🌹🌹 مَا خَلْقُکُمْ وَلَا بَعْثُکُمْ إِلَّا کَنَفْسٍ وَاحِدَةٍ . آفرینش و زندگی مجدد همهء شما همانند یک فرد بیش نیست. ۲۸ لقمان. 👈 👈 👈 پس 🌹 يَا أَيُّهَا الْإِنسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ اى انسان! چه چیز تو را در برابر پروردگار کریمت مغرور ساخته است؟! ۶ انفطار.

✨ وصف مومن ✨ 🌹🌹 إِنَّ الَّذِينَ سَبَقَتْ لَهُم مِّنَّا الْحُسْنَىٰ أُولَٰئِكَ عَنْهَا مُبْعَدُونَ...... کسانیکه (صالح بودند و) از قبل، وعدهء نیک از سوى ما به آنها داده شده، از آن دور نگاهداشته مى شوند (از آتش دوزخ). آنها صداى آتش دوزخ را نمى شنوند، و در آنچه دلشان بخواهد، جاودانه متنعم هستند. وحشت بزرگ، آنها را اندوهگین نمى کند، و فرشتگان به استقبالشان مى آیند، (و مى گویند) این همان روزى است که به شما وعده داده مى شد. ۱۰۱ و ۲ و ۳ انبیاء. تفسیر: هر وعده ای که از سوی خدا به مومنان داده شده، تحقق یافته و به آنها عمل خواهد شد. که یکى از آنها دور شدن از آتش دوزخ است. سپس در ادامه، چهار نعمت بزرگ الهى را که شامل حال این گروه سعادتمند است مى فرماید: 🍃 نخست اینکه آنها صداى آتش را نمى شنوند (لایَسْمَعُونَ حَسِیسَها). حَسِیس، به معنى صداى محسوس است، صدای حرکت چیزی یا صدائى که از آن حرکت برمى خیزد. آتش دوزخ که دائماً در آتشگیره هایش مشغول پیشروى است، داراى صداى مخصوصى است، این صدا از دو جهت وحشتناک است، از نظر اینکه صداى آتش است و از نظر اینکه صداى پیشروى است. مؤمنان راستین چون از جهنم دورند، هرگز این صداهاى وحشتناک به گوششان نمى خورد. 🍃 دیگر اینکه آنها در آنچه بخواهند و مایل باشند بطور جاودان متنعمند (وَ هُمْ فِی مَا اشْتَهَتْ أَنْفُسُهُمْ خالِدُونَ). یعنى آنجا محدودیت این جهان را ندارد که انسان آرزوى بسیارى از نعمتها را داشته باشد و به آنها دسترسى پیدا نکند. هر نعمت مادى و معنوى که بخواهد بدون استثناء در دسترس اوست، آنهم بطور جاویدان. 🍃 سوم اینکه فزع اکبر، آنها را غمگین نمى کند (لایَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الاْ َکْبَرُ). فَزَع اکبر، یعنی وحشت بزرگ، اشاره به وحشت هاى روز قیامت دارد که از هر وحشتى بزرگتر است. 🍃 و آخرین لطف خدا دربارهء کسانیکه در این آیات به آنها اشاره شده اینست که فرشتگان رحمت به استقبال آنها مى شتابند و به آنها تبریک و شادباش مى گویند و بشارت مى دهند این همان روزیست که به شما وعده داده مى شد. 🌷 در خطبهء ۱۸۳ نهج البلاغه، امیر مؤمنان على علیه السلام فرموده اند: به اعمال نیک مبادرت ورزید تا با همسایگان خدا در سراى او باشید، در جائى که پیامبران را رفیق آنها قرار داده، و فرشتگان را به زیارتشان مى فرستد، خدا آنچنان این گروه را گرامى داشته که حتى گوش هایشان صداى آتش دوزخ را نمى شنود. 🌹رَبَّنَا وَآتِنَا مَا وَعَدتَّنَا عَلَىٰ رُسُلِكَ وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ إِنَّكَ لَا تُخْلِفُ الْمِيعَادَ. پروردگارا! آنچه را بوسیلهء پیامبرانت به ما وعده فرمودى، به ما عطا کن. و ما را در روز رستاخیز، رسوا مگردان زیرا تو هیچگاه از وعدهء خود، تخلف نمى کنى. ۱۹۴ آل عمران.

