حکم حجاب یک باره اعلام نشده بلکه کم کم و با گذشت زمان و آماده شدن زمینه و… بر قلب مبارک پیامبر(ص) نازل شده است
در روزهاى پایانى سال پنجم هجرى در جریان ولیمه ازدواج پیامبر(ص) با زینب بنت جحش(همسر طلاق داده شده زیدابن حارثه) آیه حجاب همسران پیامبر(ص) بر آن حضرت نازل شد
همه مردان برابر دستور این آیه شریفه مى بایست از پس پرده با همسران پیامبر(ص) سخن بگویند
در مرحله دوم خویشاوندان نسبى از دایره این حکم بیرون شدند و آنان اجازه یافتند با همسران پیامبر(ص) بى آن که پردهاى در بین باشد سخن بگویند
در مرحله سوم جلباب (چادر) به عنوان حقى براى همسران و دختران پیامبر(ص) و زنان مؤمن قرار داده شد
در مرحله چهارم آیات سوره نور احکام حجاب بانوان را روشن ساخت
در مرحله پنجم اجازه گرفتن براى ورود به محل استراحت بانوان محرم مطرح شد
حجاب به پوشش زن در برابر مرد نامحرم گفته میشه به این معنی که یک خانم هنگام معاشرت با مردان باید بدن خودش رو بپوشونه و جلوهگری و خودنمایی نکنه بنابراین حجاب دارای دو بعد ایجابی و سلبی هستش
خب این یعنی چی؟
یعنی حجاب فقط پوشیدگی نیست بلکه در کنار اون باید حیا و عفت هم باشه بُعد ایجابی حجاب واجب بودن پوشش و بُعد سلبی اون حرام بودن خودنمایی و جلوهگری در برابر نامحرمه این دو تا بُعد وقتی که کنار هم باشن حجاب اسلامی محقق میشه اگه از این دو مورد یکی باشه و یکی نباشه در این صورت نمیشه گفت که حجاب اسلامی محقق شده بنابراین اگر خانمی پوشیدگی داشته باشه اما بُعد سلبی یعنی خودنمایی رو رعایت نکنه(مثل خیلی از حجاب استایل ها)محجبه نیست و فقط پوشیدگی داره و همچنین اگر کسی بُعد سلبی رو رعایت کنه ولی بُعد ایجابی رو رعایت نکنه باز هم حجاب اسلامی محقق نشده بنابراین این دو تا بُعد در کنار همدیگه حجاب رو تکمیل میکنن
خُب تا اینجا حدوداً فهمیدیم که حجاب چیه و اگر بخوایم رعایتش کنیم باید چه جوری عمل کنیم
خداوند در قرآن کریم به صراحت وجوب حجاب رو بیان کرده و از زنان خواسته شده تا اون رو رعایت بکنن
آیه ۳۱ سوره نور که آیه حجاب هم نامیده میشه که در اون پوشش بر زنان واجب شده
بخشی از آیه ۳۱ سوره نور:
"و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را(از هر نامحرمی) فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که طبعا از آن پیداست و باید روسری خود را بر سینه خویش(فرو) اندازند "
آیه ۵۹ سوره احزاب:
ای پیغمبر (گرامی) با زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویشتن را به چادر فرو پوشند، که این کار برای اینکه آنها (به عفّت و حرّیت) شناخته شوند تا از تعرض و جسارت (هوس رانان) آزار نکشند بسیار نزدیکتر است و خدا (در حق خلق) بسیار آمرزنده و مهربان است
و آیات دیگه که اینجا بهش نمیپردازیم نکتهای که اینجا باید بگم اینه که منبع استنباط احکام فقط قرآن نیست و در کنار قرآن سیره اهل بیت و امامان معصوم و رفتار اونها که تبیین حقیقی آیات قرآن هستش مد نظره و همچنین احادیث و روایات معتبر
در آیه ۵۹ سوره احزاب که آیه جلباب هم نامیده میشه از زنان خواسته شده تا خودشون را با جلباب بپوشونن
لغتشناسان و مفسران، برای جلباب معانی مختلفی ذکر کردهاند، از جمله: لباس فراگیر از سر تا پا مانند چادر، لباسی فراخ که زن روی لباسهایش میپوشد و تا قدمهایش را فرامیگیرد، ملحفه، مقنعه و سرپوشی که سر و روی زن را بپوشاند
جلباب پارچه بلندیه که میتونه سرتاپای انسان را بپوشونه از این رو این کلمه رو میشه در فارسی در قالب کلماتی نظیر چادر، پیراهن گشاد، ملحفه معنی کرد. در واقع میشه به این نتیجه رسید که تمام بانوان مسلمان برای حجاب کامل باید علاوه بر روسری و مقنعه یک پوشش سرتاپایی بلند و گشاد رو نیز بر تن کنند تا اندام های زن و پوشاک زیرین او نمایان نشود
بخش نخست آیه ۵۹ سوره احزاب مقدمه اى است براى بخش دوم یعنى پوشیدن چادر,مقدمه اى است براى شناخته شدن تا آزار نبینند و ولگردان بر گرد آنان نگردند نه این که تکلیفى الزامى و شرعى براى زنان باشد چون آن تکلیف بعد ها و در برههاى دیگر هنگام نازل شدن سوره نور بیان شده است و در نتیجه مى توان گفت: جلباب مطرح شده در این آیه حقى است که خداوند براى زنانى که نمى خواهند مورد آزار و اذیت ولگردان قرار بگیرند, قرار داده است نه این که وادار کردنى در کار باشد
براى روشن شدن بیش تر مسئله یه مثال مى زنیم: هرگاه شخصى چه زن و چه مرد در منزل خود باشد منزل مکان امن و پناهگاه اوست و کسى حق هیچ گونه دست اندازى به حقوق او را ندارد و کسى حق ندارد به جاى امن و پناهگاه وى تجاوز کند.
