه َ ظاهِرا بِلِسانِهِ فَتَمَّ كَلامُهُ حَتّى يُؤْمَرَ لَهُ بِالْمَزيدِ؛
چون خداوند به بنده اى نعمت بدهد و او آن را قلبا قدر بشناسد و به زبان سپاسبگويد، هنوز سخنش به پايان نرسيده، فرمان افزايش نعمت براى وى صادر مى شود.
[كافى، ج ۲، ص ۹۵، ح ۹]
۵ امام على عليه السلام:مَنْ ظَـلَمَ ظُلِمَ * مَنْ اَنـْصَفَ اُنـْصِفَ؛
هر كس ستم كند، ستم مى بيند. هر كس با انصاف باشد انصاف مى بيند.
[غررالحكم، احاديث ۷۶۸۸ و ۷۶۹۲]
۶ امام سجاد عليه السلام:اَللّهُمَّ... اَحِبَّنى وَ حَبِّبْنى وَ حَبِّبْ اِلَىَّ ما تُحِبُّ مِنَ الْقَوْلِ وَ الْعَمَلِ حَتّى اَدْخُلَ فيهِ بِلَذَّةٍ وَ اَخْرُجْ مِنْهُ بِنَشاطٍ؛
بار خدايا مرا دوست بدار و نزد ديگران محبوبم گردان و گفتار و كردارى را كه دوستدارى، نزد من محبوب گردان تا با لذّت وارد آنها شوم و با نشاط به انجامشان رسانم.
[بحارالأنوار ، ج ۹۵، ص ۲۹۸، ح ۱۷]
۷ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ اَطْعَمَ مُسْلِما جائِعا اَطْعَمَهُ اللّه ُ مِنْ ثِمارِ الْجَنَّةِ؛
هر كس مسلمان گرسنه اى را غذا بدهد، خداوند از ميوه هاى بهشت به او بخوراند.
[نهج الفصاحه، ح ۲۹۵۱]
۸ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ عَيَّرَ اَخاهُ بِذَنْبٍ لَمْ يَمُتْ حَتّى يَعْمَلَهُ؛
هر كس برادر [دينى] خود را به گناهى سرزنش كند، نميرد، مگر آن كه مرتكب آن شود.
[نهج الفصاحه، ح ۲۹۲۰]
۹ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ نَفَّسَ مِنْ مُسْلِمٍ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ الدُّنْيا نَفَّسَ اللّه ُ عَنْهُ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ يَوْمِ الْقيامَةِ وَ مَنْ يَسَّرَ عَلى مُعْسِرٍ يَسَّرَ اللّه ُ عَلَيْهِ فِى الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ وَ مَنْ سَتَرَ عَلى مُسْلِمٍ سَتَرَ اللّه ُ عَلَيْهِ فِى الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ؛
هر كس غمى از غم هاى دنيا را از مسلمانى برطرف نمايد، خداوند غمى از غم هاىروز قيامت را از او برطرف كند و هر كس بر شخص تنگدستى آسان بگيرد، خداوند دردنيا و آخرت بر او آسان گيرد و هر كس راز مسلمانى را بپوشاند، خداوند در دنيا و آخرتراز پوش وى شود.
[نهج الفصاحه، ح ۲۷۵۶]
۱۰ امام باقر عليه السلام:فاِنّى لَمْ اَرَ شَيْئا قَطُّ اَشَدَّ طَـلَبا وَ لا اَسْرَعَ دَرْكا مِنْ حَسَنَةٍ مُحْدَثَةٍلِذَنْبٍ قَديمٍ؛
هرگز جوينده اى يابنده تر از كار نيك امروز كه گناه قديم را مى يابد [و پاك مى كند ]نديده ام.
[علل الشرايع، ج ۲، ص ۵۹۹، ح ۴۹]
۱۱ پيامبر صلي الله عليه و آله:يا عَلىُّ اَصْدُقْ وَ اِنْ ضَرَّك فِى الْعاجِلِ فَاِنَّهُ يَنْفَعُكَ فِى الآْجِلِ وَ لا تَـكْذِبْوَا اِنْ يَنْفَعُكَ فِى الْعاجِلِ فَاِنَّهُ يَضُرُّك فِى الآْجِلِ ؛
اى على! راست بگو اگر چه اكنون به ضررت باشد، ولى در آينده به نفع توست و دروغنگو، اگر چه در حال حاضر به نفعت باشد ولى در آينده به ضرر توست.
[ميراث حديث شيعه، ج ۲ ، ص ۲۷، ح ۶۵]
۱۲ امام على عليه السلام:مِنْ كَفّاراتِ الذُّنوبِ الْعِظامِ: اِغاثَةُ الْمَلْهوفِ وَ التَّنْفيسُ عَنِ الْمَكْروبِ؛
يارى رساندن به ستمديده فرياد خواه و شاد كردن غمناك، از كفّاره هاى گناهانبزرگ است.
