مطلبی درباره خطبه حضرت فاطمه زهراء حجت الاسلام و المسلمین ذاکری مدیر گروه سیره اهل بیت(ع)
ایام سوگواری فاطمه زهراء سلام الله علیها را به دوستداران اهل بیت (علیهم السلام) تسلیت عرض می کنم. نگاهی به زندگانی فاطمه زهراء از زوایای مختلف درس آموز و مفید است. زندگی مشترکش با امیر المؤمنین علی (ع). که به عنوان همسر یکی از پرافتخار ترین فرماندهان و باسابقه ترین مرد مسلمان از یک سو و دختر اولین شخصیت شهر مدینه دارای زندگی ساده ای بود و اگر چیزی داشت آن را به مستمندان می داد و خود در سختی بسر می برد.
یکی دیگر از مسائل درس آموز مکتب فاطمی سخنان ایشان است که احادیث مختلفی را از پیامبر نقل کرده است. مرحوم محمد دشتی مجموعه کلمات حضرت را با عنوان نهج الحیاة گرد آورده است.
بعد از رحلت رسول خدا(ص) فاطمه زهراء(س) که با تصرف فدک نحله رسول خدا از سوی ابوبکر رو به رو شد برای احقاق حق خود و دفاع از ولایت و جانشنی امیر المؤمنین(ع) تلاش کرد. یکی از یادگارهای مهم حضرت فاطمه (ع) در این مقطع سخنرانی ایشان در مسجد النبی است. این سخنرانی را عده ای از محدثان و مورخان نقل کرده اند.
1. شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه و علل الشرائع(ص248) بخشی از آن را نقل کرده و آن را آورده است.
2. ابن طیفور در کتاب بلاغات النساء(ص 24) این خطبه را به تفصیل آورده است.
3. در کتاب دلائل الامامه(ص 111)، شرح الاخبار(ج3، ص34) و کتب دیگر نیز نقل شده است.
در این خطبه حضرت بعد از حمد و ثنی الهی به درورد بر پیامبر می پردازد. وقتی که مردم نام پیامبر را می شنوند صدایشان به گریه بلند می شود. فاطمه (س) ساکت می شود تا مردم آرام گیرند. سپس سخنرانی خود را آغاز می کند. این سخنرانی فرازهای آموزنده زیادی دارد. مهاجر و بویژه انصار را مخاطب قرار داده و از حق خود دفاع می کند و فضائل علی(ع) را بیان می کند و در فرازی به بیان فلسفه احکام می پردازد و بُعد خود سازی و اجتماعی احکام عبادی را بخوبی بیان نموده است و فلسفه برخی از مسائل اجتماعی و سیاسی اسلام را بیان میکند. به فرازی از آن اشاره می شود.
فَفَرَضَ اللَّهُ الْإِيمَانَ تَطْهِيراً مِنَ الشِّرْكِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِيهاً عَنِ الْكِبْرِ وَ الزَّكَاةَ زِيَادَةً فِي الرِّزْقِ وَ الصِّيَامَ تَبْيِيناً لِلْإِخْلَاصِ وَ الْحَجَّ تَسْنِيَةً لِلدِّينِ وَ الْعَدْلَ تَسْكِيناً لِلْقُلُوبِ وَ الطَّاعَةَ نِظَاماً لِلْمِلَّةِ وَ الْإِمَامَةَ لَمّاً مِنَ الْفُرْقَةِ وَ الْجِهَادَ عِزّاً لِلْإِسْلَامِ ... وَ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةً لِلْعَامَّةِ (من لا يحضره الفقيه، ج3 ، ص568)
ایمان را واجب کرد تا افراد را از شرک پاک نماید و نماز را برای بازداری از کبر قرار داد و زکات را باعث زیادی در روزی و روزه را باعث اخلاص نمود و حج را سبب بزرگداشت دین تعیین کرد و عدل را برای آرامش قلب ها و اطاعت و پیروری را برای نظم جامعه و امامت و رهبری را برای جلوگیر از جدائی و جهاد باعث عزت اسلام ... و امر به معروف را برای مصلحت اجتماعی واجب کرد.
تعبیراتی که در این نقل آمده در مواردی ممکن است با دیگر نقلها متفاوت باشد. در نقلی به جای عدل، حق، آمده است که تفاوت اساسی در آن دیده نمی شود بلکه عدل باید در جهت اجرای حق باشد. شاید بتوان ادعا کرد یکی از بهترین شرحهای سالهای اخیر این خطبه، توسط مرحوم آیت الله سید عزالدین حسینی زنجانی نوشته شده است.
