💠 جزء شانزدهم / استاد منشاوی

🔴 در محضر قرآن کریم / ۱۵۹۰ ✅ أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى. وَ أَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى. وَ أَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَى. ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَآءَ الْأَوْفَى (نجم/۳۸-۴۱) 🔹(در كتب آسمانى آمده است) هیچ كس بار دیگرى را به عهده نخواهد گرفت. و این كه براى انسان جز آنچه تلاش كرده، (بهره دیگرى) نیست. و این كه تلاش و سعى او را به زودى به وى بنمایند. سپس جزاى كامل آن را به او بدهند. 🔸آیات ۳۸ تا ۵۴، تعالیمِ كتاب‌هاى ابراهیم(ع) و موسى(ع) است كه مورد قبول اسلام است. «وِزر» به معناى بار سنگین است و به گناه نیز كه در حقیقت بار سنگینى است، گفته مى‌شود. «وزیر» كسى است كه بار سنگین اداره مملكت را بر دوش مى‌گیرد. این یک قانون الهی است که هیچ کسی بار مسؤولیت کارهای دیگران را به دوش نمی‌کشد. قرآن بارها بر این حقیقت تأکید کرده که هر کس مسؤول اعمال خود است و بار گناه دیگری را به دوش نمی‌کشد، در همین ارتباط این آیات را ببینید: انعام/۱۶۴، اسراء/۱۵، فاطر/۱۸، زمر/۷.‌ 🔸خداوند توسط كارهاى نیک، بدى‌ها را محو مى‌كند و یا با توبه و استغفار مى‌بخشد و یا بدى‌ها را به خوبى تبدیل مى‌كند، امّا بار گناه كسى را به ناحق به دوش دیگرى قرار نمى‌دهد. در آیات فوق به سه اصل و قانون در مورد اعمال انسان اشاره شده است ولی این قوانین موارد استثنا نیز دارند از جمله: قانون آن است که کسی مسؤول گناهان دیگران نیست، ولی اگر کسی سنت بدی را پایه‌گذاری کند، در گناه عمل‌کنندگان شریک است. قانون آن است که به هیچ کس غیر از تلاش او نمی‌رسد، ولی مواردی هم‌چون ارث، اجاره و مضاربه در اسلام وجود دارد. قانون آن است که خدا پاداش کامل عمل هر کس را می‌دهد، ولی گاهی از راه لطف یا شفاعت، پاداش اضافی به افراد می‌دهد. ❇️ از پيام‌های آیات ▫️كیفر و پاداش الهى عادلانه است. «لاتزر وازرة وزر اُخرى» ▫️به اتكاى دیگران، خود را گرفتار خلاف نكنید كه آنان بار شما را به دوش نخواهند كشید. «لاتزر وازرة وزر اُخرى» ▫️در عزل و نصب‌ها، انحرافات بستگان و نزدیكان را به پاى مردم نگذارید. «لا تزر وازرة وزر اُخرى» ▫️هستى، میدان تلاش و كار و نتیجه‌گیرى است. «و أن لیس للانسان الّا ما سعى» ▫️ما مكلّف به انجام وظیفه‌ایم، نه حصول نتیجه. سعى و تلاش وظیفه ماست. «الّا ما سعى» ▫️ایمان به بقاى عمل و نظام عادلانه كیفر و پاداش، انسان را در برابر رفتار خود، هم دلگرم و تشویق و هم محتاط و مسئول مى‌كند. «و انّ سعیه سوف یرى» ▫️هیچ عملى در هستى، محو نمى‌شود. «سعیه سوف یرى» ▫️نیكوكاران در دریافت پاداش كار خود، عجله نكنند. «سوف یرى» ▫️دنیا، ظرفیّت جزاى كامل را ندارد و باید قیامتى باشد تا حق مطلب ادا شود. «ثم یجزاه الجزاء الاوفى» ▫️اقدام انسان، با پاداش‌هاى بهترى پاسخ داده مى‌شود. «وَفّى... أوفى» ▫️گرچه در دنیا نیز مجازات‌هایى هست، امّا مجازات كامل در قیامت است. «الجزاء الاوفى» ▫️قیامت داراى مراحل و مواقف متعدّدى است. (از كلمه «سوف» و «ثمّ» استفاده مى‌شود كه مرحله شهود عمل با مرحله جزاى عمل متفاوت است.)

💠 ادب بندگی / آیت‌الله جوادی آملی