منظور از فشار قبر و عذاب قبر و تنگ شدن قبر چیه؟
🔵از هولناکترین عذابهای قبر که میت در شب اول قبر به آن مبتلا میشود، فشار قبر است که مؤمن و کافر، کوچک و بزرگ، باید حد طبیعی و ناگزیر آن را تحمل کنند اما این فشار تحت اعمال انسان و پروندهای که با اوست بسیار متغیر است.
🔵اما در مورد اینکه واقعیت فشار قبر چیست و کیفیت آن به چه شکلی است، اطلاعات دقیقی در دست نیست. برخی همچون علامه مجلسی، علامه حلی، علامه شبر و مرحوم حمصی رازی معتقد به عذاب جسد هستند. به عقیده این بزرگان و برخی دیگر، ممکن است روح در عالم قبر، در بدن داخل شده و عذاب را تحمل کند ... علامه مجلسی میفرماید: انما السوال و الضغطة فی الاجساد الاصلیة ...؛ سؤال و تنگی و فشار قبر مربوط به جسد اصلی است. (جسد اصلی در مقابل جسد برزخی)
🔵با وجود برخی روایات که اصرار به همگانی بودن فشار قبر دارند، برخی روایات نیز به تفاوتهای مؤمن و کافر اشاره کرده و از آسودگی مؤمن سخن میگویند: «بنده مؤمن چون به خاک سپرده شود زمین به او گوید: آفرین، خوش آمدی، تو از جمله کسانی هستی که دوست داشتم بر پشت من راه رود، حال که تو را در بر گرفتم خواهی دانست که چگونه با تو عمل میکنم!
🔵پس تا آنجا که چشم کار میکند برای او گشاده گردد. و کافر چون به خاک سپرده شود زمین به او گوید: تو را آفرین و خوشامد مباد، تو از دشمنترین کسانی هستی که دوست نداشتم بر پشت من راه رود، حال که تو را در بر گرفتم خواهی دانست که چگونه با تو عمل میکنم! پس چنان او را بفشارد که استخوانهای پهلویش بشکند. (امالی شیخ مفید، ترجمه استادولی)
🔵محمد تقی فلسفی در این باره میگوید: «مقصود از فشار قبر این نیست که دیوارهای قبری که در گورستان حفر شده به هم نزدیک میشوند، و جسد میت را در تنگنا قرار میدهند، بلکه مقصود فشار نامرئی و نامحسوسی است که، بر روح و جسد برزخی متوفی، وارد میآید و او را به شدت ناراحت میکند.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
کیفیت کیفرهای اخروی و فلسفه آن چیست؟
🔴کیفرهای اخروی جنبهی جسمانی و روحانی دارد, اما عذابهای جسمانی دوزخیان عبارت است از:
1 آب و غذای نامناسب و گلوگیر و ناگوار و بدبو و بد طعم و داغ و سوزان که از آن به زقوم و ضریع و غسلین تعبیر شده است;
2 لباس زشت و بد منظر و بد بو و آتش زا;
3 ضربههای شعلهی سوزان آتش و به غل و زنجیر کشیده شدن.
🔴اما عذابهای روحانی عبارت است از:
1 غم و اندوه و حسرت بی پایان;
2 تحقیر و سرزنش فراوان. (1)
قرآن مجید فلسفهی اصلی کیفرهای اخروی را تجلی عمل در لباس وجوداخروی میداند. توضیح آن که: کیفرهای اخروی نه برای تسکین آلام است و نه جنبهی تربیتی دارد و نه جنبهی عبرت آموزی, چون ساحت قدس الهی بالاتر از آن است که از فردی انتقام بگیرد, هم چنین در جهان دیگر تربیت و عبرت معناندارد;
🔴 پاداش و کیفر و نعمت و نقمت, حقایق اعمال دنیوی انسانها است که درحیات اخروی خود را نشان میدهد. به بیان دیگر جزای اعمال هر انسانی, عین اعمال او خواهد بود.
🔴از این مطلب در اصطلاح علمی به تعبیرمی شود. آیات و روایات زیادی به این امر اشاره دارد که در این جا به یک آیه اشاره میکنیم:. (2)
📚پی نوشت:
1. مکارم شیرازی, پیام قرآن, ج 6 ص 423 ـ 472
2. توبه (9)، آیهی 35
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
روح انسان ها، پس از مرگ، به کجا مي رود؟ آيا بهشت و جهنم را درک مي کند؟ آيا مي توان با انجام اعمال صالح، براي آن ها، توشه و ثواب فرستاد؟
💠روح انسان، پس از جدا شدن از جسد خاکي ، در جسم هاي لطيفي قرار مي گيرد که بسياري از خصوصيات جسم خاکي را ندارد، اما از هر نظر، شبيه بدن است، به اين جسم لطيف، «قالب مثالي»، يا «بدن مثالي» گويند.