هدایت شده از ی م
صاحب جواهر؛ مولف بزرگترین کتاب فقهی شیعه: اگر ولی فقیه بنا به تشخیص مصلحت، خریدن کالایی را ممنوع کند، یا تجارت با کشوری را حرام اعلام کند، و برعکس، تجارت همان کالا را تنها با برخی از کشورها مجاز بداند، این حکم، حکم حکومتی است و اجرای آن بر همگان؛ حتی بر فقهای دیگر واجب است
( کتاب جواهر الکلام، ج ۴۰، ص۱۰۰)
🔰 شانزدهمین نشست علمی همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع)؛ حامی پیامبر اعظم (ص)
🔸نقد و بررسی گزارش های سفر پیامبر (ص) به همراه حضرت ابوطالب به شام
🔹ارائه دهنده:
🔘 حجت الاسلام دکتر رمضان محمدی
🔹ناقد:
🔘 حجت الاسلام دکتر حمید رضا مطهری
🔹دبیر علمی:
🔘 دکتر سعید نجفی نژاد
⏱زمان : شنبه 99/11/4 ساعت 10 الی 12
🏢 مکان:قم، پردیسان، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
علاقمندان می توانند از طریق آدرس زیر در وبینار شرکت کنند.
🌐https://vc.miu.ac.ir/Abutalib
🌀 @abutalibconf
هدایت شده از ی م
به نام خدای بزرگ
مطلبی منتشر شده؛ مبنی بر اینکه ابوبکر بر پیکر فاطمه زهرا (س) نماز گزارد!!!
یادآوری میشود: مطلب در این باره در منابع حدیثی و تاریخی مفصل است و در اینجا به دو نکته کوتاه بسنده میشود:
۱. موضوع تازیانه زدن فاطمه (س) و به آتش کشیدن درب خانه او به فرمان عمر، و نماز علی (ع) بر پیکر او، کفن و دفن شبانه و مخفیانه او از مطالب یقینی تاریخ و حدیث است و هیچ عالم شیعی، حتی هر کسی که به تاریخ اسلام آشنا و منصف باشد، در آن تردیدی ندارد.
۲. منابع اهل سنت که معتبرترین کتاب روایی آنان، صحیح بخاری و صحیح مسلم است، نیز برخی منابع دیگر آنان در این مورد چند سخن دارند که همگی نماز علی بر پیکر فاطمه و دفن شبانه او را بیان میکنند که ابوبکر در این دو مورد حضور نداشت 👇:
✅بخاری در صحیح خود از عایشه دختر ابوبکر روایت کرده است: «وجدت فاطمة علی أبی بکر في ذلک و لم تکلِّمها حتَّی توفّیت... فلمَّا توفّیت دفنها زوجها لیلاً و لم یؤذن بها أبابکر، و صلَّی علیها (صحیح البخاری، کتاب المغازی، ج 5، ص 97 – 98، ح 424/ 4441)
یعنی: فاطمه (در باره فدک و ارث خود پس از آنکه ابوبکر آن را به او نپرداخته بود) بر ابوبکر غضب کرد و با او سخن نگفت تا وفات کرد... پس از وفات او، شوهرش علی بر جنازه او نماز گزارد و شبانه او را دفن کرد و ابوبکر را از آن خبر نکرد. (ابن سعد متوفای ۲۳۰ ق نیز این نقل را در کتاب طبقات الکبری، ج۲ ، ص۲۴۰ آورده است).
✅ ابن قتیبه دینوری نیز در کتاب «تأویل مختلف الحدیث: ص279» در این باره چنین آورده است: فاطمه(س) ارث پدر خود را از ابوبکر درخواست کرد، ابوبکر آن را به او نپرداخت، فاطمه (س) سوگند یاد کرد که هرگز با ابوبکر سخن نگوید و وصیت کرد که شبانه دفن شود، تا ابوبکر بر جنازه او حضور پیدا نکند، پس شبانه دفن شد.
✅ در روایت دیگر دینوری در کتاب «الامامة والسیاسة، [ج1، ص 28 – 29] آمده است: ابوبکر و عمر نزد فاطمه (س) رفته بودند تا از او رضایت بگیرند، فاطمه به آن دو فرمود: اگر حدیثی از پیامبر (ص) برای شما بگویم، آیا به آن عمل میکنید؟ آن دو گفتند آری؛ فاطمه گفت: شما را به خدا سوگند میدهم آیا از پیامبر نشنیدید که فرمود: رضایت فاطمه رضایت من و خشم فاطمه خشم من است، پس هر کس فاطمه را دوست داشته باشد مرا دوست داشته و هرکس فاطمه را به خشم آورد مرا به خشم آورده است. آن دو گفتند: آری ما خدا و پیامبرش را شاهد میگیریم که آن را از پیامبر (ص) شنیدیم، فاطمه گفت: «من خدا و فرشتگانش را گواه میگیرم که شما دو تن مرا به خشم آورده اید، و اگر پیامبر را ملاقات کنم از دست شما دو تن نزد او شکایت میبرم».
✅ مسلم نیز در صحیح خود (بشرح النووی، ج 16، ص 5، ح 94/2449) با سندی از مِسورة بن مکرمة روایت کرده که پیامبر (ص) فرمود: «فاطمة بضعة منی، یؤذیني ما آذاها» و بخاری آن را با عبارت «... فمن أبغضها فقد أبغضنی...» روایت کرده است. یعنی فاطمه پاره تن من است آنچه موجب آزار او باشد مایه اذیت من است.