✨ وصف مومن ✨ 🌹🌹 فَمَن ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ...... کسانیکه کفهء ترازوهاى (عمل) آنها سنگین است، همان رستگارانند. و آنان که وزنهء اعمالشان سبک باشد، کسانى هستند که سرمایهء وجود خود را از دست داده، در جهنم جاودانه خواهند ماند. شعله هاى سوزان آتش (همچون شمشیر) به صورتهایشان نواخته مى شود و در دوزخ چهره اى عبوس دارند. ۱۰۲ و ۳ و ۴ مومنون. تفسیر: بعد از قیام قیامت، نخستین مسئله، مسئلهء سنجش اعمال است، با میزان مخصوصى که در آنروز براى این کار تعیین شده. در آن زمان وزن اعمال گروهى، زیاد است که ترازوى اعمال را سنگین مى کند، اینان رستگارانند. موازین، جمع میزان، به معنى وسیله های سنجش وزن است. بطوریکه از روایات مختلف برمى آید، میزان سنجش اعمال انسانها و حتى خود انسانها در آنروز، پیشوایان بزرگ و انسان هاى نمونه اند. 🌷در حدیثى مى خوانیم: امیر مؤمنان على علیه السلام و امامان از دودمان ایشان میزان هاى سنجش اعمالند. بحار الانوار، ج۷، ص۲۵۱. بنابراین، انسانها و اعمالشان را با پیامبران بزرگ و اوصیاى آنها مقایسه مى کنند، و در این مقایسه، روشن مى شود تا چه اندازه با آنها شباهت دارند. هر یک از پیامبران و امامان، و بندگان خاص خدا به حکم شرائط زندگیشان در یک یا چند جهت الگو بودند و هر کدام در جنبه اى بطور آشکارترى مى درخشیدند، و به این ترتیب، هر یک میزان سنجشى در آن قسمت خواهند بود. ◾ اما آنها که بر اثر نداشتن ایمان و عمل صالح، میزان اعمالشان سبک (یا بى وزن) است کسانى هستند که سرمایهء وجود خود را از دست داده و زیان کردند و در جهنم جاودانه خواهند بود. خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ: یعنی جان و سرمایهء وجودشان را با زیان از دست داده اند. 👈 👈 👈 سرمایهء وجودی انسان بطور طبیعی از بین خواهند رفت. قلب تا زمانی می تپد که نیرو دارد، بعد از آن بدون اینکه حتی بیمار باشد از تپش خواهد ایستاد. و یا مغز و یا هر یک از اعضاء دیگر بدن..... . پس همهء انسانها این سرمایه ها را از دست خواهند داد، ولی همهء آنها گرفتار خسران نمیشوند. اینان کسانی هستند که سرمایه های وجودی خود را در سایهء ایمان به خدا و انجام اعمال صالح، در مسیر حق بکار می گیرند و در این راه صبور و پایدارند و هرگز دلسرد و ناامید و گرفتار انحراف نمیشوند. اما کسانیکه همین سرمایه های وجودی را در راه غیر خدا و صرفاً برای کسب دنیا بکار گیرند، این سرمایه ها را در حالی از دست میدهند که هیچ ذخیرهء قابل توجهی برای خود فراهم نکرده و بطور شگفت انگیزی فرصتها را از دست داده اند و حقیقتاً روز قیامت برای چنین افرادی یوم التغابن خواهد بود (روز حسرت. ۹ تغابن). عذاب الهى در قیامت و حتى در این جهان، متناسب با جرم هائى است که انجام مى گیرد و چنان نیست که هر نوع عذاب را نسبت به هر نوع مجرمى اعمال کنند. در آیات فوق، سوختگى شدید صورتها بر اثر شعله هاى آتش دوزخ تا آنجا که چهره ها در هم کشیده شود و عبوس و غمگین و دردآلود شوند، بعنوان مجازات براى اعمال افراد سبک وزن و بى ارزش و بى ایمان ذکر شده است، و با توجه به این معنى که آنها غالباً کسانى هستند که چهره هاى خود را از شنیدن آیات الهى در هم مى کشند، و گاه، بر آنها لبخند تمسخرآمیز مى زنند، و با استهزاء و سخریه مى نشینند، تناسب این مجازات با اعمال آنها روشن مى شود.

✨ وصف مومن ✨ 🌹🌹 أَلَمْ تَكُنْ آيَاتِي تُتْلَىٰ عَلَيْكُمْ فَكُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ..... (به اهل دوزخ گفته مى شود) آیا آیات من بر شما خوانده نمى شد، پس آنرا تکذیب مى کردید؟ مى گویند: پروردگارا! بدبختى ما بر ما چیره شد، و ما قوم گمراهى بودیم. پروردگارا! ما را از این (دوزخ) بیرون آر، اگر بار دیگر تکرار کردیم قطعاً ستمگریم (و مستحق عذاب). (خداوند) مى فرماید: دورشوید در دوزخ، و با من سخن مگوئید. (پس فراموش کرده اید) گروهى از بندگانم مى گفتند: پروردگارا! ما ایمان آوردیم، ما را ببخش و بر ما رحم کن، و تو بهترین رحم کنندگانى! اما شما آنها را به باد مسخره گرفتید تا (این عمل)، شما را از یاد من غافل کرد، و شما به آنان مى خندیدید! ولى من امروز آنها را بخاطر صبر و استقامتشان پاداش دادم، آنها پیروز و رستگارند. ۱۰۵ تا ۱۱۱ مومنون. تفسیر: با من سخن نگوئید! آیا به اندازهء کافى آیات و دلائل روشن به وسیلهء پیامبرانم براى شما نفرستادم؟ آیا با شما اتمام حجت نکردم، و شما پیوسته راه انکار و تکذیب را پیش نمى گرفتید؟! تُتْلى و تُکَذِّبُونَ، هر دو فعل مضارع است و دلیل بر استمرار، یعنی اینگونه بندگان نالایق، همیشه هستند. آنها در پاسخ این سؤال اعتراف مى کنند و مى گویند: آرى چنین است اى پروردگار ما! ولى شقاوت و بدبختى ما، بر ما چیره شد، و ما قوم گمراهى بودیم. 👈 سعادت و شقاوت یک امر ذاتى نیست که همراه انسان متولد شود، و بر خلاف دعوت همهء انبیاء و تلاشهاى همهء راهنمایان و معلمان بشر است. اگر کسی تصور کند انتخاب سعادت و شقاوت بطور اجباری و بدون اختیار است، و بعضی خودبخود و بصورت ذاتی سعادتمند میشوند و بعضی شقاوتمند، سخت در اشتباه است. البته که محیط تربیتی، بسیار موثر است اما تا سن بلوغ فکری...... و در قیامت که درک و شعور انسانها بالا می رود، بخوبی قصور و کوتاهی خود را تشخیص می دهند و بر همین اساس، صریحاً اعتراف مى کنند که از ناحیهء خداوند اتمام حجت شد، اما ما به دست خودمان وسائل بدبختیمان را فراهم ساختیم و معترفیم که قوم گمراهى بودیم. و می گویند: پروردگارا! ما را از این آتش بیرون ببر! و به دنیا باز گردان تا عمل صالح انجام دهیم. اما سراى آخرت دار جزاست نه عمل، و باز گشت به دنیا امکان پذیر نیست. به همین دلیل، خداوند با قاطعیت تمام، به آنها مى فرماید: دور شوید و همچنان در دوزخ بمانید، خاموش شوید و با من سخن مگوئید (قالَ اخْسَؤُا فِیها وَ لا تُکَلِّمُونِ). ■ جملهء اخسئوا، معمولاً براى دور کردن سگ به کار مى رود. 👈 👈 آنگاه دلیل این سخن را چنین بیان مى فرماید: آیا فراموش کرده اید که گروهى از بندگان من، مى گفتند: پروردگارا ما ایمان آوردیم، ما را ببخش بر ما رحم کن، و تو بهترین رحم کنندگانى، اما شما آنها را به باد مسخره گرفتید و آن قدر در اینکار اصرار کردید که استهزا کردن آنها شما را به کلى از یاد من غافل کرد؟؟ (فَاتَّخَذْتُمُوهُمْ سِخْرِیّاً حَتّى أَنْسَوْکُمْ ذِکْرِی). و شما پیوسته به آنها مى خندیدید و بر سخنان، عقائد، رفتار و کردارشان پوزخند مى زدید (وَ کُنْتُمْ مِنْهُمْ تَضْحَکُونَ). ولى امروز، بخاطر آن صبر، استقامت و پایمردى در مقابل آن همه استهزا و عدم تزلزل در برنامه هاى الهیشان آنها را پاداش دادم، آنها پیروز و رستگارند. 👈 و اما شما...، شما امروز در بدترین حالات و دردناکترین عذاب گرفتارید، کسى به فریادتان نمى رسد و باید هم، چنین باشید که مستحق این کیفرید. و به این ترتیب، در این چهار آیه، عامل اصلى بدبختى دوزخیان و عامل پیروزى و رستگارى بهشتیان با صراحت بیان شده است. ⚫ گروه اول که عوامل بدبختى و گمراهى را به دست خود فراهم ساختند با مسخره کردن یاران حق، و تحقیر عقائد پاک آنها به سرنوشتى گرفتار شدند که حتى درخور خطابى که به یک انسان مى شود نیستند. بله، آنها که مؤمنان را تحقیر کردند، باید گرفتار بدترین تحقیر شوند. 🟢 و اما گروه دوم بخاطر صبر و پایمردیشان در برابر دشمنان مغرور، از خودراضى و بى منطق، و استقامت در ادامهء راه اللّه، بزرگترین پیروزى را در پیشگاه خدا کسب کرده اند. 🌹 رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ. پروردگارا! شکیبایى و استقامت را بر ما فرو ریز. وقدمهاى ما را ثابت بدار. و ما را بر جمعیت کافران، پیروز گردان. ۲۵۰ بقره.

✨ وصف مومن ✨ 💚 عبادالرحمن ( ۱ ) 🌹🌹 وَعِبَادُ الرَّحْمَٰنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا...... بندگان (خاصّ) خداوند رحمان، کسانى هستند که آرام و بى تکبر بر زمین راه مى روند. و هنگامى که جاهلان، آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گویند)، به آنها سلام مى گویند ( بزرگوارى مى کنند). همانهاکه شبانگاه براى پروردگارشان سجده و قیام مى کنند. و همانهاکه مى گویند: پروردگارا! عذاب جهنم را از ما بر طرف گردان، که عذابش سخت و پردوام است. مسلماً آن (جهنم)، بد جایگاه و بد محل اقامتى است. ۶۳ تا ۶۶ فرقان. تفسیر: نخستین توصیفى که از عباد الرحمان شده است، نفى کبر، غرور و خودخواهى است که در تمام اعمال انسان و حتى در کیفیت راه رفتن او آشکار مى شود، یعنی از چگونگى راه رفتن یک انسان، مى توان به قسمت قابل توجهى از اخلاق او پى برد. تواضع در راه رفتن به معنی گامهای سست و بى رمق نیست، بلکه، در عین تواضع و بی غرور، باید گام هائى محکم و حاکى از جدیت و قدرت برداشت. هنگامى که پیامبر اسلام راه مى رفتند، در عین اینکه عجولانه نبود، با سرعت گام برمى داشتند گوئى از یک سرازیرى پائین مى رفتند. تفسیر روح المعانی، ذیل همین آیه. 