هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
13-آیه صدیقون
«والذین آمنوا بالله و رسله اولئک هم الصدیقون والشهداء عند ربهم لهم اجرهم و نورهم والذین کفروا و کذبوا بآیاتنا اولئک اصحاب الجحیم; کسانی که به خدا و رسولانش ایمان آوردند، آنها صدیقین و شهدا نزد پروردگارشانند، برای آنان است پاداش (اعمال) شان و نور (ایمان) شان و کسانی که کافر شدند و آیات ما را تکذیب کردند، آنها دوزخیانند .»
#لیالی_قدر
#امیرالمومنین_علی_علیه_السلام
#نزول_قرآن
#روز_جهانی_قدس
#مرگ_بر_امریکا
#مرگ_بر_اسرائیل
#قدس_را_آزاد_می_کنیم
#القدس_لنا
#رزمایش_همدلی
#از_منبر_تا_ممبر
#دفتر_تبلیغات_اسلامی_اصفهان
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#تفسیر_قرآن
#کلام_ولایت
#ادعیه_ماه_مبارک_رمضان
#احکام_شرعی
#مسابقات_فرهنگی_مذهبی
#هر_روز_از_سحر_تا_افطار
#حسن_بابایی
#تبلیغ_مجازی
#بیسیمچی
هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
14-آیه نور
«یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله و آمنوا برسوله یؤتکم کفلین من رحمته و یجعل لکم نورا تمشون به و یغفر لکم والله غفور رحیم; ای کسانی که ایمان آوردید، تقوای الهی پیشه کنید و به رسولش ایمان بیاورید تا دو سهم از رحمتش به شما ببخشد و برای شما نوری قرار دهد که با آن (در میان مردم و در مسیر زندگی خود) راه بروید وگناهان شما را ببخشد . و خداوند آمرزنده مهربان است .»
#لیالی_قدر
#امیرالمومنین_علی_علیه_السلام
#نزول_قرآن
#روز_جهانی_قدس
#مرگ_بر_امریکا
#مرگ_بر_اسرائیل
#قدس_را_آزاد_می_کنیم
#القدس_لنا
#رزمایش_همدلی
#از_منبر_تا_ممبر
#دفتر_تبلیغات_اسلامی_اصفهان
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#تفسیر_قرآن
#کلام_ولایت
#ادعیه_ماه_مبارک_رمضان
#احکام_شرعی
#مسابقات_فرهنگی_مذهبی
#هر_روز_از_سحر_تا_افطار
#حسن_بابایی
#تبلیغ_مجازی
#بیسیمچی
هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
15-آیه انفاق
«الذین ینفقون اموالهم باللیل والنهار سرا و علانیة فلهم اجرهم عند ربهم و لا خوف علیهم و لا هم یحزنون; آنها که اموال خود را شب و روز، پنهان و آشکار، انفاق کنند، مزدشان نزد پروردگارشان است; نه ترسی بر آنهاست و نه غمگین می شوند .»
بی شک مفهوم این آیه، کلی و جامع است و مفهوم آن تشویق به انفاق در راه خدا در اشکال مختلف است . آشکارا و پنهان، در شب و روز; این آیه به کسانی که انفاق می کنند بشارت عظیمی می دهد، ولی از روایات اسلامی استفاده می شود که مصداق شاخص این آیه علی (ع) است .
#لیالی_قدر
#امیرالمومنین_علی_علیه_السلام
#نزول_قرآن
#روز_جهانی_قدس
#مرگ_بر_امریکا
#مرگ_بر_اسرائیل
#قدس_را_آزاد_می_کنیم
#القدس_لنا
#رزمایش_همدلی
#از_منبر_تا_ممبر
#دفتر_تبلیغات_اسلامی_اصفهان
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#تفسیر_قرآن
#کلام_ولایت
#ادعیه_ماه_مبارک_رمضان
#احکام_شرعی
#مسابقات_فرهنگی_مذهبی
#هر_روز_از_سحر_تا_افطار
#حسن_بابایی
#تبلیغ_مجازی
#بیسیمچی
هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
16-آیه محبت
«یا ایها الذین آمنوا من یرتد منکم عن دینه فسوف یاتی الله بقوم یحبهم و یحبونه . . . ; ای کسانی که ایمان آورده اید، هر کس از شما از آیین خود بازگردد (به خدا زیانی نمی رساند)، خداوند گروهی را می آورد که آنها را دوست دارد وآنان (نیز) او را دوست دارند .» این آیه بروشنی می فرماید که پشت کردن گروهی از تازه مسلمانان به اسلام، لطمه ای بر اساس آن وارد نمی کند . خداوند به گروهی از اهل ایمان که دارای چند ویژگی هستند، ماموریت دفاع از آیین مقدس را سپرده است; کسانی که هم خدا را دوست می دارند و هم خدا آنها را دوست می دارد . جمع شدن صفات مذکور در آیه، در یک فرد یا بعض افراد یک فضل الهی است که هر کس شایسته آن نیست .