[نهج البلاغه، حكمت ۲۴]
۱۳ امام صادق عليه السلام:بِرُّوا آباءَكُمْ يَبِرَّكُمْ اَبْناؤُكُمْ وَ عِفُّوا عَنْ نِساءِ النّاسِ تَعِفَّ نِساؤُكُمْ؛
به پدر و مادر خود نيكى كنيد تا فرزندانتان به شما نيكى كنند و به زنان مردم عفّتورزيد تا زنانتان عفّت ورزند.
[كافى، ج ۵، ص ۵۵۴، ح ۵]
۱۴ پيامبر صلي الله عليه و آله:فى تَفْسير آيَةِ «مَنْ عَمِلَ صالِحا مِنْ ذَكَرٍ اَوْ اُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فلَنُحيَينَّهُ حَياةً طَيِّبَةً وَ لَنَجْزيَنَّهُمْ اَجْرَهُمْ بِاَحْسَنِ ما كانوا يَعْمَلونَ» اَلْقَناعَةُ وَ الرِّضابِما قَسَمَ اللّه ُ؛
در تفسير آيه «هر مؤمنى مرد يا زن كار نيكى انجام دهد، قطعا او را با زندگىپاكيزه اى، حيات مى بخشيم و مسلما به آنان بهتر از آنچه انجام داده اند پاداش خواهيمداد» زندگى پاك، يعنى قناعت و رضايت به آنچه خداوند مقدّر نموده است.
[مجمع البيان، ج ۶ ، ص ۱۹۸]
۱۵ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنِ انْقَطَعَ اِلَى اللّه ِ كَفاهُ اللّه ُ كُلِّ مَؤُنَةٍ وَ رَزَقَهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ وَ مَنِ انْقَطَعَ اِلَى الدُّنْيا وَكَلَهُ اللّه ُ اِلَيْها؛
هر كس از غير خدا بِبُرد، خداوند، هزينه زندگى او را تأمين مى كند و از جايى كهانتظار ندارد، روزى اش مى دهد؛ امّا هر كس چشم اميدش به دنيا باشد، خداوند، او را بهدنيا وا مى گذارد.
[نهج الفصاحه، ح ۲۷۹۶]
۱۶ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ دَفَعَ غَضَبَهُ دَفَعَ اللّه ُ عَنْهُ عَذابَهُ وَ مَنْ حَفِظَ لِسانَهُ سَتَرَ اللّه ُ عَوْرَتَهُ؛
هر كس خشمش را برطرف سازد، خداوند كيفرش را از او بردارد و هر كس زبانش رانگه دارد، خداوند عيبش را بپوشاند.
[نهج الفصاحه، ح ۳۰۰۴]
۱۷ پيامبر صلي الله عليه و آله:اِنَّما مَثَلُ اَهْلِ بَيْتى فيكُمْ كَمَثَل سَفينَةِ نوحٍ عليه السلام مَنْ دَخَلَها نَجا وَ مَنْتَخَلَّفَ عَنْها غَرِقَ؛
مَثَلِ اهل بيت من، همانند كشتى نوح است كه هر كس سوار آن شد، نجات يافت و هركس رهايش كرد، غرق گرديد.
[امالى طوسى ، ص ۳۴۹، ح ۷۲۱]
۱۸ امام حسين عليه السلام:اِتَّخِذُوا عِنْدَ الْفُقَراءِ اَيادى فَاِنَّ لَهُمْ دَوْلَةٌ يَوْمَ الْقيامَةِ؛
[با نيكى و كمك به نيازمندان] نزد آنان جايگاهى براى خود بيابيد، كه آنان روزقيامت مقام و منزلتى دارند.
[كنزالعمال، ح ۱۶۵۸۲]
۱۹ عليه السلام:ثَلاثٌ مَنْ اَتَى اللّه َ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ اَوْجَبَ اللّه ُ لَهُ الْجَنَّةَ: اَلاِْنْفاقُ مِنْ اِقْتارٍوَ الْبِشْرُ لِجَميعِ الْعالَمِ وَ الاِْنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ؛
هر كس يكى از اين كارها را به درگاه خدا ببرد، خداوند بهشت را براى او واجبمى گرداند: انفاق در تنگدستى، گشاده رويى با همگان و رفتار منصفانه.
[كافى، ج ۲، ص ۱۰۳، ح ۲]
۲۰ پيامبر صلي الله عليه و آله:ثَلاثٌ مَنْ كُنَّ فيهِ فَهِىَ راجِعَةٌ عَلى صاحِبِها: اَلْبَغْىُ وَ الْمَكْرُ وَ النَّـكْتُ؛
سه چيز است كه در هر كس باشد [آثارش] به خود او بر مى گردد: ستم كردن، فريبدادن و پيمان شكنى.
[نهج الفصاحه، ح ۱۲۸۱]
امام سجاد عليه السلام:فَاَمّا حَقُّ اللّه ِ الاَْكْبَرُ فَاِنَّكَ تَعْبُدُهُ لا تُشْرِكُ بِهِ شَيْئا فَاِذا فَعَلْتَ ذلِكَبِاِخْلاصٍ جَعَلَ لَكَ عَلى نَفْسِهِ اَنْ يَكْفيَكَ اَمْرَ الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ وَ يَحْفَظَ لَكَ ما تُحِبُّ مِنْها ؛
حق بزرگ تر خداوند اين است كه او را بپرستى و چيزى را با او شريك نسازى، كه اگرخالصانه چنين كنى، خداوند كار دنيا و آخرتت را كفايت مى كند و آنچه را دوست دارىبرايت نگه مى دارد.
