✨ اعمال شب نیمه شعبان ✨
🌿🌸 برای طلب حاجت در این شب، یک نماز دو رکعتی می خوانیم با این کیفیت:
در رکعت اول پس از حمد، سورهء قل یا ایها الکافرون. و در رکعت دوم پس از حمد، سورهء قل هو الله احد.
بعد از نماز، تسبیح حضرت زهرا می گوییم و سپس به سجده می رویم و ۲۰ مرتبه می گوییم یارب، و ۷ مرتبه یاالله، و ۷ مرتبه لا حول و لا قوة الا بالله، و ۱۰ مرتبه ماشاءالله، و ۱۰ مرتبه لا قوة الا بالله، سپس طلب حاجت میکنیم هرچقدر که بزرگ باشد.
مصباح المتهجد، ص۸۳۱.
🌿🌸 در این شب ۱۰۰ مرتبه بگوییم سبحان الله، و ۱۰۰ مرتبه الحمدالله، و ۱۰۰ مرتبه لا اله الا الله، و ۱۰۰ مرتبه الله الکبر.
همان مدرک.
🌿🌸 در این شب خواندن دعای کمیل و زیارت عاشورا سفارش شده.
🌿🌸 امام رضا فرمود: از اعمال امشب نماز جعفر طیار است. این نماز را به نقل از روایت متواتر، رسول خدا به جعفر آموخت.
مصباح المتهجد، ص۸۳۸.
🌺🌺 و در پایان، روایتی بسیار مهم از امام صادق در بارهء این شب باعظمت می خوانیم:
ایشان فرموده اند، نبی مکرم اسلام در بارهء عظمت این شب به ام سلمه فرموده اند:
امشب، شب نیمهء شعبان است که روزیها در آن تقسیم میشود و اجل ها نوشته میشود و نام حاجیان، امشب معین می گردد و خداوند افراد فراوانی را می آمرزد و فرشتگان خود را از آسمان بسوی مکه می فرستد.
اقبال، ص۷۰۲.
🌿🌸 سپس، روز نیمهء شعبان را روزه بداریم.
🔵 احتمال اینکه امشب، شب قدر باشد بسیار است.
همه و ما را دعا کنید.
💚 امام زمانیها! 👇
🌹🌹أَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَکْشِفُ السُّوءَ وَیَجْعَلُکُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَعَ اللَّهِ قَلِیلًا مَا تَذَکَّرُونَ.
کسیکه دعای مضطر را اجابت میکند و گرفتاری را برطرف میسازد، و شما را خلفای زمین قرار میدهد، آیا معبودی با خداست؟ کمتر متذکر میشوید. ۶۲ نمل
■ وای بر ما که ذات اقدس خداوند منان، و انواع نعمتهای بیشمار او را کمتر متذکر میشویم و برای رفع مشکلات، به غیر او امید میبندیم.
👈 اما مفهوم مضطر در این آیه بسیار گسترده است و همهء کسانی را که در گرفتاریهای دنیوی و اخروی به حالت اضطرار رسیده اند شامل میشود.
👈 مضطر به چه کسی میگویند و حال اضطرار، چگونه حالی است؟
🍃 حالت اضطرار یعنی هیچکس جز خداوند نمیتواند یاری رسان باشد و کاری انجام دهد، و فرد مضطر کسی است که در برابر حل مشکلات به این حال رسیده باشد. یعنی همهء راهها را رفته، همه گونه تلاشی انجام داده و همه جور سختی برای حل گرفتاری متحمل شده اما، مشکلش فقط بدست خداوند منان قابل حل است لذا با حال اضطرار، خداوند را صدا میزند و یاری میجوید.
💚 👈 از منظر قرآن کریم، کسیکه به حال اضطرار رسیده، گرفتار الکرب العظیم است:
🌹وَنُوحًا إِذْ نَادَىٰ مِن قَبْلُ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَنَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ.
و نوح را (به یاد آور) هنگامیکه پیش از آن (پروردگار خود را) خواند. و دعاى او را مستجاب کردیم. و او و خاندانش را از اندوه بزرگ رهایى بخشیدیم. ۷۶ انبیاء.
🌹وَنَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ.
و او (حضرت نوح ) و خاندانش را از اندوه بزرگ رهایى بخشیدیم. ۷۶ صافات.
🌹وَنَجَّيْنَاهُمَا وَقَوْمَهُمَا مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ.
و آن دو (حضرت موسی و هارون ) و قومشان را از اندوه بزرگ نجات دادیم. ۱۱۵ صافات.
💚 👈 امروز چه کسی بزرگترین مضطر است در میان همهء بندگان خدا؟
💚 💚 بزرگترین مصداق این آیهء شریفه، امام زمان است.
👈 👈 👈 ۵ دعا از جانب نواب حضرت، برای سلامتی ایشان بیان شده که دعای اول، ندبه است، دعای سوم دعای عهد است....
👈 اما در فراز آخر دعای پنجم میخوانیم:
💚 وَ تُنجِی مِنَ الکَربِ العَظِیم، فَاکشِفِ الضُّرَّ عَن وَلِیِّک، وَجعَلهُ خَلِیفَةً فِی اَرضِکَ کَمَا ضَمِنتَ لَه.
💚 (خداوندا! تو) از اندوه بزرگ نجات بخشی، پس گرفتاری را برطرف کن از ولیّ خود، و او را خلیفهء خود در زمینت قرار ده، چنانچه تعهد کرده ای.
✅ متن این فراز از دعا، همان آیهء شریفهء ۶۲ نمل است که در ابتدای پیغام خواندیم. و اضطرار امام زمان را با همان کلماتی بیان میکند که در بارهء اضطرار حضرت نوح نبی الله، موسی کلیم الله و حضرت هارون در آیات قرآن کریم بیان شد.
👈👈👈 اما یک نکتهء بسیار بسیار مهم که شاید کمتر به آن توجه میکنیم.