اگر کسى از پشت بام بالاى درخت یا روزنه اى و… به داخل منزل کسى نگاه بکند به حریم خانه دست انداخته و صاحب خانه حق دارد با او برخورد کند
ولى اگر در خانهاى گشوده بود و زنى برهنه در برابر در نشسته بود و دیگران به او نگاه کردند
با آنها برخورد نمیشود و بیننده را تجاوزگر به حریم دیگران نمى دانند (گرچه تماشا کننده کار حرامى انجام داشته است)
اما آن زن با گشودن دَر و نشستن روبهروى آن خودش حریم خانه خود را شکسته است.
حال از این آیه روشن مى شود که خداوند به زنان صالح و مؤمن ارفاق کرده و به آنان امتیاز داده و اجازه داده است که حریم خود را به همراه خود ببرند یعنى اگر (جلباب) و پرده اى بین خود و محیط خارج پدید آورند این پرده حریم آنان خواهد بود و کسى حق ندارد به این حریم دست درازی کند و با کسى که این حرکت زشت را انجام داد مى توان برخورد کرد ولى اگر کسى چنین حریمى را براى خود قرار نداد و مورد اذیت و آزار دیگران قرار گرفت و نگاه ها به او دوخته شد و سخنان ناشایستى درباره او به کار گرفته شد نمیتواند ادعاى دست اندازى به حریم خود را مطرح کند زیرا خود حریمى براى خود قرار نداده است
استاد شهید مطهری اعتقاد دارند که خداوند بزرگ، حجاب را نه واجب بلکه مطلوب هم نمی داند؛ آن چه واجب است حفظ نوع خاصی از پوشش(ستر) است که اجازه ندهد خانم ها به مثابه ابزارهایی برای لذت جویی مردان هوسباز، مورد بهره برداری قرار گیرند.
زن به عنوان امین حقالله از منظر قرآن مطرح است. یعنی این مقام و حرمت و حیثیت را خدای سبحان که حق خود اوست، به زن داده و فرموده این حق من را به عنوان امانت حفظ کن
آیتالله جوادی آملی در این باره در کتاب «زن در آیینه جمال و جلال» مینویسند: عدهای گمان میکنند حجاب برای زن محدودیت و حصاری است که خانواده و وابستگی شوهر برای او به وجود آورده است. در حالی که در بینش قرآن کریم، حجاب زن تنها مربوط به خود او نیست تا بگوید از حق خود صرفنظر کردم. حجاب زن مربوط به مرد نیست تا بگوید من راضیام. حجاب زن مربوط به خانواده نیست تا اعضای خانواده رضایت بدهند. بلکه حجاب زن، حق الهی است و لذا در جهان غرب و کشورهایی که به قانون غربی مبتلا هستند. اگر زن همسرداری آلوده شد و همسرش رضایت داد، قوانین آنها پرونده را مختومه اعلام میکند. اما در اسلام اینطور نیست. زیرا حرمت زن نه اختصاص به خود زن دارد، نه شوهر و نه حق پدر و برادر و یا فرزندان اوست. اگر همه اطرافیان زن راضی به بیحجابی او باشند، قرآن کریم در این باره رضایت نمیدهد. به این علت که آبروی زن در حکم حقالله است و شخصیت و حریم او حریم الهی به حساب میآید.