💠 فرار از ماکیاولیسم مذهبی ♻️ هر چند که حکومت دینی در بهترین حالت، یک ابزار برای تحقق احکام شرعی و بسط اخلاق است؛ اما آسیب اصلی متوجه این نظام سیاسی، این است که‎ می‎تواند گرفتار ابزارگرایی و یا به تعبیری «ماکیاولیسم مذهبی» بشود. ♻️ در این نظام سیاسی، هر چند که میان اخلاق و سیاست، فاصله‎ای وجود ندارد و بنابراین میان محتوا و شکل حکومت فاصله‎ای وجود ندارد؛ با این حال، داشتن نگاه ابزاری به دین و اخلاق، خطری جدی است، زیرا که محدودۀ بسیار وسیعی از امور اجتماعی را شامل می‎شود. ♻️ هدف اصلی نظام تئوکراتیک،‎ پاسداری از اخلاق و فضایل انسانی است؛ اما اگر نظارت‌های کامل اعمال نشود، اهداف این حکومت نقض شده و خود، مقدمۀ رواج و گسترش رذیلت‎های سیاسی و البته با توجیهات اخلاقی و دینی خواهد شد. 🌀 ادامه دارد... ⚠️ علاقه‌مندان برای تهیه نسخه چاپی یا الکترونیکی ویژه‌نامه بررسی اندیشه مرحوم عماد افروغ، می‌توانند از طریق آیدی @m110614 اقدام نمایند. 🆔 @Didebane_Andisheh

❇️ رابطه توسعه و تمدن 👤حسین کچوئیان گفتمان مدرن با دسترسی بیشتر به اطلاعات از طریق تکنولوژی‌های جدید، مراتب توسعه‌یافتگی و قدرتمندی خود را معرفی می‌نماید. در نقطه مقابل طبق نظر شهید آوینی، منشا قدرت و توسعه نه یک امر مادی بلکه یک باور و مساله معنوی است که می‌توان از آن تعبیر به تمدن به معنای خاص آن نیز کرد. به بیان دیگر ازمنظر ایشان ممکن است جامعه‌ای از نظر مسائل مادی ضعیف و از لحاظ دارابودن باور و تمدن غنی، قله‌های توسعه و پیشرفت را با قدرت معنوی خود درنوردیده باشد. 👤محسن رنانی برای قدم‌برداشتن به سمت توسعه پنج سرمایه اصلی نیاز هست که دو مورد آنها مربوط به بُعد مادی و سه مورد از آنها مربوط به تمدن معنوی جامعه است. منابع فرهنگی هم می‌توانند مانند منابع اقتصادی به سرمایه تبدیل شده و برای جامعه سودده باشند و آن را در مسیر توسعه‌یافتگی قرار دهند. به عبارت دیگر از نظر ایشان سودده‌بودن ابعاد معنوی یک تمدن است که می‌تواند جامعه را در مسیر توسعه‌یافتگی قرار دهد نه حقانیت و تطابق آنها با فطرت انسانی. 📖نشریه دیده‌بان شماره 49 🆔 @Didebane_Andisheh

💠 آشتی پست‌مدرنیسم با الهیات ♻️ طرفداران رئالیسم انتقادی ما را به درک و فهم قاعده‌مند از جهان فرا می‌خواند. مرحوم افروغ نیز معنا‌داری و قاعده‌مندی را در باور به خداوند جستجو می‌کند. او می‌گوید اگر کسی در جستجو‌ها و کنکاش‌های فکری خویش به معناداری از مجرای خداوند نرسد، سرانجامش پوچی و بی‌معنایی و از هم‌پاشیدگی است. ♻️ یکی از دستاوردهای ارزشمند «رئالیسم انتقادی» حل شکاف و تعارض بین «علم و دین» با استفاده از دیدگاه «تدوین مجدد آموزه‌های اعتقادی» است. از این منظر، الهیات در عین اینکه باید از وحی اصیل و تجربه قلبی شخصی آغاز شود، باید مشتمل بر الهیات طبیعت هم باشد که نظام طبیعت را نه دست‌کم گرفته و نه فراموش می‌کند. ♻️ مساله مهم دیگر، ارائه راه‌حل برای رفع معضل شرور در عالم است. در تفکر پویشی، واقعیت به صورت یک جامعه تصویر می‌شود که هریک از اعضای آن، اگرچه از برجستگی برخوردارند، اما از کنترل کامل بهرمند نیستند. بر اساس این دیدگاه، خداوند، شر را بر نمی‌اندازد، بلکه در سدد است تا آن را با دگرگون‌سازی و نیز تصویرنمودنِ یک الگوی فراگیرتر که می‌تواند با آن یکپارچه شود، به خیر مبدل سازد. 🌀 ادامه دارد... ⚠️ علاقه‌مندان برای تهیه نسخه چاپی یا الکترونیکی ویژه‌نامه بررسی اندیشه مرحوم عماد افروغ، می‌توانند از طریق آیدی @m110614 اقدام نمایند. 🆔 @Didebane_Andisheh

♦️ رویکرد نوسهروردی به وحدت اسلامی 👤 سید جواد میری ♻️ جامعه و کشور ایران از نظر قومی و زبانی تنوع و تکثر بسیاری دارد؛ ما نیاز نداریم این تنوع و تکثر را سرکوب کنیم؛ بلکه باید برای آن یک ساختار تعریف کنیم. این ساختار و سیاست‌گذاری در حوزه مبانی شکل می‌پذیرد که من از آن به‌عنوان رویکرد نوسهروردی یاد کرده‌ام. ♻️ایران ملک مشاع است یعنی تمام کسانی که در ایران هستند، به‌نوعی در این ایرانیت شراکت دارند؛ چه آنها که ایران باستان را سرچشمه هویت ما می‌دانند؛ چه آنها که مدرنیته را مقوم هویت ما معرفی می‌کنند و چه آنها که دل در گروی هویت دینی و اسلامی مردم این مرز و بوم دارند. 📖دیده‌بان اندیشه شماره 37 🆔 @Didebane_Andisheh

✅ مادری و تدبیر منزل 🔷 به جرات می‌توان اذعان کرد که مقوله مادری و تدبیر منزل اولین و مهمترین مساله‌ای است که زنان در طول تاریخ همواره با آن روبرو بوده و نسبت به انجام بهتر آن دغدغه داشته‌اند. «مادری» معمولاً به مفهوم توجه و مراقبت از کودکان، ارضای نیازهای مادی، عاطفی، روانی و احساس مسئولیت در قبال آن‌ها و همچنین برقراری مناسباتی اطلاق می‌شود که نیازهای آن‌ها را برآورده می‌کند. «مادر» یک نوع از بودن انسانی، الزامات بیولوژیکی یا زنانگی است که مهم‌ترین پایگاه هویت‌بخش برای زنان به حساب می‌آید. 🔶 در طول تاریخ بر اساس تقسیم کار نانوشته‌ای که بین زنان ومردان وجود داشته، زنان به دلیل وظیفه مادری و تربیت فرزندی که بر عهده داشتند، ماندن در خانه را ترجیح داده و بر همین اساس به تدبیر امور منزل مثل پخت خوراک نیز می‌پرداختند. آنها به خوبی نسبت به این مساله واقف بودند که ماندن در خانه و انجام کارهای آن هم با فیزیولوژیک آنها تناسب داشته و هم درصد بیشتری از آسایش و امنیت را برایشان فراهم می‌آورد؛ از طرف دیگر نیز می‌دانستند که در صورت انجام کارهای مربوط به خوراک، پوشاک و تربیت خانواده، مشارکت جدی در رشد روند اقتصادی خانوار و فرهنگ جامعه خود خواهند داشت. 📖نشریه دیده‌بان شماره 46 🆔 @Didebane_Andisheh

