تفسیر: آیه بعد، در واقع پاسخى است به این سؤال که خدا چه نیازى به قربانى دارد؟ و اصولاً فلسفه قربانى کردن چیست؟ مگر این کار نفعى به حال خدا دارد مى فرماید: گوشت ها و خون هاى این قربانیان هرگز به خدا نمى رسد (لَنْ یَنالَ اللّهَ لُحُومُها وَ لا دِماؤُها). اصولاً، خدا نیازى به گوشت قربانى ندارد، او نه جسم است و نه نیازمند، او وجودى است کامل و بى انتها از هر جهت. بلکه آنچه به خدا مى رسد تقوا، پرهیزگاى و پاکى اعمال شما بندگان است (وَ لکِنْ یَنالُهُ التَّقْوى مِنْکُمْ). به تعبیر دیگر: هدف آن است که شما با پیمودن مدارج تقوا در مسیر یک انسان کامل قرار گیرید و روز به روز، به خدا نزدیک تر شوید، همه عبادات، کلاس هاى تربیت براى شما انسان ها است، قربانى، درس ایثار، فداکارى، گذشت و آمادگى براى شهادت در راه خدا به شما مى آموزد، و درس کمک به نیازمندان و مستمندان. سپس بار دیگر به نعمت تسخیر حیوانات اشاره کرده مى گوید: این گونه، خداوند چارپایان را مسخر شما کرد تا خدا را به خاطر این که شما را هدایت کرده بزرگ بشمرید و تکبیر گوئید (کَذلِکَ سَخَّرَها لَکُمْ لِتُکَبِّرُوا اللّهَ عَلى ما هَداکُمْ). 🌺🌺🌺 هدف نهائى این است که به عظمت خدا آشنا شوید، همان خدائى که شما را در مسیر تشریع و تکوین، هدایت کرده، از یکسو، مناسک حج و آئین اطاعت و بندگى را به شما آموخت، و از سوى دیگر، این حیوانات بزرگ و نیرومند را مطیع فرمان شما ساخت، تا از آنها در راه اطاعت خدا، قربانى کردن، نیکى به نیازمندان، و همچنین تأمین زندگى خود استفاده کنید. و لذا در پایان آیه، مى گوید: بشارت ده نیکوکاران را (وَ بَشِّرِ الْمُحْسِنِینَ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۷ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۳۷ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «إِنَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُورٍ» خداوند از کسانی که ایمان آورده‌اند دفاع می‌کند؛ خداوند هیچ خیانتکار ناسپاسی را دوست ندارد! (سوره مبارکه حج/ آیه ۳۸ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: از آنجا که مقاومت در برابر خرافات مشرکان که در آیات قبل به آن اشاره شد، ممکن است آتش خشم این گروه متعصب و لجوج را برانگیزد و سبب درگیرى هاى کوچک و بزرگ شود، خداوند در آیه مورد بحث، مؤمنان را به کمک خود دلگرم ساخته مى گوید: خداوند از کسانى که ایمان آورده اند دفاع مى کند (إِنَّ اللّهَ یُدافِعُ عَنِ الَّذِینَ آمَنُوا). 🌺🌺🌺 بگذار طوائف و قبائل عرب، یهود، نصارا و مشرکان شبه جزیره، دست به دست هم بدهند تا مؤمنان را تحت فشار قرار داده و به گمان خود نابود کنند، ولى خداوند وعده دفاع از آنها را داده است، وعده بقاى اسلام تا دامنه قیامت!. این وعده الهى مخصوص مؤمنان عصر پیامبر(صلى الله علیه وآله) در برابر مشرکان نبود، حکمى است جارى و سارى در تمام اعصار و قرون، مهم آن است که ما مصداق الَّذِینَ آمَنُوا باشیم که دفاع الهى به دنبال آن، حتمى است و تخلف ناپذیر، آرى، خدا از مؤمنان دفاع مى کند. و در پایان آیه، موضع مشرکان و هم مسلکان آن‌ها را در پیشگاه خدا با این عبارت روشن مى سازد: خداوند هیچ خیانتکار کفران کننده اى را دوست ندارد! (إِنَّ اللّهَ لا یُحِبُّ کُلَّ خَوّان کَفُور). همان‌ها که براى خدا شریک قرار دادند، و حتى به هنگام گفتن لبیک تصریح به نام بت ها نمودند، و به این ترتیب، خیانتشان مسجل است، همچنین با بردن نام بت ها بر قربانى ها و فراموش کردن نام خدا کفران نعمت هاى الهى نمودند، با این حال، چگونه ممکن است خداوند این خائنان کفران کننده را دوست بدارد؟ (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۸ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۳۸ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَىَ نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ» به کسانی که جنگ بر آنان تحمیل گردیده، اجازه جهاد داده شده است؛ چرا که مورد ستم قرار گرفته‌اند؛ و خدا بر یاری آن‌ها تواناست. (سوره مبارکه حج/ آیه ۳۹ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: در بعضى از روایات مى خوانیم هنگامى که مسلمانان در مکّه بودند، مشرکان پیوسته آن‌ها را آزار مى دادند، و مرتباً مسلمانان کتک خورده با سرهاى شکسته خدمت پیامبر(صلى الله علیه وآله) مى رسیدند، شکایت مى کردند (و تقاضاى اذن جهاد داشتند) اما پیامبر(صلى الله علیه وآله) به آن‌ها مى فرمود: صبر کنید، هنوز دستور جهاد به من داده نشده، تا این که هجرت شروع شد، و مسلمین از مکّه به مدینه رفتند، خداوند آیه فوق را که متضمن اذن جهاد است نازل کرد و این نخستین آیه اى است که درباره جهاد نازل شده. 🌺🌺🌺 به هر حال، با توجه به آنچه در آخرین آیات گذشته ذکر شد که، خداوند وعده دفاع از مؤمنان را داده، پیوند آیات مورد بحث با آن روشن مى شود. در آیات بعد، نخست مى گوید: خداوند به کسانى که جنگ از طرف دشمنان بر آن‌ها تحمیل شده، اجازه جهاد داده است; چرا که آن‌ها مورد ستم قرار گرفته اند (أُذِنَ لِلَّذِینَ یُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا). آن گاه این اجازه را با وعده پیروزى از سوى خداوند قادر متعال، تکمیل کرده مى فرماید: و خدا قدرت بر یارى کردن آن‌ها دارد (وَ إِنَّ اللّهَ عَلى نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ). این عبارت که متضمن وعده کمک الهى است با تعبیر به توانائى خدا ، ممکن است اشاره به این نکته باشد: این قدرت الهى وقتى به یارى شما مى آید که خود نیز به مقدار توانائیتان کسب قدرت کنید و آمادگى دفاع داشته باشید تا گمان نکنند مى توانند در خانه هاى خود بنشینند و منتظر یارى پروردگار باشند. به تعبیر دیگر، شما باید آنچه در توان دارید در این عالم اسباب به کار گیرید، و در آنجا که قدرت شما پایان مى گیرد، در انتظار یارى خدا باشید، و این همان برنامه اى بود که پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) در تمام مبارزاتش به کار مى گرفت و پیروز مى شد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۹ سوره‌ مبارکه حج)

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِن دِيَارِهِم بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَن يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لَّهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِيَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا وَلَيَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ» همان‌ها که از خانه و شهر خود، به ناحق رانده شدند، جز اینکه می‌گفتند: «پروردگار ما، خدای یکتاست!» و اگر خداوند بعضی از مردم را بوسیله بعضی دیگر