تاریخچه ساخت حرم امام رضا علیه السلام اولین‌بار در دوره سامانیان محل دفن امام رضا (ع) توسط امرای سامانی تزئین شد.پس از آن در دوره دیلمیان، محل دفن امام رضا (ع) تعمیر شده و به تزئیناتی آراسته شد. در این دوره همچنین به مرور زمان اطراف حرم مطهر و بقعه امام رضا (ع) خانه‌های مسکونی بسیاری به وجود آمدند. در دوره غزنویان، محمود غزنوی بقعه‌ای که توسط پدرش تخریب شده بود را بازسازی کرد و بر روی آن بنایی زیبا را به وجود آورد. در همین دوره ابوالحسن عراقی معروف به دبیر که از رجال و دبیران دربار غزنوی بود، اولین بنا را به بنای اصلی افزود که امروزه آن را به نام «مسجد بالاسر» می‌شناسیم. در دوره سلجوقیان تعمیراتی در محلی که امروزه به عنوان «روضه منوره» شناخته می‌شود انجام شد. همچنین بخشی از گنبد خانه حرم را با کاشی‌های زرین‌فام که به کاشی سنجری هم معروف است، تزئین کردند و امروزه همچنان این کاشی‌ها موجود هستند و وجود دارند. در دوره خوارزمشاهیان تزئیناتی به شکل کتیبه با استفاده از کاشی‌های سنجری در گنبدخانه انجام شد. این تزئینات که در قالب دو کتیبه انجام شده است، همچنان وجود دارند و امکان مشاهده آن‌ها فراهم است. در دوره‌ای که مغول‌ها به ایران و به‌طور خاص به شهر مشهد حمله کردند، به حرم امام رضا (ع) وارد شدند و ضمن ایجاد خسارت‌ها و صدماتی به آن، اموال و اثاثیه آن را غارت کردند امّا به خود حرم خسارتی نزدند. مدت‌ها بعد پس از حمله مغول‌ها به طوس و مشهد، حرم امام رضا (ع) دچار فرسودگی‌ها و ایراداتی شد که در دوره ایلخانیان بازسازی شد. شاید اگر بگوییم آغاز بیشترین رشد و توسعه حرم امام رضا (ع) در دوره تیموریان بوده است دروغ نگفته باشیم. چراکه در این دوره بناهای مهمی چون مسجد گوهرشاد، مدرسه پریزاد، مدرسه دودر، مدرسه سابق بالاسر و دو رواق دارالحفاظ و دارالسیاده ساخته شده است. با رسمیت‌یافتن مذهب تشیع در دوره صفویان، بناها و آثار زیادی به حرم امام رضا (ع) افزوده شد. علاوه بر اهدای اولین ضریح، به بازسازی و تذهیب گنبد و طلاکاری گلدسته کنار گنبد فرمان داده شد. همچنین در این دوران صحن انقلاب کنونی کامل شد و رواق‌ها و موارد بسیار دیگری به حرم امام رضا (ع) افزوده شد. در دوره افشاریه ایوان تیموری با دستور نادرشاه طلاکاری شد. همچنین دیوارهای حرم امام رضا (ع) رنگ‌آمیزی شد و گلدسته شمالی صحن انقلاب بر فراز ایوان عباسی ساخته شده و همراه با ایوان جنوبی صحن عباسی طلاکاری شد. نادرشاه همچنین پس از به سلطنت رسیدن دستور ساخت مناره دوم را داد و طی آن این مناره در مدت 40 روز ساخته شد و ایوان آن طلاکاری شد. پس از آن نادرشاه دستور داد تا از هرات سنگاب یکپارچه‌ای از جنس مرمر را بیاورند و سپس فردی به نام اسماعیل‌خان را مامور کرد تا آن را بسازد. در دوره قاجاریه سومین ضریح احداث شد و همچنین به تعداد رواق‌های حرم امام رضا (ع) افزوده شد و همچنین مدرسه‌ای به نام علی‌نقی میرزا ساخته شد که بعدها به رواق دارالذکر تبدیل شد. در دوره‌ی پهلوی طرح توسعه حرم امام رضا (ع) با نظارت عبدالعظیم ولیان استاندار خراسان و نایب‌التولیه آستان قدس رضوی به انجام رسید. همچنین از آن جایی که خشت‌های طلایی گنبد شفافیت خود را از دست داده بودند، پس از رنگ‌‌آمیزی مجدد با آب طلا در جای خود قرار دادند. ضمن اینکه در این دوره بناهای اطراف مجموعه تغییر کردند و به صحن‌های حرم امام رضا (ع) تبدیل شدند.و در نهایت در دوران حاضر حرم امام رضا (ع) روز‌به‌روز گسترده‌تر شد و به وسعت، امکانات و خدمات آن افزوده شد. از جمله می‌شود به گسترش صحن‌ها و رواق‌ها اشاره کرد @Turguzabad

قدیمی ترین تصاویر حرم امام رضا علیه السلام @Turguzabad

🔹زنجیره وار دورتا دورشیرازمان میگردیم و فرهنگ سازی می کنیم... 🔺ببینید اجرای این الگو در فروشگاه های زنجیره ای پایتخت فرهنگ و هنر ایران... ✋دوشنبه های حسینی (طرحی نو، برای همگانی کردن تذکر زبانی) 👇به ما بپیوندید @tajrobeh110