💠 اصلاح اصول‌گرایی 📌 عماد افروغ معتقد است که یک نظام مستقر باید بتواند با ایجاد تغییراتی مناسب، نسبت به جریانات و ایدئولوژی‌های رقیب و تغییر و تحولات اجتماعی، مشروعیت خود را بازتولید کند؛ لذا بدون این بازتولید، به تدریج پایه‌های توجیه‌پذیری و معقول‌بودن نظام سست خواهد شد و هراندازه هم کارآمدی عینی نظام بالا باشد، دامنه توجیه‌ناپذیری ذهنی نظام، کارآمدی آن را فرا گرفته و به بحران مشروعیت می‌انجامد. 📌 نقد درون گفتمانی از نظر افروغ بدین معناست که انقلاب اسلامی به لحاظ راهبردی و به دلیل اینکه یه پروژه ناتمام است، آنقدر قابلیت دارد که اساس نقد جمهوری اسلامی واقع شود؛ همچنین با این نقد درون‌گفتمانی دیگر فرصت به گفتمان‌های رقیب نخواهد رسید. 🌀 ادامه دارد... ⚠️ علاقه‌مندان برای تهیه نسخه چاپی یا الکترونیکی ویژه‌نامه بررسی اندیشه مرحوم عماد افروغ، می‌توانند از طریق آیدی @m110614 اقدام نمایند. 🆔 @Didebane_Andisheh

❇️اخلاق سیاست مدرن 🎞حسین کچویان 🆔 @Didebane_Andisheh

💠 رابطه توسعه و فناوری 📌 خنثی‌نبودن ماهیت تکنولوژی حسین معززی‌نیا به درستی بر وجود مبانی فکری و ایدئولوژیکی در دل فناوری اشاره کرده و از این رو توسعه را در تطابق تکنولوژی‌های ساخته‌شده با اهداف کلان نظری توصیف می‌نماید. خنثی‌نبودن ماهیت فناوری اگرچه امروزه مورد وفاق اکثر نظریه‌پردازان است، اما اختلاف اساسی در امکان بهره‌گیری از آن است. 📌 عدم امکان توسعه تمدن با استفاده از تکنولوژی وارداتی محسن رنانی معتقد است که نمی‌توان با استفاده از فناوری‌هایی که از تمدن دیگری وارد شده‌اند، جامعه را به سمت توسعه کشاند. از نظر ایشان هر تمدن یک جسم دارد و یک روح؛ توسعه زمانی رخ خواهد داد که این دو متناسب با یکدیگر رشد کنند یعنی جنبه سخت‌افزاری و فناورانه ما به همان غنای باورها و ارزش‌هایمان برسد و از همان سنخ باشد. رنانی معتقد است که در جامعه ما فناوری از خارج وارد شده اما این فناوری با ابعاد معرفتی تمدن ما همخوانی نداشته و از این رو موجب توسعه‌یافتگی ما نمی‌شود. 📌 امکان توسعه تمدن با استفاده از تکنولوژی وارداتی عبدالحسین خسروپناه معتقد است که ما در جهت توسعه ابعاد معرفتی خود در جهان و همچنین تولید تمدن نوین اسلامی، می‌توانیم از تمام دستاوردهای فناورانه غربی استفاده کرده و جنبه‌های منفی معنایی آن بزدائیم. به بیان دیگر از نظر ایشان باید با رویکرد غرب‌گزینی به سراغ علوم و فناوری‌های جدید رفت و ابزار مناسب را برای توسعه تمدنی خود پیدا کنیم چرا که در عالم باطل محض وجود نداشته در فناوری وارداتی نیز ابعاد مثبتی یافت خواهد شد. 📌 نقد غرب با استفاده از تکنولوژی غربی آرش وکیلیان نیز با پذیرش امکان بهره‌گیری از فناوری غربی برای توسعه تمدن اسلامی، پا را فراتر نهاده و معتقد شد که با همین فناوری‌ها حتی می‌توان تمدن غربی را نیز به چالش و نقد کشید. ایشان به سخنانی از شهید آوینی استناد می‌کنند که علاوه بر دعوت مردم به همزیستی مسالمت‌آمیز با فناوری‌های غربی، از آنان می‌خواهد که حالت تهاجمی خود را از دست نداده و با استفاده از همان ابزارها، افول، بطلان و سست‌بودن تمدن و توسعه غربی را به جهانیان نشان دهند. 📖نشریه دیده‌بان شماره 49 🆔 @Didebane_Andisheh

