✅ تمرینهای درس پانزدهم کتاب هیسود:👇
1. מַה חֲלוֹם (אַתָּה) חָלַמְתָּ בַּלַיְלָה?
2. יֵשׁ לָהּ קוֹל טוֹב וְהִיא שָׁרָה יָפֶה.
3. אֲנִי יוֹדַעַת הַרְבֵּה שִׁירִים עַל פֶה.
4. הֲאִם זֹאת הַדֶּרֶךְ הַנְּכוֹנָה אֶל הַגֶּשֶׁר (לַגֶּשֶׁר)?
5. הִיא יוֹשֶׁבֶת בַּכִּתָּה (בכיתה) וְחוֹלֶמֶת כַּאֲשֶׁר הַשִּׁעוּר (השיעור) לֹא מְעַנְיֵן (מעניין).
6. הַיֶּלֶד בַּמִטָּה (במיתה) כִּי הוּא חוֹלֶה.
7. הַרְבֵּה תַּלְמִידִים עָבְרוּ בָּרְחוֹב הַזֶּה (בִּרְחוֹב זֶה) בַּדֶּרֶךְ אֶל בֵּית הַסֵּפֶר (לְבֵית הַסֵּפֶר).
8. אַתְּ צוֹדֶקֶת, זֶה הַחֶדֶר שֶׁל הַמֶּלֶךְ.
9. הוּא פָּתַח אֶת הַפֶּה, אַבָל הוּא לֹא אָמַר שׁוּם דָּבָר.
10. אֵיִן שָׁלוֹם בֵּיִן הָאֲנָשִׁים הָרָעִים.
11. יֵשׁ יַעַר גָּדוֹל עַל יַד (לְיַד) הָעִיר הַקְּטַנָה.
12. הָאֵם קָפְצָה מִן הַמִּטָּה (מן המיטה) (מֵהַמִטָּה) כִּי הַיֶּלֶד צָעַק.
13. כַּאֲשֶׁר הַתַּלְמִידִים גָּמְרוּ אֶת הַסֵּפֶר, הֵם אָמְרוּ אֶל הַמּוֹרֶה: "אַתָּה צָדַקְתָּ. זֶה סֵפֶר מְעַנְיֵן (מעניין)."
14. יֵשׁ הַרְבֵּה דָּגִים בַּנָהָר הַזֶּה (בְּנָהָר זֶה).
15. יוֹנָה הַנָּבִיא הָלַךְ אֶל עִיר (לְעִיר) גְּדוֹלָה.
16. (אֲנִי) חָשַׁבְתִי זְמַן מָה עַל הַשְׁאֵלָה וְאָז (אֲנִי) כָּתַבְתִּי אֶת הַתְּשׁוּבָה הַנְּכוֹנָה.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ قواعد درس شانزدهم (۱):👇
الف) گذشته افعال ע"י و ע"ו:
افعال دسته ע"י و ע"ו (عین هپُعَلشان یود یا واو است)، حرف وسطشان را هنگام صرف گذشته، از دست میدهند (مانند زمان حال. رک. به: درس ۱۱).
در همه صیغهها حرف اول، صدای پتخ میگیرند، جز در سوم شخصها که کاماتص میگیرند.
קום - برخاستن
אֲנִי קַמְתִּי אֲנַחְנוּ קַמְנוּ
אַתָּה קַמְתָּ אַתֶּם קַמְתֶּם
אַתְּ קַמְתְּ אַתֶּן קַמְתֶּן
הוּא קָם הֵם קָמוּ
הִיא קָמָה הֵן קָמוּ
שׂים - گذاشتن
אֲנִי שַׂמְתִּי אֲנַחְנוּ שַׂמְנוּ
אַתָּה שַׂמְתָּ אַתֶּם שַׂמְתֶּם
אַתְּ שַׂמְתְּ אַתֶּן שַׂמְתֶּן
הוּא שָׂם הֵם שָׂמוּ
הִיא שָׂמָה הֵן שָׂמוּ
✳️ توجه داشته باشید که دو صیغه مفرد مذکر و مؤنث غایب، در گذشته نیز مانند زمان حال هستند و تنها از متن میتوان زمان را تشخیص داد. البته برای صیغه مؤنث یک تفاوت هست و آن اینکه در زمان گذشته تکیه صدا روی هجای اول است و در زمان حال روی هجای دوم.