در ادامهء همین فراز آخر از دعا که به آن اشاره شد، میخوانیم 👇👇
اللّهُمَّ لا تَجْعَلْنِي مِنْ خُصَماءِ آل مُحَمَّدٍ عليهمالسلام وَلا تَجْعَلْنِي مِنْ أعْداءِ آلِ مُحَمَّدٍ عليهمالسلام وَلا تَجْعَلْنِي مِنْ أَهْلِ الحَنْقِ وَالغَيْظِ عَلى آلِ مُحَمَّدٍ عليهمالسلام ، فَإِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ ذلِكَ فَأَعِذْنِي وَأَسْتَجِيرُ بِكَ فَأَجِرْنِي ، اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاجْعَلْنِي بِهِمْ فائِزاً عِنْدَكَ فِي الدُّنْيا وَالآخرةِ وَمِنَ المُقَرَّبِينَ آمِينَ رَبَّ العالَمِينَ.
بار خدایا! مرا از ستیزه جویان خاندان محمّد علیهم السلام قرارم مده، و از دشمنان خاندان محمّد علیهم السلام قرارم مده، و از کسانیکه به خاندان محمّد علیهم السلام، کینه و خشم دارند قرارم مده. من از اینها به تو پناه می برم، پس مرا در پناه خویش بگیر و به تو پناه می جویم، پس پناهم ده. بار خدایا! بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و مرا به واسطهء آنان، در دنیا و آخرت، پیروز نزدت گردان و از مقرّبان قرارم بده. آمین، ای پروردگار جهانیان!
🍃 بر خواندن این فراز از دعا، مداومت داشته باشیم.
👈 اما مفهوم این دعا چیست؟
به این مفهوم است که تصور نکنیم اگر آقا ظهور فرماید، ما که از منتظران ایشان هستیم، بی چون و چرا ایشان را قبول میکنیم و از یاران صدیقشان خواهیم بود.
ممکن است همین ما، از دشمنان و کینه ورزانشان شویم.....
بنابراین ظرفیت خود را برای پذیرش ظهور بالا ببریم و خود را همه جوره آمادهء فرمانبرداری حضرت کنیم، حالا هر فرمانی که دادند.
محکم باشیم، در برابر مصائب ریزش نکنیم، بصیرت داشته باشیم، دنیاطلب نباشیم، از دشمنان نترسیم،......
🌹 فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ.
پس همان گونه که فرمان یافته اى، استقامت کن. ۱۱۲ هود.
⚫ منافق ⚫
🌹🌹إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَن يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنسَانُ ۖ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا.
ما امانت را (تعهد، تکلیف، و ولایت الهى را) بر آسمانها و زمین و کوهها عرضه داشتیم، آنها از حمل آن سر برتافتند، و از آن هراسیدند (و اظهار ناتوانى کردند). اما انسان آنرا بر دوش کشید. او بسیار ستمکار و نادان بود (چون بر خود ستم کرد و قدر این مقام والا را ندانست). ۷۲ احزاب.
تفسیر: نپذیرفتن امانت الهی در بین مخلوقات عظیم خداوند از روی تکبر نبود، آنطور که شیطان در پیشگاه خدا تکبر ورزید. بلکه، اِبا کردن آنها بخاطر ترس و هراسِ و خضوعی بود در برابر عظمت الهی داشتند. هراس از اینکه نتوانند از عهدهء این مسئولیت الهی برآیند.
👈 ولى، انسان جلو آمد، و این امانت را بر دوش کشید، چون قابلیت حمل این امانت بزرگ الهی را در خود دید.
انسانی که امکان صعودش بى انتهاست، و بطور نامحدود قادر به پرواز بسوى قلهء تکامل است، و البته سقوط به پائین ترین درجات هم در مورد او امکان پذیر است.
و انسان، تمام این کارها را با اراده و اختیار انجام مى دهد.
✅ این آیهء شریفه بخوبی نشان می دهد که انسان از صفات بسیار مهم و ارزنده ای برخوردار است:
در زمینهء ایمان، عمل صالح، جهاد، ایثار، عفت، ادب، و اخلاق، که در دیگر مخلوقات الهی نیست و یا با درجهء خیلی کم وجود دارد.
🌺 فقط انسان است که تجلی صفات خداست، و فقط انسان است که صاحب عقل و آزادی اراده است.
و این یعنی داشتن ظرفیتی عظیم برای حمل یک امانت بزرگ الهی و رسیدن به اعلی علیین.
◾👈 اما انسان جَهُول و ظَلوُم، متأسفانه در بسیاری از موارد، این اوصاف انسانی را نادیده گرفته و به خود و به دیگران ستم می کند و از عهدهء حمل این امانت بزرگ الهی برنمی آید و به اسفل السافلین سقوط می کند.
✅ 👈 امانت الهی را که انسان پذیرفت یعنی قبول کرد تا با استفاده از تمام امانتهای خداوند از چشم و گوش و قلب و عقل و همهء سرمایه های وجود، و با استفاده از امانت اختیار، بتواند خود را تا مرتبهء خلیفة الله بالا بکشد، اما چون در شناخت خود دچار اشتباه و انحراف شد نتوانست امانت دار خوبی باشد، مگر پیامبران و اوصیای آنها و مؤمنان حقیقی.
👈 👈 لذا در آیهء بعد، انسانها را به سه گروه منافق و مشرک، و مومن تقسیم فرموده است:
🌹لِّيُعَذِّبَ اللَّهُ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْمُشْرِكِينَ وَالْمُشْرِكَاتِ وَيَتُوبَ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا.
هدف این بود که خداوند مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرک را عذاب کند، و خدا توبهء مردان و زنان باایمان را بپذیرد. و خداوند همواره آمرزنده و مهربان است. ۷۳ احزاب.
👈 در یکطرف، مردان و زنان منافق، و مردان و زنان مشرک، که با فراموش کردن امانت الهی که به آنان سپرده شده، دچار انحراف میشوند، که عذاب الهی نصیبشان است....