#لیالی_قدر
#امیرالمومنین_علی_علیه_السلام
#نزول_قرآن
#روز_جهانی_قدس
#مرگ_بر_امریکا
#مرگ_بر_اسرائیل
#قدس_را_آزاد_می_کنیم
#القدس_لنا
#رزمایش_همدلی
#از_منبر_تا_ممبر
#دفتر_تبلیغات_اسلامی_اصفهان
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#تفسیر_قرآن
#کلام_ولایت
#ادعیه_ماه_مبارک_رمضان
#احکام_شرعی
#مسابقات_فرهنگی_مذهبی
#هر_روز_از_سحر_تا_افطار
#حسن_بابایی
#تبلیغ_مجازی
#بیسیمچی
هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
17-آیه مسؤولون
وقفوهم انهم مسؤولون; آنها را نگهدارید که باید بازپرسی شوند
در روایات متعدد وارد شده است که منظور، سؤال از ولایت علی بن ابی طالب است . شماری از علمای بزرگ اهل سنت منظور از سؤال را سؤال از ولایت علی بن ابی طالب دانسته اند; از جمله آنها حاکم حسکانی است که در «شواهد التنزیل » از ابوسعید خدری به دو طریق نقل می کند که پیغمبر اکرم (ص) در تفسیر این آیه فرمود: «عن ولایة علی بن ابی طالب » منظور سؤال از ولایت علی بن ابی طالب است .
#لیالی_قدر
#امیرالمومنین_علی_علیه_السلام
#نزول_قرآن
#روز_جهانی_قدس
#مرگ_بر_امریکا
#مرگ_بر_اسرائیل
#قدس_را_آزاد_می_کنیم
#القدس_لنا
#رزمایش_همدلی
#از_منبر_تا_ممبر
#دفتر_تبلیغات_اسلامی_اصفهان
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#تفسیر_قرآن
#کلام_ولایت
#ادعیه_ماه_مبارک_رمضان
#احکام_شرعی
#مسابقات_فرهنگی_مذهبی
#هر_روز_از_سحر_تا_افطار
#حسن_بابایی
#تبلیغ_مجازی
#بیسیمچی
هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
17-آیه مسؤولون
وقفوهم انهم مسؤولون; آنها را نگهدارید که باید بازپرسی شوند
در روایات متعدد وارد شده است که منظور، سؤال از ولایت علی بن ابی طالب است . شماری از علمای بزرگ اهل سنت منظور از سؤال را سؤال از ولایت علی بن ابی طالب دانسته اند; از جمله آنها حاکم حسکانی است که در «شواهد التنزیل » از ابوسعید خدری به دو طریق نقل می کند که پیغمبر اکرم (ص) در تفسیر این آیه فرمود: «عن ولایة علی بن ابی طالب » منظور سؤال از ولایت علی بن ابی طالب است .
#لیالی_قدر
#امیرالمومنین_علی_علیه_السلام
#نزول_قرآن
#روز_جهانی_قدس
#مرگ_بر_امریکا
#مرگ_بر_اسرائیل
#قدس_را_آزاد_می_کنیم
#القدس_لنا
#رزمایش_همدلی
#از_منبر_تا_ممبر
#دفتر_تبلیغات_اسلامی_اصفهان
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#تفسیر_قرآن
#کلام_ولایت
#ادعیه_ماه_مبارک_رمضان
#احکام_شرعی
#مسابقات_فرهنگی_مذهبی
#هر_روز_از_سحر_تا_افطار
#حسن_بابایی
#تبلیغ_مجازی
#بیسیمچی
هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
17-آیه مسؤولون
وقفوهم انهم مسؤولون; آنها را نگهدارید که باید بازپرسی شوند
در روایات متعدد وارد شده است که منظور، سؤال از ولایت علی بن ابی طالب است . شماری از علمای بزرگ اهل سنت منظور از سؤال را سؤال از ولایت علی بن ابی طالب دانسته اند; از جمله آنها حاکم حسکانی است که در «شواهد التنزیل » از ابوسعید خدری به دو طریق نقل می کند که پیغمبر اکرم (ص) در تفسیر این آیه فرمود: «عن ولایة علی بن ابی طالب » منظور سؤال از ولایت علی بن ابی طالب است .