دفع نکند، دیرها و صومعه‌ها، و معابد یهود و نصارا، و مساجدی که نام خدا در آن بسیار برده می‌شود، ویران می‌گردد! و خداوند کسانی را که یاری او کنند (و از آیینش دفاع نمایند) یاری می‌کند؛ خداوند قوی و شکست ناپذیر است. (سوره مبارکه حج/ آیه ۴۰ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: پس از آن توضیح بیشترى درباره این ستمدیدگانى که اذن دفاع به آن‌ها داده شده است مى دهد و منطق اسلام را در زمینه این بخش از جهاد روشن تر مى سازد، مى گوید: همان کسانى که به ناحق از خانه و لانه خود اخراج شدند (الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ بِغَیْرِ حَقّ). تنها گناهشان این بود که مى گفتند: پروردگار ما خداوند یکتا است! (إِلاّ أَنْ یَقُولُوا رَبُّنَا اللّهُ). بدیهى است اقرار به توحید و یگانگى خدا افتخار است، نه گناه. این اقرار چیزى نبود که به مشرکان حق دهد آن‌ها را از خانه و زندگیشان بیرون کنند و مجبور به هجرت از مکّه به مدینه سازند، بلکه این تعبیر لطیفى است که براى محکوم کردن طرف، در این گونه موارد گفته مى شود. فى المثل به شخصى که در برابر خدمت و نعمت، ناسپاسى کرده مى گوئیم: گناه ما این بود که به تو خدمت کردیم، این کنایه اى است از بى خبرى طرف که در برابر خدمت، کیفر گناه داده است. 🌺🌺🌺 سپس، یکى از فلسفه هاى تشریع جهاد را این چنین بازگو مى کند: اگر خداوند از مؤمنان دفاع نکند، و از طریق اذن جهاد، بعضى را به وسیله بعضى دفع ننماید، دیرها، صومعه ها، معبدهاى یهود و نصارا و مساجدى که نام خدا در آن بسیار برده مى شود، ویران مى گردد (وَ لَوْ لا دَفْعُ اللّهِ النّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْض لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِیَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللّهِ کَثِیراً). آرى، اگر افراد با ایمان و غیور، دست روى دست بگذارند و تماشاچى فعالیت هاى ویرانگرانه طاغوت ها، مستکبران و افراد بى ایمان و ستمگر باشند و آن‌ها میدان را خالى ببینند، اثرى از معابد و مراکز عبادت الهى باقى نخواهند گذارد; چرا که معبدها جاى بیدارى است، محراب میدان مبارزه و جنگ است، و مسجد در برابر خود کامگان سنگر است، و اصولاً هر گونه دعوت به خدا پرستى بر ضد جبارانى است که مى خواهند مردم آن‌ها را همچون خدا بپرستند! و لذا اگر آن‌ها فرصت پیدا کنند، تمام این مراکز را با خاک یکسان خواهند کرد. این، یکى از اهداف تشریع جهاد و اذن در مقاتله و جنگ است... (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۰ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۳۹_۴۰ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «الَّذِينَ إِن مَّكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنكَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ» همان کسانی که هر گاه در زمین به آن‌ها قدرت بخشیدیم، نماز را برپا می‌دارند، و زکات می‌دهند، و امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند، و پایان همه کارها از آن خداست! (سوره مبارکه حج/ آیه ۴۱ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: این آیه، که تفسیرى است در مورد یاران خدا که در آیه قبل وعده یارى به آن‌ها داده شده است، چنین مى گوید: آن‌ها کسانى هستند که هر گاه در زمین به آن‌ها