🟢 هم خدا راضی و هم بندهی خدا !
🔸امام رضا علیه السلام؛ تجلّی تام و کمال رضای پروردگار در نظام هستی است. عبارت «رضی الله عنهم و رضوا عنه» در چهار جای قرآن آمده است؛ با دقت در این آیات در مییابیم که با تأسی به اهلبیت علیهم السلام، باید چه ویژگیهایی داشته باشیم تا خداوند منّان از ما راضی باشد.
🔹قَالَ اللَّهُ هَذَا يَوْمُ يَنفَعُ الصَّٰدِقِينَ صِدْقُهُمْ لَهُمْ جَنَّٰتٌ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَداً رَّضِىَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُواْ عَنْهُ ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (مائده/۱۱۹)؛ خداوند فرمود: این، روزى است كه راستگویان را صداقتشان سود دهد، برایشان باغهایى است كه زیر درختانش نهرها جارى است، همیشه در آن ماندگارند، خداوند از آنان راضى است، آنان نیز از او راضىاند، این رستگارى بزرگ است.
🔹وَ السَّٰبِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَٰجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ وَ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّضِىَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُواْ عَنْهُ وَ أَعَدَّلَهُمْ جَنَّٰتٍ تَجْرِى تَحْتَهَا الْأَنْهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَداً ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (توبه/۱۰۰)؛ و نخستین پیشگامانِ از مهاجران و انصار و كسانى كه با نیكوكارى آنان را پیروى كردند، خداوند از آنها راضى است و آنان نیز از خدا راضى، و (خدا) براى آنان باغهایى فراهم ساخته كه نهرها از پاى (درختان) آن جارى است، همیشه در آن جاودانهاند. این است رستگارى و كامیابى بزرگ.
🔹لَا تَجِدُ قَوْماً يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَآدُّونَ مَنْ حَآدَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَوْ كَانُواْ آبَآءَهُمْ أَوْ أَبْنَآءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُوْلَئِكَ كَتَبَ فِى قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَ أَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ وَ يُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الْأَنهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُواْ عَنْهُ أُوْلَئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (مجادله/۲۲)؛ هیچ قومى را نمىیابى كه به خدا و قیامت مؤمن باشند و (در همان حال) با كسى كه در برابر خدا و رسولش موضع گرفته است، مهرورزى كنند، حتّى اگر پدران یا پسران یا برادران یا خویشانشان باشند. آنها كسانى هستند كه خداوند، ایمان را در دلهایشان ثابت فرموده و با روحى از جانب خویش آنان را تأیید نموده است و آنان را در باغهایى كه نهرها از پاى (درختان) آنها جارى است، وارد مىكند در حالى كه در آنجا جاودانه هستند، خداوند از آنان راضى است و آنان نیز از او راضى هستند. آنان حزب خدا هستند، آگاه باشید كه تنها حزب خدا پیروز و رستگارند.
🔹جَزَآؤُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَآ أَبَداً رَّضِىَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُواْ عَنْهُ ذَلِكَ لِمَنْ خَشِىَ رَبَّهُ (بینه/۸)؛ پاداش آن گروه در نزد پروردگارشان، باغهاى جاودانهاى است كه زیر آن نهرها جارى است. (آنان) براى همیشه در بهشت جاودانهاند، خدا از آنان راضى است و آنان نیز از او راضى. این مقام مخصوص كسى است كه از پروردگارش خشیت دارد.
🏴 در محضر قرآن کریم / ۱۳۹۶
✅ وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَٰتِ جَنَّٰتٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا وَ مَسَٰكِنَ طَيِّبَةً فِى جَنَّٰتِ عَدْنٍ وَ رِضْوَانٌ مِّنَ اللَّهِ أَكْبَرُ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (توبه/۷۲)
🔹خداوند به مردان و زنان با ایمان، باغهایى (از بهشت) كه از پاى (درختان) آن، نهرها جارى و در آن جاودانند و (نیز) مسكنهایى دلپسند در بهشت برین را وعده داده است. ولى رضایت و خرسندى خداوند، برتر و والاتر (از اینها) است. این همان رستگارى بزرگ است.