#لیالی_قدر
#امیرالمومنین_علی_علیه_السلام
#نزول_قرآن
#روز_جهانی_قدس
#مرگ_بر_امریکا
#مرگ_بر_اسرائیل
#قدس_را_آزاد_می_کنیم
#القدس_لنا
#رزمایش_همدلی
#از_منبر_تا_ممبر
#دفتر_تبلیغات_اسلامی_اصفهان
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#تفسیر_قرآن
#کلام_ولایت
#ادعیه_ماه_مبارک_رمضان
#احکام_شرعی
#مسابقات_فرهنگی_مذهبی
#هر_روز_از_سحر_تا_افطار
#حسن_بابایی
#تبلیغ_مجازی
#بیسیمچی
هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
مروری بر جزء نوزدهم:
1- به خاطر آور روزی را که ستمکار دست خود را (از شدت حسرت) به دندان می گیرد و می گوید این کاش با رسول خدا راهی برگزیده بودم. (27- فرقان)
2- ای وای بر من، ای کاش با فلانی دوست نبودم. (28- فرقان)
3- توکل کن بر آن زنده ای که هرگز نمی میرد و تسبیح و حمد او بجا آور. (58- فرقان)
4- عبادالرحمن، کسانی هستند که با آرامش و بی تکبر بر زمین راه می روند، و شبانگاه برای پروردگارشان سجده و قیام می کنند. (63 و 64 فرقان)
5- کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام دهند خداوند گناهان آنان را به حسنات مبدل می کند. (70- فرقان)
6- (روز قیامت) روزی است مال و فرزندان سودی نمی بخشند مگر کسی که با قلب سلیم به پیشگاه خدا آید. (88 و 89 شعرا)
7- آیا به شما خبر دهیم که شیاطین بر چه کسی نازل می شوند؟ آنها بر هر دروغگوی گناهکار نازل می گردند. (220 و 221 شعرا)
8- کسانی که به آخرت ایمان ندارند اعمال بدشان را برای آنان زینت می دهیم بطوری که سرگردان می شوند. (4- نمل)
9- او کسی است که شب را برای شما لباس قرار داد و خواب را مایه استراحت و روز را وسیله حرکت و حیات. (47- فرقان)
10- او کسی است که بادها را بشارتگرانی پیش از رحمتش فرستاد و از آسمان، آبی پاک کننده نازل کردیم. (48- فرقان)
11- هنگامی که به آنان گفته می شود برای خداوند رحمان سجده کنید می گویند رحمان کیست. (60- فرقان)
هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
ویژگیهای عبدالرحمان یا بندگان خاص خداوند مهربان
1- تواضع در راه رفتن اولین ویژگی آنهاست. ملکات اخلاقی انسان همیشه در لابلای اعمال و گفتار و حرکات او پیداست تا آنجا که از چگونگی راه رفتن یک انسان می توان با دقت و موشکافی به قسمت قابل توجهی از اخلاق او پی برد.
چند نکته در مورد راه رفتن
الف: خداوند در آیه 37 سوره اسراء به پیامبرش دستور می دهد: در روی زمین از سر کبر و غرور گام برمدار، چرا که نمی توان زمین را بشکافی و طول قامت هرگز به کوهها نمی رسد.
ب: در حدیثی از پیامبر (ص) می خوانیم که روزی از کوچه ای عبور می کردند. جمعی از مردم را در یک نقطه مجتمع دیدند، از علت آن پرسیدند عرض کردند دیوانه ای است که اعمال جنون آمیز و خنده آورش مردم را متوجه خودش ساخته. پیامبر آنها را به سوی خود فرا خواند و فرمود می خواهید دیوانه های واقعی را به شما معرفی کنم همه خاموش بودند و با تمام وجودشان گوش می دادند فرمود: کسی که با تکبر و غرور راه می رود.
