/🤲🏻✨بارالهـــا فرو فرست آرامشـــت را بـر هـمـــه کسانـــی کـه قلب هایشان از زندگـــی خسته شده و سلامتـــی را بـرای هر بیمار که از درد رنج میکشـــد ، و رحـمـــتت را بـرای تـمـــام مومنانـــی که زیـر بار ظلـــم و ستـــم هستنـــد💔🥀 🤲🏻✨بارالهــا ماه رمضــان را مایــه نجات ما از هر بلا و رهایــی از هر نگرانــی و پایان هر گرفتاری قرار ده..‌‌❤️

رمضانیّه ۱. روزه هم مانند هر عبادت دیگری بدون حضور قلب ، چندان روشنابخش نیست. حضور قلب یعنی توجه پیوسته به اینکه چرا از خوردن و نوشیدن دست میکشیم و انتظار می رود با این امساک ، چه روحیه‌ای در ما تقویت شود؟ هدف از روزه تحصیل تقوا است: «لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ»(بقره:۱۸۳) اگر این حضور قلب و استمرار آگاهی در اوقات روزه‌داری همراه ما نباشد از روحِ روزه و غایت این فریضه نصیب اندکی خواهیم داشت. ۲. رمضان موسم نزول قرآن است و مؤمنان بیش از هر زمان دیگری ، در این ماه با قرآن مأنوس‌اند. اما آنچه مهم است به رنگ قرآن درآمدن است. غرض تدبّر در آیات تدبر است و در اثر تدبر به بیداری دست یافتن. تدبّر و تذکّر در گرو این است که خود را مخاطب قرآن بدانیم و نه خواننده‌ای صِرف که قصدی جز کسب ثواب ندارد. به تعبیر قرآن کسانی از کلام وحی متذکر میشوند که دلی حاضر دارند و چنان گوش میدهند که انگار در حضور خدا هستند و شاهد واقعه وحی. ۳. پیامبر اسلام در ماه رمضان بیش از هر وقت دیگری بذل و بخشش می‌کرد. ما، به اشتباه ، گمان میکنیم تا در رفاه کامل و ثروتمند نباشیم ، نیازی نیست انفاق و بذل مال کنیم. اما به گفته قرآن اهل تقوا در تنگنای مالی و شرایط دشوارِ زندگی نیز از دستگیری و گره‌گشایی باز نمی‌ایستند. ۴. کیفیت مهمتر از اعداد و کمیت است. بجای اینکه نگران رَکَعات و دَفَعات باشیم ، نگران حضور قلب و تأنی باشیم. یک آیه با حضور و تأنی ، بهترست از چند ختم قرآن. هضم کردن و در جان نشاندن یک آیه بهتر از خواندن شتابان و بی‌کیفیت تمام قرآن است. ۵. روزه‌داری نباید دستاویزی برای خود برتربینی و خوارداشتِ دیگران باشد. فراموش میکنیم که هدف از روزه تطهیر جان و کسب رضایت پروردگار است نه خوراک دادن به نفس برتری‌خواه و دیگر ستیز. داوری مختص خداوند داور است و ما گماشته بر دیگران نیستیم. ۶. باید مراقب بود تا روزه‌داری ما را سختگیر ، طلبکار، درشتخوی و تُندمزاج نکند. روزه میگیریم که مهربان و نرمخو و ملایم شویم. ۷. روزه‌داری حقّ ویژه‌ای برای فرد روزه‌دار در جامعه ایجاد نمیکند. این توقّع که به احترام روزه‌داری من روا نیست دیگران چیزی بخورند و بیاشامند، توقعی خودخواهانه است. روزه‌دار آگاه از یاد نمی‌بَرَد که حقّ اکراه ندارد و منش دیندارانه او نباید انتخاب آزادانه دیگران را نقض کند یا آنها را در انتخاب سبک زندگی خود دچار تنگنا سازد. ۸. سرشت دین و ایمان با اکراه بیگانه است؛ و سنت خدا است که انسانها به اختیار و آزادانه، خود راه حق را برگزینند و نه با فشار و اکراه بیرونی. بگذاریم هر کسی از سرِ کشش درونی و با رغبت در مناسک و عبادات دینی حاضر شود. ۹. در احوال هم تجسس نکنیم. جز در موارد ضرورت، پرسش از وضع و حال روزه‌داریِ دیگران شایسته نیست؛ اگر روزه نیستند ممکن است از سر شرم، متوسل به دروغ شوند و تظاهر به روزه کنند. و ما در این دروغ و تظاهر بی‌تقصیر نیستیم. ۱۰. کسیکه روزه نمیگیرد ، ممکن است بیمار یا معذور باشد. اگر مطلع شدیم کسی برای سحر بیدار نشده یا در روز رمضان غذا میخورد ، حمل بر احسن کنیم و گمان نیک ببریم. این به تقوا و حسن ظن، نزدیکتر است. ۱۱. در حدیث آمده که جز نمازهای فرض، بهتر است باقی نمازها در خانه و خلوت خوانده شود. این رویّه که نمازهای نافله از جمله نماز شب در مسجد برگزار شود و خلوتِ خانه‌ها از رونق نماز بیفتد ظاهراً با توصیه پیامبر (ص) مغایر است. ۱۲. درست است که در حدیث آمده بوی دهان روزه‌دار را خدا دوست دارد و اما این مژده‌ی رحمانی مانع از آن نیست که حال دیگران را مراعات کنیم و برای رفع بوی ناخوش دهان مسواک بزنیم یا راهی بیابیم. ۱۳. وقتی در نمازی امامت میکنیم تنها اشتیاق و طاقت روانی و بدنی خود را در نظر نگیریم. بیماران، کودکان، سالمندان و کم‌ توانان را مراعات کنیم و نماز را کوتاه بخوانیم. اگر طول دادنِ نماز و دعا و قرائت ما سبب فاصله و کناره گرفتن کسانی شود ما مسئولیم. ۱۴. اگر در وضعیتی هستیم که روزه گرفتن به سلامت و تندرستی ما آسیب می‌زند، نباید به روزه گرفتن اصرار بورزیم. این‌کار مغایر با روح شریعت است. اگر میدانیم روزه گرفتن به سلامت ما آسیب می‌زند و همچنان به روزه گرفتن اصرار بورزیم حقّی را ضایع کرده و ستم روا داشته‌ایم. روزه گرفتن نباید منجر به تضییع حقّ تن و آسیب دیدن آن شود. ۱۵. در میان آیات مربوط به رمضان، آیه‌ای آمده که ظاهراً ربط مستقیمی به آیات ناظر به احکام روزه ندارد: «و چون بندگان من دربارۀ من از تو بپرسند، من نزديكم و به نداى كسىكه مرا بخواند پاسخ مىدهم.»(بقرة: ۱۸۶) اما پیام این آیه‌ی دلنواز با نظر به سیاق و زمینه بحث این است که رمضان، فصل نیایش و دعا است؛ و دعا، روح و مغز عبادت است. ✍️ صدیق قطبی