✅ تنها شعبی که در عصر دو امام سجاد و باقر (ع) زندگی میکرد و نسبت به اهلبیت پیامبر دلمشغولی داشت به توصیه مروانیان سخنی را بی سند جعل کرده؛ مبنی بر اینکه نماز بر پیکر فاطمه را ابوبکر گزارده است (زمخشری, «الموافقة بین أهل البیت والصحابة»)
این سخن ساختگی او با خبر یادشده صحیح بخاری مخالف است؛ چنانکه صلابی عالم معاصر اهل سنت این سخن او را نادرست دانسته و روایت نماز علی (ع) بر پیکر فاطمه (س) را درست دانسته است. [اسمی المطالب فی سیرة أمیر المؤمنین علی بن أبی طالب، ج 1، ص 161].
وانگهی فاطمه که به علی وصیت کرده شبانه دفنش کند تا آن دو نفر بر جنازه او حاضر نشوند، آیا با این وصیت فاطمه میتوان گفت که علی به وصیت او عمل نکرد و به ابوبکر گفته باشد که تو بر جنازه فاطمه نماز بگزار؟!!!
💚🌹نتیجه اینکه: با توجه به مدارک یادشده، نسبت دادن نماز بر جنازه فاطمه ( س) به ابوبکر با نقل از کتاب صحیح بخاری و صحیح مسلم، دروغی است آشکار و تحریف تاریخ.
ام البنین: فاطمه دختر حِزام (حرام) بن خالد بن ربيعه، مشهور به کنیه اش ام البنین است. تاریخ ولادت ام البنین به طور دقیق مشخص نيست. برخي تولد او را حدود سال پنجم هجری دانستهاند. ام البنين را زني شاعر و فصيح و از خانوادهاي اصيل و شجاع شمردهاند. از زندگي او تا پيش از ازدواجش با امام علي(ع) اطلاعی در دست نيست. وی چند سال پس از شهادت حضرت زهرا (ع) و در سن 20 سالگی به همسری امیرمؤمنان علی(ع) درآمد. ثمره ازدواج ام البنين با امام علي(ع)، فرزنداني به نامهاي عباس، جعفر، عبدالله و ...بود. به سبب داشتن اين پسران، فاطمه به ام البنين (مادر پسران) شهرت يافت. گفته شده ام البنین پس از شهادت امیرمؤمنان (ع) ازدواج نکرد. ام البنین در کربلا حضور نداشت؛ اما فرزندانش همگي در رکاب برادرشان امام حسين(ع) در روز عاشورا به شهادت رسيدند. به گزارش شماري از منابع، ام البنين در واقعه جانسوز کربلا، براي جان امام حسين(ع) بيش از پسرانش نگران بود. او پس از واقعه کربلا از حال امام جويا شد و گفت: اگر حسين زنده باشد، غمي نيست که فرزندانم را از دست داده باشم. اين سخن او را دليل اخلاصكامل او به اهل بيت(ع) به ويژه امام حسين دانستهاند. وي پس از آگاهی از شهادت آن حضرت و فرزندانش، در خانه خود با حضور زنان بنيهاشم مجلس سوگواري برپا ميکرد. او هر روز با نوهاش عبيدالله، فرزند عباس، به بقيع ميرفت و سرودههايي را كه خود در رثاي عباس سروده بود، ميخواند و دردمندانه ميگريست. وي در اين سرودهها، مردم را از ام البنين خواندن خود نهي ميکرد؛ زيرا چهار پسرش را که همچون شير بيشه بودند، از دست داده بود و ديگر پسري نداشت که به نام آنان «ام البنین؛مادر پسران» خوانده شود. زمان درگذشت ام البنین را ۱۳ جمادي الثاني سال ۶۴ يا 70 هجری گزارش کردهاند. برخي مدفن او را در بقيع، کنار قبر صفيه و عاتكه، عمه هاي پيامبر(ص) دانستهاند. اما شماري ديگر اين سخن را رد کردهاند؛ زيرا افزون بر فقدان شاهد تاريخي در منابع اصيل، حتي در سفرنامه هاي دو سده اخير، از اين گزارش خبري در دست نيست. از اين رو، ميتوان گفت قبر وي ميبايست کنار ديگر همسران امير مؤمنان علی(ع) و فرزندان ايشان در بقيع باشد؛ اما مکان دقيق آن مشخص نيست.
محبت خالصانه ام البنين به اهل بيت(ع) و نيز شهادت فرزندانش در رکاب سيدالشهدا(ع) موجب شده تا شيعيان براي او جايگاهي والا و ارزشي ويژه قائل باشند و از او نزد خدا شفاعت طلبند و برایش سفره ام البنین بگسترانند. در ايران، شماري از تبار حضرت عباس داراي آرامگاه و بارگاه هستند و مردم به زيارت آنان ميروند. امامزاده سيد علی (شاه سيد علي) در قم از آن جمله است که نسب او را اين گونه گزارش کردهاند: علي بن ابراهيم بن جعفر بن عباس بن امير المؤمنين. البته بيشتر نوادگان عباس در عربستان و کشورهايي مانند عراق، مصر، اردن و ترکمنستان پراکندهاند که از ايشان برخي در دانش و ادب و شعر و حديث سرآمد دوران خويش بودهاند.
سید محمود سامانی