درباره ساختمانهای یهودی صفت! 🔹خدای متعال قوم یهود را چنین توصیف می‌فرماید: "تَحسَبُهُمْ جَميعًا وَقُلوبهُم شَتّىٰ: آنها را جمع می‌پندارید درحالی که دلهایشان متفرق است" (حشر/۱۴). نکته‌ای که تاکنون مغفول بوده این است که این توصیف می‌تواند ترجمان کالبدی نیز داشته باشد؛ اگر شهر را به نحوی بسازیم که به رغم نزدیک شدن ظاهری خانه‌ها، قلبها از یکدیگر دور شود و روابط همسایگی تضعیف شود در واقع شهری ساخته‌ایم که مصداق مفهومِ "تَحسَبهُم جميعًا وَقُلوبُهم شَتّىٰ" است! 🔹آپارتمانها و انبوه‌سازی‌ها تعداد زیادی از انسانها را در وسعتی کاملا محدود در کنار یکدیگر جمع می‌کند اما جمع کردنی که بر نزدیکی قلبها و دلها، اثر معکوس گذاشته است. زیرا طبق مطالعات معتبر، گرچه در شهرهای افقی و کم‌تراکم، فواصل خانه‌ها به ظاهر بیشتر است اما روابط همسایگی به مراتب عمیقتر از بافتهای متراکم و عمودی است که روابط انسانی در آنها سست‌تر و پراکندگی دلها بیشتر است. لذا سوال این است که آیا این نوع شهر عمودی و متراکم، مصداق تعبیر قُلُوبُهُمْ شَتَّىٰ نیست؟! 🔹این نوع تاویل قرآنی، آنگاه جدی‌تر می‌شود که توجه کنیم که شهرسازی متراکم و عمودی، ظرف کالبدی متناسب با مظروف نظام سرمایه‌داری و انباشت هرچه بیشتر سرمایه است؛ یعنی همان نوع نظام اقتصادی که ردّ پای کارتل‌های بزرگ اقتصادی به سردمداری سرمایه‌داران یهودی در شکل‌گیری و تداوم آن کاملا مشهود است! حال، اکنون که در میانه یک جنگ تمام عیار تمدنی هستیم آیا حیف نیست که با این نوع شرّسازی، مفاهیم و کالبد متّصف به فرهنگ یهودی را جایگزین سبک زندگی اسلامی ایرانی کرده‌ایم؟! @baladetayyeb

عجب زن زندگی آزادی‌یی! 🔹این سند را (مربوط به وزارت اطلاعات حکومت پهلوی مورخ تیرماه ۱۳۳۶) ملاحظه بفرمایید و ببینید که برهنگی فرهنگی چقدر برای حکومت پهلوی مهم بوده که از انتشار خبر بازدید دو توریست محجبه از ابیانه احساس خطر می‌کرده است! 🔹مکمّل حجاب‌زدایی از البسه، حریم‌زدایی از ابنیه بود که این دو سیاست، نقشه راه پهلوی و وفاداران به او برای فرهنگ‌زدایی از ایران اسلامی بود. به این جملات وارطان هوانسیان (از شاخص‌ترین معماران مروّج سیاستهای پهلوی) دقت بفرمایید: "در آن عصر یعنی قبل از رفع حجاب مگر کسی می‌توانست آن حصار سیاه و غم انگیز را از گرد منزل مسکونی خود برداشته و از اتاق نشیمن، پنجره‌ای بر روی خیابان باز کند و یا بالکنی در جا و بنای خود احداث نماید؟ آن روزها همانگونه که زن در خانه محبوس و به مثابه یک نفر زندانی زندگی می‌کرد ساختمانها و باغها و سایر اماکن پایتخت ما هم در میان دیوارهای بلند محصور و مستور مانده و باز چنانکه در چهره زن آن روز، جلوه تبسم و صفا دیده نمیشد قیافه ساختمانها نیز در پناه همین دیوارهای گلی سیاه و بعضاً سر به فلک کشیده، عبوس و غمگین به نظر می رسید". 🔹کاش هوانسیان زنده بود و حالا نتیجه توصیه‌هایش را می‌دید؛ خانه‌های محصور و مستور و حیاطهای پر از حیات‌ سنتی را با لانه‌های قوطی کبریتی و آپارتمانهای غربی جایگزین کردیم تا به زعم او و امثال او، به زنانمان آزادی بدهیم! آنقدر آزاد که حالا در این معماری‌های عریان و حریم‌زده، حتی در خصوصی‌ترین فضاهای خانه هم از معرض دید بلوکهای روبرو در امان نیستند! عجب زن زندگی آزادی‌یی برایمان به ارمغان آوردید! @baladetayyeb

