🏴🏴آقا امام رضا عليه السّلام فرمود: محرم ماهى بود كه مردم عصر جاهليت جنگ در آن را بر خود حرام مى‌شمردند پس حرمت ما را شكستند و فرزندان و زنان ما را به اسارت درآوردند و آتش به خيمه‌ها افكندند.و آن‌چه به دستشان رسيد،غارت بردند و درباره ما جانب حرمت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله را نگاه نداشتند😭 ▫️روز شهادت امام حسين عليه السّلام غم به دل نشاند و اشك ما را جارى كرد و عزيز اهل بيت را در سرزمين كربلا بى‌مقدار ساخت و ما را در كام رنج و اندوه انداخت. ▪️بايد تا روز رستاخيز در سوگ حسين عليه السّلام اشك ريخت.گريه بر حسين عليه السّلام گناهان بزرگ را از بين مى‌برد. آنگاه فرمود:روش پدرم در م محرم ماهى بود كه مردم عصر جاهليت جنگ در آن را بر خود حرام مى‌شمردند پس حرمت ما را شكستند و فرزندان و زنان ما را به اسارت درآوردند و آتش به خيمه‌ها افكندند.و آن‌چه به دستشان رسيد،غارت بردند و درباره ما جانب حرمت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله را نگاه نداشتند😭 ▫️روز شهادت امام حسين عليه السّلام غم به دل نشاند و اشك ما را جارى كرد و عزيز اهل بيت را در سرزمين كربلا بى‌مقدار ساخت و ما را در كام رنج و اندوه انداخت. ▪️بايد تا روز رستاخيز در سوگ حسين عليه السّلام اشك ريخت.گريه بر حسين عليه السّلام گناهان بزرگ را از بين مى‌برد. آنگاه فرمود:روش پدرم در ماه محرم اين بود كه هرگز نمى‌خنديد و پيوسته اندوهگين بود تا روز عاشورا.آنگاه كه عاشورا مى‌شد،روز غم و گريستن پدرم بود.كه مى‌فرمود: در اين‌روز حسين عليه السّلام شهيد شد. 📗الأمالی (للصدوق) ج۱ ص۱۲۸ #صلی‌الله‌علیک‌یااباعبدالله

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ گروه های مداحی در برنامه (ایتا)↶ (1) گروه مداحی ترکی مکتب العباس آذری ها https://eitaa.com/joinchat/1805844674Cc4d566264c ─┅─⊱✤ ⃟ ⃟ ‌✤⊰─┅─ ➖➖➖➖➖➖➖➖ (2) گروه مداحی مجمع الذاکرین https://eitaa.com/joinchat/3464298690C2efb4a55b4 ─┅─⊱✤ ⃟ ⃟ ‌✤⊰─┅─ با مدریت:شعبانپور ↶ @Haram75 ─┅⊱✤✤✤⊰┅─ ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

عالم همه در مدار عشق است و دایره دار آن حسین ( علیه السلام ) است 🌸🌸🌸🌸 هدیه به سید و سالار شهیدان آقا اباعبدالله الحسین علیه السلام صلوات اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم 🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸 ماه محرم و صفر هم تمام شد خدایا بحق آبروی شهدای کربلا عزاداری های ما رو هر چند کم و کوچک بود بپذیر به فضل و کرمت و گناهان ما و پدران و مادران ما رو ببخش و بیامرز و همه مون رو در زمره ی خوبانت قرار بده و حسن عاقبت به همه مون عنایت کن به برکت صلوات بر محمد و آل محمد اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم 🌸🌸🌸🌸🌸 آمین یا رب العالمین 🤲