[تحف العقول، ص ۲۵۶]
۲۲ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ حُرِمَ الرِّفْقَ فَقَدْ حُرِمَ الْخَيْرَ كُلَّهُ ؛
هر كس از مدارا بى بهره باشد، از همه خوبى ها بى بهره مانده است.
[نهج الفصاحه، ح ۳۰۵۷]
۲۳ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ يَغْفِرْ يَغْفِرِ اللّه ُ لَهُ وَ مَنْ يَعْفُ يَعْفُ اللّه ُ عَنْهُ؛
هر كس از خطاها درگذرد، خدايش از او درگذرد و هر كس گذشت كند خدا نيز از اوگذشت كند.
[نهج الفصاحه، ح ۲۸۰۹]
۲۴ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنِ اشْتاقَ اِلَى الْجَنَّةِ سارَعَ اِلَى الْخَيْراتِ وَ مَنْ اَشْفَقَ مِنَ النّارِ لَهى عَنِ الشَّهَواتِ؛
هر كس مشتاق بهشت است، به سوى نيكى ها مى شتابد و هر كس از جهنم بترسد، ازهوا و هوس روى مى گرداند.
[نهج الفصاحه، ح ۲۷۶۸]
۲۵ امام صادق عليه السلام:اِنَّ اللّه َ تَبارَكَ وَ تَعالى لَمْ يَخْلُقْ خَلْقَهُ عَبَثا وَ لَمْ يَتْرُكْهُمْ سُدىً بَلْخَلَقَهُمْ لاِِظْهارِ قُدْرَتِهِ وَ لِيُكَـلِّـفَهُمْ طاعَتَهُ فَيَستَوجِبوا بِذلِكَ رِضْوانَهُ و ما خَلَقَهُمْ لِيَجْلِبَ مِنْهُمْ مَنفَعَةً و لا لِيَدْفَعَ بِهِمْ مَضَرَّةً بَل خَلَقَهُم لِيَنْفَعَهُم و يوصِلُهُمْ اِلى نَعيمٍ؛
خداوند تبارك و تعالى آفريدگانش را بيهوده نيافريده و آنها را رها نكرده است. بلكهآنها را براى آشكار ساختن تواناييش آفريده و به فرمانبريش مكلفشان نموده است تا باآن، خشنودى خود را نصيب آنان كند. نيز آنها را نيافريده تا از آنها سودى ببرد و نهضررى را برطرف سازد، بلكه آنها را آفريده تا سودى به آنان برساند و به نعمت برساندشان.
[نورالثقلين، ج ۳ ، ص ۵۶۶، ح ۱۶۶]
چهل حديث « هر چه كنى، به خود كنى »
قرآن کريم :
مَنْ عَمِلَ صالِحا فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ اَساءَ فَعَلَيْها وَ ما رَبُّكَ بِظَـلاّمٍ لِلْعَبيدِ؛
[سوره فصلت، آيه ۴۶]
هر كس خوبى كند به نفع خود او و هر كس بدى كند، به ضرر خود اوست و هرگز پروردگارت به كسى ستم نمى كند.
۱ امام صادق عليه السلام:مَنْ يَزْرَعْ خَيْرا يَحْصِدْ غِبْطَةً وَ مَنْ يَزْرَعْ شَرّا يَحْصِدْ نَدامَةً وَ لِكُلِّ زارِعٍ ما زَرَعَ؛
هر كس خوبى بكارد، خشنودى درو مى كند و هر كس بدى بكارد، پشيمانىمى چيند، هر كس هر چه بكارد، همان را دِرو مى كند.
[كافى، ج ۲ ، ص ۴۵۸، ح ۱۹]
۲ لقمان حكيم عليه السلام:يا بُنَىَّ... وَ اجْهَدْ اَنْ يَكونَ الْيَوْمُ خَيْرا لَكَ مِنْ اَمْسِ وَ غَدا خَيْرالَكَ مِنَ الْيَوْمِ فَاِنَّهُ مَنِ اسْتَوى يَوْماهُ فَهُوَ مَغْبونٌ وَ مَنْ كانَ يَوْمُهُ شَرّا مِنْ اَمْسِهِ فَهُوَ مَلْعونٌ؛
فرزندم بكوش تا امروزت بهتر از ديروز و فردايت بهتر از امروز باشد، كه هر كسدو روزش برابر باشد، زيانكار است و هر كس امروزش بدتر از ديروزش باشد،از رحمت خدا دور است.
[ارشاد القلوب ديلمى، ص ۷۳]
۳ امام حسين عليه السلام:اَ يُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى الْمَكارِمِ وَ سارِعوا فِى الْمَغانِمِ وَ لا تَحْتَسِبوا بِمَعْروفٍ لَمْ تَجْعَلوا... ؛
اى مردم در خوبى ها با يكديگر رقابت كنيد و در كسب غنائم (بهره گرفتن از فرصت ها)شتاب نماييد و كار نيكى را كه در انجامش شتاب نكرده ايد، به حساب نياوريد.
[بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۲۱، ح ۴]
۴ امام صادق عليه السلام:ما اَنْعَمَ اللّه ُ عَلى عَبْدٍ مِنْ نِعْمَةٍ فَعَرَفَها بِقَلْبِهِ وَ حَمِدَ اللّه َ ظاهِرا بِلِسانِهِ فَتَمَّ كَلامُهُ حَتّى يُؤْمَرَ لَهُ بِالْمَزيدِ؛
چون خداوند به بنده اى نعمت بدهد و او آن را قلبا قدر بشناسد و به زبان سپاسبگويد، هنوز سخنش به پايان نرسيده، فرمان افزايش نعمت براى وى صادر مى شود.
[كافى، ج ۲، ص ۹۵، ح ۹]
۵ امام على عليه السلام:مَنْ ظَـلَمَ ظُلِمَ * مَنْ اَنـْصَفَ اُنـْصِفَ؛
هر كس ستم كند، ستم مى بيند. هر كس با انصاف باشد انصاف مى بيند.
[غررالحكم، احاديث ۷۶۸۸ و ۷۶۹۲]
۶ امام سجاد عليه السلام:اَللّهُمَّ... اَحِبَّنى وَ حَبِّبْنى وَ حَبِّبْ اِلَىَّ ما تُحِبُّ مِنَ الْقَوْلِ وَ الْعَمَلِ حَتّى اَدْخُلَ فيهِ بِلَذَّةٍ وَ اَخْرُجْ مِنْهُ بِنَشاطٍ؛
بار خدايا مرا دوست بدار و نزد ديگران محبوبم گردان و گفتار و كردارى را كه دوستدارى، نزد من محبوب گردان تا با لذّت وارد آنها شوم و با نشاط به انجامشان رسانم.
[بحارالأنوار ، ج ۹۵، ص ۲۹۸، ح ۱۷]
۷ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ اَطْعَمَ مُسْلِما جائِعا اَطْعَمَهُ اللّه ُ مِنْ ثِمارِ الْجَنَّةِ؛
هر كس مسلمان گرسنه اى را غذا بدهد، خداوند از ميوه هاى بهشت به او بخوراند.
[نهج الفصاحه، ح ۲۹۵۱]
۸ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ عَيَّرَ اَخاهُ بِذَنْبٍ لَمْ يَمُتْ حَتّى يَعْمَلَهُ؛
هر كس برادر [دينى] خود را به گناهى سرزنش كند، نميرد، مگر آن كه مرتكب آن شود.
[نهج الفصاحه، ح ۲۹۲۰]
۹ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ نَفَّسَ مِنْ مُسْلِمٍ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ الدُّنْيا نَفَّسَ اللّه ُ عَنْهُ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ يَوْمِ الْقيامَةِ وَ مَنْ يَسَّرَ عَلى مُعْسِرٍ يَسَّرَ اللّه ُ عَلَيْهِ فِى الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ وَ مَنْ سَتَرَ عَلى مُسْلِمٍ سَتَرَ اللّه ُ عَلَيْهِ فِى الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ؛
هر كس غمى از غم هاى دنيا را از مسلمانى برطرف نمايد، خداوند غمى از غم هاىروز قيامت را از او برطرف كند و هر كس بر شخص تنگدستى آسان بگيرد، خداوند دردنيا و آخرت بر او آسان گيرد و هر كس راز مسلمانى را بپوشاند، خداوند در دنيا و آخرتراز پوش وى شود.
[نهج الفصاحه، ح ۲۷۵۶]
۱۰ امام باقر عليه السلام:فاِنّى لَمْ اَرَ شَيْئا قَطُّ اَشَدَّ طَـلَبا وَ لا اَسْرَعَ دَرْكا مِنْ حَسَنَةٍ مُحْدَثَةٍلِذَنْبٍ قَديمٍ؛
هرگز جوينده اى يابنده تر از كار نيك امروز كه گناه قديم را مى يابد [و پاك مى كند ]نديده ام.
[علل الشرايع، ج ۲، ص ۵۹۹، ح ۴۹]
۱۱ پيامبر صلي الله عليه و آله:يا عَلىُّ اَصْدُقْ وَ اِنْ ضَرَّك فِى الْعاجِلِ فَاِنَّهُ يَنْفَعُكَ فِى الآْجِلِ وَ لا تَـكْذِبْوَا اِنْ يَنْفَعُكَ فِى الْعاجِلِ فَاِنَّهُ يَضُرُّك فِى الآْجِلِ ؛
اى على! راست بگو اگر چه اكنون به ضررت باشد، ولى در آينده به نفع توست و دروغنگو، اگر چه در حال حاضر به نفعت باشد ولى در آينده به ضرر توست.
[ميراث حديث شيعه، ج ۲ ، ص ۲۷، ح ۶۵]
۱۲ امام على عليه السلام:مِنْ كَفّاراتِ الذُّنوبِ الْعِظامِ: اِغاثَةُ الْمَلْهوفِ وَ التَّنْفيسُ عَنِ الْمَكْروبِ؛
يارى رساندن به ستمديده فرياد خواه و شاد كردن غمناك، از كفّاره هاى گناهانبزرگ است.