آش نخورده و دهن سوخته! 🔹 اخیرا بیان جمله‌ای از سوی یکی از مهمانان محترم صدا و سیما مبنی بر آنکه "مملکت مال حزب اللهی‌هاست" سبب بحثهای مفصلی در فضای سیاسی اجتماعی کشور از سوی گروه‌ها و افراد مختلف شده است‌. فارغ از آنکه اساسا بیان چنین جمله‌ای را روی آنتن زنده سیما، صرفا هزینه تراشی غیر ضروری برای انقلاب می‌دانم، لازم است عرض کنم که اساسا این جمله از واقعیت‌های جاری در کشور، فرسنگها فاصله دارد و لذا وقتی اساسا خلاف واقع است، چه ضرورتی دارد که چنین جمله تحریک آمیزی بیان شود؟ 🔹 جمله این بانوی محترمه دوباره برای بنده، یادآور یکی از خاطرات سال گذشته‌ام شد؛ دقیقا پارسال در همین روزها بود که قصد جدایی از شهرداری تهران را داشتم و تصمیم گرفتم در روزهای آخر، جلسه‌ای را با یکی از مدیران شبکه‌های سیما برگزار نمایم تا از ایشان بخواهم که کلیپهای جذابی که در راستای ترویج سبک زندگی اسلامی و معماری اسلامی ایرانی ساخته بودیم را پخش کنند. کلیپهایی که تقریبا همه آنها در راستای فرمایشات رهبری و دغدغه‌های ایشان برای ترویج سبک زندگی اسلامی تهیه شده بود. برای مثال، در دو لینک زیر می‌توانید دو نمونه از این کلیپهای جذاب را مشاهده بفرمایید👇 https://eitaa.com/baladetayyeb/11 https://eitaa.com/baladetayyeb/43 🔹 اما آن مدیر محترم بعد از آنکه چند مورد از کلیپ‌ها را دید فرمود که نمی‌تواند اینها را پخش کند چون نقد نظام است! و در میان حیرت حقیر ادامه دادند که چون در این کلیپها توضیح داده شده که شهر مطلوب و اسلامی، شهر افقی است و نه عمودی، پخش اینها نقد نظام است زیرا مدیران ما طی چند دهه اخیر، کلانشهرها را با الگویی دیگر و بر اساس توسعه عمودی و آپارتمان‌سازی و متراکم‌سازی ساخته‌اند! بنده هم متحیر از پاسخ ایشان، به مظلومیت رهبری فکر می‌کردم که چطور حتی در سازمان صدا و سیما که مهمترین بازوی رسانه‌ایِ ترویج اندیشه‌های ایشان است اینقدر دغدغه‌های ایشان و حزب‌اللهی‌هایی که به دنبال تحقق منویات ایشان هستند غریب و محجور است! البته خاطره جلسه با آن مدیر محترم سیما را صرفا از باب مثال عرض کردم و تجارب مشابه و متعدد دیگری در ملاقات با مدیران وزارتخانه‌ها و نمایندگان مجلس و ... داشته‌ام که به رغم آنکه بایستی کارگزار نظام اسلامی و به دنبال منویات رهبری باشند اما عملا در برخی موارد، ۱۸۰ درجه برعکس عمل می‌نمایند. 🔹 حالا در چنین شرایطی خودتان قضاوت بفرمایید که واقعا مملکت چقدر مال حزب‌اللهی‌ها و دست حزب‌اللهی‌ها (البته از نوع حزب‌اللهی‌های باشرف و اصیل و نه حزب‌اللهی‌نماهای نان به نرخ روز خور) هست؟! وقتی کلیپهایی که مبتنی بر فرمایشات رهبر انقلاب توسط جریان‌های فکری و علمی جبهه انقلاب تهیه شده است حتی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی اجازه پخش پیدا نمی‌کند و وقتی برخی اندیشه‌های ناب انقلاب اسلامی حتی در بازوهای رسمی و حاکمیتی نظام برتابیده نمی‌شود پس کجای مملکت مال حزب‌اللهی‌ها هست که ما خبر نداریم و آیا چنین جمله دور از واقعی، مصداق آش نخورده و دهن سوخته نیست؟! @baladetayyeb