2- دومین ویژگی بندگان خاص خداوند حلم و بردباری آنهاست، و وقتی جاهلان آنها را مورد خطاب قرار داده و سخنان زشت به آنها می گویند در پاسخ آنها سلام می گویند. سلامی که نشانه بی اعتنائی توأم با بزرگواری است.
3- سومین ویژگی عبادالرحمن عبادت خالصانه آنهاست. آنان کسانی هستند که شبانگاه برای پروردگارشان سجده و قیام می کنند.
4- چهارمین ویژگی آنان خوف و ترس از مجازات و کیفر الهی است. با اینکه شبها به یاد خدا هستند و به عبادتش مشغول و روزها در مسیر انجام وظیفه گام برمی دارند باز هم قلوبشان مملو از ترس مسئولیت هاست.
5- پنجمین صفت ممتاز عبادالرحمن اعتدال درکارها و دوری از هرگونه افراط وتفریط است مخصوصاً در مسأله انفاق، که به هنگام انفاق نه اسراف می کنند و نه سخت گیری بلکه حد اعتدال را رعایت می کنند. لذا انفاق کردن را یکی از وظایف انسانی دانسته کیفیت انفاق کردن را هم رعایت می کنند.
6- ششمین ویژگی آنها توحید خالص است. آنها کسانی هستند که معبود دیگری را با خدا نمی خوانند. نور توحید سراسر قلب آنها و زندگی فردی و اجتماعی شان را روشن کرده و تیرگی و ظلمت شرک از آسمان فکر و روح آنها به کلی کنار و رخت بربسته است.
7- هفتمین صفت بندگان خاص خدا پاکی آنها از آلودگی به خون بی گناهان است. آنها هرگز دستشان به ریختن خون بیگناهی دراز نمی شود جز به حق.
8- هشتمین صفت عبادالرحمن حفظ دامان خویش است از آلودگی. دامان عفتشان هرگز آلوده نمی شود. آنها محیطی خالی از هرگونه شرک و ناامنی و بی عفتی و ناپاکی با تلاش و کوشش خود فراهم می سازند.
9- نهمین صفت برجسته آنان احترام و حفظ حقوق دیگران است. آنها هرگز شهادت به باطل نمی دهند. نه شهادت دروغ می دهند و نه در مجالس لهو و باطل و گناه حضور می یابند.
10- دهمین صفت از صفات بندگان خاص خداوند هدفدار بودن زندگی آنها است. آنها هنگامی که با لغو و بیهودگی برخورد می کنند بزرگوارانه از کنار آن می گذرند. آنها همیشه در زندگی هدف معقول و مفید و سازنده ای را تعقیب می کنند.
11- یازدهمین صفت آنان داشتن چشم بینا و گوش شنوا به هنگام برخورد با آیات پروردگار است. راه خدا را با چشم و گوش بسته نمی توان پیمود و قبل از هر چیز گوش شنوا و چشم بینا برای پیمودن این راه لازم است. آنها همیشه از روی آگاهی گام برمی دارند نه شک.
12- دوازدهمین صفت آنها عنایت به تربیت فرزند و خانواده خویش است و خود را در برابر تربیت آنها مسئول می دانند و از درگاه پروردگارشان می خواهند که از همسران و فرزندان ما کسانی قرار بده که مایه روشنی چشم ما گردد. مسلماً چنین افرادی تنها به دعا بسنده نکرده و هرچه در توان دارند در تربیت فرزندان و همسران خود فروگزار نمی کنند.
13- سیزدهمین صفت آنها که نشان دهنده همت والای آنهاست این است که می خواهند امام و پیشوا مومنان باشند و دیگران را به این راه دعوت می کنند.
هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
درس نوزدهم از جزء نوزدهم:
«صفات ویژه بندگان خاص خدا»
و عباد الرحمن الذین یمشون علی الارض هونا و اذا خاطبهم الجهلون قالو سلماً.
«سوره فرقان، آیه 63»
معنی آیه:
بندگان خاص خداوند رحمان آنها هستند که با آرامش و بی تکبر بر زمین راه می روند و هنگامی که جاهلان آنها را مخاطب سازند به آنها سلام می گویند. (و با بی اعتنایی و بزرگواری می گذرند)
نکات مهم آیه:
1- در آیات گذشته مشرکان لجوج هنگامی که نام خداوند رحمان برده می شد از سر استهزاء و غرور می گفتند رحمان کیست؟
2- در آیه فوق تا آیه 74 خداوند سیزده صفت از صفات ویژه آنان را بیان می کند.
3- صفاتی که خداوند رحمان در وصف بندگان خاصش مطرح می کند بعضی جنبه اعتقادی و برخی اخلاقی و پاره ای اجتماعی، قسمتی جنبه فردی و بخش دیگری جمعی است و رویهم رفته مجموعه ای است از والاترین ارزشهای انسانی.
هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
پیامها و نکات برخی از آیات جزء نوزدهم قرآن کریم :
سوره فرقان آیه 29
(29) لَقَدْ أَضَلَّنِی عَنِ الذِّکْرِ بَعْدَ إِذْ جَآءَنِی وَکَانَ الشَّیْطَنُ لِلْإِنسَنِ خَذُولاً
رفیق من بعد از آن که حقّ از طرف خدا برای من آمد، مرا گمراه ساخت. و شیطان هنگام امید، انسان را رها می کند.
نکته ها:
«خذلان» این است که انسان به حمایت کسی امید داشته باشد، ولی او انسان را رها کند.
به گفته ی روایات، رهبر الهی، مصداق ذکر است و گمراه کردن از ذکر (لقد اضلّنی عن الذکر) یعنی گمراه شدن از رهبر حقّ.**تفسیر کنزالدقائق.***
اسلام برای دوستی وانتخاب دوست، سفارش های زیادی دارد و دوستی با افرادی را تشویق و از دوستی با افرادی نهی کرده است که این موضوع به بحث مستقلّی نیاز دارد. برخی از عنوان های فرعی موضوع «دوست و دوستی» به این شرح است:
راه های شناخت دوست، مرزهای دوستی، ادامه ی دوستی، قطع دوستی، انگیزه های دوستی، آداب معاشرت با دوستان و حقوق دوست، که برای هر یک آیات و روایات بسیاری است و ما به گوشه ای از آنها اشاره می کنیم:
* اگر در شناخت کسی به تردید افتادید، به دوستانش بنگرید که چه افرادی هستند. «فانظروا الی خُلَطائه»**بحار، ج 74، ص 197.***
* تنهایی، از رفیق بد بهتر است.**بحار، ج 77، ص 173.***
* از پیامبر صلی الله علیه و آله پرسیدند: بهترین دوست کیست؟ فرمود: کسی که دیدارش شما را به یاد خدا بیندازد، و گفتارش به علم شما بیفزاید و کردارش یاد قیامت را در شما زنده کند.**تفسیر قرطبی.***
* حضرت علی علیه السلام فرمود: هنگامی که قدرتت از بین رفت، رفقای واقعی تو از دشمنان شناخته می شوند.**غرر الحکم.***
* حضرت علی علیه السلام فرمود: رفیق خوب، بهترین فامیل است.**غررالحکم.***
* در حدیث آمده است: دوستت را در مورد غضب، درهم، دینار و مسافرت آزمایش کن. اگر در این آزمایش ها موفّق شد، دوست خوبی است.**بحار، ج 74، ص 180.***
در شعر شاعران نیز درباره ی دوست و دوستی، بسیار سخن به میان آمده و به معاشرت و همنشینی با دوستان خوب بسیار سفارش شده است؛
همنشین تو از تو به باید - تا تو را عقل و دین بیفزاید
و از همنشینی با دوستان بد مذمّت شده است، رفیق بد به مار خوش خط و خالی تشبیه شده است که زهری کشنده در درون دارد؛
تا توانی می گریز از یار بد - یار بد بدتر بود از مار بد
مار بد تنها تو را بر جان زند - یار بد بر جان و بر ایمان زند
یا دوست بد به ابر تیره ای تشبیه شده است که خورشید با آن عظمت را می پوشاند؛
با بدان منشین که صحبت بد - گرچه پاکی تو را پلید کند
آفتاب بدین بزرگی را - پاره ای ابر ناپدید کند
پیام ها:
1- حسرت های درونی در اعمال و رفتار انسان مؤثّر است. (یعضّ الظالم)
2- رها کردن راه انبیا ظلم است. (ظلم به خود و ظلم به انبیا) (یعضّ الظالم)
3- عذاب قیامت بسیار سخت است. (یعضّ الظالم علی یَدَیه) (مشرک تنها یک انگشت ویا یک دست خود را گاز نمی گیرد، بلکه دو دست خود را گاز می گیرد)
4- در قیامت، وجدان ها بیدار می شود. (یعضّ - یقول)
5 - پشیمانی، دلیل بر اختیار انسان است و اگر کسی مجبور بود، پشیمانی معنا نداشت. (یالیتنی)
6- دوستی های نامشروع امروز، فردای خطرناکی دارد. (یالیتنی) دوست در سرنوشت انسان مؤثّر است.