♦️پس از جدايي روح از بدن، جسم از بين مي رود، اما روح در عالم برزخ، زنده و باقي مي ماند تا قيامت شود و دوباره روح در همان جسم حلول کند و از قبر بيرون آيد.
💠بسياري از ارواح در عالم برزخ، بهشت و جهنم را درک مي کنند؛ همان گونه که بعضي در همين دنيا درک مي کنند. پس از مرگ، روح برخي انسان ها در بهشت برزخي متنعم مي گردد و روح دسته ي ديگر در جهنم برزخي معذب مي شود و گروهي نيز در حال خواب گونه به سر مي برند.
♦️از نظر روايت انسان ها، در عالم برزخ، پنج گروهند:
1⃣ برخي، به بهشت برزخي وارد مي شوند، که آن ها درجه ي اعلاي ايمان و کمال را دارا هستند.
2⃣ براي بعض ديگري دري از بهشت برزخي، به سوي قبرشان باز مي شود. آنان مؤمناني هستند که در درجه ي پايين تر قرار دارند.
3⃣ دسته اي براي عذاب در جهنم برزخي وارد مي شوند و تا بخشودگي گناهانشان در آن جا به سر مي برند. آنان، مؤمنان گنه کار هستند.
4⃣ برخي ديگر در جهنم برزخي وارد شده و تا قيامت عذاب مي شوند. آنان کافران هستند.
5⃣ عده اي ، وارد هيچ يک از بهشت و جهنم برزخي نمي شوند، بلکه روحشان تا برپايي قيامت رها مي گردد. آنان، نه اهل ثواب هستند تا مستحق نعمت باشند، و نه اهل گناه، تا سزاوار عذاب گردند.
♦️در روايات وارد شده است، که دعا و اعمال خير بازماندگان - به ويژه؛ فرزندان صالح - و هدايايي که آنان براي ميت مي فرستند، مانند: صدقات، نماز، استغفار و هر کار نيکي که ثوابش را به ميت هديه کنند، باعث آسايش و رفع عذاب ميت، يا کاهش آن مي گردد.
💠با اعمال صالح مي توان براي اموات، توشه و ثواب فرستاد.
♦️قرآن کريم قيامت را با نشانه معرفي مي کند؛ از جمله در سوره ي تکوير (آيه هاي يک تا نه) براي آغاز قيامت هشت نشانه ذکر شده است. نفخه ي صور، يکمي از اين علامت هاست، که به وسيله ي فرشته اي به نام اسرافيل عليه السلام صورت مي گيرد.
💠با دميدن جناب اسرافيل در صور، تمام مردم مي ميرند. بار دوم، که در آن دميده مي شود؛ همگان براي حساب رسي روز قيامت زنده مي شوند.
پس از پايان مرحله رستاخيز (ويراني جهان) مرحله دوم آغاز مي گردد تا براي رسيدگي به اعمال انسان ها - که در پرورنده ي هر کس ضبط و ثبت است - دادگاه عدل خداوند تشکيل شود. قرآن در اين باره مي فرمايد: «و جاء ربک و الملک صفاً صفا» ؛ « و [فرمان] پروردگارت و فرشته [ها] صف در صف آيند ...».
♦️در قيامت، بازپرسي، همگاني و عمومي است و حتي از پيامبران خدا نيز پرسش مي شد.
در صحراي محشر، گواهاني نيز عليه انسان ها، اقامه ي شکايت و شهادت مي کنند. برخي از شاکيان عبارت است از: خداوند متعال (يونس، 61)؛ پيامبران و اوصياي الهي (نساء،41)؛ اعضاي و جوارح انسان ؛
💠مانند: دست و پا ، پوست تن و ... (نور، 24 و فصلت، 21)، فرشتگان (ق،21) زميني است که انسان روي آن زندگي کرده و اطاعت و گناه از او سر زده است (زلزال،4)؛ زماني که اعمال ، در آن انجام شده است.
سخن درباره ي قيامت و اوصاف و ويژگي هاي آن بسيار است و در اين نوشتار کوتاه، نمي گنجد.