دوباره پاییز و زمستان آمد تا دائما اخبار تعطیلی مدارس و ادارات به علت آلودگی هوا در کلانشهرهایی همچون تهران و اصفهان و ... منتشر شود. هزینه‌های پنهان هر روز تعطیلی مدارس و ادارات و ... چقدر است و سهم سیاستهای اشتباه شهرسازی از این آلودگی‌ هوا چقدر است؟ چرا برخی مدیران که شعار شهر اسلامی می دهند در عمل، برخلاف اصول اولیه شهرسازی اسلامی ایرانی عمل می کنند؟! آیا تداوم اشتباهات شهرسازی دهه‌های قبل در کلانشهرها هیچ توجیهی دارد؟! این کلیپ را ببینید و خودتان قضاوت بفرمایید. @baladetayyeb

در تکمیل فرمایش این برادرمان دو نکته عرض می‌شود: ۱. برای آنکه عمق سکولاریسم در معماری و شهرسازی ما را بهتر متوجه شوید همین الان سرفصل مصوب رشته معماری اسلامی (مقطع کارشناسی ارشد) در سایت وزارت علوم را جستجو بفرمایید و ببینید که عناوین دروس طراحی (که مهمترین دروس این رشته است) چنین است: طراحی ابنیه مذهبی۱، طراحی ابنیه مذهبی۲، طراحی ابنیه مذهبی۳؛ معنایش آن است که تصور بر این است که معماری اسلامی یعنی صرفا معماری ابنیه مذهبی نظیر مسجد و مصلی و ... و اسلام هیچ حرفی برای معماری سایر ابنیه نظیر مسکن و بازار و محله و غیره ندارد! ۲. این برادرمان به شهرسازی جهان و سایر کشورها ارجاع داده‌اند اما اگر استانداردها و قواعد غربی‌ها یا شرقی‌ها را رعایت می‌کردیم هم وضعیت شهرسازی‌مان به مراتب بهتر از این بود. برای مثال همین الان تراکم توکیو به عنوان پرجمعیت‌ترین شهر جهان، حدود نصف تهران ما هست! و یا تراکم لندن با جمعیت برابر با تهران، حدود ثلث تهران است! لذا آنچه ما اینجا اجرا کرده‌ایم ملغمه‌ای است که نه اسلامی است و نه غربی و نه شرقی و نه ایرانی! نتیجه آنکه آش معماری و شهرسازی ما آنقدر شور و بی‌هویت شده که شبیه به هیچ‌کجا نیست؛ تا جایی که این نوع شهرسازی(شرّسازی) یادآور این آیه شریفه است: "الَّتِي لَمْ يُخْلَقْ مِثْلُهَا فِي الْبِلَاد" (فجر/۸). @baladetayyeb