ب) زمان گذشته فعل בוא از دسته ע"ו:
در صرف زمان گذشته این فعل، حرف اول ریشه בוא، صدای کاماتص میگیرد.
בוא - آمدن
אֲנִי בָּאתִּי אֲנַחְנוּ בָּאנוּ
אַתָּה בָּאתָּ אַתֶּם בָּאתֶּם
אַתְּ בָּאתְּ אַתֶּן בָּאתֶּן
הוּא בָּא הֵם בָּאוּ
הִיא בָּאָה הֵן בָּאוּ
✳️ دقت کنید که א در این صرف بیصداست، جز در مفرد مؤنث غایب و جمع مذکر و مؤنث غایب.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ قواعد درس شانزدهم (۲):👇
ج) پسوند مقصد:
حرکت به سمت مکانی معرفه را میتوان هم با آوردن לַ... یا אֶל הַ... بر سر کلمه مقصد بیان کرد، هم میتوان با افزودن ـָה به انتهای کلمه مقصد، آن را نشان داد.
אֲנִי הוֹלֵךְ אֶל הַבַּית.=> אֲנִי הוֹלֵךְ הַבַּיתָה.
אַתָּה הוֹלֵךְ לָעִיר. => אַתָּה הוֹלֵךְ הָעִירָה.
הוּא הוֹלֵך לְשָׁם.=> הוּא הוֹלֵך שָׁמָה.
✳️ دقت داشته باشید که این قانون تنها برای مقصد معرفه است.
د) مکان عدد یک (אֶחָד و אַחַת):
عدد یک (אֶחָד: مذکر، אַחַת: مؤنث) مانند صفت بوده و بعد از اسمی میآید که تعدادش را مشخص کرده است.
یک روز => יוֹם אֶחָד
یک سال => שָׁנָה אַחַת
✳️ در جنسیت نیز عدد یک تابع و مطابق با معدود است.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ قواعد درس شانزدهم (۳):👇
هـ) اسم موصول אֲשֶׁר:
برای اسم موصول «که»، «آنچه که» و «آنکه» از אֲשֶׁר، یا مخفف آن שֶׁ- استفاده میشود.
✳️ همانطور که پیشتر آموختیم، کلمات مخففشده به حرف اول کلمه بعد از خود، داگش میدهند. در اینجا نیز שֶׁ- به کلمه بعد خودش متصل میشود و حرف اول آن کلمه، داگش میگیرد.
من داستانی را که خواندیم، فراموش کردم.=>
שָׁכַחְתִּי אֶת הַסִּפּוּר אֲשֶׁר לָמַדְנוּ.=>
שָׁכַחְתִּי אֶת הַסִּפּוּר שֶׁלָּמַדְנוּ.
🔅دقت داشته باشیم، چنانچه حرف اول کلمه بعد از שֶׁ- حلقی باشد، شوا نمیگیرد.
جوانی که دوستش دارم، بسیار زیباست.=>
הַבָּחוּר אֲשֶׁר אֲנִי אוֹהֶבֶת, הוּא יָפֶה מְאוֹד.=>
הַבָּחוּר שֶׁאֲנִי אוֹהֶבֶת, הוּא יָפֶה מְאוֹד.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ کلمات جدید درس شانزدهم:👇
אֶחָד: یک (مذکر)
אַחַת: یک (مؤنث)
אֲשֶׁר; שֶׁ...: که، آنکه، آنچه که...
דֶּלֶת (דְּלָתוֹת): در
חַג (חַגִּים): تعطیلی
לָבַשׁ: پوشید
מַהֵר: با سرعت، سریع
מֻקְדָּם: زود (قید)
מֻקְדָּם, מֻקְדֶּמֶת: زود (صفت)
סָגוּר, סְגוּרָה: بسته
סוֹפֵר (סוֹפְרִים): نویسنده، مؤلف
סִפּוּר (סִפּוּרִים): داستان
סִּפְרוּת: ادبیات
רֶגַע (רְגָעִים): لحظه
שׁוֹטֵר (שׁוֹטְרִים): پلیس
מִשְׁטָרָה: اداره پلیس
שָׁכַח: فراموش کرد
שֶׁקֶט: سکوت
תִּיק (תִּיקִים): کیف
🔅عبارات جدید:
כָּל אֶחָד: هر کس
שָׂם לֵב: توجه کرد
✅ درباره کلمه نویسنده (סוֹפֵר):👇
✳️ اگر از حروف اصلی ספר، در باب پاعل فعل بسازیم، معنای «شمردن و حساب کردن» میدهد: סָפַר. در این حال، فعل مضارع و اسم فاعلش میشود: סוֹפֵר به معنی «حسابدار» و «حساب میکند».