[نهج البلاغه، حكمت ۲۴]
۱۳ امام صادق عليه السلام:بِرُّوا آباءَكُمْ يَبِرَّكُمْ اَبْناؤُكُمْ وَ عِفُّوا عَنْ نِساءِ النّاسِ تَعِفَّ نِساؤُكُمْ؛
به پدر و مادر خود نيكى كنيد تا فرزندانتان به شما نيكى كنند و به زنان مردم عفّتورزيد تا زنانتان عفّت ورزند.
[كافى، ج ۵، ص ۵۵۴، ح ۵]
۱۴ پيامبر صلي الله عليه و آله:فى تَفْسير آيَةِ «مَنْ عَمِلَ صالِحا مِنْ ذَكَرٍ اَوْ اُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فلَنُحيَينَّهُ حَياةً طَيِّبَةً وَ لَنَجْزيَنَّهُمْ اَجْرَهُمْ بِاَحْسَنِ ما كانوا يَعْمَلونَ» اَلْقَناعَةُ وَ الرِّضابِما قَسَمَ اللّه ُ؛
در تفسير آيه «هر مؤمنى مرد يا زن كار نيكى انجام دهد، قطعا او را با زندگىپاكيزه اى، حيات مى بخشيم و مسلما به آنان بهتر از آنچه انجام داده اند پاداش خواهيمداد» زندگى پاك، يعنى قناعت و رضايت به آنچه خداوند مقدّر نموده است.
[مجمع البيان، ج ۶ ، ص ۱۹۸]
۱۵ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنِ انْقَطَعَ اِلَى اللّه ِ كَفاهُ اللّه ُ كُلِّ مَؤُنَةٍ وَ رَزَقَهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ وَ مَنِ انْقَطَعَ اِلَى الدُّنْيا وَكَلَهُ اللّه ُ اِلَيْها؛
هر كس از غير خدا بِبُرد، خداوند، هزينه زندگى او را تأمين مى كند و از جايى كهانتظار ندارد، روزى اش مى دهد؛ امّا هر كس چشم اميدش به دنيا باشد، خداوند، او را بهدنيا وا مى گذارد.
[نهج الفصاحه، ح ۲۷۹۶]
۱۶ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ دَفَعَ غَضَبَهُ دَفَعَ اللّه ُ عَنْهُ عَذابَهُ وَ مَنْ حَفِظَ لِسانَهُ سَتَرَ اللّه ُ عَوْرَتَهُ؛
هر كس خشمش را برطرف سازد، خداوند كيفرش را از او بردارد و هر كس زبانش رانگه دارد، خداوند عيبش را بپوشاند.
[نهج الفصاحه، ح ۳۰۰۴]
۱۷ پيامبر صلي الله عليه و آله:اِنَّما مَثَلُ اَهْلِ بَيْتى فيكُمْ كَمَثَل سَفينَةِ نوحٍ عليه السلام مَنْ دَخَلَها نَجا وَ مَنْتَخَلَّفَ عَنْها غَرِقَ؛
مَثَلِ اهل بيت من، همانند كشتى نوح است كه هر كس سوار آن شد، نجات يافت و هركس رهايش كرد، غرق گرديد.
[امالى طوسى ، ص ۳۴۹، ح ۷۲۱]
۱۸ امام حسين عليه السلام:اِتَّخِذُوا عِنْدَ الْفُقَراءِ اَيادى فَاِنَّ لَهُمْ دَوْلَةٌ يَوْمَ الْقيامَةِ؛
[با نيكى و كمك به نيازمندان] نزد آنان جايگاهى براى خود بيابيد، كه آنان روزقيامت مقام و منزلتى دارند.
[كنزالعمال، ح ۱۶۵۸۲]
۱۹ عليه السلام:ثَلاثٌ مَنْ اَتَى اللّه َ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ اَوْجَبَ اللّه ُ لَهُ الْجَنَّةَ: اَلاِْنْفاقُ مِنْ اِقْتارٍوَ الْبِشْرُ لِجَميعِ الْعالَمِ وَ الاِْنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ؛
هر كس يكى از اين كارها را به درگاه خدا ببرد، خداوند بهشت را براى او واجبمى گرداند: انفاق در تنگدستى، گشاده رويى با همگان و رفتار منصفانه.
[كافى، ج ۲، ص ۱۰۳، ح ۲]
۲۰ پيامبر صلي الله عليه و آله:ثَلاثٌ مَنْ كُنَّ فيهِ فَهِىَ راجِعَةٌ عَلى صاحِبِها: اَلْبَغْىُ وَ الْمَكْرُ وَ النَّـكْتُ؛
سه چيز است كه در هر كس باشد [آثارش] به خود او بر مى گردد: ستم كردن، فريبدادن و پيمان شكنى.
