هدایت شده از در محضر آیتالله میرباقری
🔰 رابطۀ فقیهان و حکیمان
⚡️ تفقه باید از سطح «تکلیف» فراتر رود و وارد حوزۀ حکمت نیز بشود؛ یعنی #فقه_دین یا #فقه_جامع یا #نظام_استنباط شکل بگیرد؛
در این صورت، فقیه همان حکیم است و حکیمان همان فقیهان هستند.
💠 استاد سید محمدمهدی میرباقری:
«اگر تفقّهِ فقيه از احکام فقهی و حوزۀ تکالیف، وارد فضاي تفقّه در حوزۀ ارزشها و توصیفها نيز بشود، تفقّه او تبديل به #تفقّه_جامع ميشود.
فقيهي که ميخواهد ولايت کند، فقط تفقّه در احکام ندارد، بلکه تفقّه در معارف، ارزشها و اخلاق هم بايد داشته باشد وگرنه نميتواند جامعه را رهبري كند. تفقّه در احکام به تنهايي کافي نيست، بلکه ما نياز به #تفقه_در_دين داريم. مگر دين فقط در احکام خلاصه ميشود؟ آن هم احکام فردي که واحد مطالعه و موضوع آن تنها فرد است و جامعه را در برنميگيرد. تفقه بايد از يک جهت وارد عرصۀ حکمت و عرفان، و از جهت ديگر وارد عرصۀ جامعه بشود و واحد مطالعۀ آن نيز بايد از فرد به جامعه ارتقا پيدا کند. اين سطح از تفقّه است که ميتواند #مبنای_اداره باشد و محور گسترش عقلانيت گردد و #رهبری_دانش را نيز بر عهده بگيرد.
در دستگاه انبياء، #حکيمان حلقۀ اتصال جامعه به #عقلانيت_امام و حکمت و کتاب الهي هستند. اين حکيمان همان فقيهان هستند. نميتوان #فقيه و #حکيم را از يکديگر جدا کرد. اينکه آقاي دکتر حائري، وکالت حکيم را در مقابل ولايت فقيه، بيان ميکند، به دليل اشتباه در همين نگاه به فلسفه است و معرفتشناسي فلسفي، اين لغزشگاه را ايجاد کرده است؛ چراکه ايشان معيار صحت فلسفه را در همه سطوح، از دين جدا کرده و بنابراين، فلسفه در مقابل تفقّه ديني قرار گرفته است. در ادامه نيز محدودۀ دين را از محدودۀ جامعه جدا کرده و سرانجام به وکالت حکيم رسيده است. در حالي که اگر گفته شود که همۀ عقلانيت بايد تحت ولايت انبياء قرار بگيرد، جاي فلسفه، حکمت مینشيند.
حکمت، اعم از حکمت عملي و نظری، در تبعيت از انبياء شکل ميگيرد. به اين معنا، حکيم همان فقيه است و تفقّه، منحصر به احکام فردي نيست؛ بلکه تفقّه به حکمت و عرفان و فقه، آن هم در واحد مطالعۀ فرد و جامعه و چه بسا تاريخ، تعالي مييابد. آنوقت است که اين معنایِ عام فقاهت، همان حکمت به مفهوم عام آن ميشود که نازلۀ علم امام و کتاب حکيم در جامعه است. با اين اتفاق، حکمت، #مدار_ادارۀ جامعه ديني ميشود و حکيمان که همان فقيهان هستند، واسطۀ جريان کتاب و جريان علم امام در حيات اجتماعی ميگردند. بدين معنا، ولايت براي #فقيهِ_حکيم است نه برایِ فيلسوفي که او را حکيم ميخوانند. لذا حکمت غير از فلسفه است و فلسفۀ عمل و نظر و دانشهاي عملي و نظري، تا وقتي از وحي تبعيت نکردهاند، حکمت نيستند. بله؛ حکيمان مديران ادارۀ جامعه هستند، اما حکيمان همان فقيهان هستند و اينکه همۀ دانشها تابع تفقه ديني ميگردد؛ نه به معناي آن است که دانشها نقلي شده يا توقيفي ميگردند، بلکه تابع وحي و علم امام ميشوند.
