هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «وَلَوْلَا أَن ثَبَّتْنَاكَ لَقَدْ كِدتَّ تَرْكَنُ إِلَيْهِمْ شَيْئًا قَلِيلًا» و اگر ما تو را ثابت‌قدم نمی‌ساختیم؛ نزدیک بود به آنان تمایل کنی. (سوره مبارکه إِسراء/ آیه ۷۴) @ayehsobh

❇ تفســــــیر و اگر ما قلب تو را بر حق و حقیقت، تثبیت نکرده بودیم (و در پرتو نور عصمت ثابت قدم نشده بودى) نزدیک بود کمى به آنها اعتماد کنى و تمایل نمائى (وَ لَوْ لا أَنْ ثَبَّتْناکَ لَقَدْ کِدْتَ تَرْکَنُ إِلَیْهِمْ شَیْئاً قَلِیلاً). 🌺🌺🌺 آیه مورد بحث با صراحت مى گوید: اگر ما تو را ثابت قدم نگاه نداشته بودیم، نزدیک بود به آنها تمایل پیدا کنى که مفهومش این است: تثبیت الهى که ما از آن تعبیر به مقام عصمت مى کنیم، مانع این تمایل شد، نه این که پیامبر(صلى الله علیه وآله) انعطاف نشان داده بود و خداوند او را نهى و مؤاخذه کرد. توضیح این که آیه ، در حقیقت، جنبه روحانى، عصمت الهى و لطف خاص پروردگار را بیان مى کند که شامل حال پیامبران مخصوصاً پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) در بحرانى ترین لحظات زندگى بود. نتیجه این که پیامبر، با طبع بشرى تا لب پرتگاه قبول وسوسه هاى مشرکان رفت، اما تأئید الهى او را حفظ کرد و نجات داد. این تعبیر، درست همان تعبیرى است که در سوره یوسف مى خوانیم که در بحرانى ترین لحظات، برهان الهى به سراغ او آمد و اگر مشاهده این برهان نبود، تسلیم وسوسه هاى فوق العاده نیرومند همسر عزیز مصر، مى شد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۷۴ سوره مبارکه إسراء) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «إِذًا لَّأَذَقْنَاكَ ضِعْفَ الْحَيَاةِ وَضِعْفَ الْمَمَاتِ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ عَلَيْنَا نَصِيرًا» اگر چنین می‌کردی، ما دو برابر مجازات (مشرکان) در زندگی دنیا، و دو برابر (مجازات) آنها را بعد از مرگ، به تو می‌چشاندیم؛ سپس در برابر ما، یاوری برای خود نمی‌یافتی! (سوره مبارکه إِسراء/ آیه ۷۵) @ayehsobh

❇ تفســــــیر و اگر چنین مى کردى ما دو برابر مجازات مشرکان در حیات دنیا، و دو چندان بعد از مرگ به تو مى چشانیدیم، سپس در برابر ما یار و یاورى نمى یافتى (إِذاً لاَ َذَقْناکَ ضِعْفَ الْحَیاةِ وَ ضِعْفَ الْمَماتِ ثُمَّ لاتَجِدُ لَکَ عَلَیْنا نَصِیراً). 🌺🌺🌺 چرا عذاب مضاعف؟ روشن است هر قدر مقام انسان از نظر علم، آگاهى، معرفت و ایمان بالاتر رود، اعمال نیک او به همان نسبت عمق و ارزش بیشتر، و طبعاً ثواب فزون ترى خواهد داشت. کیفرها و مجازات ها نیز به همین نسبت بالا خواهد رفت، یک انسان بى سواد و ضعیف الایمان اگر گناه کبیره اى مرتکب شود، چندان غیر منتظره نیست و به همین دلیل مجازات کمترى دارد. اما یک فرد با ایمان و عالم پرسابقه، هر گاه گناه صغیره اى نیز انجام دهد جاى تعجب خواهد بود، و چه بسا مجازات او در برابر این گناه کوچک، از مجازات آن عامى بى سواد در برابر آن گناه کبیره شدید و سنگین تر باشد!. به همین دلیل در قرآن مجید درباره همسران پیامبر(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم: اى همسران پیامبر! هر کس از شما عمل ناشایست آشکارى انجام دهد، مجازات او دو برابر خواهد شد و این بر خدا آسان است * و هر کس از شما در پیشگاه خدا و پیامبر(صلى الله علیه وآله) خضوع کند و عمل صالح انجام دهد پاداش او را دو چندان خواهیم داد، و روزى بزرگوارانه اى را براى او آماده کرده ایم. آیات فوق، نیز اشاره به همین واقعیت است که به پیامبر(صلى الله علیه وآله) مى گوید: اگر انحراف و تمایلى به شرک و مشرکان پیدا مى کردى، مجازاتت را در دنیا و آخرت مضاعف مى کردیم. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۷۵ سوره مبارکه إسراء) @ayehsobh