[نهج الفصاحه، ح ۱۲۸۱]
۲۱ امام سجاد عليه السلام:فَاَمّا حَقُّ اللّه ِ الاَْكْبَرُ فَاِنَّكَ تَعْبُدُهُ لا تُشْرِكُ بِهِ شَيْئا فَاِذا فَعَلْتَ ذلِكَبِاِخْلاصٍ جَعَلَ لَكَ عَلى نَفْسِهِ اَنْ يَكْفيَكَ اَمْرَ الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ وَ يَحْفَظَ لَكَ ما تُحِبُّ مِنْها ؛
حق بزرگ تر خداوند اين است كه او را بپرستى و چيزى را با او شريك نسازى، كه اگرخالصانه چنين كنى، خداوند كار دنيا و آخرتت را كفايت مى كند و آنچه را دوست دارىبرايت نگه مى دارد.
[تحف العقول، ص ۲۵۶]
۲۲ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ حُرِمَ الرِّفْقَ فَقَدْ حُرِمَ الْخَيْرَ كُلَّهُ ؛
هر كس از مدارا بى بهره باشد، از همه خوبى ها بى بهره مانده است.
[نهج الفصاحه، ح ۳۰۵۷]
۲۳ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ يَغْفِرْ يَغْفِرِ اللّه ُ لَهُ وَ مَنْ يَعْفُ يَعْفُ اللّه ُ عَنْهُ؛
هر كس از خطاها درگذرد، خدايش از او درگذرد و هر كس گذشت كند خدا نيز از اوگذشت كند.
[نهج الفصاحه، ح ۲۸۰۹]
۲۴ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنِ اشْتاقَ اِلَى الْجَنَّةِ سارَعَ اِلَى الْخَيْراتِ وَ مَنْ اَشْفَقَ مِنَ النّارِ لَهى عَنِ الشَّهَواتِ؛
هر كس مشتاق بهشت است، به سوى نيكى ها مى شتابد و هر كس از جهنم بترسد، ازهوا و هوس روى مى گرداند.
[نهج الفصاحه، ح ۲۷۶۸]
۲۵ امام صادق عليه السلام:اِنَّ اللّه َ تَبارَكَ وَ تَعالى لَمْ يَخْلُقْ خَلْقَهُ عَبَثا وَ لَمْ يَتْرُكْهُمْ سُدىً بَلْخَلَقَهُمْ لاِِظْهارِ قُدْرَتِهِ وَ لِيُكَـلِّـفَهُمْ طاعَتَهُ فَيَستَوجِبوا بِذلِكَ رِضْوانَهُ و ما خَلَقَهُمْ لِيَجْلِبَ مِنْهُمْ مَنفَعَةً و لا لِيَدْفَعَ بِهِمْ مَضَرَّةً بَل خَلَقَهُم لِيَنْفَعَهُم و يوصِلُهُمْ اِلى نَعيمٍ؛
خداوند تبارك و تعالى آفريدگانش را بيهوده نيافريده و آنها را رها نكرده است. بلكهآنها را براى آشكار ساختن تواناييش آفريده و به فرمانبريش مكلفشان نموده است تا باآن، خشنودى خود را نصيب آنان كند. نيز آنها را نيافريده تا از آنها سودى ببرد و نهضررى را برطرف سازد، بلكه آنها را آفريده تا سودى به آنان برساند و به نعمت برساندشان.
[نورالثقلين، ج ۳ ، ص ۵۶۶، ح ۱۶۶]
۲۶ امام صادق عليه السلام:اَوْحَى اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ اِلى مُوسى عليه السلام يا مُوسى لا تَفْرَحْ بِكَثْرَةِ الْمالِ وَلا تَدَعْ ذِكْرى عَلى كُلِّ حالٍ فَاِنَّ كَثْرَةَ الْمالِ تُنْسِى الذُّنوبَ وَ اِنَّ تَرْكَ ذِكرى يُقْسِى الْقُلوبَ ؛
خداى عزّوجلّ به موسى عليه السلام وحى كرد: اى موسى! به زيادى ثروت شاد مشو و در هيچحالى مرا فراموش مكن، زيرا با زيادى ثروت گناهان فراموش مى شود و از ياد بردن منقساوت قلب مى آورد.
[كافى، ج ۴، ص ۴۹۷، ح ۷]
۲۷ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنِ الْتَمَسَ رِضَى اللّه ِ بِسَخَطِ النّاسِ رَضىَ اللّه ُ عَنْهُ وَ اَرْضى عَنْهُ النّاسَوَ مَنِ الْتَمَسَ رِضَى النّاسِ بِسَخَطِ اللّه ِ سَخِطَ اللّه ُ عَلَيْهِ وَ اَسْخَطَ عَلَيْهِ النّاسَ؛
هر كس رضاى خدا به خشم مردم جويد، خداوند از او خشنود شود و مردم را از اوخشنود كند و هر كس رضاى مردم را به خشم خدا جويد، خداوند بر او خشم گيرد و مردمرا از او خشمگين كند.