خودسازی: 💠 #خودپسندی 🔸 امام هادی علیه السلام: خودپسندی، مانع طلب دانش می شود و به حقارت و نادانی می کشد. ✨ اَلعُجبُ صارِفٌ عَنْ طَلَبِ العِلمِ، داعٍ اِلَی الغَمطِ وَ الجَهْلِ 📚 بحارالانوار، ج75، ص 369. ✍🏼 تربیت نفس، بدون دانش وبی همرهی خضر (استاد) مشکل است و انسان خودپسند به دلیل غروری که دارد، خود را نیازمند آموختن نمی داند و برایش شاگردی دیگران سخت است. #احادیث_روزانه 💠 #بهترین_مردان 🔸 پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم: بهترین مردان امت من کسانى هستند که نسبت به خانواده خود خشن نباشند و اهانت نکنند و دلسوزشان باشند و به آنان ظلم نکنند. ✨ خَيْرُ الرِّجالِ مِنْ اُمَّتِى الَّذينَ لايَتَطاوَلونَ عَلى اَهْليهِم و يَحِنُّونَ عَلَيهِم وَ لايَظلِمونَهُم 📚 مکارم الاخلاق/ص216 ✍🏼 رفتار محبت آمیز و دلسوزانه با #خانواده، مسیر خودسازی و تربیت نفس را هموار می کند. عنایت خداوند متعال و توجه اهل بیت علیهم السلام در سایه رفتار خوب با دیگران بویژه خانواده است. #احادیث_روزانه 💠 #مسجد 🔹 امام حسن (علیه السلام): هر کس جایگاه عبادات خود را در مسجد قرار دهد، یکی از هشت فایده شاملش می شود: 1️⃣ برهان و نشانه ای برای معرفت، 2️⃣ دوست و برادری سودمند، 3️⃣ دانش و اطلاعاتی جامع 4️⃣ رحمت و محبت عمومی 5️⃣ سخن و مطلبی که او را هدایت گر باشد 6️⃣ سخن و مطلبی که او را از گناه باز دارد 7️⃣و8️⃣ توفیق اجباری در ترک گناه به جهت شرم از مردم یا به جهت ترس از عقاب. ✨ مَنْ أدامَ الاْخْتِلافَ إلَی الْمَسْجِدِ أصابَ إحْدی ثَمان: آیَةً مُحْکَمَةً، أَخاً مُسْتَفاداً، وَعِلْماً مُسْتَطْرَفاً، وَرَحْمَةً مُنْتَظِرَةً، وَکَلِمَةً تَدُلُّهُ عَلَی الْهُدی، اَوْ تَرُدُّهُ عَنْ الرَّدی، وَتَرْکَ الذُّنُوبِ حَیاءً اَوْ خَشْیَةً؛ 📚 تحف العقول/ص235 #احادیث_روزانه 💠 موفقیت در #کسب_و_کار 🔸 امام صادق علیه السلام: هر اهل فنی برای موفقیت در کسب و کار خود (که کارش بگیرد) به سه مطلب نیازمند است: 1- تخصص و باهوشی در فن و حرفه مورد نظر 2- امین باشد و در کار و مال مردم، امانت و درستی را حفظ کند 3- با کارفرما و صاحب کار، خوش‌برخورد و خوش‌قلب باشد. ✨ کُلُّ ذی‌صَناعَةٍ مُضطَرًّ اِلی ثَلاثِ خِصالٍ یَحْتلِبُ بِها الْکَسْبَ: و هُوَ اَن یَکُونَ حاذِقاً بِعِلْمٍ مُؤَدّیاً لِلْاَمانَةِ فیهِ، مُسْتَمیلاً لِمَنِ اسْتَعْمَلَهُ؛ 📚 بحار الأنوار، ج75، ح235 #احادیث_روزانه 💠 #مسواک 🔹 امام صادق علیه السلام: در مسواك كردن دوازده خاصيت است: از روش پيغمبر است و پاك كننده دهان و روشني بخش چشم و خداي رحمان را خوشنود سازد و دندانها را سفيد كند و چرك دندان را ببرد و لثه را محكم كند و خوراك را گوارا مينمايد و بلغم را ميبرد و حافظه را زياد كند و كارهاي نيك بخاطر مسواك چند برابر پاداش داده شود و فرشتگان با آن خوشحال شوند. ✨ فِي اَلسِّوَاكِ اِثْنَتَا عَشْرَةَ خَصْلَةً هُوَ مِنَ اَلسُّنَّةِ وَ مَطْهَرَةٌ لِلْفَمِ وَ مَجْلاَةٌ لِلْبَصَرِ وَ يُرْضِي اَلرَّحْمَنَ وَ يُبَيِّضُ اَلْأَسْنَانَ وَ يَذْهَبُ بِالْحَفَرِ وَ يَشُدُّ اَللِّثَةَ وَ يُشَهِّي اَلطَّعَامَ وَ يَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَ يَزِيدُ فِي اَلْحِفْظِ وَ يُضَاعَفُ بِهِ اَلْحَسَنَاتُ وَ تَفْرَحُ بِهِ اَلْمَلاَئِكَةُ. 📚 خصال/ص53/ح481 ✍🏼 فردی که در مسیر خودسازی گام بر میدارد، نمیتواند نسبت به نظافت دهان ودندان بی توجه باشد. عدم نظافت باعث ناراحتی مردم و حتی ملائک می شود. #احادیث_روزانه

۱۱- وَ قَالَ ( علیه السلام ) : إِذَا قَدَرْتَ عَلَی عَدُوِّکَ فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ شُکْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَیْهِ . و درود خدا بر او فرمود: اگر بر دشمنت دست یافتی، بخشیدن او را شکرانه پیروزی قرار ده.