🔅اما کلمه סוֹפֵר با ریشه ספר، بر وزن קוֹטֵל، به معنی «نویسنده، مؤلف» نیز هست که در این معنا، برخلاف اسمهای هموزن خود که هم اسم فاعل هستند و هم میتوانند بهعنوان فعل مضارع به کار روند، تنها اسم فاعل است.
فعل این اسم فاعل، یعنی «قصه گفتن، روایت کردن» در باب پِعِّل ساخته میشود: סִפֵּר (סיפר).
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ הַפְּעָלִים שֶׁל שִׁעוּר טז (16)
فعلهای درس شانزدهم
🔴 فعلی که سالم صرف میشود:
1⃣ ל - ב - ש
پوشیدن
🔅زمان حال:
לוֹבֵשׁ לוֹבְשִׁים
לוֹבֶשֶׁת לוֹבְשׁוֹת
🔅زمان گذشته:
לָבַשְׁתִּי לָבַשְׁנוּ
לָבַשְׁתָּ לְבַשְׁתֶּם
לָבַשְׁתְּ לְבַשְׁתֶּן
לָבַשׁ לָבְשׁוּ
לָבְשָׁה לָבְשׁוּ
🔵 فعلی که حرف سومش حلقی (ח, ע) است:
2⃣ ש - כ - ח
فراموش کردن
🔅زمان حال:
שׁוֹכֵחַ שׁוֹכְחִים
שׁוֹכַחַת שׁוֹכְחוֹת
🔅زمان گذشته:
שָׁכַחְתִּי שָׁכַחְנוּ
שָׁכַחְתָּ שְׁכַחְתֶּם
שָׁכַחְתְּ שְׁכַחְתֶּן
שָׁכַח שָׁכְחוּ
שָׁכְחָה שָׁכְחוּ
✳️ این نوع فعل در زمان حال، دو صیغه مفردش دچار تغییر میشود.
در زمان گذشته اما تغییری ندارد.
✳️ دقت داشته باشید که خ اول خاف است و قاعده خاصی ندارد. خ دوم که حرف سوم است، حلقی است و اگر قرار بر تغییری باشد، روی این حرف انجام میشود.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ بررسی متن درس شانزدهم (۱):👇
📝הַמִּבְחָן בְּסִפְרוּת
📝 امتحان ادبیات
🔺در زبان عبری، اصطلاح امتحان چیزی داشتن را با حرف اضافه בְּ بیان میکنند، درحالیکه ما در فارسی از کسره اضافه استفاده میکنیم.
🔅توجه به این نکتهها هنگام برگرداندن متن به زبان عبری بسیار مهم است.
כָּל הַלַּיְלָה
تمام شب
🔺כָּל: اگر بعد از כָּל، اسم معرفه بیاید، میشود «تمام آن چیز».
חָלַמְתִּי עַל הַמִּבְחָן בְּסִפְרוּת.
خواب دیدم درباره امتحان ادبیات.
קַמְתִּי מֻקְדָּם בַּבֹּקֶר.
برخاستم زود در صبحگاه. (صبح زود برخاستم.)
🔺בַּבֹּקֶר: ما در فارسی در چنین مواقعی از حرف اضافه «در» استفاده نمیکنیم. مثلا نمیگوییم: «در صبح چنین کردم»، بلکه میگوییم: «صبح چنین کردم». اما در زبان عبری، برای زمانهای کاری که بیان میکنیم، حرف اضافه בְּ آورده میشود.
קָפַצְתִּי מִן הַמִּטָּה.
[پایین] پریدم از تخت.
🔅باز به لفظ عبری و ترجمه فارسی دقت کنید.
לָבַשְׁתִּי מַהֵר אֶת הַבְּגָדִים.
پوشیدم سریع لباسها را.