به نظر حقیر، اگر امام(ره) در نظريۀ خود #ولايت_فقيه را مطرح ميکنند، فقيه به اين معنا مدّ نظر ايشان بوده است؛ یعنی فقيهي که تفقه جامع دارد. لذا خود امام(ره) چنين شخصيتي بوده است و با اين انديشه، اداره ميکردند. از اين رو، در بسياري از موارد، از ناحيۀ منزلت بالاتري از تفقّهِ در دين، به اين فقاهت اصطلاحی، قيد ميزدند. ايشان با حکمت بهمعناي تفقّه در دين، منتها در مقياسي بالاتر، به فقاهت اصطلاحي قيد ميزدند. اين مقياسِ بالاتر، همان فقه حکومت است که به تعبير امام(ره)، فلسفۀ عملي تمام فقه است.
بنابراين، اگر مقصود از فيلسوف، حکيم باشد، حکيم حلقۀ اتصال جامعۀ شيعي به امام معصوم است؛ چرا که خودِ حکمتِ او هم شيعه است و نه اينکه صرفاً شخصِ حکيم، شيعه باشد. «حکمت» فاعل تبعیِ حکيمان است و حکيمان بايد حکمت شيعی توليد كنند.»
#فقاهت_و_حکمت
📚 پروندۀ کاملِ #فلسفه را ببینید (در حال بهروزرسانی):
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
☑️ @mirbaqeri_ir
52.12M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
♨️ آگوست کنت و نظریه جهل
❓ او برای زندگی بشر سه دوره قائل است و دوره دین را به دوره جهل انسان نسبت به عوامل طبیعی نسبت میدهد.
✳️ این نظریه از جهات متعددی دارای اشکال است:
✴️ 1. اینکه بعضی از انسانها در دورههای اولیه، از روی جهل به خدا ایمان میآوردند؛ دلیل نمیشود که این امر به همه ادیان و همه اعصار، عمومیت داده شود. بهعبارتدیگر، نمیتوان بررسی محدودی از جوامع را به همه جوامع بشری تعمیم و نسبت داد.
✴️ 2. نظریه کُنت دچار فقر سند و مستندات تاریخی است. کُنت از روی چه تجربهای میگوید انسانهای آن زمان به علت جهل به خدا روی آوردهاند؟ این علتیابی چیزی شبیه به تخمین و گمانهزنی بدون دلیل است. شاید آن افراد به علت دیگری مثل فطرت انسانیشان به خدا روی آورده باشند. این هم احتمالی است که کُنت به آن نپرداخته است.
#دین
#فلسفه
🔶 جهت مطالعه بیشتر، کلیک کنید:
https://B2n.ir/j26081
🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 ماجرای ادای احترام فیلسوفان جهان به علامه مصباح یزدی!
📚به مناسبت روز حکمت و فلسفه
#فلسفه
🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir
1_1752554203.mp3
3.3M
▫️ کسی که نمیداند دکارت چه گفته؟
هایدگر چه گفته؟
کانت چه گفته؟
مکتبها و ادیان غرب را نشناسد!
این چگونه می تواند شاگرد امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) باشد و "لیظهره علی الدین کله" را محقق کند؟
▫️ الاسلام یعلوا و لا یعلی علیه، به چه معناست؟
🎙علامه جوادی_آملی
#مهدویت
#فلسفه
#غرب
#ادیان_غرب
🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir
🔻 تفقّه جامع، «حکمت» و «عرفان» را نیز تحت پوشش قرار میدهد.
🔰 آیتالله میرباقری:
⚡️ تفقّه در احکام، بهتنهایی کافی نیست. مگر دین فقط در احکام خلاصه میشود؟ آن هم احکام عمدتاً فردی که واحد مطالعه و موضوع آن تنها فرد است و جامعه را در برنمیگیرد.
⚡️ ما نیاز به تفقّهِ در دین داریم، نه صرفاً تفقّه در احکام. اگر تفقّه فقیه فراتر رود و وارد فضای تفقّه در حوزۀ ارزشها و بینشها نیز بشود، تفقّه او تبدیل به #تفقّه_جامع خواهد شد.
⚡️ تفقّه باید از یک جهت، وارد عرصۀ #حکمت و #عرفان شود و از جهت دیگر وارد عرصۀ جامعه بشود و واحد مطالعۀ آن از فرد به جامعه ارتقا پیدا کند. این سطح از تفقّه است که میتواند مبنای اداره جامعه باشد و محور گسترش عقلانیت گردد و رهبری #دانش را نیز بر عهده بگیرد. (۱۳۸۹)
#تکامل_فلسفه
#فلسفه
🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir
⚡️دورخیز عربستان برای جبران تاریخی غیبت در فلسفه ورزی
✍ به قلم: سید علی بطحائی
🔹 امسال و همزمان با روز جهانی فلسفه، سرتاسر عربستان سعودی شاهد برگزاری نشست های تخصصی پیرامون فلسفه ورزی بود. این برنامه ها نشان داد که عربستان در دوران اصلاحات بن سلمان قصد دارد که چهره ای جدید از سعودی را به جهانیان مخابره کند. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به نکاتی در این زمینه خواهیم پرداخت.