سه نکته درباره اظهارات عجیب معاون شهردار تهران 🔹ایشان جناب صارمی هستند. معاون شهرسازی شهرداری تهران. درخصوص ادعای عجیب ایشان عرض می‌شود که اولا در اینکه اسلام، تاثیر ویژه بر شکوفایی تمدن ایرانی داشته است هیچ شکی نیست اما این نوع تفکرات افراطی را بسیار خطرناک می‌دانم و به ایشان و همفکرانشان توصیه می‌کنم حتما کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران (تالیف شهید مطهری) را بخوانند. اینکه ایشان چطور این همه آثار معماری و تمدنی قبل از اسلام در ایران را نادیده گرفته است حقیقتا جای تعجب دارد. 🔹ثانیا مواجهه خود اسلام با سایر تمدنها نیز اینقدر سلبی نیست و اسلام عزیز با نگاهی حکیمانه و به دور از افراط و تفریط، بسیاری از آموزه‌های تمدنی سایر تمدنها (از جمله در همین کشور ایران) را با رویکردی امضایی و تاییدی (و نه تاسیسی) اخذ نموده است. 🔹ثالثا و از همه مهمتر، اگر قرار باشد درباره لزوم تاسیس تمدن نوین اسلامی ایرانی صحبت شود آخرین کسی که حق دارد در این باره صحبت کند ایشان است؛ چون حجم تراکم‌فروشی‌ها و شهرفروشی‌هایی که در همین دوره دو ساله اخیر با سوءاستفاده ایشان از کمیسیون ماده ۵ در شهرداری تهران اتفاق افتاده است به قدری است که در تاریخ بعد از انقلاب اسلامی اگر نگوییم بی‌سابقه بوده حداقل بسیار کم سابقه است. لذا امثال ایشان که با افراط در تراکم‌فروشی، تتمّه اعتبار و آبروی شهرسازی ما را به باد فنا داده‌اند حق ندارند درباره شهرسازی اسلامی ایرانی صحبت کنند. @baladetayyeb

🔹این ویدئو بیانگر وضعیت شهرسازی سان فرانسیسکوی آمریکا در ۱۰۰ سال قبل است. به بدنه‌های شهری و ارتفاع ساختمانها دقت بفرمایید. اما اکنون غربی‌ها بعد از چند دهه، متوجه معضلات این نوع شهرسازی عمودی و متراکم شده‌اند (اعم از مسائل زیست محیطی و آلودگی هوا و ترافیک و آسیبهای اجتماعی و غیره) و حالا چندین سال است که دیگر از این نوع شهرسازی عمودی به ویژه برای ابنیه مسکونی استفاده نمی‌کنند؛ اگر هم مرتفع‌سازی و برج‌سازی کنند در بخشهای محدود و خاصی از شهر و آن هم غالبا برای ابنیه تجاری و اداری است و نه مسکونی. برای مثال در لینک زیر می‌توانید وضعیت شهرسازی امروز آمریکا را ملاحظه بفرمایید 👇 https://eitaa.com/baladetayyeb/83 🔹حالا سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا ما در ایران اسلامی با این همه وسعت و پهناوری، باید نسخه منقضی شده ۱۰۰ سال پیش غربی‌ها را استفاده کنیم و کلانشهرهایمان را کما‌فی‌السابق، عمودی توسعه دهیم؟! ربط این نوع شهرسازی به تمدن ما و سبک زندگی اسلامی ایرانی چیست؟! آیا اصرار بر نسخه ۱۰۰ سال قبل غرب معنایش آن نیست که ما از پاپ کاتولیک‌تر شده‌ایم؟! @baladetayyeb

