#اختصاصی_کانال 📝بررسی شیوه فیش نویسی مداحان قدیمی در گفتگو با استاد رنجبر گل‌محمدی 🔖مداحان قدیم دفتری داشتند که به آن «بیاض» می‌گفتند. 🗒معنی ظاهری این واژه یعنی دفتر سفیدی که آماده است تا آنچه می‌خواهی، در آن بنویسی! 💎 اما وقتی در آن نوحه، روضه، شعر، مصیبت، قصیده و غزل و مثنوی برای ائمه(ع) می‌نویسی، معنای بیاض عوض می‌شود، اینجا بیاض یعنی نور! 📙بیاض کارکردهای مهمی داشت؛ آن روزها نه ضبطی بود و نه نواری و نه سی‌دی، برای همین مداح برای پیدا کردن یک کتاب مثلاً صغیر اصفهانی باید می‌رفت قم یا اصفهان! 🌀 کتاب را به قدری استفاده می‌کردند که تکه‌پاره می‌شد. اگر کسی کتاب را به دست می‌آورد، می‌داد مداح‌ها از روی کتاب در این بیاض‌هایشان می‌نوشتند. این نوشته‌ها و کاغذها ارزش داشت و سراسر نور بود. 🔮بیاض حکم یک کتاب شعر موثق را داشت و اعتبارش به اشعار فاخر و قابل استفاده‌اش بود. ♻️شکل ظاهری بیاض با کتاب فرق دارد. کتاب، افقی ⬅️ورق می‌خورد، بیاض عمودی⬆️! این بخاطر سهولت در گرفتن بیاض بوده است. 🔖 این‌طور که می‌گویند بیاض را حاج مرزوق کربلایی اول بار درست کرده است. 📃در گذشته مثل امروز نبوده که کاغذ در دست همه باشد. #مداح بیاض را خودش با زحمت درست می‌کرده. این بود که بیاض را با جلد چرمی درست می‌کردند تا خیلی محکم باشد و مراحل درست شدن یک #بیاض زحمت داشت. 👈🏻برای همین یک ورق از بیاض برای آن شخص خیلی ارزش داشته و یک مقدار ریز می‌نوشتند و حاشیه‌های کاغذ را هم خالی نمی‌گذاشتند! همه را پر می‌کردند و با نظم می‌نوشتند. 🤷🏻‍♂️اگر مداحی خوش‌خط نبود مصیبت داشت؛ چون که بیاض‌هایش زود تمام می‌شد! ✍🏻اما بعضی مثل مرحوم مسجدیان که مداح همدانی بود خط خیلی زیبایی داشتند! آخرین لحظه‌های عمرش که به منزلشان رفتیم، ایشان در صد و ده سالگی هم اشعار را از حفظ می‌خواندند. 💢آن روزها چون کتاب در دسترس نبود، به هیچ عنوان بیاض‌هایشان را به کسی نمی‌دادند! اگر کسی هم می‌خواست، می‌گفت من می‌نشینم تو هر کدام را دوست داشتی بنویس. حتی خودشان ورق می‌زدند. ❎این وسواس‌ها هم علت داشت؛ چون اگر قرار بود بی‌ملاحظه‌گی بکنند، عمر بیاض‌ها طولانی نمی‌شد. 🍃بیاض برای این نبود که از رویش بخوانند؛ بلکه چون کتاب در دسترس نبود، از روی آن می‌نوشتند. آن روزها مداح را وادار می‌کردند که همه چیز را حفظ کند. منتها ایرادی هم نداشت اگر کسی از روی آن می‌خواند. 🔸این‌که امروزه همه از روی کاغذ می‌خوانند، یکی از دلایلش این است که امروز با آن روز فرق دارد. امروز مردم تنوع‌طلب شده‌اند و مداحی از قدیم سخت‌تر شده است. 📖گذشته‌ها مداح، یک بیاض داشت، این‌قدر آن را می‌خواند که حفظ شده بود، هیچ‌کس هم ایراد نمی‌گرفت، شاید دلیلش این بود که آن موقع‌ها روضه حضرت سیدالشهداء(ع)همه‌گیر نشده بود.الآن همه مردم در خانه‌شان مقتل دارند و مقتل می‌خوانند. 🔍 برای مردم امروز #روضه خواندن خیلی سخت است. امروز یک #غزل می‌خوانی، پنج نفر بلند می‌شوند در مجلس و ایراد می‌گیرند؛ چون همه مردم باسواد شدند. ▫️به عنوان سخن پایانی 📿روضه‌خوان‌ها و مداحی‌های قدیمی که به آنها می‌گفتند «مُرشد»، واقعاً مرشد بودند، اهل #بصیرت بودند، #کرامات داشتند اصلاً! این داستان بیاضی که مداحان قدیم داشتند همه‌اش نور بود و آبرو در محضر حسین فاطمه علیهماالسلام..🌷 📚منبع: ماهنامه فرهنگی اجتماعی چاووش_سال اول، شماره ششم،ربیع‌الثانی1433 #فیش_روضه #الی_الحبیب 🆔 @elalhabib_ir