7- ایمان به تنهایی کافی نیست، همراه بودن با انبیا نیز لازم است. (مع الرسول)
8 - ارتباط با انبیا هر چند اندک باشد، می تواند راه نجات باشد. (سبیلاً)
9- دو دوستی در یک دل جا نمی گیرد. (دوستی پیامبر و دوستی انسان گمراه) (اتّخذت مع الرسول... لم اتّخذ فلاناً خلیلاً)
10- دوستان منحرف، عوامل شیطانند. (فلاناً خلیلاً - و کان الشیطان)
11- نام و شخص افراد مهم نیست، کارایی آنان مهم است. (فلاناً - اضلّنی)
12- نشانه ی دوست بد آن است که انسان را غافل کند. (اضلّنی عن الذکر)
13- گاهی عواطف دوستی، بر استدلال و منطق غلبه می کند. (اضلّنی عن الذکر بعد اذ جاءنی)
14- خداوند با همه ی مردم اتمام حجّت می کند. (بعد اذ جاءنی)
هدایت شده از حجه الاسلام شیخ حسن بابایی
پیامها و نکات برخی از آیات جزء نوزدهم قرآن کریم :
سوره فرقان آیه 58
(58) وَتَوَکَّلْ عَلَی الْحَیِّ الَّذِی لَا یَمُوتُ وَسَبِّحْ بِحَمْدِهِ وَکَفَی بِهِ بِذُنُوبِ عِبَادِهِ خَبِیراً
و بر (خدای) زنده ای که هرگز نمی میرد توکّل کن و به ستایش او تسبیح گوی همین بس که او به گناهان بندگانش آگاهی دقیق دارد.
نکته ها:
واژه ی «توکّل» با مشتقّاتش هفتاد بار در قرآن آمده است. توکّل به معنای تکیه کردن بر خدا و وکیل گرفتن او در کارها است.
در آیه ی قبل به پیامبر فرمود: به مردم بگو: من مزدی از شما نمی خواهم، گویا در این آیه می فرماید: رهبران دینی که به مال مردم چشم داشتی ندارند، برای زندگی خود باید تنها به خداوند توکّل نمایند.
توکّل بر خداوند به معنای رها کردن تلاش و کوشش نیست. چنانکه مولوی می گوید:
گفت پیغمبر به آواز بلند - با توکّل زانوی اشتر ببند
رمز الکاسب حبیب اللّه شنو - از توکّل در سبب کاهل مشو
رو توکّل کن تو با کسب ای عمو - جهد می کن کسب می کن مو به مو
پیام ها:
1- تکیه ی فانی بر فانی لغو است. (توکّل علی الحیّ الّذی لایموت)
2- تکیه ی ضعیف بر ضعیف لغو است. (توکّل علی... الّذی خلق السموات)
3- تکیه ی جاهل بر جاهل لغو است. (توکّل علی الحیّ الّذی... خبیرا)
4- انبیا نیز به موعظه و تذکر الهی نیاز دارند. (و توکّل)
5 - حیات ابدی مخصوص خداست. (الحیّ الّذی لایموت)
6- خدایی را وکیل بگیر که برای همیشه زنده است و اگر امروز به دشمن مهلت داد تا شاید از کارشکنی و کفر دست بردارد، فردا فرصت و مهلت دارد تا از او انتقام گیرد. (لایموت)
7- توکّل قلبی باید با تسبیح و حمد عملی همراه باشد. (و سبّح بحمد)
8 - خداوند به کارهای جزئی مردم علم دقیق دارد. (بذنوب عباده)
9- گناهکاران نیز بندگان خدا هستند. (ذنوب عباده)
10- ایمان انسان به این که خداوند بر گناهانش آگاه است، بهترین اهرم برای پیدایش تقواست. (بذنوب عباده)
11- آگاهی خداوند بر گناهان مردم، علاوه بر اینکه تهدیدی برای کفّار است، برای پیامبر نیز تسلّی و دلداری می باشد که نگران نباش، ما از کارشکنی های آنان آگاهیم و به حساب کفّار لجوج می رسیم. (و کفی به بذنوب عباده خبیراً)