بسم الله اشتباه ملکیان در مقایسه نهج‌البلاغه با آیین بودا و دائو ✍️رضا کریمی پژوهشگر قرآن و حدیث: مصطفی ملکیان ذیل بحث معنویت در نهج البلاغه گفته‌‌: «در نهج‌البلاغه فقط و فقط پدیده‌های انسانی به انسان درس می‌آموزد نه پدیده‌های غیرانسانی، ولی در بودا و دائو پدیده‌های جمادی و نباتی هم علاوه بر پدیده‌های انسانی، درس می‌آموزند»! قید «فقط و فقط» اغراق و بی‌دقتی است چون اسامی متعدد حیوانات و پرندگان در نهج‌البلاغه آمده است؛ باید از او پرسید خطبه توصیف طاووس کجا درس‌آموزی از انسان‌ است؟ یا دقت در طبیعت ابر که ما را به فرصت غنیمت دانستن تشویق می‌کند، درس‌آموزی از طبیعت نیست؟ البته او ممکن است باز هم نقد را وارد نداند! کما اینکه گفته «تفاوت دیگری که به‌طورکلی بین آیین بودا و دائو با نهج‌البلاغه و قرآن و اسلام وجود دارد این است که درس‌هایی که در اسلام و آیین یهود و آیین مسیح می‌آموزیم، بیشتر این است که از پدیده‌های این جهان ویژگی‌های خداوند را می‌آموزیم. مثلا به قدرت، علم، خیرخواهی، حکمت و عدالت خدا پی می‌بریم. اما آنجا ویژگی‌های یک خدای متشخص بیان نشده، بلکه کارهایی است که از طریق این درس‌آموزی‌ها پیش پای من گذاشته می‌شود. مثلا بودا می‌گوید: آب نرم است و سخت‌کار، به طوری که سنگ سخت را مقهور خودش می‌کند». با این قضاوت او درس توحید را از درس‌های پیش پای انسان تفکیک کرده است. ریشه تفکیک توحید از انسانیت، تفکر انسان‌محور در غرب مدرن است. اما این مقایسه کامل نیست. انسان‌محوری به جای توحید و طبیعت‌بینی به جای خلقت‌بینی، علم انسان را ظاهری، قلیل و محدود می‌کند در حالی که ابدیت پیش‌روی انسان نیاز به تقویت توحید دارد. به عنوان نمونه قرآن هم (مانند مثالی که از بودا نقل شد) مثال آب و سنگ آورده است ولی در دل تفسیر توحیدی آن قابلیت درس‌آموزی کاربردی هم وجود دارد؛ آنجا که در سوره بقره مثال دل سخت‌تر از سنگ آمده و می‌گوید گاه سنگ می‌شکافد و از آن نهرها جاری می‌شود و گاه آب از سنگ می‌جوشد ولی بعضی دل‌ها به هیچ وجه از قساوت خارج نمی‌شوند: «ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُکمْ ... فَهِی کالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً...سپس دلهاى شما سخت شد... همچون سنگ، یا سخت‌تر!...». «وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما یتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهارُ؛ چرا که پاره‌اى از سنگها منفجر می‌شود و از آن نهرها جارى مى‌شود». «وَ إنَّ مِنْها لَما یشَّقَّقُ فَیخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ؛ پاره‌اى از آنها شکاف برمى‌دارد، و آب از آن خارج مى‌شود». مقایسه این دو مثال که هر دو به رابطه سنگ با آب اشاره دارد، علاوه بر اینکه دقیق‌تر است (چون به دو نوع سنگ و دو نوع جریان آب از آن اشاره دارد) نشان می‌دهد که توجه به طبیعت در یک بینش برای زندگی دنیوی است ولی بینش دیگر دنیا و آخرت را با هم مدنظر دارد چون قلب حاکم بر امورات بدنی، روانی و روحی انسان است و توجه به آن می‌تواند هم در امور توحیدی و هم در امور انسانی جامعیت بیاورد. در این مثال قرآنی، محور بحث میزان قساوت یا خشیت قلب است و اینگونه هم رنگ توحیدی به خود می‌گیرد و هم کاربرد آن برای دنیا نیز باقی می‌ماند. مسئله عمیق و کاربردی قساوت قلب فقط کاربرد اخروی ندارد و برای پدیده‌های انسانی هم مفید است. اتفاقا این مثال در موضوع تربیت در نهج‌البلاغه که ملکیان مدعی است درسهایش فقط توحیدی است، آمده است؛ آنجا که در نامه۳۱ می‌خوانیم که فَبَادَرْتُكَ بِالْأَدَبِ قَبْلَ أَنْ يَقْسُوَ قَلْبُكَ... یعنی پيش از آنكه دلت سخت شود و مغزت گرفتار گردد، اقدام به ادب آموزى تو كردم. این درس تربیتی در اسلام و بودا کاربردی است و مانند قاعده زرین در همین نامه یک اصل جهانشمول و ابدی است؛ درسی که به تمثيل آب و سنگ در قرآن مرتبط است. ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ #با_معارف_نهج البلاغه 291 https://eitaa.com/banahjolbalaghe 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