و در طرف دیگر، مردان و زنان مومن که در حمل این امانت الهی، گاها دچار خطا و اشتباه میشوند و توبه می کنند و توبهء آنها از سوی خداوند آمرزنده و مهربان، پذیرفته میشود.
اما:
💚 🌹 وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ.
👈 این سخن، بیش از ۱۰ مرتبه در قرآن مجید در بارهء مومنین بیان شده.
🍃 غم گذشته را نمی خوریم چون گذشته، عبرت است.
🍃 از آینده نمی ترسیم چون توکلمان بر خداست و با مقاومت و استقامت، بسوی جلو حرکت می کنیم.
👈 👈 👈 در تمام عرصه ها.....
از زندگی شخصی تا جامعه های کوچک که با آنها در ارتباطیم و جوامع بزرگ و جهانی.
از ارتباط با افرادی که با آنها زندگی میکنیم در خانواده و فامیل تا افراد جوامع دیگر مثل همسایگان، همکاران و ارتباط با کشورهای دیگر از دوست و دشمن، از خیرخواهان و بدخواهان.
عبرت از گذشته و توکل بر خدا برای آینده، باید در تمام این عرصه ها نمود داشته باشد.
⚫ منافق ⚫
🌹🌹وَلَیَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَلَیَعْلَمَنَّ الْمُنَافِقِینَ.
مسلما خداوند مؤ منان را میشناسد، و یقینا منافقان را (نیز) میشناسد. ۱۱ عنکبوت.
تفسیر: حتما کسانی فکر مى کنند که با مخفیکاری و پنهانکاری، میتوانید حقایق را از احاطهء علم خدا دور بدارند.
لذا خداوند تأکید فرموده مؤمنان و منافقان را میشناسد.
■ 👈 همهء حکومتها مخالفینی دارند که چون نمیتوانند و یا نمیخواهند مستقیما وارد عمل شوند، تغییر چهره داده و گروههای زیر زمینى تشکیل مى دهند و فعالیت میکنند، حتی ممکن است در مقاطعی جزو مسئولین آن حکومت هم باشند.
■ اما در کنار اینان مومنان ضعیف الایمانی هم هستند که با مختصر فشارى تغییر عقیده مى دهند و به جمع آن منافقان میپیوندند.
👈 آیه بعد، به یک نمونه از منطق هاى سست و پوچ آنان اشاره فرموده که امروز هم این سخنان در میان آنان رواج دارد:
🌹وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لِلَّذِینَ آمَنُوا اتَّبِعُوا سَبِیلَنَا وَلْنَحْمِلْ خَطَایَاکُمْ وَمَا هُمْ بِحَامِلِینَ مِنْ خَطَایَاهُمْ مِنْ شَیْءٍ إِنَّهُمْ لَکَاذِبُونَ.
کافران به مؤمنان گفتند: شما از ما پیروی کنید (اگر گناهی داشته باشد) ما گناهانتان را بر عهده خواهیم گرفت! آنها هرگز چیزی از گناهان اینها را بر دوش نخواهند گرفت، آنها دروغ میگویند. ۱۲ عنکبوت.
👈 این در حالی است که، هیچکس نمى تواند گناه دیگرى را به گردن بگیرد، حتی اگر به فرض محال انجام این کار میسر باشد، روز قیامت با دیدن هول و هراسی که حاکم است، هرگز کسی قبول نمیکند گناه فرد دیگری را بر عهده بگیرد.
■ آنها که این حرف را میزنند، خودشان خوب میدانند که دروغ میگويند. اما خداوند برای آگاهی بقيهء افراد که فریب آنها را نخورند، تأکید فرموده که آنها دروغ میگويند.
👈 سپس، براى اینکه تصور نشود، این دعوت کنندگانِ به گناه و مخالفت با دین و مومنین، در برابر این عملشان مجازاتى ندارند، در آیهء بعد مى فرماید:
🌹وَلَیَحْمِلُنَّ أَثْقَالَهُمْ وَأَثْقَالًا مَعَ أَثْقَالِهِمْ وَلَیُسْأَلُنَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ عَمَّا کَانُوا یَفْتَرُونَ.
آنها بار سنگین گناهان خویش را بر دوش میکشند، و بارهای سنگین دیگری را اضافه بر بارهای سنگین خود، و روز قیامت مسلما از افتراءهایی که میبستند سئوال خواهند شد. ۱۳ عنکبوت.
این رهبران گمراه کننده علاوه بر بار گناه خودشان، بار گناه کسانی را هم که به ضلالت کشیده اند بر دوش دارند اما نه به خواست خودشان. این از عدالت خداست که اگر هر کار بد یا خوبی را به دیگران بیاموزیم، چندی که آنان، آن عمل درست یا نادرست را انجام دهند، علاوه بر اینکه برای خودشان ثبت میشود، آثار آن برای کسیکه در آموختن آن نقش داشته، نیز ثبت و نوشته خواهد شد.
🌸 پیامبر بزرگوار اسلام فرموده اند:
کسیکه سنت بدى بگذارد، گناه آن سنت و گناه کسانیکه به آن عمل مى کنند بر اوست، بى آنکه از گناه عمل کنندگان چیزى کاسته شود.
تفسیر فخر رازى، ج ۲۵، ص ۴٠.
👈 اما در پایان آیه فرموده است: آنها بطور قطع در روز قیامت از افتراها و دروغ هائى که مى بستند سؤال مى شوند، و باید خود جوابگوى آن باشند.
👈 منظور از این افتراء چیست؟
همینکه دروغ میگويند گناه شما را بر گردن میگیریم، در واقع این افترائی است که به خدا می بندند و وانمود میکنند این کار در محضر خداوند، شدنی است.
✅ در کل پیام این آیات، اینست که منافقان از هر راهی برای فریب دیگران وارد میشوند و راست و دروغ را بهم می آمیزند، هم از حق میگويند، هم از باطل تا تشخیص درست از نادرست سخت شود.