💠 سایه ناامیدی رسانه‌ها بر جامعه 👤مجید ابهری ❇️ ۴۰۰ شبکه ماهواره‌ای به زبان فارسی و بیش از ۶ هزار پلتفرم و سایت در شبکه‌های اجتماعی مشغول شایعه‌سازی و دروغ‌پردازی در مورد امکانات و پیشرفت‌های علمی کشور هستند. این‌همه دستاورد علمی و صنعتی در عرض ۴۰ سال باوجود تحریم‌های ناجوانمردانه و غیرمنطقی، به‌وسیله همین جوانان به دست آمده است. متأسفانه دستگاه‌های تبلیغاتی ما با ضعف کامل حرکت می‌کنند و کمتر به امکانات و توانایی‌های واقعی اشاره می‌کنند. ✴️ به‌عنوان یک رفتارشناس و آسیب‌شناس اجتماعی که ۴۰ سال از عمر خود را در این مسیر طی نموده‌ام، قصور دوستان غافل و مدیران ناکارآمد را در بحث رسانه بیشتر از دشمنان می‌دانم. 📖نشریه دیده بان شماره 47 🆔 @didebane_andisheh

💠 نقد به مدل توسعه لیبرال ✴️ توسعه‌گرایان لیبرال به نوسازی و تغییر با رویکردی تکاملی و تدریجی و با نگاهی خوش‌بینانه نسبت به تمدن جدید غربی و با پیروی از مدل‌ها و الگوهای غربی می‌پردازند و در این فرآیند دلبسته نوسازی لیبرالی‌اند. ❇️ به نظر شهید آوینی خوانش مدرن از توسعه، نتیجه‌ای جز سقوط انسان به ورطه مادی‌گرایی، دنیازدگی و نهیلیسم نداشته و باید در مقابل آن، طرح جامعی برای توسعه جوامع بشری بر اساس مبانی و غایت الهی پیشنهاد کرد. 📖نشریه دیده‌بان شماره 49 🆔 @Didebane_Andisheh

#خبر #دیده‌بان_51 ❇️ جهاد اکبر حوزویان امروز، زدودن غبار ناکارآمدی از چهره فقه است... 👤 گفتگوی اختصاصی با دکتر محمدعلی میرزایی عضو هیات علمی جامعه‌المصطفی ⚠️ در این شماره از دیده‌بان به بررسی نظرات مختلف در باب شرایط و موانع کارآمدی فقه خواهیم پرداخت. 🌹 با ما همراه باشید! 🆔 @Didebane_Andisheh

💠 توصیه‌ به عدالتخواهان ✴️ شهید سید محمد بهشتی 1️⃣ نسبت به ناملایمات، غُر نزنید در راه دستیابی به عدالت باید در برابر موانع، سرسخت بود. ممکن است در این مسیر گذار، انسان تا حدودی عقب‌نشینی داشته باشد، اما آنچه اهمیت دارد، حرکت در مسیر است. به همین دلیل توقع رشد پیوسته و دائمی عدالت در اجتماع، توقعی بی‌جا است. خط عدالت یك خط مستقیم نیست؛ یك خط منكسر است. خط پیشرفت انقلاب، یك خط مستقیم نیست، یك خط شكسته است. اگر ما در سمت پیشرفت قرار گرفته باشیم، ولو خط شكسته باشد، باید آن را بپیماییم. 2️⃣ هر جا هستید عدالت را عینیت بخشید هر فرد در هر جای و جایگاهی که قرار دارد، می‌بایست به میزان وسع خود، عدالت را تحقق بخشد. نباید در راه تحقق عدالت معطل فراهم‌شدن تمامی شرایط ماند، بلکه می‌بایست با ایجاد الگوهای جزئی عدالت، زمینه را برای تحقق عدالت فراگیر اجتماعی فراهم آورد. 3️⃣ قانون را فصل‌الخطاب بدانید قانون می‌بایست بدون ملاحظه اجرا گردد. برخورد با جریان رابطه‌گرایی می‌بایست بدون رودربایستی و با صریح‌ترین صورت انجام پذیرد، در این راه نباید ذره‌ای سستی به خرج داد، در غیر اینصورت جامعه آسیب خواهد دید. بگذارید رفاقت‌ها و رابطه‌ها هرگز نتواند صداقت‌ها و ضابطه‌ها را به خطر بیندازد كه زندگی عادلانه و عدالت اجتماعی و اخلاقی و اقتصادی و سیاسی و معنوی در جامعه ما تنها و تنها بر اساس حاكمیت ضابطه‌ها و صداقت‌ها به وجود می‌آید و نه بر اساس رفاقت‌ها و رودربایستی‌ها. 📖نشریه دیده‌بان اندیشه شماره 40 🆔 @didebane_andisheh

