پاسخ به شبهه پرسش: با اینکه مأمون قاتل امام رضا ع بوده، چگونه امام جواد ع داماد مأمون شده؟ پاسخ: این سؤال دو گونه پاسخ دارد: ۱. تفصیلی، ۲. کوتاه، اما پاسخ کوتاه این است: مأمون به دلایل زیر به امام جواد ع پیشنهاد داده که با دخترش ام الفضل ازدواج کند و امام جواد نیز با لحاظ وضعیت موجود ناگزیر آن را پذیرفت. دلایل و انگیزه های مامون چنین بود: 1⃣ مأمون می‌خواست پدربزرگ کودکی از نسل پیامبر ص و امیرمؤمنان باشد تا خود را به آنان منتسب کند؛ 2⃣ مأمون به دلیل شخصیت علمی امام جواد شوق و شعفی به او داشت تا نشان دهد که داماد او عالمترین دانشمند زمان اوست؛ 3⃣ مأمون می‌خواست از این راه به علویان - که در آن زمان، در مبارزه علیه مامون بودند ـ علاقه نشان دهد تا آنان را از قیام علیه خود باز دارد؛ 4⃣ مأمون می‌‌توانست از این راه، امام جواد ع و ارتباط او با شیعیان را نیز کنترل کند؛ 👈نتیجه: این ازدواج در واقع توطئه‏اى از سوى مأمون به شمار مى‏آمد؛ یعنی مامون چون امام رضا ع را به شهادت رسانده بود، دختر خود را به ازدواج امام جواد ع درآورده تا هم خود را تبرئه کند و هم علویان را کنترل کند و قدرت خود را پایدار کند. 📚کتاب سیره همسرداری امامان معصوم، ص204

پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام برگزار می‌کند: ▪️ سلسله نشست های علمی «تاریخ در قرآن» با موضوع: نظام موضوعات تاریخی حکومت و حکمرانی در قرآن (جلسه دوم) 🎙ارائه دهنده: 🔹 حجت الاسلام و المسلمین دکتر نجف لک‌زایی ⏰یکشنبه، 20 خرداد، ساعت: 10/30 الی 12. 🏢مکان: قم، پردیسان، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، طبقه دوم، سالن شهید سلیمانی 🔻لینک شرکت مجازی در جلسه: Dte.bz/historyconf

کتاب «تحلیل تاریخی اندیشه اجتهادی اصحاب ائمه علیهم السلام» تألیف حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد فرقان گوهر منتشر شد. ‏ https://eitaa.com/eiscahistory