و البته برای افرادی که ایمانشان ضعیف است و یا مطالعهء کافی ندارند بسیار محیط خطرناکی ایجاد میشود و احتمال انحراف آنان بسیار است.
⚫ منافق ⚫
🌹🌹 فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَيَزِيدُهُم مِّن فَضْلِهِ ۖ وَأَمَّا الَّذِينَ اسْتَنكَفُوا وَاسْتَكْبَرُوا فَيُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا وَلَا يَجِدُونَ لَهُم مِّن دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا.
پس کسانیکه ایمان آوردند و عمل شایسته انجام دادند (خداوند) پاداششان را بطور کامل به آنها خواهد داد و از فضل و بخشش خود بر (پاداش) آنها خواهد افزود. ولی کسانی را که ابا کردند و تکبر ورزیدند (استنكفوا و استكبروا)، با مجازات دردناکی کیفر خواهد کرد و (آنگاه) برای خود، غير از خدا سرپرست و یاوری نخواهند یافت. ۱۷۳ نساء.
تفسیر: استنکاف و استکبار، هر دو به معنی امتناع و انزجار از چیزی است. اما استنکاف از روی جهل و نادانی است و استکبار از روی خودبینی و سرکشی. به این معنی که فرد مستنکف، از روی جهل و نادانی است که از بندگی خدا امتناع می ورزد، ولی مستکبر از روی تکبر و خودبزرگ بینی است که در مقابل فرمان خدا سرکشی میکند.
گرچه او هم گرفتار جهل است اما نوع این جهالت با جهالت مستنکف فرق می کند. شاید بشود فرد مستنکف را ارشاد و هدایت کرد، اما غرور فرد مستکبر، اجازهء هدایت و رستگاری را به صاحبش نمی دهد.
⚫ حالا دو گروه منافقین و پیروان آنها را در نظر بگیریم.
منافقان، همان مستکبرانی هستند که از روی سرکشی و تکبر، فرمان خدا را نادیده گرفته و زیر پا میگذارند.
افراد ضعیف الایمان هم، از روی استنکاف و بیخبری، از منافقان پیروی کرده و در مسیر انحرافی آنان قرار میگیرند.
■ تصور نکنیم از ما دور است.
ممکن است در هر یک از دو دستهء مستکبر و مستنکف باشیم. حتی در مقیاس کوچک.
ممکن است در رفتارمان با دیگران، نفاق داشته باشیم حتی در میان اعضاء خانواده و اطرافیان.
کسیکه در ظاهر با دیگران خوشرفتار است و آنها را تحویل میگیرد اما پشت سر، بدگویی میکند، آبروداری نمیکند، رازداری نمیکند ولی خود را خوب و دلسوز جلوه میدهد، قطعا نفاق دارد.
چنین فردی درمیان اطرافیان، فتنه انگیزی میکند، میان افراد را بهم میزند و آرامش را سلب میکند.
■■ حالا همین رفتار را در مقیاس بزرگتر تصور کنیم. در سطح جامعه.
منافقان در سطح جامعه ظاهر خود را دلسوز و خیرخواه نشان میدهند و توجه مردم را بسمت خود جلب میکنند و متاسفانه در بسیاری موارد، نفاق آنها تشخیص داده نشده و عدهء بسیاری از مردم بسوی آنان گرایش پیدا میکنند و به اینصورت، با فتنه انگیزیهای خطرناک، ایجاد دوقطبی يا حتی چندقطبی کرده و فتنه انگیزی میکنند.
⚫ نمونهء بارز آن، کسی است که در تبلیغات انتخاباتی، میگفت اجازه نخواهیم داد کسی بر ما فخر بفروشد....
اما پس از پیروزی، جریان مذاکره با کسی را مطرح کرد که از همه بیشتر فخرفروشی میکند و از همه بیشتر نگاهش به ایران و ایرانی، تحقیرآمیز است.
او در تبلیغات انتخاباتی، مومنین را در اقلیت میدید و میگفت: اجازه نخواهیم داد اقلیت بر اکثریت حکومت کند.....
اما امروز با چرخش سیاست مذاکره بر علیه او، میگويد: همهء ما در یک جاده هستیم، نه قسمت تندرو داریم و نه کندرو. ( چه احمقانه ).
■ 👈 او نمی داند:
🌹وَ الْفِتْنَةُ أَکْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ.
فتنه انگیزی از قتل، بزرگتر است. ۲۱۷ بقره.
🌹وَ الْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ.
فتنه انگیزی بدتر و شدیدتر از قتل است. ۱۹۱ بقره.
⚫ منافق ⚫
🌹🌹فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلى بَعْض یَتَساءَلُونَ.....
( در بهشت ) بعضى رو به بعضى دیگر کرده از یکدیگر سوال می کنند.
یکى از آنها مى گوید: من همنشینى داشتم، که پیوسته مى گفت: آیا باور کرده اى، که وقتى ما مُردیم و به خاک و استخوان مبدل شدیم، (بار دیگر) زنده مى شویم، و جزا داده خواهیم شد؟! ۵۰ تا ۵۳ صافات.
👈 سپس ادامه می دهد:
🌹قالَ هَلْ أَنْتُمْ مُطَّلِعُونَ....
آیا شما مى توانید از او خبرى بگیرید؟
اینجاست که نگاهى مى کند، ناگهان او را در میان دوزخ مى بیند. (به او) مى گوید: به خدا سوگند نزدیک بود مرا (هم) به هلاکت بکشانى! و اگر نعمت پروردگارم نبود، من نیز از احضار شدگان بودم! ۵۴ تا ۵۷ صافات.
تفسیر: یاران شیطان، همنشین مومنان شده و تلاش میکنند آنها را به انحراف بکشانند، اما خداوند یاری فرموده و بندهء باایمان خود را بواسطهء صبر و استقامتی که در برابر وسوسه های شیاطین دارد، از انحراف نجات می دهد و در قیامت، او بهشتی و دوست نادرستش جهنمی خواهند بود.