🔸این آیه چگونگى تحقّق رحمتى را كه در آیهى قبل بود، «سیرحمهم» بیان مىكند. «جنّاتِ عَدن»، طبق روایات، بهترین و شریفترین منطقهى بهشت و جایگاه پیامبران و صدّیقان و شهداست، منطقهاى كه از نظر خوبى، به خیال كسى خطور نكرده است. از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است: هر کس دوست دارد، زندگیاش همچون من و مرگش نیز همانند من باشد و در بهشتی که خدا به من وعده داده، در جنات عدن ساکن شود، باید امام علی علیه السلام و فرزندان پس از او را دوست بدارد(خصال شیخ صدوق)
🔸مقصود از مقام رضوان یا خشنودی خدا از مؤمنان، همان لذت معنوی و روحانی است که انسان را به جهت خشنودی و رضایت خدا فرا میگیرد که از تمام بهشت و نعمتها و مواهب گوناگون آن برتر و بالاتر است. زیرا مقام رضوان متعلق به روح و نعمتهای مادی متعلق به جسم انسان است و روح گوهر وجود و جسم همچون صدف برای آن است.
❇️ از پيامهای آیه
▫️زن و مرد، در برخوردارى از پاداش الهى، برابرند. «وعد اللَّه المؤمنین و المؤمنات»
▫️بزرگترین امتیاز بهشت، خلود در آن و جاودانگى نعمتهاى آن است. «خالدین فیها»
▫️زندگى آخرت تنها معنوى نیست، بلكه مادّى و جسمانى است. «جنّات، مساكن طیّبة»
▫️مسكن خوب، وقتى ارزشمند است كه در منطقهى خوب باشد. «مساكن طیّبة فى جنّات عدن»
▫️از تمایلات طبیعى انسان به آب، سرسبزى، باغ، بوستان و منزل، در جهت گرایش به معنویت استفاده كنیم. «وعداللَّه... جنّات تجرى من تحتها الانهار...»
▫️لذّتهاى معنوى، بالاتر از لذّتهاى مادّىِ بهشت است. «رضوان من اللَّه اكبر»
▫️بهشت نیز درجات و مراتبى دارد. «جنّات تجرى، جنّات عدن و رضوان من اللَّه اكبر»
▫️رسیدن به پاداش اخروى و رضایت الهى، رستگارى بزرگ است. «الفوز العظیم»
اهمیت نماز صبح
نماز صبح نسبت به دیگر نمازهای واجب روزانه، نقش فوق العاده ای در تقویت بُعد معنوی انسان بازی میکند. علاوه بر این بخاطر زمان خواندن آن در هنگامی که تاریکی شب توسط فجر شکافته میشود و در شرایطی که عمده مردم در خواب هستند، از لحاظ ارزش زمانی و تأثیرگذاری آن در استجابت دعاها از جایگاه بخصوصی برخوردار است. به همین دلیل احادیث بسیاری بر خواندن نماز صبح آن هم بصورت اول وقت تاکید بسیاری دارند.
✍عاف
🔶🔸فلسفه وجودی نماز🔸🔶
🔹نماز به سایر اعمال انسان ارزش و روح می دهد ـ چرا كه نماز روح اخلاص را زنده میكند, زیرا نماز مجموعه ای است از نیت خالص و گفتار پاک و اعمال خالصانه, تكرار این مجموع در شبانه روز بذر سایر اعمال نیک را در جان انسان می پاشد و روح اخلاص را تقویت می كند..