[نهج الفصاحه، ح ۲۷۸۳]
۲۸ امام على عليه السلام:مَنْ كانَ فيهِ ثَلاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنْيا وَ الآْخِرَةُ: يَأْمُرُ بِالْمَعْروفِ وَ يَأْتَمِرُ بِهِ وَ يَنْهى عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يَنْتَهى عَنْهُ وَ يُحافِظُ عَلى حُدودِ اللّه ِ جَلَّ وَ عَلا ؛
هر كس سه خصلت داشته باشد، دنيا و آخرتش سالم مى ماند: به خوبى فرمان دهدو خود به آن عمل كند، از زشتى باز دارد و خود از آن باز ايستد و از حدود الهى پاسدارىكند.
[غررالحكم، ح ۹۰۷۶]
۲۹ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنِ اقْتَصَدَ اَغْناهُ اللّه ُ وَ مَنْ بَذَّرَ اَفْقَرَهُ اللّه ُ وَ مَنْ تَواضَعَ رَفَعَهُ اللّه ُ وَ مَنْ تَجَبَّرَ قَصَمَهُ اللّه ُ؛
هر كس ميانه روى كند، خداوند بى نيازش سازد و هر كس ريخت و پاش نمايد،خداوند نادارش كند، هر كس فروتنى پيشه كند، خداوند بلندش نمايد و هر كس بزرگىكند، خداوند خُردش نمايد.
[نهج الفصاحه، ح ۲۹۳۹]
۳۰ پيامبر صلي الله عليه و آله:اَللّهُمَّ لَكَ صُمْنا وَ عَلى رِزْقِكَ اَفْطَرنا فَتَقَـبَّلْهُ مِنّا ذَهَبَ الظَّماءُ وَ ابْتَلَّتِ الْعُروقُ وَ بَقىَ الاَْجْرُ؛
بار خدايا! براى تو روزه گرفتيم و با روزى تو افطار مى كنيم، پس آن را از ما بپذير،تشنگى رفت، رگ ها شاداب شد و پاداش ماند.
[كافى، ج ۴ ، ص ۹۵، ح ۱]
۳۱ پيامبر صلي الله عليه و آله:قَلْبٌ لَيْسَ فيهِ شَىْ ءٌ مِنَ الْحِكْمَةِ كَبَيْتٍ خَرِبَ فَتَعَلَّموا وَ عَلِّموا وَ تَفَقَّهوا وَ لا تَموتوا جُهّالاً فَاِنَّ اللّه َ لا يَعْذِرُ عَلَى الْجَهْلِ؛
دلى كه در آن حكمتى نيست، مانند خانه ويران است، پس بياموزيد و آموزش دهيد،بفهميد و نادان نميريد. براستى كه خداوند، بهانه اى را براى نادانى نمى پذيرد.
[كنزالعمال، ح ۲۸۷۵۰]
و هل حديث « هر چه كنى، به خود كنى »
قرآن کريم :
مَنْ عَمِلَ صالِحا فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ اَساءَ فَعَلَيْها وَ ما رَبُّكَ بِظَـلاّمٍ لِلْعَبيدِ؛
[سوره فصلت، آيه ۴۶]
هر كس خوبى كند به نفع خود او و هر كس بدى كند، به ضرر خود اوست و هرگز پروردگارت به كسى ستم نمى كند.
۱ امام صادق عليه السلام:مَنْ يَزْرَعْ خَيْرا يَحْصِدْ غِبْطَةً وَ مَنْ يَزْرَعْ شَرّا يَحْصِدْ نَدامَةً وَ لِكُلِّ زارِعٍ ما زَرَعَ؛
هر كس خوبى بكارد، خشنودى درو مى كند و هر كس بدى بكارد، پشيمانىمى چيند، هر كس هر چه بكارد، همان را دِرو مى كند.
[كافى، ج ۲ ، ص ۴۵۸، ح ۱۹]
۲ لقمان حكيم عليه السلام:يا بُنَىَّ... وَ اجْهَدْ اَنْ يَكونَ الْيَوْمُ خَيْرا لَكَ مِنْ اَمْسِ وَ غَدا خَيْرالَكَ مِنَ الْيَوْمِ فَاِنَّهُ مَنِ اسْتَوى يَوْماهُ فَهُوَ مَغْبونٌ وَ مَنْ كانَ يَوْمُهُ شَرّا مِنْ اَمْسِهِ فَهُوَ مَلْعونٌ؛
فرزندم بكوش تا امروزت بهتر از ديروز و فردايت بهتر از امروز باشد، كه هر كسدو روزش برابر باشد، زيانكار است و هر كس امروزش بدتر از ديروزش باشد،از رحمت خدا دور است.
[ارشاد القلوب ديلمى، ص ۷۳]
۳ امام حسين عليه السلام:اَ يُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى الْمَكارِمِ وَ سارِعوا فِى الْمَغانِمِ وَ لا تَحْتَسِبوا بِمَعْروفٍ لَمْ تَجْعَلوا... ؛
اى مردم در خوبى ها با يكديگر رقابت كنيد و در كسب غنائم (بهره گرفتن از فرصت ها)شتاب نماييد و كار نيكى را كه در انجامش شتاب نكرده ايد، به حساب نياوريد.