👈 عبادالله، متواضعند و تواضع، کلید ایمان است، در حالیکه غرور و کبر کلید کفر است، متکبر مغرور، کسی است که حاضر نیست به حرف حق گوش فرا دهد، و حقایق را به باد مسخره مى گیرد، و دید او فراتر از نوک بینیش نیست. 🌸 حدیثی از پیامبر در همین رابطه: روزى پیامبر از کوچه اى عبور مى کردند، جمعى از مردم را دیدند که به رفتارهای یک دیوانه می خندیدند. پیامبر، آنها را بسوى خود فرا خوانده فرمود: مى خواهید دیوانهء واقعى را بشما معرفى کنم؟ کسیکه با تکبر و غرور راه مى رود، پیوسته به دو طرف خود نگاه مى کند، پهلوهاى خود را با شانهء خود حرکت مى دهد، (یعنی وقتی می خواهد به اینطرف و آنطرف نگاه کند، از روی غرور، فقط گردنش را نمی چرخاند بلکه تمام بالاتنه را حرکت می دهد)، کسیکه مردم به خیر او امید ندارند، و از شرّ او در امان نیستند، دیوانهء واقعى اوست، اما این را که مى بینید تنها یک بیمار است. بحارالانوار، ج۶۷، ص۲۳۳. 👈 دومین وصف عبادالله، حلم و بردبارى است و گفتار جاهلان را با سلام پاسخ می گویند. سلامى که نشانهء بى اعتنائى، توأم با بزرگوارى است، نه ناشى از ضعف، سلامى که دلیل عدم مقابله به مثل، در برابر جاهلان و سبک مغزان است. نه سلام تحیت، که نشانهء محبت و پیوند دوستى است، سلامى که نشانهء حلم، بردبارى و بزرگوارى و حوصله است. که بدون حوصله، هیچ انسانى راه دشوار، و پر فراز و نشیب عبودیت و بندگى خدا را طى نخواهد کرد. (وَ الَّذِینَ یَبِیتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِیاماً). 👈 سومین وصف: در ظلمت شب، که همه در خوابند و جائى براى تظاهر و ریا وجود ندارد، خواب خوش را بر خود حرام کرده، و به خوش تر از آن که ذکر خدا و قیام و سجود در پیشگاه با عظمت اوست، مى پردازند. 👈 چهارمین صفت ویژهء آنان خوف و ترس از مجازات و کیفر الهى است. آنها کسانى هستند که پیوسته مى گویند: پروردگارا! عذاب جهنم را از ما بر طرف گردان که عذابش سخت، شدید و پر دوام است. (رَبَّنَا اصْرِفْ عَنّا عَذابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذابَها کانَ غَراماً). چرا که جهنم بد جایگاه و بد محل اقامتى است. با اینکه آنها شبها به یاد خدا هستند و به عبادتش مشغول، و روزها در مسیر انجام وظیفه گام برمى دارند، باز هم قلوبشان مملو از ترس مسئولیتهاست. ◾ واژهء غرام، به معنى مصیبت و ناراحتى شدیدى است که دست از سر انسان برندارد. اطلاق این واژه بر جهنم، بخاطر آنست که عذابش شدید، پى گیر و پر دوام است. 🟢 نقطهء مقابل این آیه، آیهء ۷۶ همین سوره است که می فرماید: خالِدِینَ فِیها حَسُنَتْ مُسْتَقَرّاً وَ مُقاماً: مؤمنان جاودانه در غرفه هاى بهشتى مى مانند، چه جایگاه خوب و چه محل اقامت نیکوئى است.

✨ وصف مومن ✨ 💚 عبادالرحمن ( ۲ ) 🌹🌹 وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَٰلِكَ قَوَامًا...... (بندگان خاص خداوند)، کسانیکه هر گاه انفاق کنند، نه اسراف و زیاده روى مى نمایند و نه سختگیرى، بلکه در میان این دو، حد وسط دارند. و کسانیکه معبود دیگرى را با خداوند نمى خوانند، و انسانى را که خداوند خونش را حرام شمرده، جز به حق نمى کشند، و زنا نمى کنند، و هر که چنین کند، مجازات سختى خواهد دید، عذاب او در قیامت مضاعف مى گردد، و همیشه با خوارى در آن خواهد ماند. مگر کسانیکه توبه کنند و ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند، که خداوند گناهان آنانرا به حسنات مبدل مى کند، و خداوند همواره آمرزنده و مهربان بوده است. و کسیکه توبه کند و عمل صالح انجام دهد،بسوى خدا بازگشت مى کند. ۶۷ تا ۷۱ فرقان. تفسیر: از نظر بینش توحیدى، مالک اصلى خداست و ما امانتدار او هستیم. او نه اجازهء اسراف مى دهد و نه اجازهء بخل. بنابراین، وظیفهء بندگان، رعایت حدوسط، است. ✔ چهار ویژگی را در پیغام قرآنی روز گذشته خواندیم. 👈 پنجمین ویژگی: 🌸 هنگامیکه امام صادق این آیه را تلاوت فرمود، مشتى سنگ ریزه از زمین برداشت و محکم در دست گرفت، فرمود: این همان سخت گیرى است، پس از آن چنان دست خود را گشود که همهء آن به روى زمین ریخت، فرمود: این اسراف است، سپس مشت دیگرى برداشت و کمى دست خود را گشود، به گونه اى که مقدارى فرو ریخت و مقدارى در دستش بازماند، فرمود: این همان قوام و میانه است. کافى، ج۴، ص۲۹. 👈 ششمین ویژگى عباد الرحمان، توحید خالص است که آنها را از هر گونه شرک و دوگانه و یا چند گانه پرستى، دور مى سازد. 👈 هفتمین صفت، پاکى آنها از آلودگى به خون بى گناهان است. تمام نفوس انسانى، محترمند و ریختن خون آنها ممنوع است، مگر عواملى پیش آید که این احترام ذاتى را تحت الشعاع قرار دهد، و مجوز ریختن خون گردد. مثل قصاص. 👈 هشتمین وصف آنها اینست که دامان عفتشان هرگز آلوده نمى شود و زنا نمى کنند. در حقیقت عبادالرحمن، بر سر دو راهى کفر و ایمان، ایمان را انتخاب مى کنند، و بر سر دو راهى امنیت و ناامنى جان ها، امنیت را، و بر سر دو راهى پاکى و آلودگى، پاکى را. آنها محیطى خالى از هر گونه شرک، ناامنى، بى عفتى و ناپاکى با تلاش و کوشش خود فراهم مى سازند. و براى تأکید می فرماید: و هر که یکى از این امور را انجام دهد، عقوبت و مجازاتش را خواهد دید. در آیات فوق، نخست از مسئلهء شرک، پس از آن قتل نفس، و سپس زنا سخن به میان آمده. این سه گناه، از نظر ترتیب اهمیت، به همین صورت که در آیه آمده اند، مى باشد. از آنجا که این سه گناه، نهایت اهمیت را دارد، باز در آیه بعد روى آن تکیه کرده، مى فرماید: کسانیکه مرتکب این امور شوند، عذاب آنها در قیامت مضاعف مى گردد، و با خوارى، جاودانه در عذاب خواهد ماند. 👈 👈 در اینجا دو سؤال پیش مى آید، نخست اینکه چرا عذاب اینگونه اشخاص مضاعف مى گردد؟ و چرا به اندازهء گناهشان مجازات نمیشوند؟ دیگر اینکه، در اینجا سخن از خلود و عذاب جاویدان است، در حالیکه خلود، تنها مربوط به کفار است، و از سه گناهى که در این آیه ذکر شده تنها گناه اول کفر مى باشد و قتل و زنا منجر به خلود نیست. پاسخ: در اینباره چند تفسیر بیان شده که منافاتی هم با هم ندارند. منظور از مضاعف شدن عذاب، اشد مجازات برای این گناهان است. دیگر اینکه بعضی گفته اند عذاب مضاعف برای کسانی است که هر سه گناه را انجام داده باشند. بعضی گفته اند منظور از عذاب مضاعف برای قتل و زنا، طولانی بودن آنست تا به مرحلهء بخشیده شدن برسند. 👈 و اما در پاسخ سؤال دوم مى توان گفت: بعضى از گناهان به قدرى شدید است که انسان بواسطهء انجام آنها، بى ایمان از دنیا می رود و بطور دائم در عذاب خواهد بود. 💚 ولى از آنجا که خداوند هیچگاه راه بازگشت را به روى مجرمان نمى بندد و گنهکاران را تشویق و دعوت به توبه مى کند، در آیهء بعد، چنین مى فرماید: مگر کسانیکه توبه کنند، ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند که خداوند گناهانشان را مى بخشد و سیئات اعمال آنها را تبدیل به حسنات مى کند، و خداوند آمرزنده و مهربان است. هر گنهکار پشیمانى، مى تواند بسوى خدا بازگردد، مشروط به اینکه توبه اش حقیقى باشد که نشانهء آن، انجام عمل صالح برای جبران است، و گرنه تنها استغفار به زبان، یا پشیمانى زودگذر به قلب، هرگز دلیل توبه نیست. 👈 و منظور از تبدیل سیئات به حسنات، نفس اعمالى که انسان انجام مى دهد نیست، بلکه آثار سوئى است که از آن بر روح و جان انسان نشسته، هنگامى که توبه کند و ایمان آورد، آن آثار سوء از روح و جانش برچیده مى شود، و تبدیل به آثار خیر مى گردد.