🔺אֶת مفعولی، بر سر مفعول معرفه.
לֹא אָכַלְתִּי דָּבָר.
نخوردم چیزی.
לָקַחְתִּי אֶת הַתִּיק,
برداشتم کیف را،
🔺אֶת مفعولی، بر سر مفعول معرفه.
שַׂמְתִּי בּוֹ אֶת הַסְּפָרִים
گذاشتم در آن کتابها
וְאֶת הַמַּחְבָּרוֹת,
و دفترها را.
🔺אֶת مفعولی، بر سر هر مفعول معرفه جداگانه میآید.
וְרַצְתִּי מַהֵר מִן הַבַּיִת.
و [بیرون] دویدم سریع از خانه.
בָּרְחוֹבוֹת שֶׁקֶט.
در خیابانها سکوت است.
לֹא שׁוֹמְעִים רַעַשׁ שֶׁל מוֹנִית אוֹ מְכוֹנִית.
شنیده نمیشود صدای تاکسی یا ماشینی.
🔺שׁוֹמְעִים: فعل زمان حال جمع مذکر، بدون فاعل که باید فعل عام مجهول ترجمه شود.
הַמִּדְרָכוֹת כִּמְעַט רֵיקוֹת.
پیادهروها تقریبا خالی [هستند].
🔺רֵיקוֹת: گزاره یا صفت از نظر شمار و جنس باید با نهاد مطابقت داشته باشند. برخلاف زبان فارسی که گزاره و صفت مفرد میآید.
אֲבָל אֲנִי לֹא שַׂמְתִּי לֵב
اما من ندادم دل (توجه نکردم)
לַשֶּׁקֶט שֶׁבָּרְחוֹבוֹת.
به سکوتی که در خیابانها [هست].
🔺לַשֶּׁקֶט: לְ + הַ + שֶׁקֶט
🔺שֶׁבָּרְחוֹבוֹת: שֶׁ + בְּ + הָ + רְחוֹבוֹת
כָּל הַזְּמַן חָשַׁבְתִּי רַק עַל דָּבָר אֶחָד,
تمام مدت فکر کردم فقط به یک چیز؛
🔺אֶחָד: «یک» تنها عددی است که حکم صفت را برای معدود دارد و از ویژگیهای آن تبعیت میکند و بعد از آن میآید.
עַל הַמִּבְחָן.
درباره امتحان.
חָשַׁבְתִּי עַל הַסּוֹפְרִים
فکر کردم به نویسندهها
וְעַל הַסִּפּוּרִים הַמְעַנְיְנִּים,
و به داستانهای جالب.
🔺הַסִּפּוּרִים הַמְעַנְיְנִּים: موصوف و صفت. جمع، مذکر، معرفه.
עַל הַמְּשׁוֹרְרִים
درباره شاعران
וְעַל הַשִּׁירִים הַיָפִים,
و درباره شعرهای زیبا.
🔺הַשִּׁירִים הַיָפִים: موصوف و صفت. جمع، مذکر، معرفه.
אֲשֶׁר לָמַדְנוּ בְּסִפְרוּת.
که یاد گرفتیم در ادبیات.
בָּאתִּי אֶל בֵּית הַסֵּפֶר
آمدم به مدرسه
וְהִנֵּה אֲנִי רוֹאֶה כִּי הַדֶּלֶת סְגוּרָה,
و دارم میبینم که در بسته [است].
🔺סְגוּרָה: گزاره جمله است. بنابراین معرفه نیست. اما در جنس و شمار تابع نهاد است.
וּבַחוּץ אֵין תַּלְמִידִים.
و بیرون نیست دانشآموزی.
🔺וּבַחוּץ: וְ + בְּ + הַ + חוּץ
🔅۱. حرف عطف به حروف بومَف (בּ, ו, מ, פ) رسیده، صدایش عوض شده؛ ۲. حرف اضافه בְּ وسط کلمه رفته، داگشش افتاده؛ ۳. حرف تعریف با حرف اضافه ادغام شده.
🔅ما در زبان فارسی نمیگوییم «در بیرون»، اما در عبری حرف اضافه בְּ بر سر کلمه «بیرون» (חוּץ) استفاده میشود.
"אֵיפֹה כָּל אֶחָד?