🍃🌹@dobare_zendegi🌹🍃
جایگاه بهشت و جهنم کجاست؟ قیامت در کجا بر پامی شود؟
🌺در مورد جایگاه بهشت و جهنم, نظریات مختلفی عرضه شده است:
1⃣ بعضی گفتهاند بهشت در آسمانها و جایگاه دوزخ زیر طبقات زمین است. این دسته به آیهی تمسک کرده و گفتهاند:
قرآن بهشت را نزد سورة المنتهی میداند و آن جا برترین محل آسمان است. (1)
2⃣ نظریهی دیگر اعتقاد جمعی از فلاسفه است که منکر مادی بودن بهشت ودوزخ اند. بنابراین عقیده بهشت نیازی به مکان مادی ندارد, بلکه در ماورای عالم ماده و حس است.
این نظریه با آیات قرآن منطبق نیست, چون قرآن مجید معاد جسمانی رااثبات کرده است.
3⃣ نظریهی سوم آن است که بهشت و دوزخ در درون و باطن همین جهان قراردارد.
4⃣ نظریهی دیگر آن است که سؤال از جایگاه بهشت و دوزخ صحیح نیست, چون سؤال در صورتی صحیح است که آن در جزئی از این جهان باشد, به گونهای که بتوان میان آن دو و این جهان نسبتی بر قرار کرد, اما اگر بهشت و دوزخ برای خود جهانی مستقل و جدا از آسمانها و زمین باشند, سؤال از محل ومکان آن دو کاملاً غیر منطقی است. (2)
🌺قبل از رستاخیز زلزلهای رخ میدهد که نظام و کرات آسمانی را در هم میپیچد و زمین و آسمان, گونهی دگر میشوند, چنان که قرآن مجید میفرماید:. (3)
🌺 در این صورت جهان نظام دیگری پیدا میکند و صحنهی زمین وسیعتر میگردد, چنان که قرآن مجید میفرماید:; بنابراین رستاخیز در نظام کنونی واقع نمیشود.
📚پی نوشت:
1. مکارم شیرازی, پیام قرآن, ج 6 ص 339
2. جعفر سبحانی, منشور جاوید, ج 9 ص 374
3. ابراهیم (14 آیهی 48
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
آیا تلقین برای میت فایده ای دارد؟
💥تلقین در چند مقطع صورت می گیرد. ۱-درآستانه مرگ ۲-هنگام به خاک سپاری ۳- بعد از خاک سپاری
💥تلقینی که در آستانه مرگ در روایات بیان شده، بدین صورت است:
« لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْحَلِیمُ الْكَرِیمُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَ رَبِّ الْأَرَضِینَ السَّبْعِ وَ مَا فِیهِنَّ وَ مَا بَیْنَهُنَّ وَ مَا تَحْتَهُنَّ وَ رَبِّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِین[۱] یعنى هیچ معبودى نیست كه در خور پرستش باشد جز ذات واجب الوجودى كه مستجمع جمیع صفات كمالیّه و حلیم و بردبار و كریم است، نیست معبودى جز خداى یگانه بلند مرتبه و عظیم الشأن منزّه و پاك میدانم پروردگار آسمانهاى هفتگانه را و آنچه در آنهاست و آنچه در میان آنها و زیر آنها است و او پروردگار عرش عظیم است و درود بر فرستادگان الهى و حمد و ثنا مخصوص خداوند پروردگار عالمیان است».
💥و البته شایسته است که پس از توحید و نبوت، اسامی ائمه و شهادت به حقانیت آن ها را نیز در تلقین بیان کنیم.[۲]
این تلقین بسیار باارزش است تا جایی که می تواند شخص را وارد بهشت کند و خوف و ترس را از او دور کند.