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه إسراء آیه: ۷۴_۷۵ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «وَ إِن كَادُوا لَيَسْتَفِزُّونَكَ مِنَ الْأَرْضِ لِيُخْرِجُوكَ مِنْهَا وَإِذًا لَّا يَلْبَثُونَ خِلَافَكَ إِلَّا قَلِيلًا» و نزدیک بود (با نیرنگ و توطئه) تو را از این سرزمین بلغزانند تا از آن بیرونت کنند! و هرگاه چنین می‌کردند، (گرفتار مجازات سخت الهی شده،) و پس از تو، جز مدت کمی باقی نمی‌ماندند! (سوره مبارکه إِسراء/ آیه ۷۶) @ayehsobh

❇ تفســــــیر شأن نزول: مشهور این است: این آیات در مورد اهل مکّه نازل شده است که تصمیم گرفتند پیامبر(صلى الله علیه وآله) را از مکّه بیرون کنند و بعداً این تصمیم، فسخ و مبدّل به تصمیم بر اعدام پیامبر(صلى الله علیه وآله) در مکّه گردید و به دنبال آن خانه پیامبر(صلى الله علیه وآله) را از هر سو محاصره کردند، اما همان گونه که می‌دانیم، پیامبر(صلى الله علیه وآله) از این حلقه محاصره، به طرز اعجاز آمیزى، بیرون آمده به سوى مدینه حرکت کرد و سرآغاز هجرت گردید. 🌺🌺🌺 تفسیر: توطئه شوم دیگر! در آیات گذشته دیدیم: مشرکان مى خواستند: از طریق وسوسه هاى گوناگون، در پیامبر(صلى الله علیه وآله) نفوذ کنند و او را از جاده مستقیم خویش منحرف سازند، که لطف الهى به یارى پیامبر(صلى الله علیه وآله) آمد، و نقشه هاشان نقش بر آب شد. به دنبال آن ماجرا، طرح دیگرى براى خنثى کردن دعوت پیامبر(صلى الله علیه وآله) ریختند، و آن، این که او را از زادگاهش به نقطه اى که احتمالاً نقطه خاموش و دور افتاده اى بود؛ تبعید کنند که آن هم به لطف پروردگار خنثى شد! آیه مورد بحث، مى گوید: نزدیک بود آنها تو را از این سرزمین، با نقشه و تحریک ماهرانه و حساب شده اى خارج سازند (وَ إِنْ کادُوا لَیَسْتَفِزُّونَکَ مِنَ الاْ َرْضِ لِیُخْرِجُوکَ مِنْها). با توجه به این که یَسْتَفِزُّونَکَ از ماده استفزاز است که گاهى به معنى ریشه کن کردن، و گاه به معنى تحریک و برانگیختن توأم با سرعت و مهارت آمده، معلوم مى شود: مشرکان، توطئه حساب شده اى چیده بودند که محیط را آن چنان غیر قابل تحمل براى پیغمبر کنند، و یا توده عوام را چنان بر ضدش بشورانند که، به راحتى بتوانند او را از مکّه اخراج نمایند، ولى آنها نمى دانستند: بالاتر از قدرت آنها قدرت خداوند بزرگى است که آنان در برابر اراده اش، بسیار ضعیف و ناتوانند. پس از آن قرآن هشدار مى دهد: اگر آنها چنین کارى را انجام مى دادند، بعد از تو جز مدت کوتاهى درنگ نمى کردند (وَ إِذاً لایَلْبَثُونَ خِلافَکَ إِلاّ قَلِیلاً). و به زودى نابود مى شدند; زیرا این گناه بسیار عظیمى است که مردم، رهبر دلسوز و نجات بخششان را، از شهر خود بیرون کنند، و به این ترتیب، بزرگترین نعمت الهى را کفران نمایند، چنین جمعیتى، دیگر حق حیات نخواهند داشت، و مجازات نابود کننده الهى به سراغشان خواهد آمد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۷۶ سوره مبارکه إسراء) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «سُنَّةَ مَن قَدْ أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ مِن رُّسُلِنَا وَلَا تَجِدُ لِسُنَّتِنَا تَحْوِيلًا» این سنت (ما در مورد) پیامبرانی است که پیش از تو فرستادیم؛ و هرگز برای سنت ما تغییر و دگرگونی نخواهی یافت! (سوره مبارکه إِسراء/ آیه ۷۷) @ayehsobh