◾ 👈 در آیاتی از سورهء ص، به گفتگوی جهنمیان با یکدیگر اشاره شده که این خبر، بسیار پندآموز است:
◾ پیشوایان گمراه را به دوزخ هدایت می کنند سپس پیروان گمراهشان به آنان ملحق میشوند. آنگاه پیشوایان به یکدیگر می گویند:
🌹هذا فَوْجٌ مُقْتَحِمٌ مَعَکُمْ لا مَرْحَباً بِهِمْ إِنَّهُمْ صالُوا النّارِ.
این گروهى است که همراه شما وارد دوزخ مى شوند خوشآمد بر آنها مباد، همگى در آتش خواهند سوخت! ۵۹ ص.
👈 سپس گروه تازه وارد که این سخن را می شنوند به گروه اول (به رهبران گمراه خود) می گویند:
🌹قالُوا بَلْ أَنْتُمْ لا مَرْحَباً بِکُمْ أَنْتُمْ قَدَّمْتُمُوهُ لَنا فَبِئْسَ الْقَرارُ.
بلکه خوشآمد بر شما مباد که این (عذاب) را شما براى ما فراهم ساختید. چه بد قرارگاهى است اینجا!! ۶۰ ص.
◾ گروه اول کسانی هستند که در کلام و عمل توانسته اند گروه دوم را که ضعیف النفس و ضعیف الایمان هستند، به انحراف بکشانند و خط فکری آنها را به مانند خود کنند. گروهی ضعیف النفس که برای مخالفت با مومنین بدنبال هر فرصتی هستند و به سمت هر انحرافی کشیده میشوند.
و هرگز بدنبال رفع شک و تردید از ذهن خود نیستند تا تحقیق کنند ببینند آیا الگوهایشان درست می گویند یا خیر؟
👈 سپس با دیدن رهبران گمراه کنندهء خود در جهنم به خداوند عرضه می دارند:
🌹قالُوا رَبَّنا مَنْ قَدَّمَ لَنا هذا فَزِدْهُ عَذاباً ضِعْفاً فِی النّارِ.
پروردگارا! هر که این (عذاب) را براى ما فراهم ساخته، عذابى مضاعف در آتش بر او بیفزا! ۶۱ ص.
👈 آنان پس از آنکه از پروردگار برای الگوهای خود عذاب مضاعف می خواهند، به یکدیگر می گویند:
🌹وَ قالُوا ما لَنا لانَرى رِجالاً کُنّا نَعُدُّهُمْ مِنَ الْأَشْرارِ؟.....
چرا مردانى را که ما از اشرار مى شمردیم (در اینجا و در آتش دوزخ) نمى بینیم؟!
آیا ما آنان را مسخره می کردیم یا (به اندازه اى حقیرند که) چشمها آنها را نمى بیند؟! ۶۲ و ۳ ص.
💚 چه مومنینی که در دنیا مورد تمسخر گنهکاران قرار نمی گیرند.
مدام به آن مومنان خرده می گیرند که شما در اقلیت هستید و بدگوئی آنها را می کنند و مورد ایراد و اتهام قرار می دهند.
اما آن مومنین با صبر و استقامت مسیر حق را طی می کنند و همگی، نتیجه را روز قیامت می بینند که هر یک در چه جایگاهی قرار دارد!
👈 سپس بخاطر مطمئن شدن بندگان به این اخبار فرموده است:
🌹إِنَّ ذلِکَ لَحَقٌّ تَخاصُمُ أَهْلِ النّارِ.
گفتگوی خصمانه دوزخیان یک واقعیت است. ۶۴ ص.
⚫ منافق ⚫
🌹🌹وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لَنْ نُؤْمِنَ بِهَذَا الْقُرْآنِ.....
کافران گفتند: ما هرگز به این قرآن و کتب دیگر که قبل از آن بوده ایمان نخواهیم آورد، اگر ببینی هنگامیکه این ستمگران در پیشگاه پروردگارشان بازداشت شده اند (از وضع آنها تعجب میکنی) در حالیکه هر کدام گناه خود را به گردن دیگری میاندازد، مستضعفان به مستکبران میگویند: اگر شما نبودید ما مومن بودیم! ۳۱ سبأ
تفسیر: در بارهء کسی سخن فرموده است که یا کافر است، یا بعد از ایمان کافر شده و با هیچ دلیلی حاضر به ایمان نمیشود.
واقعا رفتار آنان تعجب آور است. چطور میشود انسانی با وجود اینهمه نعمت، خداوند را نبیند و مطیع پروردگارش نباشد؟!!
👈 بله تعجب آور است و وضعیت آنان در قیامت، تعجب آورتر خواهد بود:
زمانیکه در پیشگاه خداوند، بازداشت شده و آمادهء بازپرسی میشوند......
دیگر از آنهمه تکبر و خودبزرگ بینی خبری نیست. دیگر از هیاهوی دروغ و سخن گزاف و زورگویی خبری نیست. دیگر دغل بازی و نیرنگ به کارش نمی آید. دیگر برای جمع کردن مال دنیا خودش را به هر طرفی نمیزند.....
و دیگر مومنین از آزارهایش در امانند.
حالا او سرش را به زیر انداخته و مورد بازپرسی خدای عالم قرار میگیرد و هیچکس هم از شرق و غرب عالم نیست که او را یاری دهد.....
حالا در قیامت اینان در مقابل کسانی قرار میگیرند که از ناآگاهی و ایمان ضعیف آنان به نفع خود استفاده کرده و فریبشان داده اند 👈 فریب خوردگان در اینجا به مستضعف تعبیر شده اند.
■ ضعیفان به رهبران گمراه کنندهء خود میگویند اگر شما نبودید ما مومن بودیم!!