[بحارالأنوار، ج ۷۸، ص ۱۲۱، ح ۴]
۴ امام صادق عليه السلام:ما اَنْعَمَ اللّه ُ عَلى عَبْدٍ مِنْ نِعْمَةٍ فَعَرَفَها بِقَلْبِهِ وَ حَمِدَ اللّه َ ظاهِرا بِلِسانِهِ فَتَمَّ كَلامُهُ حَتّى يُؤْمَرَ لَهُ بِالْمَزيدِ؛
چون خداوند به بنده اى نعمت بدهد و او آن را قلبا قدر بشناسد و به زبان سپاسبگويد، هنوز سخنش به پايان نرسيده، فرمان افزايش نعمت براى وى صادر مى شود.
[كافى، ج ۲، ص ۹۵، ح ۹]
۵ امام على عليه السلام:مَنْ ظَـلَمَ ظُلِمَ * مَنْ اَنـْصَفَ اُنـْصِفَ؛
هر كس ستم كند، ستم مى بيند. هر كس با انصاف باشد انصاف مى بيند.
[غررالحكم، احاديث ۷۶۸۸ و ۷۶۹۲]
۶ امام سجاد عليه السلام:اَللّهُمَّ... اَحِبَّنى وَ حَبِّبْنى وَ حَبِّبْ اِلَىَّ ما تُحِبُّ مِنَ الْقَوْلِ وَ الْعَمَلِ حَتّى اَدْخُلَ فيهِ بِلَذَّةٍ وَ اَخْرُجْ مِنْهُ بِنَشاطٍ؛
بار خدايا مرا دوست بدار و نزد ديگران محبوبم گردان و گفتار و كردارى را كه دوستدارى، نزد من محبوب گردان تا با لذّت وارد آنها شوم و با نشاط به انجامشان رسانم.
[بحارالأنوار ، ج ۹۵، ص ۲۹۸، ح ۱۷]
۷ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ اَطْعَمَ مُسْلِما جائِعا اَطْعَمَهُ اللّه ُ مِنْ ثِمارِ الْجَنَّةِ؛
هر كس مسلمان گرسنه اى را غذا بدهد، خداوند از ميوه هاى بهشت به او بخوراند.
[نهج الفصاحه، ح ۲۹۵۱]
۸ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ عَيَّرَ اَخاهُ بِذَنْبٍ لَمْ يَمُتْ حَتّى يَعْمَلَهُ؛
هر كس برادر [دينى] خود را به گناهى سرزنش كند، نميرد، مگر آن كه مرتكب آن شود.
[نهج الفصاحه، ح ۲۹۲۰]
۹ پيامبر صلي الله عليه و آله:مَنْ نَفَّسَ مِنْ مُسْلِمٍ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ الدُّنْيا نَفَّسَ اللّه ُ عَنْهُ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ يَوْمِ الْقيامَةِ وَ مَنْ يَسَّرَ عَلى مُعْسِرٍ يَسَّرَ اللّه ُ عَلَيْهِ فِى الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ وَ مَنْ سَتَرَ عَلى مُسْلِمٍ سَتَرَ اللّه ُ عَلَيْهِ فِى الدُّنْيا وَ الآْخِرَةِ؛
هر كس غمى از غم هاى دنيا را از مسلمانى برطرف نمايد، خداوند غمى از غم هاىروز قيامت را از او برطرف كند و هر كس بر شخص تنگدستى آسان بگيرد، خداوند دردنيا و آخرت بر او آسان گيرد و هر كس راز مسلمانى را بپوشاند، خداوند در دنيا و آخرتراز پوش وى شود.
[نهج الفصاحه، ح ۲۷۵۶]
۱۰ امام باقر عليه السلام:فاِنّى لَمْ اَرَ شَيْئا قَطُّ اَشَدَّ طَـلَبا وَ لا اَسْرَعَ دَرْكا مِنْ حَسَنَةٍ مُحْدَثَةٍلِذَنْبٍ قَديمٍ؛
هرگز جوينده اى يابنده تر از كار نيك امروز كه گناه قديم را مى يابد [و پاك مى كند ]نديده ام.
[علل الشرايع، ج ۲، ص ۵۹۹، ح ۴۹]
۱۱ پيامبر صلي الله عليه و آله:يا عَلىُّ اَصْدُقْ وَ اِنْ ضَرَّك فِى الْعاجِلِ فَاِنَّهُ يَنْفَعُكَ فِى الآْجِلِ وَ لا تَـكْذِبْوَا اِنْ يَنْفَعُكَ فِى الْعاجِلِ فَاِنَّهُ يَضُرُّك فِى الآْجِلِ ؛
اى على! راست بگو اگر چه اكنون به ضررت باشد، ولى در آينده به نفع توست و دروغنگو، اگر چه در حال حاضر به نفعت باشد ولى در آينده به ضرر توست.
[ميراث حديث شيعه، ج ۲ ، ص ۲۷، ح ۶۵]
۱۲ امام على عليه السلام:مِنْ كَفّاراتِ الذُّنوبِ الْعِظامِ: اِغاثَةُ الْمَلْهوفِ وَ التَّنْفيسُ عَنِ الْمَكْروبِ؛
يارى رساندن به ستمديده فرياد خواه و شاد كردن غمناك، از كفّاره هاى گناهانبزرگ است.
[نهج البلاغه، حكمت ۲۴]