✍عاف
🔶🔸فلسفه نماز از نگاه قرآن🔸🔶
🔹نماز انسان را با پناه گاهی مطمئن و یاری مهربان آشنا میكند كه در مقابله با سختی ها و مشكلات زندگی به او اتكاء می كند و در برابر آنها ذلیل و خوار نمیگردد, بر همین اساس, خداوند متعال دو مورد در قرآن میفرماید: از خصلت صبر و نماز کمک بجویید, سوره بقره/۲، آیه۴۵. سوره بقره/۲، آیه۱۵۳.
✍عاف
🔶🔸فلسفه نماز از نگاه آثار علمی و پزشکی نماز بر جسم و روان🔸🔶
ماهیت نماز و آثار آن .
حفظ بهداشت و تقویت آراستگی .
حفظ بهداشت دهان و دندان .
آثار علمی نماز در افزایش تمرکز و تقویت ذهن.عتف
افزایش قدرت حفظ تعادل با ایستادن در نماز.
نقش شگفت انگیز رکوع بر سلامت بدن .
تأثیر شگفت انگیز سجده بر سلامت بدن .
فواید نشستن در تشهد و سلام.
.ماهیت نماز و آثار آن.
.آثار و فواید شگفت انگیز نماز بر سلامت جسم.
.حفظ بهداشت و تقویت آراستگی.
.حفظ بهداشت دهان و دندان.
آثار علمی نماز در افزایش تمرکز و تقویت ذهن.
.افزایش قدرت حفظ تعادل با ایستادن در نماز.
.نقش شگفت انگیز رکوع بر سلامت بدن.
.تأثیر شگفت انگیز سجده بر سلامت بدن.
.فواید نشستن در تشهد و سلام.
.تأثیر نماز بر سلامت قلب و عروق.
.دفع مواد مغناطیسی مضر از بدن با نماز.
.درمان افسردگی و اضطراب و افزایش نشاط با خواندن نماز.
.بیدار شدن برای نماز = رهایی از بیماری ها.
.خوش خلقی و کنترل خشم با نماز.
.رهایی تنبلی با نماز.
.تقویت عضلات شکم با نماز..
✍عاف
.من لایحضره الفقیه، ج ۱، ص ۵۵، باب السواک..
.مصباح الشریعه، ص ۱۲۹
.مکارم الاخلاق ص۵۰ – .
.بحارالانوار(ط-بیروت) ج۷۳، ص ۱۳۷
.بحار الأنوار: ۸۵ / ۱۳۱ / ۶ منتخب میزان الحکمه: ۲۶۴
بحار الأنوار: ۸۵ / ۱۶۴ / ۱۲ منتخب میزان الحکمه:..
🔴 هجرت در قرآن
✅ هجرت؛ حرکت از محلی است به محل دیگر و در قرآن، هجرت از دار کفر است به دار ایمان. مثل هجرت از مکه به مدینه در صدر اسلام. «و من یهاجر فی سبیل الله یجد فی الارض مراغما کثیرا و سعه ...»(نساء/۱۰۰). همچنین هجرت از خود به خدا، هجرت از معصیت به طاعت و ... در بحث موضوعی امروز به چند آیه در ارتباط با هجرت اشاره میکنیم:
🔹هجرت یک وظیفه الهی؛ قالوا الم تکن ارض الله واسعه فتهاجروا فیها (نساء/۹۷)
🔸هجرت نشانه ایمان؛ و الذین امنوا و هاجروا و جاهدوا فی سبیل الله و الذین اووا و نصروا اولئک هم المؤمنون حقّا (انفال/۷۴)
🔹هجرت از گناه و معصیت؛ و الرّجز فاهجر (مدثر/۵)
🔸ارزش سبقت در هجرت و خشنودی خداوند از مهاجران؛ و السابقون الاولون من المهاجرین و الانصار و الذین اتبعوهم باحسان رضی الله عنهم و رضوا عنه (توبه/۱۰۰)
🔹هجرت حضرت ابراهیم(ع) از بابل به شام؛ و قال انی ذاهب الی ربی سیهدین (صافات/۹۹)
🔸هجرت حضرت لوط(ع)؛ فامن له لوط و قال انی مهاجر الی ربّی (عنکبوت/۲۶)
🔹هجرت حضرت موسی(ع)؛ فخرج منها خائفا یترقب قال ربّ نجّنی من القوم الظالمین (قصص/۲۱)
🔸هجرت جوانمردان کهف؛ اذا اوی الفتیه الی الکهف فقالوا ربّنا اتنا من لدنک رحمة و هیئی لنا من امرنا رشدا (کهف/۱۰)
🔹هجرت پیامبر اکرم(ص)؛ الا تنصروه فقد نصره الله اذا خرجه الذین کفروا ثانی اثنین اذ هما فی الغار (توبه/۴۰)
🔴 در محضر قرآن کریم/ ۱۳۹۷
✅ وَ مِنَ الْنَّاسِ مَنْ يَشْرِى نَفْسَهُ ابْتغَآءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ (بقره/۲۰۷)
🔹و از مردم كسى است كه براى كسب خشنودى خدا، جان خود را مىفروشد و خداوند نسبت به بندگان مهربان است.