👈 و پاسخ مستکبران در آیهء بعد آمده:
🌹قَالَ الَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا لِلَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا أَنَحْنُ صَدَدْنَاکُمْ عَنِ الْهُدَى بَعْدَ إِذْ جَاءَکُمْ؟ بَلْ کُنْتُمْ مُجْرِمِینَ.
مستکبران به مستضعفان پاسخ میدهند: آیا ما شما را از هدایت بازداشتیم بعد از آنکه بسراغ شما آمد (و آنرا به خوبی در یافتید)؟ بلکه شما خود مجرم بودید! ۳۲ سبأ.
آنها میگويند ما مسئول نیستیم، بلکه خود شما گنهکار بودید که با داشتن آزادى اراده، تسلیم سخنان بى اساس ما شدید، به کفر و الحاد روى آوردید.
■ ■ این نشان میدهد رهبران گمراه کننده بخوبی حقیقت را می شناسند و میدانند که افراد ضعیف الایمان را فریب میدهند.
👈 و این گفتگوی خصمانه و بیهوده در میان آنان ادامه دارد:
🌹وَقَالَ الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا بَلْ مَکْرُ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ إِذْ تَأْمُرُونَنا.....
مستضعفان به مستکبران میگویند: وسوسه های فریبکارانهء شما در شب و روز (مایهء گمراهی ما شد) هنگامیکه به ما دستور میدادید که به خداوند کافر شویم و شریکهائی برای او قرار دهیم. آنها هنگامیکه عذاب (الهی) را میبینند، ندامت خود را کتمان میکنند (مبادا بیشتر رسوا شوند) و ما غل و زنجیر در گردن کافران مینهیم آیا جز آنچه عمل میکردند به آنها جزا داده میشود؟! ۳۳ سبأ.
فریب خوردگان میگویند: شما بودید که دست از تبلیغات سوئتان بر نمى داشتید، و هیچ فرصتى را از شب و روز، براى پیشبرد اهداف شومتان از دست نمیدادید، درست است که ما در پذیرش، آزاد بودیم و مقصر و گنهکار هستیم، ولى شما بعنوان عامل فساد مسئولید و گنهکار، بلکه سنگ اول بدست ناپاک شما گذاشته شد، و همواره از موضع قدرت، با ما سخن مى گفتید ( تَأْمُرُونَنا به معنی دستور دادن، یعنی رهبران گمراه کننده به هر دلیلی در موضع قدرت بوده اند).
👈 👈 اما اینها همه توجیه است.
برای هر کسیکه مومن باشد و در مقابل زورگویی قرار بگیرد حتما راه نجاتی هست. شاید در بعضی موارد زمان ببرد اما قطعا مومنین نجات پیدا خواهند کرد.
■ 👈 در اینجا هیچیک از آنان پاسخی برای دیگری ندارد و هر دو نادم و پشیمان هستند.
همهء آنچه بعنوان عذاب برای آنان آماده شده، نتیجهء عملکرد خودشان است نه سرسوزنی بیشتر.
⚫ منافق ⚫
🌹🌹فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ.....
چه کسى ستمکارتر است از آنها که بر خدا دروغ بستند، یا آیات او را تکذیب کردند؟! آنهانصیبشان را از آنچه مقدّر شده (از نعمتها و مواهب این جهان) مى برند. تا زمانى که فرستادگان ما (و فرشتگان قبض روح) به سراغشان آیند که جانشان را بگیرند. از آنها مى پرسند: کجایند معبودهایى که غیر از خدا مى خواندید؟! مى گویند: آنها از نظر ما پنهان و گم شدند. و به زبان خود گواهى مى دهند که کافر بودند. ۳۷ اعراف.
تفسیر: اینها هم به خود ستم مى کنند، و هم به جامعه اى که به آن تعلق دارند! باعث نفاق و پراکندگى در میان مردم شده و مانع اتحاد و همبستگی آنان میشوند و اینطور به جامعه القاء میکنند که مردم آن دو قطب و دو دسته اند!!
👈 و فرموده است رحمت عمومی خداوند که شامل همهء انسانهای روی زمین است، شامل حال آنها هم شده و در مدتی که خداوند مقرر فرموده است از آنها بهره میبرند اما بالاخره زمان مرگشان فرا میرسد و باید با هرآنچه بخاطرش با آیات الهی و با مومنین جنگیدند، بگذارند و بروند. تنها جیزی که با خود میبرند، اعمالی است که انجام داده اند.
👈 👈 👈 پیش از این در پیغامهای قرآنی خواندیم همهء انسانها در لحظهء مرگ، چشم برزخی پیدا کرده و فرشتگان مرگ و عاقبت خود را قبل از مردن میبینند.
برای این دسته از انسانها، لحظهء مرگ چه ناخوشایند است و حساب و کتابشان هنوز زمانیکه از دنیا نرفته اند آغاز میشود:
معبودهایتان کجایند؟ همانها که بخاطرشان خون به دل مومنین میکردید. صدایشان کنید تا شما را یاری کنند!!
اما او که در حال احتضار است میگوید همه پنهان و گم شدند......
و در این هنگام به کفر خود اعتراف میکند.
واقعا چه زندگی بدی و چه مرگ بدتری و چه آخرت شومی!!!!!
👈 در آیهء بعد، از مجازات آنان در قیامت فرموده است:
🌹قَالَ ادْخُلُوا فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِكُم مِّنَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ فِي النَّارِ.....
(خداوند به آنها) مى گوید: در صف اقوام گمراهى از جنّ و انس که پیش از شما بودند در آتش وارد شوید!
هر زمان که گروهى وارد مى شوند، گروه همسان خود را لعن مى کنند. تا همگى با ذلّت در آن قرار گیرند، در این هنگام، گروه پیروان دربارء پیشوایان خود مى گویند: پروردگارا! اینها بودند که ما را گمراه ساختند. پس کیفر آنها را از آتش دو برابر کن. مى فرماید: براى هر کدام (از شما) دو عذاب است. ولى نمى دانید. ۳۸ اعراف.