بسم الله 🟣یادداشتهایی درباره #تقریب بین مذاهب در کانال با نهچ البلاغه 1. کلمه «فلان» در خطبه شقشقیه از کجا پیدا شده؟ 2«وَ أَشْعِرْ قَلْبَكَ الرَّحْمَةَ لِلرَّعِيَّة ...» 3. راز استناد امیرالمؤمنین به شعر امرؤالقیس در خطبه 162 4. احترام علی علیه السلام به عایشه در نهج البلاغه 5. سازمان تحریف در صدر اسلام 6. چرا امیرالمؤمنین علیه السلام حضرت زهرا را «رهینة» نامیده است؟ 7. رساله «عليّ (ع) فوق العبقريّات» چگونه نوشته شد؟ نگاه تقریبی تراز 8. مخالفان اصل #امامت، مسلمان‌ هستند یا کافر؟ 9. «معجزه رهبری علی ع» از دیدگاه متکلمان معتزلی 10. سبّ معاویه در سپاه علی ممنوع 11. تقیه امیرالمؤمنین در دوران خلافت 12. امیرالمؤمنین علیه‌السلام برای #تقریب بین مسلمانان چه کرد؟(3) 13. امیرالمؤمنین علیه‌السلام برای #تقریب بین مسلمانان چه کرد؟(2) 14. امیرالمؤمنین علیه‌السلام برای #تقریب بین مسلمانان چه کرد؟(1) 15. حقوق اقلیتهای دینی در آموزه‌های اهل بیت علیهم السلام 16. ماجرای حذف مطاعن از بحارالانوار توسط آیت الله بروجردی 17. زیباترین هجو تاریخ ادب عربی 18. آیا خطبه شقشقیه یک سخنرانی عمومی بود؟ 19. شقشقیه؛ خطبه‌ای عمومی یا واگویه‌ای خصوصی؟ 20. وقتی علی علیه السلام، تفرقه در امت اسلامی را نمیپسندد ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ https://eitaa.com/banahjolbalaghe 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

. بسم الله امیرالمؤمنین علیه السلام در نامه به ابوموسی اشعری، نوشتند: « لَیْسَ رَجُلٌ فَاعْلَمْ أَحْرَصَ عَلَی جَمَاعَهِ أُمَّهِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ أُلْفَتِهَا مِنِّی؛ أَبْتَغِی بِذَلِکَ حُسْنَ الثَّوَابِ وَ کَرَمَ الْمَآبِ» ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ https://eitaa.com/banahjolbalaghe 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a .