🔸ابنابىالحدید كه از علماى قرن هفتم اهلسنّت است، در کتاب خود آورده است: تمام مفسّران گفتهاند این آیه در باره على علیه السلام نازل شده است كه در لیلةالمبیت در بستر رسول خدا صلى الله علیه و آله خوابید و این موضوع در حدّى از تواتر است كه جز كافر یا دیوانه آنرا انكار نمىكند.(شرح نهجالبلاغه، ج۱۳، ص۲۶۲)
🔸مشركانِ مكّه، قرار گذاشتند از هر قبیلهاى یک نفر را براى كشتن پیامبر صلى الله علیه و آله انتخاب كنند و آن حضرت را دسته جمعى از بین ببرند تا بنىهاشم به خونخواهى ایشان قیام نكنند و با این عمل از دعوت پیامبر اکرم(ص) راحت شوند. پیامبر صلى الله علیه و آله از نقشهى آنان با خبر شد و على علیه السلام براى اینكه پیامبر(ص) به سلامت از مكّه خارج شود، در بستر ایشان خوابید و این آیه در شأن آن حضرت نازل گردید.
🔸خداوند به دو فرشتهى خود، جبرئیل و میكائیل فرمود: كدامیک از شما حاضرید فداى دیگرى شوید؟! هیچكدام از آنها حاضر نشدند. خداوند فرمود: اینک مشاهده كنید كه چگونه علىبنابىطالب علیهما السلام حاضر است جان خود را فداى رسول خدا(ص) كند. بسیارى از علماى اهل سنّت، به این فضیلت على علیه السلام اقرار كردهاند كه علاّمه امینى «ره» در کتاب قیّم خود از آنان نام برده است.(الغدیر، ج۲، ص۴۸)
❇️ از پيامهای آیه
▫️نااهل، حرفش زیباست و انسان را به تعجّب وا مىدارد، ولى مؤمن، عملش دنیا را متعجّب مىكند. «منالنّاس مَن یعجبک قوله»، «منالنّاس مَن یشرى نفسه»
▫️یاد ایثارگران را زنده بداریم. «من الناس من یشرى»
▫️پیش مرگِ اولیاى خدا شدن، یک ارزش است. «من الناس من یشرى»
▫️بزرگترین سود آن است كه انسان بهترین متاع را كه جان اوست به خالق خود بفروشد، آن هم نه براى بهشت و یا نجات از دوزخ، بلكه فقط براى كسب رضاى او. «ابتغاء مرضات اللّه»
▫️در راه خدا، استقبال از خطر و آمادگى براى جانفشانى همچون دریافت خطر است. با توجّه به شأن نزول آیه، ستایش از كسى است كه جان خود را در معرض خطر قرار داد، هر چند حادثهاى اتفاق نیفتاد. «من یشرى نفسه...»