1⃣ یکم. اصلاحات بن سلمانی، نه تنها به فِریز و استرلیزه شدن سلفیت در سپهر فرهنگ عمومی پرداخته؛ بلکه خیلی بالاتر از این تغییرات، رویکرد آنتی فلسفیِ سلفیت را نشانه رفته و مخالفت با کلام و رویکردهای ضد عقلانی ابن تیمیه و خاندان آل شیخ در این حوزه به چالش کشیده است. این اصلاحات از سال ۲۰۱۹ میلادی و گنجاندن آموزش فلسفه در کتب درسی شروع و دو سال بعد با تاسیس انجمن فلسفه عربستان و تحرکات جدی این جمعیت نشان داد که عربستان قصد دارد تا عقب ماندگی تاریخی خود در این حوزه را التیام بخشد.
2⃣ دوم. بن سلمان بر خلاف ترویج رویکرد آزادی لیبرالیسمی در برگزاری فستیوال های غیر اخلاقی، در فلسفه ورزی مراقب واکنش های تند و تیز سلفی ها نسبت به مخالفت با فلسفه است. بررسی نشست های فلسفی در عربستان نشان می دهد که آنها در پی ترویج فلسفه رایج در جهان اسلام و ایران نیستند تا از این طریق حساسیت تاریخی پیروان ابن تیمیه را برانگیزانند. عربستان نشان داد که قصد دارد کانون فلسفه ورزی را خود را در برابر فلسفه مصر و تا حدودی خود را در امتداد فلسفه آلمانی (به عنوان ابرقدرت فلسفه ورزی در اروپا) معرفی کند. شاید جمله مشهور فرج فُوده که چند سال قبل می گفت: «سوف ياتی وقت تتسعود مصر و تتمصر السعوديه؛ به زودی زمانی فرا خواهد رسید که مصر، تبدیل به سعودی و سعودی نیز مصری خواهد شد» را باید در همین راستا تحلیل کرد. وزن مباحث نشست های فلسفه ورزی امسال عربستان به مباحث فلسفه یونان و فلسفه های غربی پرداخته تا شاخک های آنتی فلسفی سلفی ها را برنیانگیزاند.
3⃣ سوم: عموما نشست های فلسفی امسال در کافی شاپ ها و کافه کتابها طابق النعل بالنعل کافه های غربی برگزار شد. موضوعاتی مثل فلسفه اشراقی افلاطون، گفتگوی لیزیس با افلاطون، سئوالاتی که در ذهنم است؟ (برای رده سنی ۹ تا ۱۲ سال)، شادی و بهجت آرامش، هوش مصنوعی و آینده فلسفه، منابع جهل، چیستی ادبیات فلسفی، نفس مابین فلسفه و علم، مهارت تفکر فلسفی، فلسفه در کتاب های کودک خوانشی از لویاتان توماس هابز و... در نشست های امسال برگزار شد.
🔚 النهایه: قضاوت در مورد فرجام فلسفه در کشورهای حاشیه خلیج فارس و بویژه عربستان خیلی زود است. عربستان با سرمایه گذاری هنگفت در این بخش و بیشترین آمار نشست های فلسفی در کشورهای حاشیه خلیج قصد دارد گوی سبقت را از سایر شیخ نشین ها برباید، ولی اینکه با موضوعات فلسفی عاریه ای و عدم وجود خاستگاه درون زای تاریخی فلسفی چاره ای جز مشق فلسفه دیگران را در پی ندارد. ارزیابی خیزش فلسفی کشورهای حاشیه خلیج و به ویژه عربستان در این رویداد فکری بسیار زود است. تا زمانی که جرقهٔ فلسفی چهار ساله عربستان به جریانِ فلسفی پایدار تبدیل نشود، نمی توان از یک جهش فلسفی برای جبران عقب ماندگی ها سخن در عربستان سکولار پساسلفیه سخن گفت. هر چند که نقش فیلسوف های اجاره ای و دو تابعیتی در فلسفه ورزی عربستان را نمی توان به استقرار یک نظام فلسفی منسجم در عربستان پیوند داد.
#اسلام_سلفی
#وهابیت
#عربستان
#فلسفه
🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir