:
جوابیه حجت الاسلام والمسلمین دکتر ضمیری مدرس درس خارج و رئیس انجمن مطالعات اجتماعی حوزه علمیه به بیانات استاد علوی بروجردی ازدیدگاه شهید صدر :
وقتی از اقتصاد اسلامی یا سایر مباحث علوم انسانی با رویکرد اسلامی سخن به میان می آید باید دقیقا دید منظور چیست؟ خلط مبحث ازعدم شفافیت محل نزاع برمی خیزد باید بین مذهب اقتصادی وعلم اقتصادی تفاوت گذاشت. شهید صدر معتقد است علم اقتصاد علمی است که وظیفه اش تفسیر حیات اقتصادی وارتباط پدیده های اقتصادی به اسباب وعوامل آن است. این علم نو پدید است و محصول جامعه مدرن است هرچند از گذشته دور مباحث پراکنده ایی وجود داشته است.
اما مقصود از مذهب اقتصادی شیوه وسیاستی است که جامعه برای حل مشکلات اقتصادی انتخاب می کند. به دیگر سخن علم اقتصاد از هست ونیست های پدیده های اقتصادی سخن می گوید درحالی که مذهب اقتصادی از باید ها ونباید های اقتصادی بحث می کند. شان علم، تفسیر وتحلیل وضع موجود جامعه است ولی شان مذهب ومکتب تغییر وضع موجود به وضع مطلوب است. البته شهید صدر تاکید دارد انتخاب طریقه معینی برای تنظیم حیات اقتصادی بدون پایه واساس نیست وقطعا متکی برافکار ومفاهیم معینی است. با این توضیحات روشن می شود که از دیدگاه شهید صدر منظور از اقتصاد اسلامی مذهب اقتصادی است ونه علم اقتصادی زیرا اسلام درصدد بیان علوم نبوده است ورسالت دین اسلام تربیت انسان است درهمه عرصههای فردی واجتماعی واقتصادی وسیاسی وفرهنگی... وهرچه برای مسیر سعادت انسان لازم باشد از آن فرواگذاری نکرده است ویکی مسائل مهم ولازم برای تربیت انسان حل مشکلات اقتصادی اوست.
خلاصه آنکه شهید صدرباور به اقتصاد اسلامی دارد وان را به معنای مذهب اقتصادی می داند ونه علم اقتصاد َسیاسی
ناگفته نماند که شهید صدر معتقد است که ازطریق برهان انی واز راه استقراء می توان به مبانی وپشتوانه های علمی مذهب اقتصادی پیبرد... شهید صدر می نویسد : ان الاقتصاد الاسلامی مذهب ولیس علما لانه الطریقه التی یفضل الاسلام اتباعها فی الحیاة الاقتصادیه
او تصریح میکند که کار علم تفسیر است ولی کار مذهب طریقه وروش است.
بنابراین اقتصاد اسلامی به معنای دستورالعمل ها وتجویزهایی است که اسلام در سه عرصه تولید وتوزیع ومصرف
ارائه می دهد وکشف این مذهب اقتصادی هم به یک اجتهاد پیچیده نیاز دارد وصرف ردیف کردن مباحث عقود وایقاعات مرسوم درفقه کفایت نمی کند وباید از کنار هم گذاشتن احکام فقهی با روش استقرایی به کشف مذهب اقتصادی پرداخت.
@darsekharejzamiri