به بهانه ساخت خیابان غذا در شیراز 🔹طبق اخبار منتشر شده، شهرداری شیراز قصد دارد تا پایان آبان ماه، خیابان غذا را در این کلانشهر افتتاح کند. خیابانی که طبق مصاحبه مدیر سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری شیراز، محوریت آن با غذاهای فست فودی است و به دنبال اهدافی نظیر زیست شبانه است. در این خصوص چند نکته تقدیم می‌شود: 🔹اولا در شهر اسلامی ایرانی، گرچه به همه کاربری‌ها توجه می‌شود اما اصالت و محوریت با انگاره‌های معنوی است و نه مادی و اینکه خیابان مهمی از شهر را صرفا با غذا نامگذاری کنیم و وجوه مادی و غیر معنوی شهر را برجسته کنیم و به آنها در مقابل وجوه معنوی شهر اصالت دهیم از انگاره‌های سبک زندگی غربی است که چنین کاری تناسب چندانی با شیراز که سومین حرم اهل بیت(ع) است ندارد. 🔹ثانیا حیات شبانه که به عنوان یکی از اهداف چنین خیابانی مطرح شده است در تعارض آشکار با سبک زندگی اسلامی است. قرآن کریم روز را بستر تلاش و شب را مایه آرامش معرفی کرده است: "هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيه: اوست كسى كه براى شما شب را قرار داد تا در آن بياراميد" (یونس/۶۷). لذا اینکه بخواهیم خیابانی را با این هدف احداث کنیم که شهروندان شبها را به جای آرمیدن و آمادگی برای تلاش روزانه، در آن به شب نشینی و پرسه زنی شبانه بپردازند از شاخصه‌های سبک زندگی غربی است که هیچ تناسبی با فرهنگ بومی ما ندارد. 🔹ثالثا اینکه در چنین خیابانی، محوریت با غذاهای فست فودی است نیز بر زشتی کار افزوده است؛ غذاهایی که علاوه بر مضرات متعدد برای سلامتی شهروندان، از شاخصه‌های سبک زندگی غربی است که متاسفانه طی چند دهه اخیر به فرهنگ ما تحمیل شده است؛ واضح است که دامن زدن به چنین تحمیلی از سوی ارگانهای عمومی و حاکمیتی که باید پاسدار سبک زندگی بومی ما باشند هیج توجیهی ندارد. مدیران محترم توجه بفرمایند که غذای فست فودی، سبک زندگی و تبعات متناسب با خودش را به دنبال می‌آورد و اگر چنین سبک زندگی را ترویج کردیم باید منتظر چیدن میوه‌های اخلاقی و فرهنگی‌اش هم باشیم. 🔹رابعا طبق اخبار واصله و حسب مصاحبه برخی مدیران شهرداری شیراز، الگوی چنین خیابانی در شیراز، خیابان سی تیر در تهران بوده که چنین الگوبرداری بر زشتی کار افزوده است. اینکه مدیران محترم شیرازی، معضلات فرهنگی اجتماعی خیابان سی تیر تهران را ندیده‌اند و به جای آنکه به دنبال حراست از هویت بومی شیراز باشند دنباله‌رو تجربه‌های اشتباه پایتخت و تهرانیزه کردن این شهر تاریخی فرهنگی هستند نشان دهنده آن است که درک درستی از جایگاه ویژه فرهنگی و تاریخی این شهر در سپهر تمدن بومی ما ندارند. امید است مدیران سایر شهرها و کلانشهرها به جای تهرانیزه کردن شهرهایشان، به ظرفیت‌ها و داشته‌های بومی شهرهای خودشان بیاندیشند. ✍ دکتر منان رئیسی @baladetayyeb