قدرت بخشیدیم، نماز را بر پا مى دارند و زکات را ادا مى کنند، و امر به معروف و نهى از منکر مى نمایند (الَّذِینَ إِنْ مَکَّنّاهُمْ فِی الأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ). آن‌ها هرگز پس از پیروزى، همچون خودکامگان و جباران، به عیش و نوش، و لهو و لعب نمى پردازند، و در غرور و مستى فرو نمى روند، بلکه پیروزى ها و موفقیت ها را نردبانى براى ساختن خویش و جامعه قرار مى دهند، آنها پس از قدرت یافتن، تبدیل به یک طاغوت جدید نمى شوند، ارتباطشان با خدا محکم و با خلق خدا نیز مستحکم است; چرا که صلوة (نماز) سمبل پیوند با خالق است، و زکات رمزى براى پیوند با خلق، و امر به معروف و نهى از منکر پایه هاى اساسى ساختن یک جامعه سالم محسوب مى شود، و همین چهار صفت براى معرفى این افراد کافى است و در سایه آن سایر عبادات و اعمال صالح و ویژگى هاى یک جامعه با ایمان و پیشرفته فراهم است. 🌺🌺🌺 باید توجه داشت: مَکَّنّا از ماده تمکین، و تمکین به معنى فراهم ساختن وسائل و ابزار کار است، اعم از آلات و ادوات لازم، یا علم و آگاهى کافى و توان و نیروى جسمى و فکرى. معروف به معنى کارهاى خوب و حق است، و منکر به معنى زشت و باطل، چرا که اولى براى هر انسان پاک سرشتى شناخته شده، و دومى ناشناس است، و به تعبیر دیگر، اولى هماهنگ با فطرت انسانى است و دومى ناهماهنگ. و در پایان آیه مى فرماید: و پایان همه کارها از آن خدا است (وَ لِلّهِ عاقِبَةُ الأُمُورِ). یعنى همان گونه که آغاز هر قدرت و پیروزى از ناحیه خدا مى باشد، سرانجام نیز تمام این ها به او باز مى گردد که: اِنّا لِلّهِ وَ اِنّا اِلَیْهِ راجِعُون . (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۱ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۴۱ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «وَإِن يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَعَادٌ وَثَمُودُ» اگر تو را تکذیب کنند، (امر تازه‌ای نیست؛) پیش از آن‌ها قوم نوح و عاد و ثمود (پیامبرانشان را) تکذیب کردند. (سوره مبارکه حج/ آیه ۴۲ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: از آنجا که در آیات گذشته، سخن از مشکلات طاقت فرسائى بود که دشمنان اسلام براى مؤمنان فراهم ساخته بودند، آن‌ها را اذیت و آزار مى کردند و از خانه و کاشانه شان ـ به جرم یکتاپرستى ـ آواره مى ساختند، لذا دستور جهاد در برابر آن‌ها صادر شد. در آیات بعد، از یک‌سو به پیامبر(صلى الله علیه وآله) و مؤمنان دلدارى مى‌دهد و از سوى دیگر، عاقبت شوم کافران را روشن مى‌سازد. 🌺🌺🌺 نخست، مى گوید: اگر تو را تکذیب کنند، غمگین مباش! چرا که پیش از آن‌ها قوم نوح و عاد و ثمود، پیامبرانشان را تکذیب کردند (وَ إِنْ یُکَذِّبُوکَ فَقَدْ کَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوح وَ عادٌ وَ ثَمُودُ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۲ سوره‌ مبارکه حج)