چکیده کتاب «تحلیل تاریخی اندیشه اجتهادی اصحاب ائمه علیهم السلام»: مکتب اماميه دست کم از دوران امام باقر(ع) به عنوان يک مکتب مستقل علمي-فکري فعال در قبال مکاتب ديگر در جهان اسلام حضور داشته و درست از همين دوران برخي اصحاب ائمه(ع) به عنوان فقهاء شناخته مي شدند که جامعه شيعي دربرابر مقام علمي آنها خضوع نشان مي داد. اين امر نشان دهنده هم‌زماني و گره خوردن مکتب اماميه با پديده فقاهت و اجتهاد است. اين کتاب عهده دار ارائه تحليلي تاريخي از نگرش و انديشه اجتهادي اصحاب ائمه(ع) است. ريشه يابي و تبيين بسترها و زمينه‌ها، چگونگي و عرصه هاي اجتهاد و نيز بيان پيامد هاي آن را مورد بررسي قرار مي دهد. منظور از انديشه اجتهادي تلاش هاي فکري انديشمندان شيعي از اصحاب ائمه (ع) در راستاي فهم دين و تبيين و ترويج آن است. نوشته حاضر با ارائه تحليلي واقع گرايانه از فعاليت هاي اجتهادي آنان از اين واقعيت پرده بر مي دارد که سنت فکري اجتهاد شيعه ريشه در عصر معصوم داشته و اصحاب ائمه ع علاوه بر روايت در عرصه درايت نيز مؤثر عمل کردند و در چالش هاي پيش آمده فعالانه و نقادانه پيش رفتند و ائمه ع نيز در اين راستا از اينگونه اصحاب پشتيباني مي کردند. نوشته حاضر سعی دارد با تحليل و تبيين وضعيت فکري آن عصر، علل و عوامل وجود نگرش اجتهادي درميان اصحاب ائمه(ع) را شناسائي کرده و چگونگي آن را با تبیین زواياي فقهي، کلامي و حدیثي آن به نمايش بگذارد و در نهایت آثار و پيامدهاي اين نگرش بر جامعه شيعي را بيان نمايد. مسئله اي که به‌طور مشخص اين کتاب به دنبال تبيين آن بر آمده آن است که نگرش اجتهادي اصحاب ائمه(ع) در دوره حضور امامان ع چگونه شکل گرفت؟ بسترهاي فرهنگي و اجتماعي آن چه بود؟ کدام آموزه هاي شيعي در شکل گيري و گسترش آن نقش ايفاء کرد و اين نگرش در چه عرصه هايي خود را نشان داد و در نهايت چه نتايجي را براي جامعه خود به ارمغان آورد؟ پاسخ به اين پرسش ها نيازمند تبيين چگونگي اوضاع فرهنگي و انديشه تاريخي شيعه و نقش فکري-فرهنگي اصحاب ائمه ع در تحليل آموزه هاي شيعي است. پيش‌برد اين پژوهش با اين فرضيه بوده که فقيهان و متکلمان اصحاب ائمه(ع) تحت تأثير‌ اوضاع فکري-فرهنگي جهان اسلام به تعقل و انديشه ورزي پرداختند و اين حرکت در اثر عوامل گوناگوني مانند ظرفيت هاي موجود در آموزه هاي اسلامي، تاثيرات محيطي کوفه، تشويق هاي ائمه (ع) و عدم دسترسي سريع به امام(ع) رشد يافت. و در عرصه دانش‌هاي فقهي، کلامي و حديثي خود را نشان داد. روشي که براي حل مسئله به‌کار گرفته شده ميان رشته اي و ترکيبي از روش‌هاي تاريخي-کلامي، تاريخي-فقهي و تاريخي-حديثي است که به طور عام مي توان آنرا روش تاريخي-روايي ناميد به اين معني که به منابع مکتوب در حوزه هاي مذکور به منزله گزارش انديشه تاريخي يک مکتب نگريسته شده و از مجموع اين گزارش ها تحليلي جامع از نگرش اجتهادي اصحاب ائمه ع ارايه شده است. انتخاب اين روش از آن جهت لازم است که ارايه تحليلي تاريخي از پديده چند بعدي اي مانند اجتهاد اصحاب ائمه(ع) نيازمند آگاهي گسترده از رويکردها، گرايش‌ها و انديشه هاي اصحاب ائمه(ع) است که آگاهي از پيش زمينه ها و عوامل اين نگرش را مي طلبد. اثر حاضر به بازشناسي فعاليت هاي علمي اصحاب ائمه(ع) و چگونگي ايفاي نقش آنان در انتقال آموزه هاي اهل بيت به نسلهاي بعدي کمک مي کند. اين نوشته با ارايه تحليلي تاريخي از دستاوردهاي فکري نخبگان جامعه شيعي آن دوره در شناخت تاريخ تفکر اماميه يک گام برداشته است. شناسايي اصحاب شاخص و داراي تفکرات ويژه از ديگر دستاوردهاي اين پژوهش است که مي تواند نگاه ما را نسبت به ميراث روايي دقيق تر کند. همچنين اين نوشته مي تواند در بازيابي نگرش ائمه(ع)نسبت به پديده اجتهاد و رأي در دين کمک شاياني بکند. به علاوه ساختار فکري اماميه در دوره حضور را روشن تر کرده، ميزان هر کدام از حديث گرايي و عقل گرايي را نيز تا حدود زيادي درميان اصحاب ائمه(ع) تعيين مي کند. در کنار همه اينها اثبات رويکرد اجتهادي اصحاب ائمه ع باعث مي شود از وجود عقل گرايي جامعه اماميه در عصر حضور پرده برداشته شود و طرز تفکر اجتهادي اين مکتب بر آن اساس بازنگري شود و درنتيجه از ايستايي و رکود پيش آمده در حرکت اجتهادي در اثر رسوخ رسوبهاي اخباريگري در جامعه اماميه جلوگيري شود. پژوهش حاضر باتوجه به شواهد و قراين اين نتيجه را بدست مي دهد که دين شناساني از اصحاب ائمه(ع) در اثر تعامل با فضاي توسعه گرايانه‌ي حاکم بر جهان اسلام و به ويژه کوفه-مهم ترين پايگاه شيعيان در آن دوران- با توجه به ساختار فکري و فرهنگي آن و به تبع آن شناخته شدن رأي به عنوان يک منبع معرفتي، به اجتهاد روي آوردند و در کنار آن تشويق و رهنمودهاي گوناگون ائمه(ع) نيز آنها را به سمت فهم عميق و نقادانه از دين سوق داد. در نتيجه آنها در مسائل فقهي، کلامي و حديثي به اجتهاد پرداختند.

📢 نشست علمی «ما و مدرنیته» با ارائه: 🔹سرکار خانم دکتر زینب تاجیک «انگاره تعلیم و تربیت و تأثیر آن بر چگونگی رویارویی با مدارس دخترانه جدید» 🔹سرکار خانم دکتر فضه خاتمی نیا «ترجمه‌نشده‌های زیست اجتماعی زن مسلمان و چالش رویارویی با مدرنیته» 🔹جناب آقای دکتر محسن الویری «تاریخ اجتماعی و رویارویی با مدرنیته؛ از چارچوب مفهومی تا روش» 🔸زمان: پنجشنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۰ 🔸مکان: دانشگاه باقرالعلوم(ع)، سالن جلسات علامه طباطبایی @MohsenAlviri

📚معرفی کتاب " شیعه در دوره امام باقر (ع)" در کتابخوان همراه پژوهان 🔻تشیع در طول تاریخ پرفرازونشیب خود دوره‌های مختلفی را پشت سر نهاده و فرازوفرودهای بسیاری به خود دیده است که بدون شناخت آن، فهم آموزه‌هایش دشوار می‌نماید. یکی از مهم‌ترین دوره‌ها عصر حضور ائمه(ع) است. چگونگی رفتار ائمه: و سپس رفتار جامعه شیعه در برابر جریان‌های ... 🎯مطالعه در اپلیکیشن پژوهان ⬅️پژوهشگاه را  در فضای مجازی دنبال کنید 🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir

برنامه ماجرا با موضوع: «کوفیان از وعده تا عمل» بازخوانی رویدادهای حضور مسلم بن عقیل در کوفه • با حضور: حسین قاضی‌خانی 📆 شنبه ۲۶ خرداد، ساعت ۲۰:۳۰ @majara_tv4

دوازدهمین کنفرانس بین المللی زبان، ادبیات، تاریخ و تمدن در تاریخ ۲۵ شهریور ۱۴۰۳ توسط ،شبکه دانشگاه های مجازی جهان اسلام برگزار خواهد شد.با توجه به اینکه این همایش به صورت رسمی برگزار می گردد، کلیه مقالات این کنفرانس در پایگاه سیویلیکا و نیز کنسرسیوم محتوای ملی نمایه خواهد شد و شما می توانید با اطمینان کامل، مقالات خود را در این همایش ارائه نموده و از امتیازات علمی ارائه مقاله کنفرانس با دریافت گواهی کنفرانس استفاده نمایید. محورهای اصلی کنفرانس: زبان و زبان شناسی ادبیات تاریخ

با سلام و عرض تبريك میلاد پر برکت حضرت امام علی بن محمد الهادي إبن الرضا عليهما السلام، مجموعه مقالات همايش امام هادي عليه السلام تقديم به عاشقان اهل بيت عليهم السلام.