بسم الله 🟣 #نسخه_بدل و تحریف در جمله «لنرد المعالم من دینک» در خطبه 131 نهج البلاغه آمده است: «...اللّهمّ إنّكَ تعلم أنّه لم يكن الذي كان منّا منافسةً في سلطان و لا التماس شيء من فُضُول الحُطام، و لكن لِنَرد المعالم من دينكَ...: خداوندا خود می‌دانی که آن‌چه از ما سرزد، نه از روی شیفتگی به قدرت بود و نه برای به دست آوردن ثروت دنیا لکن برای این بود که ....» جمله «لنرد المعالم من دینک» در نسخه کتابخانه آیت‌‌‌الله مرعشی به این صورت نوشته شده است: «لکن لنَرُدَّ الفائتَ من دینک». این نسخه بدین معنا است که "بخشی از دین خدا در ایام خلافت خفا از بین رفته و امیرالمؤمنین علیه السلام در صدد برگرداندن آن بخش فوت شده‌ی دین است". («الفائت»= فوت شده، «نَرُدّ»= بازگرداندن آن‌چه که از بین رفته) 🔸اولین اتفاقی که برای متن افتاده، این بود که کلمه‌ی «الفائت» در نسخه‌های دیگر به «المعالم» تبدیل شده است. با این‌حال باز هم اگر کلمه‌ی «لنرُدّ» (با دال مشدد و راء مضموم) باقی می‌ماند، هنوز می‌توانست با وضوح کمتری همان معنا را برساند چرا که کلمه‌ی «نرُدّ» نیز به معنای بازگرداندن است و از این رو بی‌اشاره به "از بین رفتنِ معالم دین" نیست. اتفاق دوم این بود که در #نسخه صبحی صالح، تشدید را از روی دال و ضمه را از روی راء برداشتند و کلمه‌ی «لنرُدّ» را تبدیل کردند به کلمه‌ی «لنرِدَ» تا معنای بازگرداندن نیز که می‌توانست اشاره‌‌‌ای به منظور امیرالمؤمنین داشته باشد، از بین برود (ن ک: مقدمه قیس عطار بر کتاب نهج البلاغه). ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ #اختلاف_نسخه #با_معارف_نهج البلاغه 292 https://eitaa.com/banahjolbalaghe 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

بسم الله 🟣عزت و مقاومت در برابر زورگویان «لَا يَمْنَعُ الضَّيْمَ الذَّلِيلُ: آدم ذلیل نمیتواند جلوی ظلم را بگیرد». خطبه 29 در برخی مصادر (غیر از نهج البلاغة) بعد از این جمله آمده است: «هيهات هيهات‏ لا يدفع الضّيم الذّليل و لا يُدرَك الحقّ إلّا بالجدّ و العزم و استشعار الصّبر: آدم ذلیل نمی‌تواند جلوی ظلم را بگیرد. اصلا حق، فقط با جدیت و عزم راسخ و بردباری فراوان به دست می‌آید.» ✅برای ذلیل نشدن، سه کلیدواژه‌ی طلایی لازم است: «جدّ، عزم و استشعار الصبر» 🔻آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی در شرح این سخن نوشته است: «سزاوار است كه اين دو جمله را با آب طلا بنويسند و هر روز و هر شب براى مردم ستمديده جهان تكرار كنند تا جزء فرهنگ آنها شود و در اعماق روح و خون آنها نفوذ كند... نبايد فراموش كرد كه با زورمندان و ستمگران جز با زبان زور نمى‏توان سخن گفت.» 📚پيام ‏امام‏، ج 2، ص: 214 ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ #با_معارف_نهج البلاغه 293 https://eitaa.com/banahjolbalaghe 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

بسم الله «فَوَاللَّهِ مَا غُزِيَ قَوْمٌ قَطُّ فِي عُقْرِ دَارِهِمْ إِلاَّ ذَلُّوا به خدا سوگند، هر ملتى كه در قلب سرزمينش مورد تهاجم قرار گرفت، بى هيچ استثنائى خوار و زبون شد فَتَوَاكَلْتُمْ وَ تَخَاذَلْتُمْ حَتَّى شُنَّتْ عَلَيْكُمُ اَلْغَارَاتُ وَ مُلِكَتْ عَلَيْكُمُ اَلْأَوْطَانُ اما شما از قبول مسئوليت ها سر باز زديد و به ديگرانش وا نهاديد و همديگر را تنها گذاشتيد، تا سرانجام دشمن يورش آورد و تاخت و تاز آغازيد و پايگاههاتان را، يكى پس از ديگرى، به تصرف خويش كشيد» 📖(خطبه 27 نهج البلاغه) 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

بسم الله 🟣مرگ یا شهادت؟ «مَنْ لَمْ يُقْتَلْ مَاتَ: هرکس به شهادت نرسد می‌میرد» سید محمدمهدی شفیعی در یک مصراع از یکی از غزلهایش گفته است: «هرکه را صبح شهادت نیست شام مرگ هست» این مصراع، ترجمه‌ی خوبی است برای این جمله‌ی امیرالمؤمنین علیه السلام.) فرستادگان امیرالمؤمنین از نزد طلحه و زبیر برگشتند و گفتند که طلحه و زبیر همه درهای صلح و سازش را بسته‌‌اند و تنها راهی که باقی نهاده‌اند، جنگ است. چنین بود که حضرت خطابه‌ای ایراد کردند تا سپاه را آماده نبرد جمل کنند. در ضمن آن خطابه فرمودند: «أَيُّهَا النَّاسُ، إِنَّ الْمَوْتَ لاَ يَفُوتُهُ الْمُقِيمُ وَ لاَ يُعْجِزُهُ الْهَارِبُ لَيْسَ عَنِ الْمَوْتِ مَحِيدٌ وَ لاَ مَحِيصٌ، مَنْ لَمْ يُقْتَلْ مَاتَ. إِنَّ أَکرم الْمَوْتِ الْقَتْلُ، وَ الَّذِي نَفْسُ عَلِيٍّ بِيَدِهِ لَأَلْفُ ضَرْبَةٍ بِالسَّيْفِ أَهْوَنُ مِنْ مَوْتَةٍ وَاحِدَةٍ عَلَى الْفِرَاشِ: » (ابن ابی‌الحدید 1/306) 🔗بخشهایی از این خطابه را سید در خطبه 123 نهج ا لبلاغه آورده است اما جمله‌ی « مَنْ لَمْ يُقْتَلْ مَاتَ» در نهج البلاغه ذکر نشده است. ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ #با_معارف_نهج البلاغه 294 https://eitaa.com/banahjolbalaghe 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

یکی از اعضای گرامی کانال همین جمله امیرالمؤمنین علیه السلام‌ را از نسخه دیگری برایمان فرستادند 👇👇👇

لاعذب اللّه أُمّي أَنَّهَا شَرِبَتْ حُبّ الْوَصِيّ وغذتنيه بِاللَّبَن ِ. وَكَانَ لِي وَالِد يَهْوَى أَبَا حَسَنٍ فَصِرْت مِنْ ذِي وَذَا أَهْوَى أَبَا حَسَنٍ ِ خدا رحمت کند مادرم را که شهد محبت امیرالمؤمنین را نوشید و آن را در شیر خود به من نوشاند. پدری نیز داشتم که عاشق ابوالحسن بود من از آن مادر و این پدر، عاشق ابوالحسن شده‌ام. 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

بسم الله 🟣دو عامل مهم برای نجات از سلطه دشمن أَيُّهَا اَلنَّاسُ لَوْ لَمْ تَتَخَاذَلُوا عَنْ نَصْرِ اَلْحَقِّ وَ لَمْ تَهِنُوا عَنْ تَوْهِينِ اَلْبَاطِلِ لَمْ يَطْمَعْ فِيكُمْ مَنْ لَيْسَ مِثْلَكُمْ وَ لَمْ يَقْوَ مَنْ قَوِيَ عَلَيْكُمْ خطبه 165 ای مردم اگر در یاری حق، پشت یکدیگر را خالی نمی‌کردید و در تضعیف کردن باطل، سستی نمی‌کردید، هرگز کسانی که مثل شما نیستند در شما طمع نمی‌کردند و کسانی که بر شما مسلط شدند، تقویت نمی‌شدند. 🔻1) تخاذل در یاری حق ؛ د ر خطبه 27 نیز فرموده است: مردمی که در هنگام یاری حق، به جای سبقت گرفتن و پیشگام شدن، کار را به دیگری حواله دهند، مورد تجاوز قرار می‌گیرند و سرزمین خود را از دست می‌دهند (فَتَوَاكَلْتُمْ وَ تَخَاذَلْتُمْ حَتَّى شُنَّتْ عَلَيْكُمُ اَلْغَارَاتُ وَ مُلِكَتْ عَلَيْكُمُ اَلْأَوْطَانُ). 🔻2) سستی در تضعیف باطل، جامعه‌ای که به جای تضعیف کردن جبهه باطل، به تضعیف جبهه حق بپردازد، مانند مردم کوفه زیان خواهد کرد چنان‌که امیرالمؤمنین علیه السلام به مردم کوفه فرمود: «وَ لاَ تُبْطِلُونَ اَلْبَاطِلَ كَإِبْطَالِكُمُ اَلْحَقَّ» ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ #با_معارف_نهج البلاغه 295 https://eitaa.com/banahjolbalaghe 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a

بسم الله 🔵نغمه‌ی ضدجنگ؛ شومترین نغمه خطبه 34 نهج البلاغه یکی از خطبه‌‌هایی است که حضرت امیر علیه السلام در آن ، مردم کوفه را به همراهی در جنگ ترغیب می‌کنند. در خاتمه این خطبه، اشعث بن قیس به حضرت امیر علیه السلام اعتراضی می‌کند و حضرت در پاسخ به اعتراض او سخنانی ایراد می‌کنند، که متن این گفتگو در کتاب سلیم بن قیس، بازتابانده شده است. 🔸حسب نقل سلیم بن قیس، در اثنای پاسخ حضرت آمده است: «وای بر تو ای پسر قیس، این امت به هفتاد و سه فرقه تقسیم شد که تنها یکی از آنها بهشتی‌ است و از میان آن هفتاد و دو فرقه‌ی دیگر که دوزخی‌اند، بدترینشان و مبغوض‌ترینشان در نزد خداوند و دورترین آنها از رحمت الاهی، فرقه‌ی سامره است که می‌گویند: «نه به جنگ» (لا قتال) در حالی‌که دروغ می‌گویند چون خداوند عزوجل در کتاب خود و سنت رسولش به جنگ با باغیان و مارقان فرمان داده است. 📚ويْلَكَ يَا ابْنَ قَيْسٍ إِنَّ هَذِهِ الْأُمَّةَ تَفْتَرِقُ عَلَى ثَلَاثٍ وَ سَبْعِينَ فِرْقَةً؛ وَاحِدَةٌ مِنْهَا فِي الْجَنَّةِ وَ اثْنَتَانِ وَ سَبْعُونَ فِي النَّارِ وَ شَرُّهَا وَ أَبْغَضُهَا إِلَى اللَّهِ وَ أَبْعَدُهَا مِنْهُ السَّامِرَةُ الَّذِينَ يَقُولُونَ لَا قِتَالَ‏ وَ كَذَبُوا قَدْ أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِقِتَالِ هَؤُلَاءِ الْبَاغِينَ فِي كِتَابِهِ وَ سُنَّةِ نَبِيِّهِ [وَ كَذَلِكَ الْمَارِقَةُ] (كتاب سليم بن قيس الهلالي، ج‏2، ص: 663) ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ #با_معارف_نهج البلاغه 296 https://eitaa.com/banahjolbalaghe 🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a