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «وَقَوْمُ إِبْرَاهِيمَ وَقَوْمُ لُوطٍ» و همچنین قوم ابراهیم و قوم لوط؛ «وَ أَصْحَابُ مَدْيَنَ وَكُذِّبَ مُوسَىَ فَأَمْلَيْتُ لِلْكَافِرِينَ ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كَانَ نَكِيرِ» و اصحاب مدین (قوم شعیب)؛ و نیز موسی (از سوی فرعونیان) تکذیب شد؛ امّا من به کافران مهلت دادم، سپس آن‌ها را مجازات کردم. دیدی چگونه (عمل آن‌ها را) انکار نمودم (و چگونه به آنان پاسخ گفتم)؟! (سوره مبارکه حج/ آیه ۴۳_۴۴ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: و همچنین قوم ابراهیم و قوم لوط، این دو پیامبر بزرگ را تکذیب نمودند (وَ قَوْمُ إِبْراهِیمَ وَ قَوْمُ لُوط). 🌺🌺🌺 و نیز مردم سرزمین مدین، به تکذیب شعیب برخاستند، و موسى از سوى فرعون و فرعونیان تکذیب شد (وَ أَصْحابُ مَدْیَنَ وَ کُذِّبَ مُوسى). همان گونه که این مخالفت‌ها و تکذیب‌ها موجب سستى این پیامبران بزرگ در دعوتشان به سوى توحید و حق و عدالت نگشت، مسلماً در روح پاک و پر استقامت تو نیز اثر نخواهد گذارد. ولى این کافران کور دل تصور نکنند براى همیشه مى توانند به این برنامه هاى ننگین ادامه دهند. من در گذشته به کافران مهلت دادم، تا امتحان خود را کاملاً بدهند، و بر آن‌ها اتمام حجت شود، و غرق ناز و نعمت گردند، سپس آن‌ها را زیر ضربات مجازات گرفتم (فَأَمْلَیْتُ لِلْکافِرِینَ ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ). دیدى چگونه من شدیدا عملشان را انکار کردم و زشتى آن را نشان دادم؟ (فَکَیْفَ کانَ نَکِیرِ). نعمت‌هاى آن‌ها را گرفتم و نقمت و بدبختى به آن‌ها دادم، حیاتشان را گرفتم و مرگ در عوض آن دادم. *نَکِیرِ به معنى انکار و در اینجا اشاره به مجازات است.* (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۳_۴۴ سوره‌ مبارکه حج)

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «فَكَأَيِّن مِّن قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا وَهِيَ ظَالِمَةٌ فَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىَ عُرُوشِهَا وَبِئْرٍ مُّعَطَّلَةٍ وَقَصْرٍ مَّشِيدٍ» چه بسیار شهرها و آبادی‌هایی که آن‌ها را نابود و هلاک کردیم در حالی که (مردمش) ستمگر بودند، به گونه‌ای که بر سقف‌های خود فروریخت! (نخست سقف‌ها ویران گشت؛ و بعد دیوارها بر روی سقف‌ها!) و چه بسیار چاه پر آب که بی‌صاحب ماند؛ و چه بسیار قصرهای محکم و مرتفع! (سوره مبارکه حج/ آیه ۴۵ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: در آیه مورد بحث، چگونگى مجازات خدا را که در جمله قبل سر بسته بود، به طور گسترده بیان شده است، مى فرماید: چه بسیار شهرها و آبادى ها که ما آنها را هلاک کردیم در حالى که ظالم و ستمگر بودند (فَکَأَیِّنْ مِنْ قَرْیَة أَهْلَکْناها وَ هِیَ ظالِمَةٌ). آن‌ها بر سقف هاى خود فرو ریختند (فَهِیَ خاوِیَةٌ عَلى عُرُوشِها). یعنى شدت حادثه به قدرى بود که نخست سقف ها فرو ریختند و بعد دیوارها به روى سقف ها!. و چه بسیار چاه هاى پر آبى که صاحبانش نابود و آب هایش در زمین فرو رفته بود، معطل و بى مصرف ماندند، نه کسى از آن‌ها آبى مى کشد و نه تشنه اى از آن سیراب مى گردد (وَ بِئْر مُعَطَّلَة). و چه بسیار قصرهاى پرشکوه و کاخ هاى سر به آسمان کشیده و به صورت زیبا گچکارى شده، ویران گشتند و صاحبانش به دیار عدم شتافتند (وَ قَصْر مَشِید). و به این ترتیب، هم مساکن پر زرق و برق و مستحکم آن‌ها بى صاحب ماند و هم آب‌هایى که مایه آبادى زمین‌هایشان بود. 🌺🌺🌺 مَشِید از ماده شید (بر وزن صید) به دو معنى آمده است: نخست، به معنى ارتفاع، و دیگرى به معنى گچ، در صورت اول، مشید به معنى قصرهاى مرتفع و سر به آسمان کشیده است، و در صورت دوم، به معنى قصرهایى است که بسیار محکم بنا مى شود تا از حوادث روزگار مصون بماند; زیرا در آن زمان بیشتر خانه ها از گِل ساخته مى شده است، و خانه هایى که با گچ مى ساختند نسبت به خانه هاى گلی بسیار محکم تر بود. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۵ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۴۲_۴۵ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ وَلَكِن تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُورِ» آیا آنان در زمین سیر نکردند، تا دل‌هایی داشته باشند که حقیقت را با آن درک کنند؛ یا گوش‌های شنوایی که با آن (ندای حق را) بشنوند؟! چرا که چشم‌های ظاهر نابینا نمی‌شود، بلکه دل‌هایی که در سینه‌هاست کور می‌شود. (سوره مبارکه حج/ آیه ۴۶ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: از آنجا که در آیات گذشته، سخن از اقوام ظالم و ستمگرى بود که خداوند آن‌ها را به کیفر اعمالشان رسانید و شهر و دیارشان را ویران ساخت، در آیه مورد بحث، به عنوان تأکید روى این مسأله مى گوید: آیا آن‌ها سیر در زمین نکردند تا دل هائى داشته باشند که با آن حقیقت را درک کنند؟ یا گوش هاى شنوائى که نداى حق را بشنوند؟ (أَ فَلَمْ یَسِیرُوا فِی الأَرْضِ فَتَکُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ یَعْقِلُونَ بِها أَوْ آذانٌ یَسْمَعُونَ بِها). آرى، ویرانه هاى کاخ هاى ستمگران و مساکن ویران شده جباران و دنیا پرستان، که روزى در اوج قدرت مى زیستند، هر یک در عین خاموشى هزار زبان دارند و با هر زبانى هزاران نکته مى گویند. این ویرانه ها، کتاب هاى گویا و زنده اى است از سرگذشت این اقوام، از نتائج اعمال و رفتارشان و از برنامه هاى ننگین و کیفر شومشان. این زمین هاى خاموش، و آثارى که در این ویرانه ها به چشم مى خورد، چنان نغمه هاى شورانگیزى در جان انسان مى دمند که گاه، مطالعه یکى از آنها به اندازه مطالعه یک کتاب قطور، به انسان درس مى دهد، و با توجه به تکرار تاریخ، که اصل اساسى زندگى انسان ها است آینده را در برابرش مجسم مى کنند آرى، مطالعه آثار گذشتگان گوش را شنوا و چشم را بینا مى سازد. 🌺🌺🌺 و به همین دلیل، در بسیارى از آیات قرآن، دستور جهان‌گردى داده شده است، اما جهان‌گردى الهى و اخلاقى که دل عبرت بین از دیده بیرون آید و ایوان مدائن و قصرهاى فراعنه را آئینه عبرت بداند. آن گاه براى این که حقیقت این سخن آشکارتر گردد، قرآن مى گوید: چه بسیارند کسانى که ظاهراً چشم بینا و گوش شنوا دارند، اما در واقع کوران و کرانند، چرا که چشم هاى ظاهر نابینا نمى شود، بلکه دل هائى که در سینه ها جاى دارد، بینائى را از دست مى دهد (فَإِنَّها لا تَعْمَى الأَبْصارُ وَ لکِنْ تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِی فِی الصُّدُورِ). در حقیقت، آن‌ها که چشم ظاهرى خویش را از دست مى دهند، کور و نابینا نیستند و گاه روشن دلانى هستند از همه آگاه تر، نابینایان واقعى کسانى هستند که چشم قلبشان کور شده و حقیقت را درک نمى کنند!. لذا در روایتى از پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم: شَرُّ الْعَمى، عَمَى الْقَلْبِ: بدترین نابینائى نابینائى دل است ! (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۶ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۴۶ @ayehsobh