دو دقیقه درس اخلاق با شرحی معمارانه 🔹"انسان نباید بَر داشته باشد؛ به من برخورد یعنی من بر دارم!" لطفا این دو دقیقه از درس اخلاق استاد فقیهی را گوش بفرمایید. بیان شیوای ایشان ترجمان معمارانه‌ای هم دارد؛ به خانه‌های سنتی دقت کرده‌اید؟ غالبا حیاط آنها در مرکز خانه بود و گرداگرد آن حیاط مرکزی، اتاقها بود. لذا در چنان خانه‌ای نما رو به سمت داخل و قلب ساختمان بود و خانه از بیرون، هیچ بروز و ظهور و نمایی نداشت. به نحوی که نمای بیرونی، صرفا دیواری ساده و بدون هر نوع بازشو بود و هیچ بَر و جلوه‌ای نداشت. 🔹اما در مسکن معاصر با حذف حیاط مرکزی و با جابجایی نمای خانه از درون خانه به بَر و بیرون خانه، هم مفهوم حریم و محرمیت مخدوش شده است و هم چون نما از حالت درونی و انفسی، به حالت بیرونی و آفاقی تغییر یافته به ابزاری برای تفاخر، تکاثر و تفرعن تبدیل شده است. به نحوی که برخلاف شهر سنتی که همه خانه‌ها (چه خانه‌های فقرا و چه اغنیا) از بیرون شبیه یکدیگر و در کمال سادگی بودند اما در شهر معاصر، چون نما کاملا در بَر بیرونی خانه‌ها بروز می‌یابد لذا به عاملی برای تشدید اختلاف طبقاتی و به رخ کشیدن ثروت و مکنت و شکل‌گیری مفهوم بالاشهر و پایین شهر تبدیل شده است. اینکه برخلاف شهر معاصر که جلوه تکبر است شهر سنتی جلوه تواضع بود ریشه در همین موضوع دارد. @baladetayyeb

به لطف خدای متعال، کتاب کشکول منّان (یادداشتهای تبیینی/تحلیلیِ یک معمار/شهرساز) توسط انتشارات دانشگاه قم در ۲۳۱ صفحه با قطع خشتی منتشر شد. در این فایل می‌توانید فهرست مطالب و پیشگفتار کتاب را که با رویکردی میان رشته‌ای و در راستای ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی نگاشته شده است ملاحظه بفرمایید. علاقه‌مندان جهت تهیه کتاب می‌توانند با شماره‌های ۰۲۵۳۲۱۰۳۳۴۴ و ۰۹۱۲۲۵۲۹۰۲۲ (آقای معظمی، مدیر انتشارات دانشگاه قم) تماس حاصل فرمایند. @baladetayyeb

بخشی از مصاحبه منان رئیسی (مدیر پژوهشکده معماری و شهرسازی اسلامی) با خبرگزاری ایکنا: اگر معماری (به عنوان ظرف زندگی) درست طراحی نشود آنگاه باید منتظر مظروف متناسب با آن و عواقب اخلاقی و فرهنگی‌اش باشیم...؛ سهم معماری ما از شیوع ناهنجاری‌های فرهنگی و سستیِ روزافزون عفاف و حجاب در قم و سایر شهرهای مذهبی چیست؟ @baladetayyeb

🔹 امتداد تفکری که یک قرن قبل، با نفی اصالتهای تاریخی و فرهنگی دست به تخریب بقیع زد را در این ویدئو ملاحظه بفرمایید. تفکری که از شهر، فقط کالبد و فن و تکنولوژی را می‌فهمد و هیچ فهمی از فرهنگ و هویت ندارد. شهری که در آن، رباتها نقش انسانها را بازی می‌کنند و انسانها نیز نه امکانی برای برقرای تعاملات و روابط انسانی دارند و نه اساسا در چنین شهر خالی از اصالتی، فهمی از اهمیت چنین روابطی می‌یابند. 🔹 شهری که در آن، هرچه هست فقط و فقط تکنولوژی است و تکنیکهای پیشرو و آوانگارد ساخت و ساز؛ اما به کلی خالی از هویت و اصالت و توجه به ابعاد انسانی شهر. شهر که نه، شرّی که در آن ماده و مادیت اصالت دارد و معنویت که هیچ، حتی از هویت هم هیچ نشانی نیست. آنهایی که نگاهشان به زندگی، فراتر از ابعاد صرفا مادی و فنیِ حیات انسانی باشد قطعا زندگی در چنین مکانی را برنخواهند تابید و فقط کسانی می‌توانند زیست در چنین جایی را ترجیح بدهند که "يَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَياةِ الدُّنْيا: فقط ظاهری محسوس از زندگی دنیا را می‌شناسند" (روم/۷). @baladetayyeb