🤚 یک نکته: از آنجا که در غالب موارد، خواهران از نظر فکری بسیار به هم نزدیک و هم عقیده هستند، در اینجا رهبران گمراه و پیروان آنها با تعبیر خواهر (أُختُهَا) معرفی فرموده است. یعنی نظیر هم، مثل هم.
👈 تفسیر آیه: باز هم خبر از درگیری رهبران گمراه و پیروان آنان در قیامت میدهد.
همهء گروهها از جن و انسان که خود گمراه شدند بهمراه کسانیکه گمراه کردند، به فرمان خداوند در یکجا قرار میگیرند و یکدیگر را لعنت میکنند.
■ سپس گروه ضعیف الایمان که در دنیا بدنبال هوی و هوس، راه منافقان را پیش گرفته و از آنان پیروی کرده اند، به سخن میآیند که: خداوندا! اینان ما را گمراه کردند، عذابشان را دوبرابر کن..... و اینگونه میخواهند خشم خود را نسبت به آنان خالی کنند.
👈 اماخداوند میفرماید عذاب هر دوی شما دوبرابر است.
■ گروه رهبران گمراه که قطعا عذابشان دوبرابر است چون بخشی از بار گناه کسانی را که گمراه کردند نیز بر دوش آنانست البته این چیزی از سهم بار گناه پیروان آنان کم نمیکند.
■ 👈 اما چرا عذاب پیروان آنان هم دوبرابر است؟
زیرا هیچگاه پیشوایان ظلم و ستم و سرکردگان انحراف و گمراهى، و نفاق به تنهائى نمى توانند برنامه هاى خود را پیاده کنند و این پیروان آنها هستند که به آنها در رسیدن به این هدف، قدرت و توان مى بخشند و به اصطلاح تنور آنها را داغ کرده و پاى پرچمشان سینه مى زنند.
👈 سپس پیشوایان گمراه به پیروان خود چنین پاسخ میدهند:
🌹وَقَالَتْ أُولَاهُمْ لِأُخْرَاهُمْ فَمَا كَانَ لَكُمْ عَلَيْنَا مِن فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنتُمْ تَكْسِبُونَ
و پیشوایان آنها به پیروان خود مى گویند: شما برترى بر ما نداشتید. پس بچشید عذاب (الهى)را در برابر آنچه انجام میدادید. ۳۹ اعراف.
■ 👈 شما هیچ تفاوتى با ما ندارید، یعنى اگر ما گفتیم، شما تأئید کردید و اگر گام برداشتیم، شما کمک نمودید و اگر ستم نمودیم شما یار و مددکار ما بودید، بنابراین شما هم در مقابل اعمالتان عذاب دردناک الهى را بچشید.
⚫ منافق ⚫
🌹🌹 إِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۚ فَالَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ قُلُوبُهُم مُّنكِرَةٌ وَهُم مُّسْتَكْبِرُونَ...
معبود شما معبودى یگانه است. اما کسانیکه به آخرت ایمان نمى آورند، دلهایشان (حق را) انکار مى کند در حالیکه مستکبرند. قطعاً خداوند از آنچه پنهان مى دارند و آنچه آشکار مى سازند با خبر است. او مستکبران را دوست ندارد. ۲۲ و ۳ نحل.
👈 آنگاه به خصوصیات فرد مستکبر اشاره فرموده است:
🌹وَإِذَا قِيلَ لَهُم مَّاذَا أَنزَلَ رَبُّكُمْ ۙ قَالُوا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ.
و هنگامیکه به آنها گفته شود: پروردگار شما چه نازل کرده است؟ مى گویند: اینها افسانه هاى پیشینیان است. ۲۴ نحل.
تفسیر: فرد متکبر، در مقابل حرف حق مقاومت کرده و نمیپذیرد!
👈 در سورهء نوح آیهء ۷ میخوانیم:
🌹وَ إِنِّی کُلَّما دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ....
و من هر زمان آنها را دعوت کردم که (ایمان بیاورند و) تو آنها را بیامرزى، انگشتان خویش را در گوشهایشان قرار داده و لباسهایشان را بر خود پیچیدند، و در مخالفت اصرار ورزیدند و به شدت استکبار کردند.
👈 همچنین در سورهء منافقین آیه ۵:
🌹 وَ إِذا قِیلَ لَهُمْ تَعالَوْا یَسْتَغْفِرْ لَکُمْ.....
و هنگامیکه به آنها بگوئى بیائید تا رسول خدا براى شما آمرزش بطلبد، سرپیچى مى کنند و آنها را مى بینى که مردم را از راه حق باز مى دارند و استکبار می ورزند.
👈 و نیز در سورهء جاثیه آیهء ۸:
🌹 یَسْمَعُ آیاتِ اللّهِ تُتْلى عَلَیْهِ ثُمَّ یُصِرُّ مُسْتَکْبِراً کَأَنْ لَمْ یَسْمَعْها.
آیات خدا را که بر او خوانده مى شود مى شنود، اما چنان با حالت استکبار اصرار بر کفر دارد که گوئى آن آیات را هرگز نشنیده است!
⚫ در حقیقت، بدترین استکبار، همان تکبر از قبول حق است، چرا که تمام راههاى هدایت را به روى انسان مى بندد.
در آیات فوق به یکی از مهمترین خصوصیات فرد متکبر اشاره شده و آن اینست که فقط به انحراف خود راضی نیست بلکه برای به انحراف کشیدن دیگران هم تلاش میکند.
■ منافقان.
آنان در برابر حرف حق مقاومت میکنند، متکبرند و دیگران را هم به انحراف میکشانند.
👈 سپس به وضعیت آنان در روز قیامت اشاره فرموده است:
🌹لِيَحْمِلُوا أَوْزَارَهُمْ كَامِلَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۙ وَمِنْ أَوْزَارِ الَّذِينَ يُضِلُّونَهُم بِغَيْرِ عِلْمٍ ۗ أَلَا سَاءَ مَا يَزِرُونَ.