شرح و تفسیر شکر قدرت مى دانيم هر نعمتى شکرى دارد که اگر انجام گيرد موجب بقاى نعمت و افزايش آن است و اگر انجام نگيرد نعمت به مخاطره خواهد افتاد; ممکن است کم يا نابود شود. نيز روشن است که شکر تنها شکر زبانى نيست، بلکه بايد با عمل مناسبى نعمت را شکر گفت; آن کس که خدا اموال و ثروت فراوانى به او داده شکرش آن است که ديگران را نيز در آن سهيم سازد و آن کس که خدا مقامى به او بخشيده شکرش آن است که به وسيله آن مشکلات نيازمندان را حل کند. در مورد پيروزى بر دشمن، بهترين شکر آن عفو و گذشت است همان گونه که امام در اينجا مى فرمايد: «هنگامى که بر دشمنت پيروز شدى عفو را شکرانه اين پيروزى قرار ده»; (إِذَا قَدَرْتَ عَلَى عَدُوِّکَ فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ شُکْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَيْهِ). آرى عفو و گذشت سيره کريمان است و انتقام روش لئيمان. در تاريخ زندگى پيغمبر اسلام(صلى الله عليه وآله) و امامان اهل بيت(عليهم السلام) جلوه هاى فراوانى از اين مطلب ديده مى شود. در جريان فتح مکه هنگامى که پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) بر دشمنانى که يک عمر خون به دل او کرده بودند و يارانش را کشته و مثله کرده بودند پيروز شد جمله تاريخى «اذْهَبُوا فَأَنْتُمُ الطُّلَقَاءُ» را فرمود و همه جنايتکاران را مورد عفو قرار داد و شعار «اَلْيَوْمُ يَوْمُ الْمَرْحَمَةِ; امروز روز بخشش است» در مکه طنين انداز شد. توصيه هاى امام اميرالمؤمنين(عليه السلام) درباره قاتلش «عبد الرحمان بن ملجم مرادى» نشانى از گذشت کريمانه آن حضرت است و همچنين در جريان جنگ صفين بعد از آن که يارانش بر شريعه فرات مسلط شدند اجازه نداد به عنوان انتقام آب را به روى آنها ببندند، بلکه آب را براى همه آزاد ساخت. همچنين در مورد فرزندان آن حضرت و امامان معصوم. اضافه بر اين، تبديل انتقام به عفو اثر مهم اجتماعى دارد و آن اين است که انتقام به صورت تصاعدى پيش مى رود و دائما قتل و کشتار و ناامنى مى آفريند و هرگز اجازه نمى دهد صلح و صفا و آرامشى در جامعه پديد آيد در حالى که عفو و گذشت به خشونت ها پايان مى دهد و سبب آرامش جامعه است. بنابراين افزون بر اين که عفو فضيلتى اخلاقى و مهم است، تدبير پر ارزش اجتماعى است. لذا در حديثى از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) نقل شده که فرمود: «أَلاَ أُخْبِرُکُمْ بِخَيْرِ خَلاَئِقِ الدُّنْيَا وَالاْخِرَةِ؟ الْعَفْوُ عَمَّنْ ظَلَمَکَ وَتَصِلُ مَنْ قَطَعَکَ وَالاِْحْسَانُ إِلَى مَنْ أَسَاءَ إِلَيْکَ وَإِعْطَاءُ مَنْ حَرَمَکَ; آيا شما را از بهترين اخلاق دنيا و آخرت خبر ندهم; عفو و گذشت از کسى که به تو ستم کرده و پيوند محبت با کسى که از تو بريده و نيکى به کسى که با تو بدى کرده و بخشيدن کسى که تو را محروم کرده است (اينها باارزش ترين اخلاق است)». و در حديثى از امام امير مؤمنان(عليه السلام) در غررالحکم آمده است: «اَلْعَفْوُ تاجُ الْمَکارِمِ; عفو تاج اخلاق والاى انسانى است». در حديث ديگرى از پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) مى خوانيم: «تَعافُوا تَسْقُطُ الضَّغائِنُ بَيْنَکُمْ; يکديگر را عفو کنيد تا کينه ها برچيده شود». قرآن مجيد نيز خطاب به مؤمنان مى فرمايد: (وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا أَلا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللّهُ لَکُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ). از آثار و برکات مهم عفو از دشمنان و خطاکاران آن است که در بسيارى از موارد ناگهان منقلب مى شوند و عداوت آنها تبديل به دوستى صميمانه اى مى شود که تاريخ نمونه هاى فراوانى از آن به ياد دارد. البته اين دستور يک استثناى مهم دارد و آن اينکه در آنجا که دشمن عفو را نشانه ضعف ببيند يا سبب جسارت و ادامه خصومت او شود، عفو کردن غلط و شبيه ترحم بر پلنگ تيزدندان است. در اين گونه موارد هيچ کس عفو را فضيلت نمى شمرد، بلکه نوعى بى تدبيرى و رضايت به ادامه خشونت محسوب مى شود. به همين دليل در اجراى حدود اسلامى در جايى به قاضى اجازه عفو داده شده است که آثار توبه و صلاح در شخص جانى آشکار گردد.