💥رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمود: مردگانتان را پیش از مرگ «لا إله إلّااللَّه» تلقین كنید، هر كس آخرین سخن زندگیش كلمه «لا إله الّا اللَّه» باشد داخل بهشت خواهد شد.[۳]
💥همچنین امیر المومنین (ع) در هنگام مرگ، به افراد تلقین می کردند و اگر مریض می توانست آن را بگوید، حضرت می فرمود: برو برای تو ترسی نیست.[۴]
البته توانایی بیان تلقینات برای همگان میسر نخواهد بود و گذشته انسان بر این مساله اثر می گذارد. در روایتی از پیامبر (ص) این مساله به نیکی دیده می شود:
💥امام صادق علیه السّلام فرمود: در زمان رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله مردى از اهل مدینه در حالت بیمارى كه با همان بیمارى از دنیا رفت زبانش گرفته و بسته شد رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله بر او وارد شد و باو فرمود: بگو: «لا إله إلا اللَّه» بیمار نتوانست بگوید، پیامبر (ص) دوباره این سخن را باو تكرار كرد و باز آن شخص نتوانست، در این هنگام زنى بالاى سر بیمار ایستاده بود رسول خدا (ص) باو فرمود: آیا این مرد مادرش زنده است؟ آن زن عرض كرد: آرى یا رسول اللَّه من مادر اویم، رسول خدا (ص) باو فرمود: آیا تو از او راضى هستى یا خیر؟ عرضكرد: نه تنها راضى نیستم بلكه از او خشمگین هم هستم، رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله بآن زن فرمود: من مایلم كه تو از او بگذرى و راضى و خشنود شوى عرضكرد: یا رسول اللَّه من براى خشنودى خاطر شما از او راضى شدم، پس پیامبر (ص) به بیمار فرمود: بگو «لا إله إلا اللَّه» و او گفت: «لا إله إلّا اللَّه»[۵]
💥و برای دیدن متن تلقین هنگام خاکسپاری می توانید به مساله ۶۲۸ رساله ها مراجع کنید. و درباره فایده به این مطلب اشاره شده است که تلقین سبب انصراف نکیر و منکر از سوال قبر می شود.[۶]
💥البته همانطور که در مرحله اول تلقین بیان شد، صرف تلقین برای هر کسی موثر نیست. و شخص باید قابلیتی داشته باشد که تلقین او موثر واقع شود.
[۱]. من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص: ۱۳۲.
[۲]. من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص: ۱۳۴، حدیث ۳۵۶.
[۳]. من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص: ۱۳۲.
[۴]. الكافی، ج۳، ص: ۱۲۴.
[۵]. من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص: ۱۳۲.
[۶]. منازل الاخره، شیخ عباس، ص ۳۸.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
محرومان از بهشت چه کسانی هستند؟
🌀قرآن در این مورد میفرماید: کفار و مشرکان به بهشت نمیروند مگر زمانی که شتر از سوراخ سوزن رد شود، یعنی هرگز این دو گروه وارد بهشت نخواهند شد زیرا هرگز شتر از سوراخ سوزن رد نمیشود:
🌀«لا یدخلون الجنّه حتی یلج الجمل فی سمّ الخیاط»(1). علاوه بر آیه فوق در روایات نیز به افراد گنه کاری اشاره شده است که وارد بهشت نمیشوند از جمله:
🌀سخن چین، دائم الخمر، قاطع رحم، ثروتمند بخیل، کسی که منطق خدا ویا رهبر حق را ردّ نماید و کسی که در حکومت به مردم حیله نماید و... (2).
📚پی نوشت:
1- اعراف / 40.
2- میزان الحکمه.
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃
آیا زنان در بهشت حجاب دارند و زاد و ولد وجود دارد؟
🌷توجه به سه مقدمه جهت پاسخ به این سؤال ضروری است:
🌷الف) در بهشت هر چه انسان درخواست کند به آن میرسد «ولکم فیها ما تشتهی انفسکم» (فصلت 31).
🌷ب) همه چیز آخرت اعم از بهشت و جهنم با دنیا فرق دارد. به عبارت واضحتر آن جا جهان دیگری است با قوانین خاص خود به طوری که «ان الاخره لدار الحیوان» آخرت سرای زنده است یعنی حتی درخت در بهشت شعور دارد و وقتی شما اراده کنید از میوه آن بخورید خود درخت میوهاش را به شما عرضه میکند.
🌷ج) آخرت سرای جزا است نه عمل.
با توجه به دو مقدمه فوق میتوان گفت که فرزند داری در بهشت ممکن است ولی با شکلی کاملاً متفاوت از دنیا، هم از لحاظ نحوه به وجود آمدن و هم از لحاظ شرایط آن طفل بعد از خلقت از حیث تکلیف.
🌷راجع به حجاب هم از آن جا که پوشش بدن از غیر از نظر عقلی امری ممدوح است و نوعی کمال برای انسان محسوب میشود و بهشت محل خوبیها است میتوان گفت که حجاب در بهشت وجود دارد ولی نحوه و حدود آن برای ما معلوم نیست قرآن در مدح حورهای بهشتی میفرماید: «حور مقصورات فی الخیام؛ بهشت دارای زنان بهشتی (حوریها) است که در سراپردههای خود مستورند» (الرحمن، آیه 72).
🍃🌹 @dobare_zendegi 🌹🍃