✨ وصف مومن ✨ عبادالرحمن ( ۳ ) 🌹🌹 وَالَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا....... ( بندگان خاص خدا )، کسانی هستند که شهادت به باطل نمى دهند (و در مجالس باطل شرکت نمى کنند). و هنگامیکه با لغو و بیهودگى برخورد کنند، بزرگوارانه از آن مى گذرند. و کسانیکه هر گاه آیات پروردگارشان به آنان گوشزد شود، کر و کور روى آن نمى افتند. و کسانیکه مى گویند: پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مایهء روشنى چشم ما قرار ده، و ما را براى پرهیزگاران پیشوا و الگو گردان. آنها هستند که درجات عالى بهشت در برابر شکیبائیشان به آنان پاداش داده مى شود، و در آن، با تحیت و سلام روبرو مى شوند. در حالیکه جاودانه در آن خواهند ماند، چه قرارگاه و محل اقامت خوبى! ۷۲ تا ۷۶ فرقان. تفسیر: نهمین وصف 👈 در بارهء یَشْهَدُونَ الزُّور، دو تفسیر وجود دارد: شهادت به باطل، زیرا زور، در لغت به معنى تمایل و انحراف است، و از آنجا که دروغ، تهمت، غیبت و هر سخن باطلی از امور انحرافى است، به آن زور گفته مى شود. تفسیر دیگر اینکه شهادت، همان حضور است، یعنى بندگان خاص خدا در مجالس باطل، حضور پیدا نمى کنند. که در بعضى روایات، به مجلس غنا تفسیر شده، مجالس خوانندگى لهو، توأم با نواختن آلات موسیقى، یا بدون آن. بطور کلی هر تجمع لهو، که غنا یکى از مصادیق آنست. بهرحال، عباد الرحمان و بندگان خاص خدا، نه شهادت به باطل مى دهند، و نه در مجالس لهو و باطل و گناه حضور مى یابند. 👈 دهمین صفت اینست که، هنگامیکه با لغو و بیهودگى برخورد کنند، بزرگوارانه از آن مى گذرند. لغو، شامل هر کاریست که هدف عاقلانه اى در آن نباشد، یعنی آنها در زندگى، همیشه هدف معقول، مفید و سازنده اى دارند، و از بیهودگی و بیهوده کاران دوری میکنند. 👈 یازدهمین توصیف، داشتن چشم بینا، و گوش شنوا به هنگام برخورد با آیات خداست. یعنی درک آگاهانه از مذهب، که همان بصیرت است. چرا که چشم و گوش بسته ها را، به آسانى مى توان فریب داد، و با تحریف مذهب از مسیر اصلى، منحرف ساخت، و آنها را به بى ایمانى و ضلالت کشاند. اینگونه افراد، آلت دست دشمنان و طعمهء خوبى براى شیطانند. تنها مؤمنان بصیر هستند که چون کوه، ثابت مى مانند و بازیچهء دست این و آن نمى شوند. 👈 دوازدهمین ویژگى اینست که توجه خاصى به تربیت فرزند و خانوادهء خویش دارند. آنها از درگاه خدا مى خواهند: پروردگارا! از همسران و فرزندان ما کسانى قرار ده که مایهء روشنى چشم ما گردد. این به آن معنا نیست که تنها در گوشه اى نشست و دعا کرد، بلکه چنین افرادى آنچه در توان دارند، در رشد و هدایت همسر و فرزندان به طریق درست و زندگی مطلوب، بکار می گیرند و آنجا که دیگر در توانشان نیست، دعا مى کنند. اصولاً، هر دعاى صحیحى باید همینگونه باشد: به مقدار توانائى، تلاش کنیم و الباقی را با دعا بسپاریم به خداوند که او از همه قدرتمندتر است (هرچند همان هم که در توانمان است، تنها با توکل به خداوند منان، به نتیجهء مطلوب می رسد). 👈 سیزدهمین وصف: آنها هرگز به این قانع نیستند که فقط خودشان راه حق را سپری کنند، بلکه می خواهند دیگران را نیز به این راه دعوت کنند، پس می گویند: پروردگارا! ما را امام و پیشواى پرهیزگاران قرار ده. باز توجه به این نکته لازم است که: آنها فقط دعا نمى کنند که تکیه بر جاى بزرگان زنند، بلکه در این راه سخت و دشوار، با علم کافی و ثبات قدم، گام برداشته و خود را بالا می کشند (البته رسیدن به این مقام، سخت است اما شدنی است). ✅ اصولا این آیات، صفات مؤمنان ممتاز را که در صف مقدم قرار دارند، تحت عنوان عباد الرحمان شرح مى دهد. آنها الگوها و اسوه هاى جامعه انسانى هستند. آنها سرمشق هائى براى پرهیزگاران محسوب مى شوند. بدون تردید ائمهء اهلبیت، از روشنترین مصداقهاى آیه مى باشند، اما این مانع از گسترش مفهوم آیه، نخواهد بود که مؤمنان دیگر هم امام و پیشواى دیگران باشند. 🍃 تقاضاى ریاست معنوى و الهى نه تنها مذموم نیست، بلکه مطلوب و مرغوب نیز هست. تفسیر فخر رازى، ج۲۴، ص۱۱۵ 🍃 بعد از بیان این اوصاف سیزده گانه، پاداش آنانرا می فرماید: درجات عالى بهشت در برابر صبر و استقامتشان. 🌷 در حدیث معروف حضرت امیر می خوانیم: الصَّبْرُ مِنَ الإِیمَانِ کَالرَأْسِ مِنَ الْجَسَدِ. صبر و استقامت نسبت به ایمان همچون سر است نسبت به تن. 👇 صبر در برابر انجام ندادن گناه، در برابر انجام کار خیر، در برابر مردم، صبر در مصیبت و صبر بر گذر زمان. ✅ سپس، می فرماید: در آن غرفه هاى بهشتى با تحیت و سلام روبرو مى شوند، و جاودانه در آن خواهند ماند. چه قرارگاه خوب و چه محل اقامتی! بهشتیان به یکدیگر تحیت و سلام مى گویند، و فرشتگان به آنها، و از همه بالاتر خداوند به آنها سلام و تحیت مى گوید: 🌹سَلامٌ قَوْلاً مِنْ رَبّ رَحِیم: براى آنها سلامى است از سوى پروردگار رحیم. ۵۸ یس.

✨ وصف مومن ✨ 🌹🌹 كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ۖ ثُمَّ إِلَيْنَا تُرْجَعُونَ...... هر انسانى مرگ را مى چشد. سپس بسوى ما باز گردانده مى شوید. و کسانیکه ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام دادند، آنانرا در غرفه هائى از بهشت جاى مى دهیم که نهرها در زیر آن جاریست، جاودانه در آن خواهند ماند، چه خوبست پاداش عمل کنندگان 👈 همانها که (در برابر مشکلات) صبر کردند و تنها بر پروردگارشان توکل مى کنند. ۵۷ و ۸ و ۹ عنکبوت. تفسیر: همهء انسانها خواهند مرد و این امریست اجتناب ناپذیر اما گمان نکنید، مرگ، پایان همه چیز است، مرگ، آغاز زندگى اصلى انسانهاست، چرا که همهء شما بسوى ما باز مى گردید، بسوى پروردگار بزرگ، و بسوى نعمتهاى بى پایانش. آیهء بعد، گوشه اى از این نعمتها را چنین شرح مى دهد: کسانیکه ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند، آنها را در غرفه هائى از بهشت جاى مى دهیم، که نهرها از زیر آن جاریست. آنها در قصرهائى که درختان بهشتى از هر سو احاطه اش کرده، و نهرهاى گوناگون از لابلاى آن درختان، و زیر این قصرها در جریان است، منزل مى کنند. غُرَف، جمع غرفه، به معنى ساختمان بلند است که بر اطراف خود مشرف باشد. امتیاز دیگر غرفه هاى بهشتى اینست که جاودانه در آن خواهند ماند. 🌸 پیامبر گرامى اسلام فرموده اند: در بهشت غرفه هائى است آنقدر شفاف، که بیرونش از درون، و درونش از بیرون، دیده مى شود. کسى برخاسته عرض کرد: این غرفه ها از آن کیست اى رسول خدا! فرمود: اینها براى کسى است که سخن خود را پاکیزه کند، گرسنگان را سیر نماید، و روزه بسیار بگیرد و در دل شب، هنگامیکه مردم در خوابند، براى خدا نماز بخواند. تفسیر قرطبى، ج۷، ذیل آیات مورد بحث. آیهء بعد، مهمترین اوصاف مؤمنان عامل (عاملان عمل صالح توام با ایمان)، را به اینصورت بیان مى کند: آنها کسانى هستند که در برابر مشکلات، صبر و استقامت به خرج مى دهند، و بر پروردگارشان توکل مى کنند. ✅ 👈 اینان علاوه بر صبر در برابر گناه، و در برابر انجام کار خیر، و در برابر بدی مردم، و در برابر مصیبت، صبر بر آزار دشمنان را به جان مى خرند، و برای حفظ ایمان خود، با دشمن جهاد می کنند که جهاد اصغر است. و همچنین در راه جهاد با نفس که جهاد اکبر است، از انواع مشکلات استقبال، و صبر مى کنند و دچار خستگی، سستی، ناامیدی و انحراف نمی شوند و مهمتر اینکه ملامت ملامت کنندگان، اثری در آنان ندارد. تنها این صبر و استقامت، رمز پیروزى آنها و عامل بزرگ افتخار آنانست، که بدون آن هیچ عمل مثبتى در زندگى، امکان پذیر نیست. ✅ 👈 از این گذشته، آنها نه بر اموالشان و نه بر دوستان و بستگان تکیه دارند، تکیه گاهشان تنها خدا، و توکلشان بر ذات پاک اوست. در حقیقت، ریشهء همهء فضائل انسانى همین صبر و توکل است، صبر، عامل استقامت در برابر موانع و مشکلات است، و توکل، انگیزهء حرکت در این راه پر فراز و نشیب. این به این معنی است که، براى انجام عمل صالح، باید از این دو فضیلت اخلاقى مدد گرفت، 👈 صبر و توکل 👉 که بدون این دو، انجام اعمال صالح در مقیاس وسیع هرگز امکان پذیر نیست.

🌹🌹یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِیدًا. ای کسانیکه ایمان آورده‏ اید تقوای الهی داشته باشید و سخن حق و درست بگوئید. ۷۰ ✅ 👈 نتیجهء سخن حق و درست چیست؟ 🌹یُصْلِحْ لَکُمْ أَعْمَالَکُمْ وَیَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ وَمَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِیمًا. تا خدا اعمال شما را اصلاح کند و گناهانتان را بیامرزد، و هر که اطاعت خدا و رسولش کند به رستگاری عظیمی نائل شده است. ۷۱ احزاب. 👈 👈 👈 سخن درست، سخنی است که از هر گونه آلودگی پاک باشد. 🌺 علماى اخلاق گفته اند: زبان، پر برکت ترین عضو بدن، و مؤثرترین وسیلهء طاعت و هدایت و اصلاح است، و در عین حال، خطرناکترین و پر گناهترین عضو بدن محسوب مى شود، تا آنجا که بیش از سى گناه کبیره، از همین عضو کوچک صادر مى گردد (دقت کنیم). ۱) دروغ ۲)غیبت ۳)سخن چینى ۴) نفاق در سخن ( یعنی دوجور حرف زدن ) ۵) مدح بى جا ۶) بد زبانى و دشنام ۷)غنا و اشعار نادرست ۸) افراط در مزاح ۹) سخریه و استهزاء ۱۰) افشا اسرار دیگران ۱۱) وعده خلاف ۱۲) لعن نا بجا (لعن، یک دعای بد است، پس به آسانی دیگران را لعن نکنیم) ۱۳) خصومت و نزاع ۱۴) جدال و مِراء (مِراء یعنی کشاندن جدل تا جایی که ختم به توهین و دشنام و درگیری شود. یا درگیری لفظی و یا فیزیکی) ۱۵) گفتگو در امور باطل ۱۶) پر حرفى ۱۷) گفتگو در امورى که به انسان مربوط نیست ۱۸) وصف مجالس شراب و قمار و گناه ۱۹) سؤال و جستجو از مسائلى که از عهدهء درک انسان بیرون است ۲۰) تصنع و تکلف در سخن (سخت، حرف زدن) ۲۱) تهمت زدن ۲۲) شهادت باطل ۲۳) اشاعه فحشاء و نشر شایعات بى اساس ۲۴) خودستائى ۲۵) اصرار بیجا ۲۶) خشونت در سخن ۲۷) ایذاء و آزار با زبان ۲۸) مذمت از کسیکه مستحق ذم نیست ۲۹) کفران نعمت بوسیلهء زبان ۳۰) تبلیغ باطل ( یاالله. خدایا رحم کنید). 🌸 و در حدیثى از پیامبر گرامى اسلام مى خوانیم: لایَسْتَقِیمُ إِیمَانُ عَبْد حَتّى یَسْتَقِیمَ قَلْبُهُ وَ لایَسْتَقِیمُ قَلْبُهُ حَتّى یَسْتَقِیمَ لِسَانُهُ: ایمان هیچ بنده اى از بندگان خدا به راستى نمى گراید، مگر اینکه قلبش مستقیم گردد، و قلبش مستقیم نمى شود مگر اینکه زبانش درست شود. بحارالانوار، ج ۷۱، ص ۲۸۷. 🌸 👈 و در حدیثی جالب از امام سجاد علیه السلام می خوانیم: زبان هر انسانى همه روزه صبحگاهان از اعضاى دیگر احوالپرسى مى کند و مى گوید: کَیْفَ أَصْبَحْتُمْ؟!: چگونه صبح کردید؟ (حال شما چطور است؟). همهء آنها در پاسخ این اظهار محبت زبان، مى گویند: بِخَیْر اِنْ تَرَکْتَنا: حال ما خوب است اگر تو بگذارى!! سپس اضافه مى کنند: تو را به خدا سوگند ما را رعایت کن: إِنَّمَا نُثَابُ بِکَ وَ نُعَاقَبُ بِکَ: ما بوسیلهء تو ثواب مى بینیم و یا مجازات مى شویم. بحارالانوار، ج ۷۱، ص۲۷۸.

