بسمه
در باب بازداشت قاسم مصلح و تحولات بغداد
۱. حدود یک سالواندی از اخرین تحلیل مرتبط با عراق در کانال گذشت. عهد کرده بودم مدتی را سکوت کنم تا هم در سکوت و خانهنشینی مطالعه بیشتری کنم و هم این که احیانا جای کسانی را تنگ نکنم که... بگذرم. سعی دارم تا پس از انتخابات ایران به تفصیل درباره عراق یک سالهونیم گذشته و عراق پیشرو صحبت کنم. اما اجمالا در خصوص اتفاقات دیروز :
۲. آبان ماه ۱۳۹۶ در تحلیلی گفتم که جنگ مسلحانه یکی از محکمات جامعه شیعی عراق در دوره پساداعش خواهد بود. این را سال ۲۰۱۲ نیز در لبنان به مرحوم رکن آبادی گفتم. آنگاه که از فایده پژوهش آن وقتم در خصوص روابط امل و حزبالله پرسید و پاسخ دادم که یافتن الگویی برای همگرایی احزاب شیعی عراق؛ با بهره بردن از تجربه تلخ و شیرین همزیستی دو حزب شیعی لبنان! که بیت شیعی عراق هم متکثرتر هم واگراتر و هم دورتر از عقلیه حکمرانی است و این حتمیت برخورد را موجب می شود در فرض غیاب موانعِ موقت (ایران، مرجعیت، تهدید مشترک و...)
۳. ورود داعش به عراق و تاسیس حشدالشعبی در شکل فعلی آن جدای از مخالفت قدرت های منطقهای و بین المللی و نیز کردها و اهل سنت، همچنین دو مخالف سرسخت شیعی نیز داشت. نخست لیبرالهای غربگرا و دوم جریان صدر که هر دو از برهم خوردن موازنه قدرت در داخل بیت شیعی نگران بودند. بعدها با ورود طیفی از رهبران حشد به انتخابات ۲۰۱۸ و کسب ۴۸ کرسی و رتبه دوم انتخاباتی، مخالفت ها به گروههای دیگری از احزاب شیعی #کمتربرنده نیز تسری پیدا کرد. موضع مرجعیت(به مثابه نهاد) نیز در این خصوص مهم است که آنرا به فرصت دیگری وامیگذارم.
۴. اما اینگونه به نظر میآید که اتفاقات اخیر در بازی حاصل جمع صفر و توافقی اگاهانهای میان همه طرفهای مقابل برای انحلال حشد در شکل فعلی آن ریشه دارد. بازداشتهای مکرر و حملاتی که به فرماندهان حشد صورت میگیرد، فضا را برای تحقق چنین هدفی فراهم می سازد. حشد یا باید سکوت کرده و دست روی دست بگذارد که تدریجا ریشه تمامیشان زده خواهد شد. (تجربه زیست سیاسی لیبرالهای غربگرا در تمام کشورهای همجوار را در چند دهه اخیر دنبال کنید: برنتافتن حتی ضعیفترین رویکرد انقلابی، چپگرایانه، اسلامگرایانه و...)
یا باید همچون موارد قبلی، تقابل کنند که به عنوان نیرویی متمرد و سرکش شناخته می شوند و باز افکار عمومی و فضا برای برخورد با ایشان فراهم تر می شود.
چه آنکه هرج و مرج درست همان چیزی است که کاظمی و شبکه داخلی و منطقهای همسو با او برای پیشبرد اهدافشان از جمله زدن رگگردن مقاومت و برساختن #دولتی_اقتدارگرا نیازمندند. در این بازی در هر صورت بازنده جریان مقاومت خواهد بود.
۵. آن چیزی که پذیرش انتساب هر تهمتی به فرماندهان حشدالشعبی را دشوار (اگرچه نه محال) می کند، نه حب و بغض فردی ما که فقدان بی طرفی کاظمی و دولت اوست. وقتی سخن از حشدالشعبی است، کاظمی و سرویس های او، خود طرف منازعه هستند نه قاضی بی طرف. حلبوسی و برهم نیز! و گرنه بازداشت جزائری و یاسری خود نشان پذیرش وجود فساد و... در حشد است .
۶. ادامه این بازی برخورد را حتمی و جنگ مسلحانه شیعی_شیعی را شروع خواهد کرد. با این حال مهمترین چیزی که آن را به تاخیر انداخته، فقدان درکی روشن از آینده پساحشد خواهد بود. نجف از قدرت گرفتن بیشتر لیبرالها و صدریها نگران است و لیبرالها از یکهتازی صدریهای تمامیتخواهی که آن وقت بی رقیب خواهند ماند و البته صدری هایی که آنها نیز از قدرت گرفتن بیشتر لیبرالها در هراسند... این فضای ابهامگون تا اینجا مانع از هر اقدام شتابزدهای شده است. بازی شطرنج سیاست در بیت شیعی با همین منطق موازنه ادامه خواهد داشت تا آن وقت که لااقل دو طرف به این باور برسند که حذف ضلع مقابل با کمترین هزینهها امکانپذیر خواهد بود. عاجلا او آجلا!
موقتا کاظمی بیانیه مرجعیت پس از دیدار پلاسخارت را به مثابه چراغ سبزی برای برخورد تلقی کرده است. وضعیت معیشتی و معضله کرونا نیز از اساس #مساله_توده را تغییر داده و معیشتمحور ساخته است. ضلع صدری، سنی و کردی نیز از این برخورد حمایت میکنند و حتی به آن تشویق. فشار از پایین نیز از طریق تظاهرات های خیابانی (اگرچه بخشی نیز مخالفان کاظمی هستند) فراهم است. چتر حمایت منطقهای و بین المللی نیز باز است. سکوت مرگبار در قبال حملات به مقرهای حشدالشعبی از سوی پهبادهای (ظاهرا) اسرائیلی و نیز بیعملی آشکار در قبال ترور #مهندس و اکتفای به بیانیهها نیز وسوسهکننده اوست. با این حال کاظمی به خوبی از هزینههای سنگین #تقابل مطلع است. آیا تن خواهد داد؟! آیا ساعت صفر رویارویی نزدیک است؟
۷. بازتاکید: جنگ در عراق بر سر آن است که دیکتاتور چه کسی باشد! مبارزه با #فساد و ساختن #وطن ، اسم رمز بازگشت دولت اقتدارگراست. #وطن_بدون_فساد، آرزوی دوری است که شاید دههها بعد سربرآورد...
منبثّات