۱۲- وَ قَالَ ( علیه السلام ) : أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اکْتِسَابِ الْإِخْوَانِ وَ أَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَیَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ و درود خدا بر او فرمود: ناتوان ترین مردم کسی است که در دوست یابی ناتوان است، و از او ناتوان تر آنکه دوستان خود را از دست بدهد.

شرح و تفسیر ناتوان ترين مردم شک نيست که يکى از مهم ترين سرمايه انسان در زندگى دوستان صميمى است; اين سرمايه نه تنها براى يارى کردن انسان در برابر مشکلات، بلکه براى انس گرفتن و از تجربه ها و نظرات آنها بهره گيرى کردن ضرورى است و جالب اين که به دست آوردن دوستان خوب کار آسانى است; نه همچون به دست آوردن مال است که احتياج به تلاش و کوشش فراون و گاه نياز به سرمايه گذارى هاى کلان دارد و نه همچون مقام است که به دست آوردنش نياز به روابط اجتماعى قوى دارد، بلکه با سرمايه اى که در اختيار هر کس هست به دست مى آيد و آن سرمايه گشاده رويى، ادب و حسن معاشرت است. بر همين اساس امام(عليه السلام) مى فرمايد: «عاجزترين مردم کسى است که از به دست آوردن دوست عاجز باشد»; (أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اکْتِسَابِ الاِْخْوَانِ). حديث معروفى است از امير مؤمنان على(عليه السلام) که خطاب به مردم فرمود: «إِنَّکُمْ لَنْ تَسَعُوا النَّاسَ بِأَمْوَالِکُمْ فَسَعُوهُمْ بِطَلاَقَةِ الْوَجْهِ وَحُسْنِ اللِّقَاءِ فَإِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ(صلى الله عليه وآله) يَقُولُ إِنَّکُمْ لَنْ تَسَعُوا النَّاسَ بِأَمْوَالِکُمْ فَسَعُوهُمْ بِأَخْلاَقِکُمْ; (اى مردم) شما نمى توانيد مردم را با اموال خود راضى نگه داريد، از اين رو ايشان را با خوشرويى و رفتار خوب راضى نگه داريد، زيرا من از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) شنيدم که مى فرمود: شما نمى توانيد خشنودى مردم را با اموال (محدودتان) به دست آوريد بنابراين با اخلاق نيکتان خشنودى آنها را به دست آوريد». آنگاه امام مى افزايد: «و از او عاجزتر کسى است که دوستانى را که به دست آورده از دست بدهد»; (وَأَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَيَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ). زيرا ممکن است به دست آوردن چيزى مقدارى زحمت داشته باشد; ولى نگه داشتن آن آسان تر است، بنابراين کسى که دوستان خود را با بى مهرى يا بى اعتنايى از دست دهد عاجزتر از کسى است که نتوانسته دوستى به دست آورد. در اينجا سؤالى مطرح است که اگر امام در جمله اول مى فرمايد: «از همه مردم عاجزتر کسى است که...» چگونه بعد از آن مى فرمايد: «و از او عاجزتر کسى است که دوستانش را از دست دهد» اگر جمله اول عموميّت دارد، با جمله دوم سازگار نيست؟ ولى پاسخ اين سؤال روشن است و آن اينکه جمله اول عموميّت نسبى دارد و عموميّت نسبى با وجود بعضى از استثناها منافات ندارد و شبيه اين تعبير در کلمات روزانه مردم نيز زياد است; مثلا مردم مى گويند: بدبخت ترين مردم کسى است که آبروى خود را از دست دهد و از او بدبخت تر کسى است که ايمان خود را از دست دهد و هيچ گاه در عرف مردم تناقضى در ميان اين دو ديده نمى شود. در حديثى از امام امير مؤمنان(عليه السلام) در غررالحکم مى خوانيم: «مَنْ لا صَديقَ لَهُ لا ذُخْرَ لَهُ; کسى که دوست ندارد ذخيره اى ندارد». امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد: «لَقَدْ عَظُمَتْ مَنْزِلَةُ الصَّدِيقِ حَتَّى إِنَّ أَهْلَ النَّارِ يَسْتَغِيثُونَ بِهِ وَيَدْعُونَ بِهِ فِي النَّارِ قَبْلَ الْقَرِيبِ الْحَمِيمِ قَالَ اللَّهُ مُخْبِراً عَنْهُمْ (فَما لَنا مِنْ شافِعِينَ وَلاَ صَدِيق حَمِيم); مقام دوست بسيار برجسته است تا آنجا که دوزخيان نيز با فرياد خود از او ـ پيش از آنکه از نزديکان کمک بخواهد ـ سخن مى گويند همان گونه که خداوند در قرآن از آنها چنين خبر داده که مى گويند: امروز نه شفاعت کننده اى داريم نه دوست گرم و پر محبتى». اصولاً دوستان خوب بهترين زينت انسانند همان طور که امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد: «لِکُلِّ شَىْء حِلْيَةٌ وَ حِلْيَةُ الرَّجُلِ أوِدّائُهُ; هرچيزى زينتى دارد و زينت انسان دوستان اوست». در اهمّيّت دوستان همين بس که از بعضى از بزرگان سؤال شد: آيا برادر بهتر است يا دوست خوب. گفت: برادرى خوب است که دوست انسان باشد.

۱۳- وَ قَالَ ( علیه السلام ) : إِذَا وَصَلَتْ إِلَیْکُمْ أَطْرَافُ النِّعَمِ فَلَا تُنَفِّرُوا أَقْصَاهَا بِقِلَّةِ الشُّکْرِ . و درود خدا بر او فرمود: چون نشانه های نعمت پروردگار آشکار شد، با ناسپاسی، نعمتها را از خود دور نسازید.

شرح و تفسیر راه تداوم نعمت ها امام(عليه السلام) در اين سخن حکمت آميز به نکته ديگرى درباره آثار شکر نعمت و آثار کفران بيان مى کند و مى فرمايد: «هنگامى که مقدمات نعمت ها به شما روى مى آورد دنباله آن را به واسطه کمى شکرگزارى از خود دور نسازيد»; (إِذَا وَصَلَتْ إِلَيْکُمْ أَطْرَافُ النِّعَمِ فَلاَ تُنَفِّرُوا أَقْصَاهَا بِقِلَّةِ الشُّکْرِ). نعمت ها غالباً به صورت تدريجى بر انسان وارد مى شود و وظيفه انسان هوشيار اين است که به استقبال نعمت برود و استقبال از آن راهى جز شکرگزارى ندارد. هرگاه با آغاز روى آوردن نعمت به شکر قلبى و زبانى و عملى بپردازد ادامه خواهد يافت و تا پايان آن نصيب انسان مى شود و به تعبير ديگر به گفته بعضى از شارحان نهج البلاغه، نعمت ها مانند گروه هاى پرندگان است که وقتى تعدادى از آنها بر شاخه درختى نشستند بقيه تدريجا به دنبال آنها مى آيند و شاخه ها را پر مى کنند; ولى اگر گروه اول صداى ناهنجار و حرکت ناموزونى بشنوند يا ببينند فرار مى کنند و بقيه هم به دنبال آنها مى روند و صحنه از وجودشان خالى مى شود. همچنين بسيارى از نعمت ها به صورت تدريجى زوال مى پذيرند; هرگاه انسان در آغاز زوالش هوشيار باشد و به شکر قلبى و زبانى و عملى بپردازد مانع بازگشت و زوال تدريجى آن مى شود. اين سخن در اصل برگرفته از قرآن مجيد است که مى فرمايد: «(وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لاََزيدَنَّکُمْ وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابي لَشَديدٌ); به خاطر بياوريد زمانى که پروردگارتان اعلام داشت اگر شکرگزارى کنيد (نعمت خويش را) بر شما خواهم افزود و اگر ناسپاسى مجازاتم شديد است». قرآن مجيد سرگذشت بسيار عبرت آموزى از قوم سبأ نقل مى کند که خداوند نعمت بسيار وافرى به آنها داد و فرمود: «(کُلُوا مِنْ رِزْقِ رَبِّکُمْ وَاشْکُرُوا لَهُ بَلْدَةٌ طَيِّبَةٌ وَ رَبٌّ غَفُورٌ); از روزى پروردگارتان بخوريد و شکر او را به جا آوريد; شهرى پاک و پاکيزه در اختيار شماست و پروردگارى آمرزنده». ولى آنها به کفران پرداختند و سد عظيمى که سبب آبادى کشور آنها شده بود بر اثر سيلاب و عوامل ديگر در هم شکست و تمام آبادى و باغ ها و مزارع ويران شد به گونه اى که نتوانستند در آنجا بمانند و ناچار در اطراف متفرق شدند. قرآن در اينجا مى افزايد: «(ذلِکَ جَزَيْناهُمْ بِما کَفَرُوا وَهَلْ نُجازي إِلاَّ الْکَفُورَ); اين کيفر را بر اثر کفرانشان به آنها داديم و آيا جز کفران کننده را کيفر مى دهيم». روايات فراوانى درباره اهميت شکر از پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) و امامان معصوم(عليهم السلام) به دست ما رسيده که اهميت اين فضيلت انسانى را آشکار مى سازد. امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ أَنْعَمَ عَلَى قَوْم بِالْمَوَاهِبِ فَلَمْ يَشْکُرُوا فَصَارَتْ عَلَيْهِمْ وَبَالاً وَابْتَلَى قَوْماً بِالْمَصَائِبِ فَصَبَرُوا فَصَارَتْ عَلَيْهِمْ نِعْمَةً; خداوند متعال به گروهى از مردم نعمت داد، اما آنها شکرش را به جا نياوردند در نتيجه آن متاع مايه وبالشان شد و گروهى از مردم را به مصائبى گرفتار کرد لکن آنها صبر کردند و (شکرگزار بودند) در نتيجه مصيبت ها به نعمت ها تبديل شد». در اينجا دو سؤال باقى مى ماند: نخست اين که حقيقت شکر چيست؟ شکر سه مرحله دارد: مرحله قلبى که انسان از نعمت هاى خدا خشنود و راضى و سپاسگزار باشد و مرحله زبانى که آنچه را درون قلب اوست بر زبان جارى سازد; ولى از همه مهم تر مرحله عملى شکر است و آن به طور شفاف اين است که از نعمت هاى الهى درست بهره بردارى کند و اهداف اين مواهب را در نظر گيرد و به سوى آن اهداف حرکت کند; اگر خدا عقلى براى درک نيک و بد به او داده از اين عقل در مسير شيطنت استفاده نکند و اگر او را مشمول موهبت آزادى کرده از اين آزادى براى پيشرفت و تکامل بهره گيرد نه در مسير بى بند و بارى و گناه و فساد همچنين در مورد اعضاى بدن که هر کدام موهبتى عظيم است و در مورد مال و ثروت و فرزند و همسر. بسيارند کسانى که شکر قلبى و زبانى دارند; ولى در مرحله شکر عملى مقصرند. اگر در مفهوم شکر به آن گونه که در بالا گفته شد دقت کنيم فلسفه آن نيز روشن مى شود، زيرا اين مواهب مال ما نيست از سوى ديگرى است و آن را براى اهداف خاصى آفريده و اگر در غير آن اهداف به کار گرفته شود خيانت در آن نعمت است. از اينجا پاسخ سؤال ديگرى نيز روشن مى شود که خدا چه نيازى به تشکر و سپاسگزارى ما دارد. ممکن است انسان ها با سپاسگزارى تشويق شوند و آرامش روحى پيدا کنند. خدا که نيازى به اينها ندارد. ولى از آنچه در بالا گفته شد فهميديم که سخن از نياز خدا در ميان نيست; سخن از نياز من است که اگر نعمت ها و مواهب الهى را که براى اهداف خاصى است در غير آن به کار گيرم طبيعى است که از آن محروم خواهم شد، زيرا خداوند حکيم است و حکيم اين مواهب را به افراد لايق و وظيفه شناس مى دهد. اضافه بر اين کسانى که نع

مت هاى الهى را ضايع مى کنند و در غير اهداف آن مصرف مى نمايند در واقع اهانتى به ساحت قدس پروردگار کرده اند و از اين جهت درخور عقوبتى هستند.