❇ تفســــــیر در آیه بعد، مى فرماید: این تنها مربوط به مشرکان عرب نیست. این سنت پیامبرانى است که پیش از تو فرستادیم و سنت ما هرگز تغییرپذیر نخواهد بود (سُنَّةَ مَنْ قَدْ أَرْسَلْنا قَبْلَکَ مِنْ رُسُلِنا وَ لا تَجِدُ لِسُنَّتِنا تَحْوِیلاً). این سنّت از یک منطق روشن سرچشمه مى گیرد، و آن این که چنین قوم ناسپاسى که چراغ هدایت خود را مى شکنند، سنگر نجات خویش را ویران مى کنند و طبیب دردهاى جانکاهشان را مى آزارند. آرى، چنین قومى دیگر لایق رحمت الهى نیستند، و مجازات، آنها را فرا خواهد گرفت، و مى دانیم خداوند تبعیضى در میان بندگانش قائل نیست؛ یعنى در مقابل اعمال یکسان (با شرایط یکسان) مجازات یکسان، قائل مى شود. و این است معنى عدم تخلف سنّت هاى پروردگار، به عکس سنّت هاى انسان هاى خودکامه، که یک روز منافعشان ایجاب مى کند سنّتى را وضع کنند و فردا که منافعشان غیر آن را اقتضا کند، آن را حذف نموده حتى گاهى ضدش را به جایش مى نشانند. 🌺🌺🌺 اصولاً، تغییر سنّت ها در جوامع انسانى، یا به خاطر مسائل مجهولى است که با گذشت زمان آشکار مى شود، و به انسان نشان مى دهد که در گذشته گرفتار اشتباهاتى شده. یا به خاطر اقتضاى منافع خاص و شرائط زندگى، یا خودکامگى ها است، و مى دانیم در ذات پاک خدا هیچ یک از این مسائل راه ندارد، سنّتى را که طبق حکمتى قرار داد، در شرائط مشابه همیشه جریان داشته و خواهد داشت. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۷۷ سوره مبارکه إسراء) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «أَقِمِ الصَّلَاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَىَ غَسَقِ اللَّيْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا» نماز را از زوال خورشید (هنگام ظهر) تا نهایت تاریکی شب [= نیمه شب‌] برپا دار؛ و همچنین قرآن فجر [= نماز صبح‌] را؛ چرا که قرآن فجر، مشهود (فرشتگان شب و روز) است! (سوره مبارکه إِسراء/ آیه ۷۸) @ayehsobh

❇ تفســــــیر به دنبال آیات گذشته، که بحث از توحید و شرک، و سپس وسوسه ها و توطئه هاى مشرکان مى کرد، در آیات مورد بحث، به مسأله نماز، توجه به خدا و نیایش مى پردازد، که عامل مؤثرى براى مبارزه با شرک، و وسیله اى براى طرد هر گونه وسوسه شیطانى از دل و جان آدمى است. نخست، مى گوید: نماز را برپا دار، به هنگام زوال آفتاب، تا نیمه شب، و همچنین قرآن فجر (نماز صبح) را; چرا که این نماز مورد توجه فرشتگان شب و روز است (أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلى غَسَقِ اللَّیْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً). دُلُوکِ الشَّمْسِ به معنى زوال آفتاب از دائره نصف النهار است که وقت ظهر مى باشد، و در اصل از ماده دَلْک به معنى مالیدن گرفته شده; چرا که انسان در آن موقع بر اثر شدت تابش آفتاب چشم خود را مى مالد. و یا از دَلْک به معنى متمایل شدن است; چرا که خورشید در این موقع از دائره نصف النهار به سمت مغرب متمایل مى شود. و یا این که انسان، دست خود را در مقابل آفتاب حائل مى کند، گوئى نور آن را از چشم خود کنار مى زند و متمایل مى سازد. به هر حال، در روایتى که از منابع اهل بیت(علیهم السلام) به ما رسیده دلوک به معنى زوال خورشید، تفسیر شده است. و اما غَسَقُ اللَّیْل با توجه به این که غسق شدت ظلمت است، و تاریکى شب، در نیمه شب از هر وقت متراکم تر مى باشد، این کلمه روى هم رفته نیمه شب را مى رساند. قرآن، به معنى چیزى است که قرائت مى شود و قرآن فجر روى هم رفته، اشاره به نماز فجر است. به همین دلیل، آیه فوق، از آیاتى است که اشاره اجمالى به وقت نمازهاى پنجگانه مى کند، و با انضمام سایر آیات قرآن، در زمینه وقت نماز، و روایات فراوانى که در این رابطه وارد شده، وقت نمازهاى پنجگانه دقیقاً مشخص مى شود. 🌺🌺🌺 به هر حال، جاى تردید نیست که جزئیات اوقات نمازهاى پنجگانه در این آیات بیان نشده، بلکه، مانند بسیارى دیگر از احکام اسلامى، تنها به کلیات قناعت شده، و شرح آن در سنت پیامبر(صلى الله علیه وآله) و امامان راستین آمده است. نکته دیگرى که در اینجا باقى مى ماند این است که آیه فوق مى گوید: إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً: نماز صبح مورد مشاهده است اما منظور مشاهده چه کسانى است؟ روایاتى که در تفسیر این آیه به ما رسیده، مى گوید: مشهود ملائکه شب و روز است; زیرا در آغاز صبح، فرشتگان شب که مراقب بندگان خدایند جاى خود را به فرشتگان روز مى دهند، و چون نماز صبح در همان آغاز طلوع انجام مى گیرد، هر دو گروه آن را مشاهده کرده و بر آن گواهى مى دهند. این روایات را دانشمندان شیعه و اهل تسنن هر دو، نقل کرده اند. از این تعبیر به خوبى روشن مى شود که بهترین موقع براى اداى نماز صبح، همان لحظات آغاز طلوع فجر است. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۷۸ سوره مبارکه إسراء) @ayehsobh