آنها باید روز قیامت، بار گناهان خود را بطور کامل بر دوش کشند. و همچنین سهمى از گناهان کسانیکه بخاطر جهل، گمراهشان مى سازند. بدانید آنها بار سنگین بدى بر دوش مى کشند! ۲۵ نحل.
👈 چرا بخشی از گناه کسانی را که منحرف کرده اند بر دوش میکشند؟
👈 به دو دلیل:
اول اینکه پیروان گمراه ممکن است گناهی مرتکب شوند که ربطی به رهبرانشان ندارد و دوم اینکه وقتی مستکبران، آنها را به بیراهه هدایت میکنند، مگر عقل و کتاب آسمانی را از دست داده اند که بدون چون و چرا گام در مسیر غیر حق می گذارند؟!!
یعنی بخشی از گناه گمراهی آنان بر دوش رهبرانشان است و بخشی مسئولیت خودشان که در قبال آن کوتاهی کرده اند!! (دقت کنیم ).
/ ادامه فرداإن شاءالله/
⚫ منافق ⚫
👈 در پیغام قرآنی روز گذشته خواندیم، منافقان در برابر حق، مقاومت میکنند و متکبرند و دیگران را هم از مسیر درست به انحراف میکشانند.
و خواندیم آنها به آنچه خداوند نازل فرموده است میگویند《أَساطِیرُ الأَوَّلِینَ》یعنی افسانه های پیشینیان.
👈 سپس در آیهء بعد فرموده است:
🌹🌹قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَأَتَى اللَّهُ بُنْيَانَهُم....
کسانیکه قبل از ایشان بودند (نیز) مکر و توطئه کردند. ولى خداوند شالودهء آنها را از اساس ویران کرد. و سقف از بالاى سرشان بر آنها فرو ریخت. و عذاب (الهى) از جایى که نمى دانستند (و انتظار نداشتند) به سراغشان آمد. ۲۶ نحل.
تفسیر: روش منافقان همیشه یک چیز است. رهبران الهی را نقد میکنند. مثلا قائل به این هستند که وقتی امام معصوم ظهور فرماید، او هم قابل نقد است. اینان اگر زمان پیامبر بودند، ایشان را هم نقد میکردند کمااینکه کتابهایی در نقد کاتبان وحی مینویسند و بخشهایی از آیات قرآن را هم زیر سوال میبرند.
👈👈 اما خداوند وعدهء عذاب آنها را در دنیا قطعی فرموده، از جایی که فکرش را نمیکنند عذاب خواهند شد.
👈 و در آیهء بعد به عذاب آنها در قیامت اشاره فرموده است:
🌹ثُمَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يُخْزِيهِمْ وَيَقُولُ أَيْنَ شُرَكَائِيَ....
سپس روز قیامت خدا آنها را رسوا مى سازد. و مى گوید: کجایند همتایان من که بخاطر آنها (با مؤمنان) دشمنى مى کردید؟! (در این هنگام) کسانیکه از علم بهره دارند مى گویند: رسوایى و بدبختى، امروز بر کافران است! ۲۷ نحل.
■ چرا رسوایی برای آنان عذاب بزرگی است؟
● چون با این رسوایی، از دو گروه خجالت زده میشوند:
اول مومنینی که در دنیا مورد آزار و اذیت و دشمنی آنان قرار میگرفتند و همیشه سرشان را در مقابل مومنین بالا گرفته و متکبرانه با آنان ستیز میکردند......
و دوم در برابر کسانی رسوا میشوند که عمری با دروغ و فریب، مسیر صحیح و راست را در برابر آنان کج و معوج نشان دادند و باعث انحراف آنان شدند و امروز در قیامت همگی در دوزخ خواهند بود.
■■ و خداوند آنها را خطاب قرار میدهد که آنانکه بخاطرشان با بنده های مومن و حق گوی من دشمنی میکردید کجایند تا شما را یاری کنند؟
و این یعنی در این لحظه خداوند به دفاع از مومنین در برابر منافقان میپردازد، و رسوایی بزرگی برای منافقان به بار خواهد آمد.
ولی آنان برای سوال پروردگار پاسخی ندارند و ذلیل و حقیر، سرشان را زیر انداخته و هرچه در دنیا بر علیه مومنین تاخت و تاز کردند، آنجا بازخواست میشوند.
و کسانیکه از علم، بهره مند هستند در ادامهء این رسوایی و تحقیر منافقان میگویند: انروز رسوایی و بدبختی برای کافران است.
👈👈 چه کسانی هستند این عالمان که روز قیامت اجازهء سخن گفتن دارند آنهم در محضر خداوند سبحان؟!
اینان همان شاهدان روز قیامت هستند که بزرگترین مصداق آنان، ائمهء اطهار و اولیاء الهی هستند.
👈 سپس در بارهء آن گنهکاران توضیح میفرماید:
🌹الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ ظَالِمِي أَنفُسِهِمْ ۖ فَأَلْقَوُا السَّلَمَ مَا كُنَّا نَعْمَلُ مِن سُوءٍ ۚ بَلَىٰ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ.
همان کسانیکه فرشتگان (مرگ) جانشان را مى گیرند در حالیکه به خود ظلم کرده بودند! در این موقع آنها تسلیم مى شوند (ولی مى گویند) ما کار بدى انجام نمى دادیم! (به آنها گفته مى شود) آرى، خداوند به آنچه انجام مى دادید عالم است (و میداند دروغ میگویید). ۲۸ نحل.
👈 و آنگاه، آخرین کلامی که متکبران حق، در قیامت میشنوند اینست:
🌹فَادْخُلُوا أَبْوَابَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا ۖ فَلَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ.
اکنون از درهاى جهنم وارد شوید در حالى که جاودانه در آن خواهید بود. چه بد است جایگاه متکبران! ۲۹ نحل