#بازتاب 📌 بازتاب فروش شماره 50 نشریه دیده‌بان اندیشه در صفحات پرمخاطب فضای مجازی ❇️ برای خرید نسخه چاپی یا الکترونیکی این شماره در طرح فروش ویژه با ارسال رایگان، همچنان فرصت باقی است. 🌐 لینک خرید در ایتا و تلگرام @m110614 🙏 با ما همراه باشید! 🆔 @Didebane_Andisheh

💠 دلایل عقلی اثبات ولایت فقیه 📌 اصل تنزل تدریجی این استدلال در سخنان شیخ مفید به چشم می‌خورد و هم در فرمایشات امام خمینی(ره) به این شکل است که: الف) فلسفه تشکیل حکومت اسلامی، تأمین مصالح مسلمین از طریق اجرای احکام الهی است. ب) عالی‌ترین و مطلوب‌ترین نوع حکومت، که بالاترین سطح مصالح مسلمین را تأمین می‌کند، حکومتی است که امام معصوم(ع) در رأس آن باشد و کلیه کارگزاران حکومتی نیز از عصمت برخوردار باشند. 📌جامعیت و جاودانگی احکام اسلامی این استدلال که بیشتر در آثار آیت‌الله جوادی آملی بر آن تاکید شده، به این شکل است که: احکام اسلام جامعیت داشته، شامل احکام اجتماعی نیز می‌شود؛ خداوند در عصر حضور پیامبر(ص) و ائمة معصومین(ع)، اجرای احکام را به آنها سپرده است؛ در عصر غیبت، باید کسی عهده‌دار امور مسلمین و اجرای احکام الهی گردد که در این زمینه، نسبت به دیگران، اصلح می‌باشد و اصلح، کسی است که نسبت به شرائط لازم برای اداره حکومت اسلامی، یعنی علم و آگاهی به قوانین اسلام، تقوا و عدالت وقدرت تدبیر و ادارة جامعه، سرآمد دیگران باشد. 📌قدر متیقّن مأذون در تصرّف این استدلال که از سوی فقهائی همچون آیت‌الله بروجردی نیز بیان شده به این شرح است که: «تردیدی نیست که ائمه(ع) امر شیعه را در عصر غیبت به حال خود رها نکرده‌اند؛ قطع و یقین وجود دارد که ایشان فقهای شیعه را برای حل و فصل برخی مسائل مبتلابه جامعه، همچون قضاوت و اجرای احکام وحدود الهی، در عصر غیبت منصوب فرموده‌اند و در میان فقها اتفاق نظر وجود دارد که به غیر فقیه چنین اذن تصرفی داده نشده است. 📖نشریه دیده‌بان شماره 35 🆔 @didebane_andisheh

💠 تلازم موردی حقوق با تفاوت‌ها 👤مهدی مهریزی نگاه‌ها در مسئله زنان یکسان نیست؛ می‌توان کسانی که از موضع دین صحبت می‌کنند را در سه گروه دسته‌بندی کرد: ♻️ گروهی تحت عنوان «جریان سنتی» که ادامه جریان‌های گذشته هستند و هرچند دیدگاه‌های آن‌ها کمرنگ شده است اما هنوز وجود دارند. منابع مکتوب این گروه مربوط به دوره مشروطه به بعد است و به‌طور مثال اعتقاد داشتند اگر دختر به مدرسه نرود، زندگی بهتری خواهد داشت. ♻️ در ایران از حدود دهه 40 به بعد یک نگاه جدید ایجاد شد که از کتاب‌های علامه یحیی نوری آغاز و تا شهید مطهری، دکتر شریعتی و امام(ره) ادامه داشت. این افراد نگاه‌های قبلی نسبت به زن را تعدیل کردند؛ زیرا در نگاه قبلی تفاوت‌ها حداکثر بود، بحث حضور زن در اجتماع اصلاً قابل‌قبول نبود اما در نگاه دوم، این افراد دایره را محدودتر کردند. آن‌ها اصل را بر این گذاشتند که زن و مرد در جوهره انسانی برابر هستند و بر آن تأکید می‌کنند؛ برای حضور اجتماعی زن نیز منعی قائل نیستند؛ به این معنی که اصول را با شرایطی که دین گفته است، جایز می‌دانند و آن‌ها را توصیه نمی‌کنند. ♻️ از دهه 70 به بعد نگاه سومی شکل گرفت و به‌جای تبیین عقلانی، یک نوع بازنگری در استنباط فقهی انجام شد؛ مثلاً آیت‌الله جناتی، آیت‌الله صانعی، آیت‌الله معرفت را می‌توان در این زمره قرار داد. کار آن‌ها این بود که فتاوای قبل در حوزه زنان را یک نوع بازنگری فقهی کردند و نتیجه این شد که در حدود 20 مورد از آن اختلافات بین زن و مرد که در کل حدود 50 مورد بود، نظر دیگری دادند. 📖نشریه دیده‌بان شماره 46 🆔 @Didebane_Andisheh

💠 در حسرت توسعه فرمولی ✔️ از دوران منقول و معقول گذر کردیم ولی همچنان در داخل دانشگاه، به سختی می‌توان ساختمان کوچک دانشکده ادبیات یا الهیات را از بین ساختمان‌های راست‌قامت پزشکی و مهندسی تماشا کرد؛ شاید بخاطر همین هم هرساله در سنجش میزان توسعه‌یافتگی علمی ایران در جهان، تحلیل‌گران صرفا به بررسی تعداد ورودی‌ رشته‌های فنی و کاربردی و دستاوردهای فارغ‌التحصیلان آنها می‌پردازند. ✔️ این فرمول‌گرایی و نگاه تجربی و ریاضی به مسائل اجتماعی و انسانی متعلق به امروز نبوده و از دو قرن قبل توسط افرادی همچون آگوست کنت که به دنبال پی‌ریزی فیزیک اجتماع بودند، حادث شده است؛ همان‌هایی که در اواخر قرن نوزدهم، طبقه‌بندی ریشه‌دار علوم یعنی تقسیم به نظری و عملی را کنار زده و دوگانه طبیعی-انسانی را پیشنهاد دادند؛ اما حتی به تقسیم‌بندی خود نیز وفار نمانده و محتویات علوم انسانی را نیز با همان روش طبیعی و آزمایشگاهی مورد سنجش قرار دادند. ✔️ سید شهیدان اهل قلم چقدر زیبا راز این تفاوت در طبقه‌بندی علوم را بیان می‌کند؛ به نظر او ریشه این تفاوت در غایتی است که هر گروهی برای فعالیت علمی خود در نظر گرفته است. اندیشمندان دینی هدفی جز هدایت و رساندن انسان به کمالات ندارند؛ از این رو طبیعی است که خود را محدود به عرصه‌های تجربی علم نمی‌کنند؛ اما اگر قرار باشد غایت علم‌ورزی صرفا تولید ابزار برای تسلط بر طبیعت و موجودات آن باشد، واضح است که امثال اخلاق و دین، راهی به دایره علم پیدا نکنند. 📖نشریه دیده‌بان شماره 49 🆔 @Didebane_Andisheh

✅ عدالت حکیمانه 👤 دکتر مهدی شجریان 📌 اگرچه عدالت در معنای معروف خود، اعطای حق به ذی‌حقی است، اما باید دانست که حق امری اعتباری است. مقصود از امر اعتباری یعنی امری که مجازی است؛ البته مجاز به معنای تهی‌بودن از حقیقت به نحو کلی نیست. 📌 حق به‌معنای امتیاز و اختصاص است که شامل دو قسم تکوینی و اعتباری می‌شود؛ پیشینه امتیاز اعتباری،‌ شناخت دقیق افرادی است که می‌خواهیم برای آنها امتیازی جعل کنیم؛ پسینه‌ آن نیز تحقق و تأمین یک سری منافع و ثمرات و نتایج عینی برای آنهاست. 📌حقی که مستلزم عدالت است، «حق اعتباری حکیمانه» است که پیشینه و پسینه درستی دارد؛ از این رو باید گفت تعریف درست عدالت عبارت است از: اعطای حق اعتباری حکیمانه به ذی‌حق؛ یعنی به واژه‌ حق دو قید اضافه شده است. نه هر حقی و نه هر حق اعتباری؛ بلکه حق اعتباری حکیمانه. 📖نشریه دیده‌بان شماره 40 🆔 @didebane_andisheh