✨ وصف مومن ✨ 🌹🌹 تَتَجَافَىٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ...... ( مومنان به هنگام سب )، پهلوهایشان از بسترها دور مى شود، و پروردگار خود را با بیم و امید می خوانند، و از آنچه به آنان روزى داده ایم انفاق مى کنند. هیچکس نمى داند چه پاداشهاى مهمى که مایهء روشنى چشمهاست براى آنها نهفته شده، این پاداش کارهائى است که انجام مى دادند. ۱۶ و ۱۷ سجده. تفسیر: مومنان به هنگام نیمه شب برای عبادات شبانه بخصوص نافلهء شب از بستر خواب دور میشوند. 👈 چرا نماز شب اینقدر سفارش شده؟ شب زمانیست که همگان در خوابند، و برنامه هاى عادى زندگى تعطیل است، و مشغله های فکرى به حداقل مى رسد، و آرامش و خاموشى، همه جا را گرفته و خطر آلودگى عبادت به ریا کمتر وجود دارد، و خلاصه، بهترین شرائط حضور قلب فراهم است. گروهی از مومنان از این شرایط بهره گرفته و از خواب بیدار شده و پروردگار خود را با بیم و امید مى خوانند. نه از غضب و عذاب او خود را ایمن می دانند، و نه از رحمتش مأیوس مى شوند. غلبهء خوف بر امید، انسان را به یأس و سستى مى کشاند. و غلبهء رجاء و طمع، انسان را به غرور و غفلت وا مى دارد. 🟢 بنابراین هم خوف داشته باشیم هم امید. و از آنچه به آنها روزى داده ایم انفاق مى کنند. نه تنها از اموال خویش، بلکه از علم و دانش، نیرو و قدرت، تجربه و اندوخته هاى فکرى خود، و همهء آنچه را که خدا به آنها روزی داده، از نیازمندان مضایقه نمی کنند. حتی در حد یک مشاورهء ساده. در حقیقت کانونى از خیر و برکتند، که محتاجان را به اندازهء توانائى خویش بى نیاز مى سازند. 👈 اوصاف آنها مجموعه اى است از عقیدهء محکم، ایمان قوى، عشق سوزان به اللّه، عبادت و اطاعت، کوشش و حرکت، و کمک در تمام ابعاد به بندگان خدا. و هیچکس نمى داند چه پاداشی برای این مومنان در نظر گرفته شده. تعبیر به قُرَّةِ أَعْیُن (آنچه مایهء روشنى چشمهاست) بیانگر عظمت بى حساب این مواهب و پاداشهاست. قُرَّة، از مادهء قُرّ به معنى سردى و خنکی است، از آنجا که اشک شوق، سرد و خنک، و اشک غم و حسرت داغ و سوزان است، قُرَّةِ أَعْیُن، یعنى با دیدن اینهمه مواهب، اشک شوق از دیدگانش جارى میشود. 🌸 پیامبر اکرم فرموده اند: خدا مى فرماید: من براى بندگان صالحم نعمت هائى فراهم کرده ام که هیچ چشمى ندیده، و هیچ گوشى نشنیده، و بر فکر کسى نگذشته است. مجمع البیان، ج۸، ص۳۳۱. 👈 در اینجا مفسر بزرگ مرحوم طبرسى در مجمع البیان سوالی مطرح کرده، و آن اینکه چرا این پاداش عظیم مخفى نگاهداشته شده است؟ سپس سه جواب را براى این سؤال ذکر مى کند: ۱) امور مهم و بسیار پر ارزش چنان است که با الفاظ و سخن، نمی توان حقیقت آنرا درک کرد. ۲) اصولاً، چیزى که مایهء روشنى چشمهاست آنقدر دامنه اش گسترده است که علم و دانش آدمى به تمام خصوصیات آن نمى رسد. ۳) چون این پاداش براى نماز شب است که مخفی است، متناسب اینست که جزاى عمل نیز، بزرگ و مخفى باشد. 🌸 امام صادق فرموده اند: هیچ عمل نیکى نیست، مگر اینکه ثواب روشنى در قرآن براى آن بیان شده، مگر نماز شب که خداوند بزرگ، ثواب آن را بخاطر اهمیت آن روشن نساخته، لذا فرموده است: هیچکس نمى داند چه ثواب هائى که مایهء روشنائى چشمان است براى آنها نهفته شده. همان مدرک فوق.

🌺 سلام، شبتان بخیر. استفاده از مطالب این کانال، به هر شکلی که شما مایل باشید بلامانع است. 🌺🌺

دست خود را روی قلبمان بگذاریم و خدا را تسبیح گوئیم. إن شاءالله تندرستی، رزقمان باشد.