▫️رأفت خداوند، بهترین پاداش است. خداوند براى هركارى پاداشى قرار داده است، امّا در این آیه مىفرماید: خداوند رئوف است. «اللّه رئوف بالعباد»
🟢 رضا و رضوان الهی
🔸رستگاری و کامیابی بزرگ، دستیابی به رضوان الهی است. یعنی بهترین سعادت اهل بهشت، همین رضایت خداست، آنگاه که به بهشتیان میفرماید: که هر چه میخواهید از من طلب کنید و آنها میگویند: جز رضای تو مطلوبی نداریم (المحجة البیضاء، ج۸، ص۸۷). در قرآن به پذیرفتن و راضی بودن به حکم خدا و رسول او اشاره شده است (نساء/۶۵، احزاب/۳۶) کسی که از خدا خشیّت داشته باشد، به جایی میرسد که خدا از او و او هم از خدا راضی است: «رضی الله عنهم و رضوا عنه ذلک لمن خشی ربه» (بینه/۸). خشیت؛ محصول علم و معرفت است (فاطر/۲۸) و با محبّت جمع میشود.
🔹مرحله «رضا» برای سالکان کوی حق، آن است که انسان سالک با انجام واجبات و ترک محرمات به جایی رسد که نه تنها کوشش کند خدا از او راضی باشد، بلکه بکوشد از قضا و قدر خدا هم راضی باشد، یعنی هرچه خدا مقدّر کند، او بپسندد و به آن رضا بدهد. رضایت الهی به دو صورت جلوه میکند: رضایت از افعال انسان و رضایت از گوهر ذات انسان. نتیجه رضایت قسم اول؛ پذیرش خود عمل و پاداش دادن به آن است (احقاف/۱۶) و قسم دوم؛ پذیرش و قبولی خود ذات است (آل عمران/۳۷) اینجاست که هم او از خدا راضی میشود و هم خدا از او (فجر/۲۸، مجادله/۲۲)
🔸خازن و کلیددار بهشت، فرشته «رضوان» است، پس اگر کسی گوهر ذاتش به مقام رضوان رسیده باشد، کلیددار بهشت خواهد بود! در قیامت سه جایگاه هست: جهنم، بهشت و مقام رضوان و مردم هم سه دسته اند: اصحاب مشئمه، اصحاب میمنه و مقرّبان (واقعه/۷ تا ۱۱) و خداوند از مقرّبان، یا از فعل و وصفشان خشنود است (زمر/۷، طه/۱۰۹) یا از گوهر ذاتشان (مائده/۱۱۹)
🔹در زیارت جامعه، بَرگرفته از آیات ۲۶ و ۲۷ سوره جن، در وصف اهل بیت(علیهمالسلام) این معنا آمده است: «و ارتضاکم لغیبه» و شما را برای (آگاهی بر) غیب خودش پسندید. حضرت رضا علیه السلام هم از تبار بهشت رضوان است و تمامی رضایتها، تنها در گرو برکت مقام بلند و نام راضی آن حضرت است و چون دیگران را به این مقام می رساند، ملقب به «رضا» شدند. راه تحصیل «رضا» این است: معرفت و شناخت خدا، محبت به خدا، خشیت الهی، صبر، تقوا، یاد خدا، زهد، مخالفت نفس، دعا و تبعیت و اطاعت از اهل بیت علیهم السلام.
🔸در فرازی دیگر از زيارت جامعه کبيره، بعد از آن که نقش ارزشمند امامان علیهمالسلام در عرصه جهاد گسترده به ويژه در عرصه فرهنگی بيان شده، چنين میخوانيم: «و صرتم فی ذلک منه الی الرضا»؛ و در اين راه، به مقام رضا رسيديد. در اين فراز، به يک ويژگیهای حضرات معصومین علیهمالسلام اشاره شده است و آن «وصول به مقام رضای الهی» است.