«کجا [هستند] هر فردی؟
מַדּוּעַ הַדֶּלֶת סְגוּרָה?"
چرا در بسته [است]؟
צָעַקְתִּי בְּקוֹל,
فریاد زدم با صدای بلند،
אֲבָל אֵין עוֹנֶה
اما نیست پاسخی
וְאֵין פּוֹתֵחַ.
و نیست گشودنی.
בָּרֶגַע הַזֶּה
در همان لحظه
🔺בָּרֶגַע: בְּ + הָ + רֶגַע
🔺הָרֶגַע הַזֶּה: موصوف و صفت اشاره. مفرد، مذکر، معرفه.
עָבְרָה מְכוֹנִית שֶׁל הַמִּשְׁטָרָה.
رد شد ماشین پلیسی.
הַמְּכוֹנִית עָמְדָה עַל יַד בֵּית הַסֵּפֶר.
ماشین ایستاد کنار مدرسه.
שׁוֹטֵר יָצָא מִן הַמְּכוֹנִית
پلیس خارج شد از ماشین
וְאָמַר לִי:
و گفت به من:
- מָה אַתָּה עוֹשֶׂה פֹּה עַכְשָׁו?
- چه تو میکنی اینجا، اکنون؟
לָמָּה בָּאתָ?
چرا آمدی؟
הַאִם אַתָּה לֹא רוֹאֶה
آیا تو نمیبینی
כּי בֵּית הַסֵּפֶר סָגוּר?
که مدرسه بسته [است]؟
אֵין שִׁיעוּרִים הַיּוֹם.
نیست درسی امروز. (امروز کلاسی برقرار نیست.)
בְּאֵיזֶה עוֹלָם אַתָּה חַי?
در کدام عالم تو زندگی میکنی؟
הַיּוֹם חַג!
امروز تعطیل [است].
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ بررسی متن درس شانزدهم (۲):👇
- שָׁכַחְתִּי כִּי הַיּוֹם חַג,
- فراموش کرده بودم که امروز تعطیل [است].
🔅از آنجا که در زبان عبری تنها یک فعل گذشته داریم، هنگام ترجمه باید دقت کنیم چه گذشتهای باید ترجمه شود که با متن فارسی هماهنگ شود.
אָמַרְתִּי לַשּׁוֹטֵר.
گفتم به پلیس.
תּוֹדָה, תּוֹדָה לְךָ!
تشکر، تشکر از تو!
🔺תּוֹדָה לְ...: در زبان عبری، حرف اضافه تشکر לְ هست.
בְּלֵב מָלֵא שִׂמְחָה
با قلبی مملو از شادمانی
רַצְתִּי הַבַּיְתָה.
دویدم سمت خانه.
🔺הַבַּיְתָה: مقصد معرفه. به جای אֶל پیش از کلمه، به پایان مقصد معرفه کاماتص و هی داده میشود.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ متن ماله درس شانزدهم:👇
המבחן בספרות
כל הלילה חלמתי על המבחן בסיפרות. קמתי מוקדם בבוקר. קפצתי מן המיטה. לבשתי מהר את הבגדים. לא אכלתי דבר. לקחתי את התיק, שמתי בו את הספרים ואת המחברות, ורצתי מהר מן הבית.
ברחובות שקט. לא שומעים רעש של מונית או מכונית. המדרכות כמעט ריקות. אבל אני לא שמתי לב לשקט שברחובות. כל הזמן חשבתי רק על דבר אחד, על המבחן. חשבתי על הסופרים ועל הספורים המעניינים, על המשוררים ועל השירים היפים, אשר למדנו בסיפרות.
באתי אל בית הספר והנה אני רואה כי הדלת סגורה, ובחוץ אין תלמידים. "איפה כל אחד? מדוע הדלת סגורה?" צעקתי בקול, אבל אין עונה ואין פותח.
ברגע הזה עברה מכונית של המשטרה. המכונית עמדה על יד בית הספר. שוטר יצא מן המכונית ואמר לי:
- מה אתה עושה פה עכשיו? למה באת? האם אתה לא רואה כי בית הספר סגור? אין שיעורים היום. באיזה עולם אתה חי? היום חג.
- שכחתי כי היום חג, אמרתי לשוטר. תודה, תודה לך!
בלב מלא שימחה רצתי הביתה.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim